Na rządowych stronach w poniedziałek opublikowano założenia projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia. Organem odpowiedzialnym za opracowanie rozwiązania jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Projekt ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w drugim kwartale br.
Rządzący wyjaśnili, że "celem projektowanej regulacji jest unormowanie prawne wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im świadczenia honorowego finansowanego przez budżet państwa".
Czytaj także: Tyle wyniesie waloryzacja emerytur w 2024 roku. Wyliczenia
Jak przypomniano, świadczenia dla osób, które ukończyły 100 lat życia, przyznawane są przez Prezesa ZUS na mocy decyzji podjętej przez Prezesa Rady Ministrów w 1972 roku. "Zasadność jej stosowania była potwierdzana przez kolejnych ministrów właściwych do spraw zabezpieczenia społecznego. Świadczenia te traktowane są jako świadczenia w drodze wyjątku" - podkreślono.
Zauważono, że choć praktyka ta jest utrwalona i zgodna z oczekiwaniami społecznymi, to "w obecnych realiach konstytucyjnych zasady i tryb przyznawania świadczenia honorowego powinny być jednak uregulowane w ustawie, nie zaś – w akcie prawa wewnętrznego, podjętym kilkadziesiąt lat temu w innych realiach ustrojowych".
"Obowiązująca Konstytucja z jednej strony wskazuje bowiem wyraźnie, że zarządzenia Prezesa Rady Ministrów i ministrów mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty (art. 93 ust. 1 Konstytucji), z drugiej natomiast – że nie mogą one stanowić podstawy decyzji wobec obywateli (art. 93 ust. 2 Konstytucji). W rezultacie aktualnie istnieje istotna potrzeba, by prawo do świadczenia honorowego jako przysługujące jednostce prawo do świadczenia z zabezpieczenia społecznego, o którym rozstrzyga organ władzy publicznej, było wprost i wyraźnie – zarówno w aspekcie materialnoprawnym, jak i proceduralnym – uregulowane w ustawie" - wyjaśnili rządzący.
Podkreślono przy tym, że "projektowana regulacja nie jest motywowana wyłącznie dążeniem do zapewnienia pełnej zgodności z Konstytucją utrwalonej praktyki w zakresie przyznawania świadczenia honorowego". "Celem projektowanej regulacji jest bowiem także zapewnienie pewności i przewidywalności sytuacji prawnej najstarszej części społeczeństwa" - dodano.
Świadczenie honorowe - dla kogo?
Zgodnie z założeniami projektu prawo do świadczenia przysługiwać będzie na dotychczasowych zasadach, niezależnie od prawa do świadczenia emerytalno-rentowego.
"W razie zbiegu u jednej osoby prawa do więcej niż jednego świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym, wypłacane byłoby tylko jedno świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia. W takim przypadku, w razie zbiegu prawa do świadczeń, które są wypłacane przez dwa organy emerytalno-rentowe, decyzje w sprawie świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat życia wydaje i świadczenie to wypłaca ZUS" - wyjaśniono.
Świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia przysługiwałoby osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które ukończyły 100 lat życia i które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty tego świadczenia mają prawo do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. "Proponuje się, by prawo do świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat życia przyznawane było z urzędu" - zaznaczono.
Inaczej będzie ze stulatkami, którzy nie pobierają świadczeń emerytalno-rentowych z ZUS, lub innego organu emerytalnego. Oni - podobnie jak teraz - aby otrzymać świadczenie honorowe będą musieli złożyć wniosek w ZUS i przedstawić dokument potwierdzający datę urodzenia.
"Świadczenie honorowe przysługiwałoby również obywatelom polskim, którzy nie posiadają prawa do świadczeń emerytalno-rentowych wymienionych w art. 2 projektowanej ustawy. W tych przypadkach prawo do świadczenia honorowego przyznawane byłoby na wniosek" - czytamy na rządowych stronach.
Ile wynosi świadczenie honorowe?
Świadczenie honorowe nie będzie podlegało waloryzacji, co oznacza, że raz przyznane będzie już do końca życia wypłacane w tej samej wysokości wraz ze świadczeniem podstawowym, czyli emeryturą czy rentą. Jego wysokość może być różna, wszystko zależy od tzw. kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu setnych urodzin seniora.
Świadczenie honorowe do końca lutego br. wynosi 5540,25 zł brutto.
Projekt zakłada, że świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia będzie podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych oraz od świadczenia tego potrącana będzie składka na ubezpieczenie zdrowotne.
ZUS w listopadzie ubiegłego roku informował, że świadczenie honorowe trafia do 2,9 tysiąca osób.
Autorka/Autor: mb
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock