Kleszcze. Rośnie nie tylko ich liczebność, ale i zasięg

Już nie tylko w lasach - kleszcze coraz lepiej czują się w miastach, dlatego przynieść je można nawet po spacerze po parku. Zagrożeni jesteśmy nie tylko my, ale i nasi pupile.

- Po siedem dziennie to się wyciągało z niego. Więcej [jest - przyp. red.] tu w parku niż w lesie, szczególnie to było dziwne - mówi pani Agnieszka, która musiała zasięgnąć pomocy weterynarza po tym, jak zobaczyła, że u jej 14-letniego psa owad skrył się w kąciku oka.

Eksperci zajmujący się przyrodą już od jakiegoś czasu zauważają, że rośnie nie tylko ich liczebność, ale także zasięg występowania.

- W ciągu ostatnich paru lat, wiele badań wskazuje na to, że tereny zurbanizowane i miejskie są takim samym, albo nawet i większym siedliskiem dla kleszczy jak lasy - mówi prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

- Mają siłę, żeby wejść na niskie zarośla, maksymalnie do metra. Są na takiej wysokości, na jakiej chodzą żywiciele - opowiada Krzysztof Jakubiszak, leśniczy z Leśnictwa Otomin.

Tylko w ubiegłym roku na kleszczowe zapalenie mózgu zapadło 445 osób. To o wiele więcej niż w 2021 roku, kiedy odnotowano "zaledwie" 210 chorych. Z kolei według danych na rok 2023, do 31 marca na chorobę tę zapadły 44 osoby. Jest to o tyle niepokojące, że wiosna tak naprawdę dopiero się zaczęła.

- Zimy są takie jakie są, czyli generalnie słabsze, mniej jest śniegu. Mrozy też są krótkookresowo i kleszcze zaczynają już swoją aktywność właściwie jak jest kilka stopni "na plusie" - tłumaczy Jakubiszak.

Lekarze nie są w stanie stwierdzić, po jakim dokładnie czasie może dojść do infekcji, ale wiedzą, że nawet szybkie pozbycie się kleszcza może nie być rozwiązaniem.

- Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba, która może się przenieść nawet wówczas, jeżeli kleszcza bardzo szybko usuniemy - mówi dr Lidia Stopyra ze Szpitala Specjalistycznego im. Stefana Żeromskiego w Krakowie. Schorzenie w większości przypadków przebiega łagodnie, jednak u niektórych może być bardzo poważne i skutkować na przykład porażeniem kończyn, a w skrajnych przypadkach - nawet śmiercią.

Równie niebezpieczna może być borelioza - choroba wywoływana przez bakterie, które mogą być przenoszone przez co piątego kleszcza. Tutaj bardzo istotny jest czas - im szybsze usunięcie owada, tym niższe ryzyko zakażenia patogenem.

- Borelioza wymaga tego, żeby kleszcz żerował w naszej skórze co najmniej 24 godziny - tłumaczy prof. Joanna Zajkowska, epidemiolożka z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku.

Nawet małe dzieci i nastolatkowie mogą zachorować na boreliozę.

- Potrafiłem się potknąć na chodniku. Na schodach też miałem taki sam problem i to właśnie wynikało z neurologii. Kolana mi się strasznie zniszczyły. Łękotki mam całe popękane, z kręgosłupem też były problemy, depresję miałem dość mocną - opowiada Alan Dziubras, który w wieku 12 lat został ukąszony przez kleszcza, a diagnozę boreliozy postawiono mu dopiero pięć lat później.

Nie oznacza to jednak, że mamy bać się wychodzić z domu i korzystać z dobrodziejstw natury - zapewniają eksperci. - Kontakt z zielenią ma funkcje terapeutyczne, więc dlaczego mielibyśmy się obawiać, lepiej zabezpieczać się w inny sposób - twierdzi prof. Tryjanowski. Pomocne może być korzystanie wyłącznie z wyznaczonych ścieżek, noszenie obuwia i ubrań zakrywających ciało, dokładne wytrzepanie odzieży, a także dokładne przejrzenie swojego ciała.

Całość materiału Katarzyny Czupryńskiej-Chabros zobaczysz tutaj: