Rząd w najbliższych tygodniach planuje przyjęcie projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia. Na rządowych stronach opublikowano założenia projektu. Świadczenie jest obecnie wypłacane seniorom na mocy decyzji podjętej przez Prezesa Rady Ministrów w 1972 roku. "W obecnych realiach konstytucyjnych zasady i tryb przyznawania świadczenia honorowego powinny być jednak uregulowane w ustawie" - wyjaśniono. Celem projektowanej regulacji jest unormowanie prawne wieloletniej tradycji oraz - jak podkreślono - "zapewnienie pewności i przewidywalności sytuacji prawnej najstarszej części społeczeństwa".
Na rządowych stronach w poniedziałek opublikowano założenia projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia. Organem odpowiedzialnym za opracowanie rozwiązania jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Projekt ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w drugim kwartale br.
Rządzący wyjaśnili, że "celem projektowanej regulacji jest unormowanie prawne wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im świadczenia honorowego finansowanego przez budżet państwa".
Jak przypomniano, świadczenia dla osób, które ukończyły 100 lat życia, przyznawane są przez Prezesa ZUS na mocy decyzji podjętej przez Prezesa Rady Ministrów w 1972 roku. "Zasadność jej stosowania była potwierdzana przez kolejnych ministrów właściwych do spraw zabezpieczenia społecznego. Świadczenia te traktowane są jako świadczenia w drodze wyjątku" - podkreślono.
Zauważono, że choć praktyka ta jest utrwalona i zgodna z oczekiwaniami społecznymi, to "w obecnych realiach konstytucyjnych zasady i tryb przyznawania świadczenia honorowego powinny być jednak uregulowane w ustawie, nie zaś – w akcie prawa wewnętrznego, podjętym kilkadziesiąt lat temu w innych realiach ustrojowych".
"Obowiązująca Konstytucja z jednej strony wskazuje bowiem wyraźnie, że zarządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty (art. 93 ust. 1 Konstytucji), z drugiej natomiast – że nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli (art. 93 ust. 2 Konstytucji). W rezultacie aktualnie istnieje istotna potrzeba, by prawo do świadczenia honorowego jako przysługujące jednostce prawo do świadczenia z zabezpieczenia społecznego, o którym rozstrzyga organ władzy publicznej, było wprost i wyraźnie – zarówno w aspekcie materialnoprawnym, jak i proceduralnym – uregulowane w ustawie" - wyjaśnili rządzący.
Podkreślono przy tym, że "projektowana regulacja nie jest motywowana wyłącznie dążeniem do zapewnienia pełnej zgodności z Konstytucją utrwalonej praktyki w zakresie przyznawania świadczenia honorowego". "Celem projektowanej regulacji jest bowiem także zapewnienie pewności i przewidywalności sytuacji prawnej najstarszej części społeczeństwa" - dodano.
Świadczenie honorowe - dla kogo?
Zgodnie z założeniami projektu prawo do świadczenia przysługiwać będzie na dotychczasowych zasadach, niezależnie od prawa do świadczenia emerytalno-rentowego.
"W razie zbiegu u jednej osoby prawa do więcej niż jednego świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym, wypłacane byłoby tylko jedno świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia. W takim przypadku, w razie zbiegu prawa do świadczeń, które są wypłacane przez dwa organy emerytalno-rentowe, decyzje w sprawie świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat życia wydaje i świadczenie to wypłaca ZUS" - wyjaśniono.
Świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia przysługiwałoby osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które ukończyły 100 lat życia i które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty tego świadczenia mają prawo do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. "Proponuje się, by prawo do świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat życia przyznawane było z urzędu" - zaznaczono.
Inaczej będzie ze stulatkami, którzy nie pobierają świadczeń emerytalno-rentowych z ZUS, lub innego organu emerytalnego. Oni - podobnie jak teraz - aby otrzymać świadczenie honorowe będą musieli złożyć wniosek w ZUS i przedstawić dokument potwierdzający datę urodzenia.
"Świadczenie honorowe przysługiwałoby również obywatelom polskim, którzy nie posiadają prawa do świadczeń emerytalno-rentowych wymienionych w art. 2 projektowanej ustawy. W tych przypadkach prawo do świadczenia honorowego przyznawane byłoby na wniosek" - czytamy na rządowych stronach.
Ile wynosi świadczenie honorowe?
Świadczenie honorowe nie będzie podlegało waloryzacji, co oznacza, że raz przyznane będzie już do końca życia wypłacane w tej samej wysokości wraz ze świadczeniem podstawowym, czyli emeryturą czy rentą. Jego wysokość może być różna, wszystko zależy od tzw. kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu setnych urodzin seniora.
Świadczenie honorowe do końca lutego br. wynosi 5540,25 zł brutto.
Projekt zakłada, że świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia będzie podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych oraz od świadczenia tego potrącana będzie składka na ubezpieczenie zdrowotne.
ZUS w listopadzie ubiegłego roku informował, że świadczenie honorowe trafia do 2,9 tysiąca osób.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock