Marża – pojęcie, rodzaje, sposób obliczania

● Marża to różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną zakupu lub kosztem wytworzenia produktu. ● Poza marżą brutto wyróżnia się także marżę netto, marżę handlową, detaliczną czy hurtową. ● Marża wyrażona może być kwotowo lub procentowo. ● Faktura VAT marża to faktura, w przypadku której VAT naliczany jest od marży, a nie od całej kwoty sprzedaży.

Marża, z łac. margo, definiowana jest jako różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną zakupu lub jako różnica pomiędzy ceną sprzedaży a kosztami wytworzenia danego produktu. Od pojęcia marży należy odróżnić pojęcie narzutu.

Wyróżnia się kilka rodzajów marży tj.: – marżę netto, czyli przychody pomniejszone o wszystkie koszty, które pozwalają ocenić dochodowość firmy; – marżę brutto, czyli różnicę pomiędzy przychodami ze sprzedaży a kosztem wytworzenia lub zakupu.

Ponadto mówić można o: – marży handlowej, rozumianej jako cena usługi handlowej, czyli różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną sprzedaży towarów, która przeznaczona jest na pokrycie kosztów i osiągnięcie zysku; – marży detalicznej, czyli marża handlowa pobierana przez przedsiębiorstwa; – marży hurtowej, czyli marża handlowa pobierana przez hurtowników.

Marża może być wyrażona kwotowo lub procentowo. Marża kwotowa liczona jest jako różnica pomiędzy ceną sprzedaży a kosztami zakupu lub produkcji. Marża procentowa zaś to iloraz marży kwotowej i ceny sprzedaży pomnożony przez 100 proc. 

Wielostopniowy rachunek marż pokrycia to narzędzie, które pozwala zmierzyć rentowność przedsiębiorstwa. Wykorzystywany jest on w rachunku kosztów oraz jako mechanizm kontrolny. Wyróżnia się:

– marżę pokrycia pierwszego stopnia, nazywaną marżą 1. – to różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży a kosztami zmiennymi, czyli kosztami związanymi z wytworzeniem i sprzedażą produktów; – marżę pokrycia drugiego stopnia, nazywaną marżą 2. – to różnica pomiędzy sumą marż pokrycia 1. a kosztami stałymi produktów; – marżę pokrycia trzeciego stopnia, nazywaną marżą 3. – to różnica pomiędzy sumą marż pokrycia 2. a kosztami stałymi poszczególnych części przedsiębiorstwa.

Suma marż pokrycia 3. a kosztami stałymi całego przedsiębiorstwa stanowi wynik ze sprzedaży.

Faktura VAT marża to szczególny rodzaj dokumentu, w przypadku którego podatek od towarów i usług, czyli VAT naliczany jest od marży, a nie od całej kwoty sprzedaży. Zgodnie z Ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług faktura VAT marża może zostać wystawiona tylko przez określoną grupę podatników. Są to podmioty świadczące:

– usługi turystyczne, – dostawę towarów używanych, – dostawę przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, – dostawę dzieł sztuki.

Co istotne, w przypadku faktury VAT marża dla usług turystycznych musi ona zawierać zwrot „procedura marży dla biur podróży”, a dla pozostałych usług odpowiednio:

– „procedura marży – towary używane”, – „procedura marży – przedmioty kolekcjonerskie i antyki”, – „procedura marży – dzieła sztuki”.

Faktura VAT marży nie musi zawierać ponadto wszystkich elementów faktury przewidziany w art. 106e u.p.t.u.

Akt prawny: Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług Dz. U. 2004 nr 54 poz. 535