Holenderscy naukowcy opracowali model pozwalający na określenie, skąd pochodzą plastikowe odpady tworzące Wielką Pacyficzną Plamę Śmieci. Okazuje się, że za jej powstanie odpowiedzialne jest głównie pięć krajów, które prowadzą intensywne, przemysłowe rybołówstwo na Oceanie Spokojnym.
O istnieniu Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci wiadomo od dekad, a zjawisko ciągle się powiększa. Chociaż wchodzące w jej skład odpady są przeważnie niewielkie, sama Plama obejmuje obecnie obszar milionów kilometrów kwadratowych na północnym Pacyfiku. Naukowcy z organizacji The Ocean Cleanup, w porozumieniu z badaczami z holenderskiego Uniwersytetu w Wageningen, przyjrzeli się, skąd pochodzą tworzące ją odpady.
Sieci pełne śmieci
W badaniu naukowcy skupili się na plastikowych obiektach zgromadzonych podczas operacji usuwania odpadów z oceanu w 2019 roku. Przedmioty miały wielkość co najmniej pięciu centymetrów, co ułatwiało identyfikację ich potencjalnego pochodzenia - na wielu z nich można było odczytać logo producenta lub firmy, która z nich korzystała. Na tej podstawie naukowcy skonstruowali model rozprzestrzeniania się plastikowych odpadów w systemach rzek i wodach oceanicznych. Łącznie analizie poddano ponad pół tony plastiku.
Wyniki pokazały, że większość zebranych odpadów pochodziła z przemysłu rybnego i rybołówstwa. Wśród porzuconych elementów dominowały sieci i liny, pułapki na niektóre gatunki morskich stworzeń oraz drobne boje, służące do utrzymywania części sieci na powierzchni wody. 49 procent obiektów zostało wyprodukowanych w XX wieku, a najstarszym znalezionym przedmiotem była boja z 1966 roku.
Wielka śmieciowa piątka
Spośród odpadów, których pochodzenie dało się sprawdzić, najwięcej pochodziło z Japonii (34 procent) i Chin (32 procent). Naukowcy dodają, że w przypadku tego pierwszego kraju, wyniki mogły być zawyżone - duża część japońskich odpadów mogła dostać się do oceanu na skutek tsunami z 2011 roku. Spory wkład w powstawanie Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci ma także Korea Południowa (10 procent), Stany Zjednoczone (7 procent) oraz Tajwan (5,6 procenta).
Co istotne, stosunkowo niewiele odpadów trafia do Plamy Śmieci za pośrednictwem uchodzących do Pacyfiku rzek, chociaż to właśnie "lądowy" plastik był obwiniany za utworzenie Plamy. Model wskazał, że plastikowe śmieci niesione z nurtem rzek są najczęściej wyrzucane na brzeg w pobliżu ujścia, a nie niesione na otwarte wody Pacyfiku.
The Ocean Cleanup wskazuje, że aby skutecznie walczyć ze skutkami zanieczyszczenia oceanów, konieczna jest większa przejrzystość ze strony przemysłu rybnego. Naukowcy zwracają również uwagę na to, jak ważna jest współpraca między krajami w celu regulowania produkcji plastikowych akcesoriów do połowu ryb - w ten sposób możliwe, że uda się zmniejszyć ilość odpadów, jakie generuje ten przemysł.
Źródło: Science Alert, The Ocean Cleanup
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock