Co z przyrodą w Ukrainie? Ekolodzy alarmują, że część ekosystemów się nie odrodzi

Według ekspertów, katastrofa ekologiczna trwa od początku inwazji - od momentu, kiedy rozpoczęły się walki, ostrzał i pożary w budynkach przemysłowych.

Miejsce najcięższych walk, Donbas, to jednocześnie najbardziej uprzemysłowiony region Ukrainy - znajdują się tam zakłady chemiczne, huty i składowiska odpadów przemysłowych. Jak zaznacza rzecznik czeskiego oddziału Greenpeace Lukasz Hrabek, wybuchy, pożary lub podtopienia na tych terenach zanieczyszczają wodę, powietrze i glebę niebezpiecznymi substancjami, które mogą pozostawać w środowisku przez dziesięciolecia.

Ukraiński ekolog Ołeksij Anhurec dodaje, że w rejonach Siewierodoniecka i Charkowa doszło do kilku ataków na zakłady przemysłowe i wycieku niebezpiecznych substancji. Szacunkowa wielkość emisji zanieczyszczeń w wyniku bombardowań i ostrzału magazynów ropy od początku wojny przekroczyła już 290 tysięcy ton, czyli tyle, ile emituje duża huta metalurgiczna w ciągu 1,5 roku. Zanieczyszczone powietrze to nie tylko problem Ukrainy, ale w zależności od warunków meteorologicznych, może również przenosić się na inne kraje.

- Wszystkie toksyczne substancje w glebie mogą przedostawać się bezpośrednio do żywności lub łańcucha pokarmowego - wyjaśnia Marcela Czernochova z czeskiej organizacji ekologicznej Arnika. - Ukraina jest nazywana spichlerzem świata, więc wojna odbije się bardzo boleśnie na niektórych biedniejszych krajach, gdzie istnieje realne zagrożenie głodem.

Zespół ekspertów szacuje, że odbudowanie strat przyrodniczych potrwa przynajmniej kilka dekad. Jak zaznacza Czernochova, różne ekosystemy mają różne czasy odbudowy

- Szacuje się, że odtworzenie pierwotnego stepu na chronionych obszarach na południu Ukrainy potrwa pięćdziesiąt lat - wskazuje.

Jak wskazuje ekspertka, niektóre ekosystemy, a także populacje zwierząt i roślin zostały tak mocno uszkodzone, że mogą już nigdy się nie odnowić. Zagrożone są między innymi szlaki migracyjne wielu gatunków ptaków. Według ukraińskiego Ministerstwa Środowiska w wyniku działań wojennych zniszczonych zostało już ponad milion hektarów rezerwatów przyrody.

W wyniku działań wojennych cierpią zwierzęta zamieszkujące ukraińskie lasy, ale nie tylko. Od początku rosyjskiej agresji na Ukrainę naukowcy zauważyli zwiększoną śmiertelność wśród delfinów i morświnów z Morza Czarnego. Morskie ssaki giną w wyniku urazów akustycznych i podwodnego hałasu, jak również padają ofiarą wybuchów bomb fosforowych.

Doktor Maksym Soroka z projektu Czyste Powietrze dla Ukrainy podkreśla, że zbrodnie, jakie dokonywane są na przyrodzie, są także zbrodniami na ludzkości i na narodzie ukraińskim.

- Środowisko i przyroda Ukrainy są celowo niszczone w celu wyrządzenia krzywdy ludziom, niszczenia ich domów i uniemożliwiania im życia w ich kraju - mówi Soroka. - Ukraińcy, zwłaszcza na wsi i w mniejszych miejscowościach, mają bardzo głęboki związek ze swoim krajem, z miejscem, w którym się urodzili, gdzie mieszkają. Oprócz wszystkich okropności wojny i utraty bliskich muszą patrzeć na niszczenie swoich pól, gospodarki, swojego regionu - dodaje.

Jak informowały wcześniej ukraińskie władze i media, rosyjskie wojska podejmują działania wymierzone w sektor żywnościowy Ukrainy. Siły najeźdźcy miały dotąd zagrabić co najmniej 25 procent zasobów zboża zebranego przed rozpoczęciem inwazji. Ponadto rosyjskie okręty blokowały w ostatnich tygodniach miliony ton ukraińskiego ziarna składowanego w portach na wybrzeżu Morza Czarnego.

W połowie lipca stacja CNN przekazała za władzami w Kijowie, że siły najeźdźcy celowo bombardują uprawy zbóż pociskami zapalającymi, by wywołać globalny kryzys żywnościowy. W ten sposób spłonęły setki hektarów pszenicy, jęczmienia i innych zbóż.

- By uratować choć część plonów, mieszkańcy wsi pracują z maszynami obok ściany ognia, a Rosjanie celowo nie pozwalają gasić pożarów - wskazano w komunikacie policji obwodu chersońskiego na południu Ukrainy.