Chmury orograficzne o charakterystycznej budowie, przywodzącej na myśl morskie fale, zostały uchwycone z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Jak wyjaśniają naukowcy, ich powstanie związane jest z zawirowaniami, jakie powoduje zetknięcie się mas powietrza z wysokimi przeszkodami terenowymi.
Astronauta sfotografował formację chmur nad Wyspami Crozeta z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Archipelag położony jest w południowej części Oceanu Indyjskiego i stanowi część Francuskich Terytoriów Południowych. Na zdjęciu widać chmury orograficzne, które falują na niebie niczym na powierzchni oceanu.
Powietrze kontra góry
Uchwycone na zdjęciu satelitarnym chmury orograficzne to widoczne gołym okiem fale atmosferyczne. Ich powstanie może być związane z ukształtowaniem terenu - na przykład kiedy masa powietrza jest wtłaczana nad przeszkodę taką jak grzbiet górski, góra lodowa, wyspa lub wulkan. W przypadku Wysp Crozeta za ich powstanie odpowiadają stabilne masy powietrza znad Oceanu Indyjskiego, które zderzają się z górzystym terenem wysp.
W kontakcie z wysoką przeszkodą, masy stabilnego powietrza wznoszą się wzdłuż strony nawietrznej, ochładzając się i powodując skroplenie pary wodnej - w ten sposób powstają chmury. Gdy powietrze przejdzie nad przeszkodą, zostaje ściągnięte w dół przez grawitację po stronie zawietrznej, co powoduje jego ogrzanie.
Chmury orograficzne powstają, kiedy ciepłe powietrze po stronie zawietrznej jest wypychane z powrotem do góry - wtedy wilgoć w powietrzu ponownie się skrapla, tworząc więcej chmur, zanim zostanie zepchnięta w dół i ponownie wyparuje. Cykl ten powtarza się, a jego efektem jest charakterystyczny wzór przypominający morskie fale.
Wyspy Crozeta
Wyspy Crozeta nie są stale zamieszkane, ale stanowią bazę dla naukowców studiujących geologię, meteorologię, zoologię i ekologię. Jedną z nich jest stacja badawcza Alfred-Faure na wyspie Possession, gdzie naukowcy specjalizują się w badaniu zamieszkującej ją licznej populacji pingwinów królewskich (Aptenodytes patagonicus) oraz innych cennych gatunków ptaków i ssaków.
Źródło: earthobservatory.nasa.gov
Źródło zdjęcia głównego: NASA-JSC