Zasiłek dla bezrobotnych w górę. Jest zielone światło

Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia ma zastąpić funkcjonującą od 20 lat ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Rządowa regulacja przewiduje kompleksową modernizację instytucji rynku pracy. Reforma została zapisana w Krajowym Planie Odbudowy.

W środę komisja kontynuowała prace nad projektem ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Na wcześniejszych trzech posiedzeniach komisji posłowie wspólnie ze stroną społeczną debatowali nad proponowanymi rozwiązaniami, do regulacji wprowadzono kilkadziesiąt poprawek. Na środowym posiedzeniu komisja przyjęła kolejne kilkanaście poprawek redakcyjnych i doprecyzowujących, posłowie głosowali też nad całością projektu.

Za rządową regulacją opowiedziało się 14 posłów komisji, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 9. Tym samym projekt został skierowany do drugiego czytania, które zostanie przeprowadzone na rozpoczynającym się w czwartek posiedzeniu Sejmu.

Projekt MRPiPS zakłada m.in. objęcie pomocą osób nieaktywnych zawodowo oraz rolników. Z pomocy doradcy zawodowego będą mogły skorzystać także osoby niezarejestrowane. Ponadto rolnicy posiadający powyżej 2 ha przeliczeniowych, którzy nie mają stałych dochodów, będą mogli ubiegać się o status osoby bezrobotnej.

W nowej regulacji zrezygnowano z zasiłku dla bezrobotnych przysługującego w wysokości 80 proc. zasiłku podstawowego przysługującego bezrobotnym, którzy posiadają okres uprawniający do zasiłku wynoszący mniej niż 5 lat. Osoby takie będą otrzymywały zasiłek w wysokości 100 proc.

Ponadto zniesione zostanie powiązanie osoby bezrobotnej z urzędem pracy właściwym ze względu na miejsce zameldowania. Bezrobotny będzie mógł się zarejestrować w powiatowym urzędzie pracy, na terenie którego zamieszkuje.

W projekcie przewidziano też pierwszeństwo pomocy m.in. dla bezrobotnych członków rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny, bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko.

Wprowadzono także zmiany w zakresie opracowywania Indywidualnego Planu Działania (IPD). Będzie on opracowywany tylko dla bezrobotnego, który jest zarejestrowany łącznie przez ponad 120 dni; długotrwale bezrobotnego oraz bezrobotnego lub poszukującego pracy do 30. roku życia. Aktualnie IPD jest opracowywany obowiązkowo dla każdego bezrobotnego w ciągu 60 dni od rejestracji.

"Opracowanie właściwego IPD wymaga sporo pracy, w praktyce często jest sporządzany poprzez kopiowanie już istniejących dokumentów i zamiast rodzajem kontraktu staje się kolejnym dokumentem w teczce bezrobotnego" - uzasadniają autorzy projektu.

Wprowadzony zostanie też obowiązek częstszego kontaktu pracownika urzędu z klientem PUP w okresie realizacji IPD - co najmniej raz na 30 dni (aktualnie co najmniej raz na 60 dni).

Jeżeli w wyniku realizacji IPD bezrobotny podejmie zatrudnienie lub rozpocznie działalność gospodarczą, wówczas doradca do spraw zatrudnienia, za zgodą tego bezrobotnego, będzie mógł utrzymywać z nim kontakt przez okres do 60 dni od dnia jego wyrejestrowania.

Projekt zakłada też wprowadzenie "stażu plus", który będzie polegał na ułatwieniu nabywania w ramach stażu nie tylko umiejętności, ale także kwalifikacji zawodowych, premiowanych wypłatą dodatku do stypendium dla stażysty oraz premii dla pracodawcy. Zastąpi on przygotowanie zawodowe dorosłych, który - jak wskazano w projekcie - jest niezmiernie rzadko wykorzystywane, w 2023 r. skorzystały z niego 42 osoby.

Wprowadzone zostaną też nowe zasady wparcia dla osób do 30. roku życia. Będą one polegały na przeprowadzaniu oceny umiejętności cyfrowych osoby do 30. roku życia rejestrującej się jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. W każdym PUP wyznaczony zostanie doradca ds. zatrudnienia pełniący funkcję doradcy ds. osób młodych.

Wprowadzona zostanie pożyczka edukacyjna w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Jej środki będą mogły być wykorzystane na opłacenie np. kosztów szkolenia, studiów podyplomowych, potwierdzenia wiedzy i umiejętności, uzyskania dokumentów potwierdzających nabycie wiedzy i umiejętności oraz na kontynuację nauki w formach szkolnych. Po spełnieniu wskazanych warunków będzie możliwość umorzenia 20 proc. kwoty pożyczki.

Z kolei o "bon na zasiedlenie" będą mogły ubiegać się wszystkie osoby bezrobotne bez względu na wiek. Obecnie z tej formy pomocy mogą skorzystać osoby bezrobotne do 30. roku życia.

Ponadto w projekcie do 18. roku życia podwyższony został wiek dziecka niepełnosprawnego, którego koszty opieki starosta będzie mógł zrefundować bezrobotnemu.

Przedsiębiorca będzie mógł otrzymać dofinansowanie za zatrudnienie osoby, która ukończyła 50. rok życia albo poszukującego pracy, który ukończył 60 lat – w przypadku kobiety – lub 65 lat – w przypadku mężczyzny. Wysokość dofinansowania będzie wynosić maksymalnie do 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie.

Z 600 zł do 1000 zł podniesiona zostanie wysokość dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP.

Dodatkowo usługi urzędów pracy zostaną także unowocześnione i zautomatyzowane.