Te żaby udają, że są martwe, by uniknąć zbliżenia

Żaby trawne (Rana temporaria) to gatunek szeroko rozpowszechniony w Europie. Zwykle liczba samców jest większa niż samic, co sprawia, że podczas godów na jedną partnerkę może przypadać sześciu lub więcej partnerów. Samice tych płazów wypracowały sobie sposoby na uniknięcie próby przedłużania gatunku z samcem, który im nie odpowiada.

- Odkryliśmy, że samice potrafią stosować trzy kluczowe strategie unikania samców, z którymi nie chcą się kojarzyć. Stosują je dlatego, że albo nie czują się gotowe do rozmnażania się, albo nie chcą się kojarzyć z danym osobnikiem - opowiadała rozmowie z portalem livescience.com Carolin Dittrich, badaczka z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie, pracująca przy obserwacjach, których wyniki ukazały się w ubiegłym tygodniu w czasopiśmie naukowym "Royal Society Open Science".

Naukowcy zebrali kilkadziesiąt żab trawnych w okresie godów. Następnie umieścili je w zbiornikach z wodą, a ich zachowanie obserwowali i dokumentowali przez godzinę. Spośród 54 samic, którymi zainteresował się jakiś samiec, aż 83 procent odpowiadało na zaloty przewróceniem się na grzbiet. - To powodowało, że samiec trafiał pod wodę, więc musiał puścić samicę, aby uniknąć utonięcia - mówiła Dittrich.

Ponadto, 48 procent samic wybranych do zapłodnienia wydawało z siebie pomruki i piski. Według badaczki niższe dźwięki miały być "błaganiem o uwolnienie". - Nie jest jednak jasne, co mogą oznaczać dźwięki o wyższej częstotliwości - powiedziała.

Co więcej, aż jedna trzecia samic po zbliżeniu się samca przez dwie minuty leżała bez ruchu z wyciągniętymi kończynami.

- Naszym zdaniem wyglądało to tak, jakby udawały martwe, ale nie możemy stwierdzić, na ile było to świadome zachowanie. Być może to automatyczna reakcja na stres - mówiła badaczka.

Jak dodała, młodsze samice częściej wykorzystały wszystkie znane im sposoby na odstraszenie partnerów. Starsze zwierzęta rzadziej udawały własną śmierć, by uniknąć krycia, a w konsekwencji gorzej radziły sobie z ucieczką przed zalotnikami. Bardzo możliwe, że młodsze, które przeżyły mniej sezonów lęgowych, stawały się bardziej zestresowane, przez co ich niechęć do zbliżenia była okazywana dosadniej.

Łącznie 46 procent samic zdołało uciec przed zbliżeniem.

Dittrich zauważyła, że podobne zachowania samic i samców żab trawnych były obserwowane w naturze. Udawanie śmierci w ramach ucieczki zostało udokumentowane także u innych zwierząt, takich jak ważki, pająki czy traszki Waltla (Pleurodeles waltl). I jak dodała, obserwacje dotyczące zachowań godowych mogą być bardzo ważnym punktem działań służących ochronie gatunków.

- Chociaż żaba trawna występuje bardzo często, w ciągu ostatnich 17 lat liczebność populacji stale spada z powodu susz i braku opadów - powiedziała.