Zmiany klimatu zagrażają największym zasobom słodkiej wody dostępnym "od ręki"

Międzynarodowy zespół naukowców wykonał ponad 100 tysięcy pomiarów temperatury w 12 jaskiniach położonych w różnych częściach świata. Eksperci chcieli sprawdzić, jaki jest wpływ zmian klimatu na ważne podziemne zasoby wody pitnej. Te strategiczne dla ludzkości rezerwuary stanowią jednocześnie siedlisko unikalnych, wysoce zaadaptowanych organizmów, które przetwarzają materię organiczną i zanieczyszczenia, i w ten sposób zapewniają dobrą jakość wody. - Wahania temperatury wskazały na trzy różne rodzaje reakcji termicznej jaskiń na to, co dzieje się na powierzchni - powiedziała Ana Sofia Reboleira, autorka badania opublikowanego pod koniec stycznia na łamach magazynu "Scientific Reports".

Wszystkie zarejestrowane coroczne wahania temperatur w podziemnych systemach były niewielkie, wynosiły od 0,1 do 8,8 stopnia Celsjusza. Przy tym zauważono, że w niektórych miejscach jaskinie reagowały z pewnym opóźnieniem, w innych - zmiany na powierzchni natychmiast wpływały na temperaturę pod ziemią.

Czasami zależność była odwrotna - wyższej temperaturze na powierzchni towarzyszyła niższa temperatura w jaskini i odwrotnie. - Według naszych wyników średnia temperatura w jaskiniach odzwierciedla przeciętną temperaturę na powierzchni. W konsekwencji przewidywany wzrost powierzchniowej temperatury spowodowany zmianami klimatu znajdzie swoje odbicie pod ziemią - podkreśliła prof. Reboleira.

To nie jest dobra wiadomość, mimo niedużych wahań. "Skutki wzrostu temperatury są całkowicie nieprzewidywalne, ale z pewnością szkodliwe dla jakości największych zasobów słodkiej wody nadającej się do natychmiastowego spożycia" - ostrzegają naukowcy.

Badanie pokazało przy okazji istnienie dobowych cykli zmian temperatury. Mogą one kontrolować dobowe cykle życiowe mieszkających w wodzie organizmów, pozbawionych typowego zegara biologicznego zależnego od światła. Niektóre z przebadanych jaskiń to ważne w skali świata miejsca ze względu na bioróżnorodność. Naukowcy wymieniają na przykład jaskinię Planina w Słowenii czy Viento na Wyspach Kanaryjskich.