Szkocka rzeka pokryta "lodowymi naleśnikami", śryż na Warcie w Polsce

"Lodowe naleśniki", pływające po rzece Bladnoch w hrabstwie Wigtownshire zauważył w piątek 9 grudnia Callum Sinclair, kierownik Scottish Invasive Species Initiative (SISI) - projektu dotyczącego walki z gatunkami inwazyjnymi w Szkocji. Zjawisko, które udokumentował na nagraniu i zdjęciach, to krążki lodowe (ang. ice pancakes), nazywane też lodem plackowym. Stanowią one etap zamarzania rzeki lub innego zbiornika wodnego. Jest to jedna z form lodu pływającego.

"Widziałem już wcześniej krążki lodowe, ale sporadycznie" - napisał Sinclair w e-mailu wysłanym do redakcji portalu naukowego livescience.com. "Ale te były szczególnie interesujące ze względu na ich doskonały, okrągły kształt" - dodał.

Krążki lodowe to stosunkowo rzadkie struktury, które zwykle tworzą się w bardzo zimnych oceanach, jeziorach i rzekach - wyjaśnia brytyjski instytut meteorologiczny Met Office. Na tych ostatnich powstają, gdy zamarznięta piana na powierzchni wody zostaje uwięziona w wodnym wirze. Kawałki zamarzniętej piany i lodu uderzają w nim o siebie, tworząc dyski. Na otwartych wodach placki powstają w wyniku rozbicia lodu powierzchniowego.

Krążki lodowe to płyty lodu o średnicy od 20 centymetrów do dwóch metrów i grubości do 10 centymetrów. Chociaż występują zwykle na Wielkich Jeziorach w Ameryce Północnej oraz na oceanach otaczających Antarktydę, gdzie temperatura często spada poniżej zera, to - jak widać na przykładzie szkockiej rzeki - można je zaobserwować także w innych częściach świata.

Zaokrąglone kawałki lodu - malownicze, choć nie tak spektakularne jak te z rzeki Bladnoch - zaobserwowano w ostatnich dniach na Warcie, między innymi w Poznaniu. To tak zwany śryż, zwany też lodem prądowym - zjawisko będące wczesnym etapem zamarzania akwenu. Wraz z lepą (śniegiem padającym na powierzchnię wody i nietopniejącym na niej) może zbijać się w większe formy, tworząc wspomniane krążki lodowe.