W Zimbabwe odnaleziono najstarsze jak do tej pory szczątki dinozaura pochodzące z Afryki. Mbiresaurus raathi był stosunkowo niewielki, a po ziemi kroczył na długo zanim Afryka stała się oddzielnym kontynentem. Znalezisko może pomóc naukowcom w zrozumieniu, jak przed milionami lat przebiegały migracje prehistorycznych gadów.
Rządy pierwszych dinozaurów na Ziemi sięgają okresu późnego triasu. Układ lądów był wtedy zupełnie inny od tego, który znamy dzisiaj - prawie wszystkie masy lądowe świata tworzyły jeden gigantyczny superkontynent, Pangeę. W takich właśnie warunkach żył Mbiresaurus raathi, którego szczątki odnaleziono niedawno na terenie dzisiejszego Zimbabwe.
Rzadkie znalezisko
Szczątki pradawnego zwierzęcia zostały odnalezione podczas dwóch ekspedycji do doliny rzeki Zambezi, w 2017 i 2019 roku. Fragmenty kości zostały poddane procesowi datowania, a następnie złożone w niemal kompletny szkielet. Nad rekonstrukcją gatunku pracował międzynarodowy zespół naukowców ze Stanów Zjednoczonych, Zimbabwe i Brazylii, który przyjrzał się również pochodzeniu dinozaura oraz gatunkom, jakim dał początek.
Pochodzący sprzed 230 milionów lat Mbiresaurus raathi należał do grupy zauropodomorfów - długoszyich zwierząt spokrewnionych z dobrze znanymi brontozaurami i diplodokami. W przeciwieństwie do swoich gigantycznych, późniejszych kuzynów, gad ten był stosunkowo niewielki: miał zaledwie metr wysokości i ważył nie więcej niż 30 kilogramów. M. raathi poruszał się na dwóch nogach i był wyposażony w niewielkie ale ostre zęby, wskazujące na dietę roślinożerną lub wszystkożerną.
- Są to najstarsze znane ostateczne dinozaury Afryki, w przybliżeniu równoważne wiekiem do najstarszych dinozaurów znalezionych na świecie - wskazuje Christopher Griffin, jeden z odkrywców dinozaura - Najstarsze znane dinozaury pochodzące z późnego okresu triasowego są niezwykle rzadkie. Ich szczątki zostały odnalezione w nielicznych miejscach, głównie w Argentynie, Brazylii i Indiach.
Migracje wielkich gadów
Według naukowców odkrycie M. raathi może rzucić światło na to, w jaki sposób przebiegała migracja dinozaurów w okresie triasu. Hipotezy naukowców wskazują, że wędrówki gatunków były ograniczone przez warunki panujące na Pangei - superkontynent podzielony był na pasy wilgotnego klimatu, z którymi sąsiadowały ogromne połacie suchego, nieprzyjaznego terenu.
Wczesne dinozaury lepiej przystosowane były do wilgotnego klimatu, poruszały się one zatem jedynie w obrębie niektórych fragmentów kontynentu. Właśnie dlatego badacze szukali ich śladów w północnym Zimbabwe - przed setkami milionów lat, tereny te były położone na tej samej szerokości geograficznej co Brazylia i Indie.
Pracownicy Muzeum Historii Naturalnej w Zimbabwe nie kryją radości z odnalezienia jednego z najwcześniejszych dinozaurów świata, i to w tak dobrym stanie..
- To ekscytujące i wyjątkowe znalezisko dla Zimbabwe i całej dziedziny paleontologii - mówi Michel Zondo, kustosz muzeum. - Fakt, że szkielet jest niemal kompletny, czyni go doskonałym materiałem referencyjnym dla kolejnych znalezisk.
Źródło: BBC, Virginia Tech
Źródło zdjęcia głównego: Andrey Atuchin