25. rocznica pojednania polsko-niemieckiego. "Wiedziałem, że to coś znaczącego"

Msza Pojednania w Krzyżowej, na której pojawił się ówczesny kanclerz zjednoczonych już Niemiec oraz premier Polski, otworzyła nowy rozdział w stosunkach obu tych krajów. 12 listopada mija 25 lat od tego symbolicznego pojednania.

- Zastanawiałem się, jak zacząć kazanie. Zasady polskiej gościnności kazałyby właściwie rozpocząć po niemiecku. Ale po namyśle postanowiłem jednak najpierw przemówić po polsku. Podobnie znak pokoju przekazałem najpierw premierowi, kanclerzowi później - powiedział w trakcie pamiętnej mszy abp. Alfons Nossol.

Po słowach "przekażcie sobie znak pokoju" kanclerz Kohl i premier Tadeusz Mazowiecki wymienili długi uścisk dłoni. Do dziś komentatorzy ten gest oceniają jako symbol rozpoczęcia przez oba kraje polityki pojednania. Fotografia przedstawiająca tę scenę następnego dnia pojawiła się w światowych mediach, a mszę w Krzyżowej porównywano do mszy z 1962 roku, kiedy to w katedrze w Reims prezydent Francji Charles de Gaulle gościł kanclerza RFN Konrada Adenauera.

- Pozdrowienie pokoju było dla mnie naturalną rzeczą, bo przecież we mszy przekazujemy sobie pozdrowienie pokoju, ale jak zobaczyłem aparaty fotograficzne i kamery TV, to wiedziałem, że to nie jest zwyczajne pozdrowienie pokoju, ale coś o wiele bardziej znaczącego - wspominał po latach pierwszy premier III RP.

Najważniejszym skutkiem Mszy Pojednania było podpisanie przez szefów obu rządów "Wspólnego oświadczenia". Polska zgodziła się w nim m. in. na utworzenie w Auschwitz "pawilonu krajowego". W oświadczeniu podsumowano wszystkie wydarzenia, które na przestrzeni XX wieku definiowały stosunki polsko-niemieckie oraz zarysowano plan ścisłej współpracy tych krajów w przyszłości. "Obie strony (...) będą dążyć do zaleczenia ran przeszłości poprzez porozumienie i pojednanie, będą wzmacniać wzajemne zaufanie i kształtować wspólnie lepszą przyszłość" - można w nim przeczytać.

O tym, że to właśnie w Krzyżowej odbędzie się spotkanie kanclerza Niemiec z polskim premierem, mieszkańcy i lokalni działacze dowiedzieli się w ostatniej chwili. "Dzień Zaduszny. Około południa telefon z Kurii Metropolitalnej Wrocławskiej: - z polecenia księdza Kardynała, dzisiaj o godz. 14.00 proszę oczekiwać ważnej delegacji rządowej przy kościele w Krzyżowej" - tak ostatnie dni przed Mszą Pojednania wspominał ks. Kałuża, proboszcz parafii w "Liście Parafialnym".

4 listopada w Krzyżowej pojawia się delegacja z RFN. " I jest wiadomość podana przez Polskie Radio: polsko–niemiecka Msza Pojednania odbędzie się w niedzielę 12 listopada w Krzyżowej. Wezmą w niej udział polski premier i kanclerz RFN" - relacjonował ks. Kałuża.

Jak opisywał, wizyta kanclerza rozpoczęła się wcześniej, jednak musiał przerwać ją przez wzgląd na obalenie muru berlińskiego. "Czy aby wróci? Jest zapewnienie, że choćby tylko na niedzielną mszę św." - wspomina swój niepokój ksiądz Kałuża. Kanclerz wrócił, a relacja z mszy znalazła swoje miejsce w podręcznikach do historii.

Minister Schetyna zapowiedział spotkanie Merkel i Kopacz:

12 listopada w Krzyżowej odbędzie się jubileuszowa msza w Krzyżowej. Z tej okazji zorganizowano również specjalna konferencję pt. "25 lat polsko–niemieckiego pojednania. Znaczenie dla Europy i przykład dla świata". Podczas niej swój wykład wygłosi m. in. prof. Władysław Bartoszewski. Wieczorem będzie się tam można spotkać z abp. Nossolem, który ćwierć wieku temu przewodniczył historycznej mszy.

20 listopada w Krzyżowej pojawi się kanclerz Niemiec Angela Merkel oraz premier Ewa Kopacz. Wspólnie otworzą wystawę pt. "Odwaga i Pojednanie". Ekspozycja ma przypominać o postaciach, które starały się zrozumieć i przezwyciężyć historyczne dziedzictwo XX wieku.

Informację o obchodach rocznicy oficjalnie ogłosił minister spraw zagranicznych, Grzegorz Schetyna. - To symboliczne spotkanie nadające temu wydarzeniu międzynarodowy charakter - powiedział. CZYTAJ WIĘCEJ

Autor: Maria Lester / Źródło: TVN24 Wrocław, PAP, mszapojednania.pl