Tatuaże znalezione na mumiach Egipcjanek. Mogły być amuletem na czas porodu i połogu

Źródło:
livescience.com
Złoty pierścionek znaleziony podczas prac archeologicznych
Złoty pierścionek znaleziony podczas prac archeologicznychZamek Królewski na Wawelu
wideo 2/35
Odkrycia archeologiczne

Amerykańskie analizy wykazały, że niektóre Egipcjanki tatuowały swoje dolne części pleców. Zdaniem autorek pracy rysunki na skórze powstawały, by chronić kobiety podczas porodu i w okresie połogu.

Badaczki Anne Austin i Marie-Lys Arnette w 2019 roku pracowały naukowo w dawnej osadzie rzemieślników w Deir el-Medina. Odkryły, że część kobiet w starożytnym Egipcie miała tatuaże w dolnej części pleców. Ich zdaniem rysunki były związane ze starożytnym egipskim bogiem Besem, któremu przypisywano ochronę kobiet i dzieci, zwłaszcza podczas porodu. Wyniki badań opublikowano w październiku w czasopiśmie naukowym "Journal of Egyptian Archaeology".

Co najmniej sześć mumii

Wioska Deir el-Medina jest położona po zachodniej stronie Nilu, naprzeciwko stanowiska archeologicznego Luksor. Miejsce to zostało znalezione przez francuskich archeologów w 1922 roku. W przeszłości było znane jako Set-Ma'at ("Miejsce Prawdy") i było doskonale rozplanowanym osiedlem z siecią ulic i mieszkaniami dla rodzin robotników. Kiedy mężczyźni pracowali całymi dniami przy budowie grobowców dla egipskich władców, kobiety i dzieci spędzały całe dnie w wiosce. Ważnym miejscem w Deir el-Medina jest tak zwany "Wielki Dołek" - starożytne wysypisko pełne dokumentów, rachunków i listów, pisanych na papirusach, dzięki którym archeolodzy z całego świata mogli dowiedzieć się więcej na temat życia codziennego mieszkańców starożytnego Egiptu.

Jednak nic, co w przeszłości zostało tam znalezione, nie wskazywałoby na praktyki tatuowania kobiet. Dlatego odkrycie co najmniej sześciu mumii z takimi rysunkami było sporym zaskoczeniem.

- Znalezienie dowodów na istnienie tatuaży jest trudne i bardzo rzadkie, ponieważ trzeba mieć dobrze zachowaną i odsłoniętą skórę. Ponieważ nigdy nie rozwijaliśmy zmumifikowanych ludzi, nasze jedyne szanse na znalezienie tatuaży pojawiały się tylko przy badaniu mumii wcześniej naruszonych przez szabrowników grobowców - przekazała Anne Austin, bioarcheolożka z amerykańskiego University of Missouri-St. Louis.

Badaczki wpadły na taki trop przy analizowaniu szczątków lewej kości biodrowej kobiety w średnim wieku z jednego z tamtejszych grobowców. Na zachowanej skórze widoczne były ciemne wzory, tworzące niezwykły rysunek. Jak powiedziała Austin, mogły przedstawiać podobiznę Besa oraz miskę - wyobrażenia związane z rytualnym oczyszczeniem po porodzie.

W innym z grobowców także znaleziono szczątki wytatuowanej kobiety. Tym razem rysunek był trudno dostrzegalny gołym okiem, wykryto go dzięki fotografii w podczerwieni. Rekonstrukcja tego tatuażu ujawniła, że przedstawiał Oko Horusa i prawdopodobnie Besa w pierzastej koronie. Oba tatuaże sugerują, że powstały w celu ochrony i uzdrowienia. Jak dodała Austin, obecna tam jest także zygzakowata linia, która może przywodzić na myśl chłodzące wody, używane do łagodzenia bólu przy menstruacji lub przy porodzie.

Starożytne Egipcjanki mogły nosić ochronne tatuażeAnne Austin/Marie-Lys Arnette
Starożytne Egipcjanki mogły nosić ochronne tatuażeAnne Austin/Marie-Lys Arnette

Zbadano także gliniane figurki

W Deir el-Medina kilkadziesiąt lat temu znaleziono trzy gliniane figurki, przedstawiające kobiece ciała. Arnette postanowiła ponownie je zbadać. Jak zasugerowała, także i na nich widać tatuaże na dolnej części pleców i górnej części ud.

Badaczki stwierdziły w swojej pracy, że figurki z tatuażami mogły odnosić się do roli kobiet jako partnerek seksualnych, ciężarnych, położnych i matek, a także być wykorzystywane do przeróżnych rytuałów poporodowych, stosowanych w celu ochrony matki i dziecka.

Sonia Zakrzewski, bioarcheolożka z Uniwersytetu Southampton w Wielkiej Brytanii, która nie była zaangażowana w badania, powiedziała, że najnowsze odkrycia "są niezwykle skomplikowane w porównaniu do znanych nam już egipskich praktyk tatuażu" oraz, że "obrazy ciężarnych kobiet są rzadko spotykane w sztuce egipskiej." Ponieważ starożytni Egipcjanie powiązywali ze sobą poród i płodność ziemi, Zakrzewski zasugerowała, że "te tatuaże mogły być trwałym i przenośnym, magicznym amuletem od bogów".

Austin dodała, że praktyki tatuowania w Deir el-Medina mogą być jeszcze bardziej powszechne. Nie jest jasne jednak, czy podobne praktyki były stosowane w innych miejscach Egiptu w tym okresie.

- Mam nadzieję, że więcej naukowców odnajdzie dowody na tatuowanie, abyśmy mogli zobaczyć, czy był to wyjątkowy proceder dla tej wioski, czy też jest częścią szerszej tradycji w starożytnego Egiptu, której po prostu jeszcze nie odkryliśmy - podsumowała.

Starożytne Egipcjanki mogły nosić ochronne tatuażeAnne Austin/Marie-Lys Arnette
Starożytne Egipcjanki mogły nosić ochronne tatuażeAnne Austin/Marie-Lys Arnette

Autorka/Autor:kw

Źródło: livescience.com

Źródło zdjęcia głównego: Anne Austin/Marie-Lys Arnette

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W poniedziałek 23.06 nad częścią Polski pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Burzom towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Pada, silnie wieje

Gdzie jest burza? Pada, silnie wieje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli wtorek 24.06. W nocy czeka nas wędrówka burz, które mogą okazać się gwałtowne. W dzień tylko lokalnie pokropi, a termometry pokażą maksymalnie 25 stopni.

Pogoda na jutro - wtorek 24.06. Noc pod znakiem gwałtownych zjawisk

Pogoda na jutro - wtorek 24.06. Noc pod znakiem gwałtownych zjawisk

Źródło:
tvnmeteo.pl

Poniedziałek przyniesie w wielu regionach kraju burzową aurę. Jak będzie wyglądać wędrówka gwałtownych zjawisk wieczorem oraz w ciągu nadchodzącej nocy? Czego się spodziewać? Sprawdziła to synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Tak będą wędrować burze. "Zjawiska mogą nieść zniszczenie"

Tak będą wędrować burze. "Zjawiska mogą nieść zniszczenie"

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Alert RCB w związku z gwałtownymi burzami został wydany w poniedziałek 23.06 do mieszkańców 16 województw. Eksperci ostrzegają przed możliwymi przerwami w dostawie prądu.

Alert RCB. "Przygotuj się na możliwe przerwy w dostawie prądu"

Alert RCB. "Przygotuj się na możliwe przerwy w dostawie prądu"

Źródło:
RCB

Synoptycy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydali ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed burzami. Alarmy obowiązują w całym kraju. Wyładowaniom towarzyszyć będzie porywisty wiatr, w porywach rozpędzający się do 100-115 kilometrów na godzinę.

Cała Polska objęta alarmami przed burzami

Cała Polska objęta alarmami przed burzami

Źródło:
IMGW

Wtorek przyniesie ze sobą odpoczynek od burz i upału. W części kraju możliwe są słabe opady deszczu. Czego spodziewać się w kolejnych dniach? Czeka nas przeplatanka gorąca z chłodniejszymi masami powietrza, mogą też wrócić wyładowania atmosferyczne.

Pogoda na 5 dni. Temperatura na huśtawce

Pogoda na 5 dni. Temperatura na huśtawce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na greckiej wyspie Chios na Morzu Egejskim od niedzieli szaleją pożary lasów. Z żywiołem walczą całe zastępy strażaków, ewakuowane są kolejne miejscowości, a władze proszą o wodę i żywność. Służby podejrzewają, że ogień mógł zostać wzniecony przez człowieka.

Pożary trawią grecką wyspę. Kolejne ewakuacje

Pożary trawią grecką wyspę. Kolejne ewakuacje

Źródło:
Reuters, greekreporter.com

Tej nocy pojawi się szansa na zobaczenie na niebie nad Polską efektownego, kosmicznego wiru. Zjawisko będzie związane z lotem Falcona 9 i zrzutem paliwa z rakiety. Sprawdź, o której godzinie spojrzeć w górę, by go zobaczyć.

Kosmiczny wir na niebie nad Polską. Szansa już tej nocy

Kosmiczny wir na niebie nad Polską. Szansa już tej nocy

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Mieszkańcy wschodnich regionów Stanów Zjednoczonych zmagają się z niebezpieczną falą upałów. W niedzielę temperatura odczuwalna sięgała 40 stopni Celsjusza. W kolejnych dniach również będzie bardzo gorąco.

Miliony ludzi objętych alarmami przed upałem

Miliony ludzi objętych alarmami przed upałem

Źródło:
PAP, New York Post, CBS News, The Guardian

Naukowcy odkryli, że pewien gatunek ćmy żyjący w Australii, który każdego roku wyrusza na długą wędrówkę, do nawigacji używa gwiazd. To pierwszy raz, gdy poznano taką umiejętność u bezkręgowców pokonujących ogromne dystanse.

Pokonują nawet tysiąc kilometrów, używają gwiazd jako nawigacji

Pokonują nawet tysiąc kilometrów, używają gwiazd jako nawigacji

Źródło:
Phys, AFP

Pogoda na 16 dni. Tomasz Wasielewski odpoczywa na urlopie, a długoterminową prognozę temperatury tym razem przygotował synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński. Sprawdź, jaką aurę przyniosą ostatnie dni czerwca i początek lipca.

Pogoda na 16 dni: polskie lato w pełni

Pogoda na 16 dni: polskie lato w pełni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Poniedziałek, czyli 23.06, zapowiada się z dynamiczną pogodą. Prognozowane są burze, którym towarzyszyć ma ulewny deszcz. Niewykluczone jest powstanie trąby powietrznej. W wielu miejscach będzie gorąco, a miejscami - upalnie.

Pogoda na dziś - poniedziałek 23.06. Początek tygodnia z gwałtowną pogodą

Pogoda na dziś - poniedziałek 23.06. Początek tygodnia z gwałtowną pogodą

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed spiekotą. W części kraju obowiązują alarmy pierwszego i drugiego stopnia. Sprawdź, gdzie upał da się we znaki.

Żar poleje się z nieba. IMGW ostrzega

Żar poleje się z nieba. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Cały czas trwają badania nad wpływem mikroplastiku na zdrowie człowieka. W artykule opublikowanym na łamach "Journal of the American Heart Association" naukowcy donoszą, że osoby żyjące w pobliżu wód cechujących się wysokim stężeniem małych cząsteczek tworzyw sztucznych są bardziej narażone na wiele groźnych chorób.

Mikroplastik a częstotliwość chorób. Niepokojące obserwacje naukowców

Mikroplastik a częstotliwość chorób. Niepokojące obserwacje naukowców

Źródło:
PAP

Strażacy w amerykańskim stanie Georgia zostali wezwani w czwartek, aby pomóc osobie, która utknęła w błocie. Gdy przybyli na miejsce przekonali się, że w grząskim gruncie faktycznie coś utknęło, ale nie jest to człowiek.

Jelonek utknął w błocie. Strażacy ruszyli na pomoc

Jelonek utknął w błocie. Strażacy ruszyli na pomoc

Źródło:
CNN

Brytyjscy naukowcy przeprowadzili szczegółową analizę kilkunastu tysięcy próbek krwi wyssanej przez komary. Chcieli zbadać, na jakich gatunkach zwierząt żerują te owady. Okazuje się, mają one znacznie bardziej różnorodne i elastyczne upodobania żywieniowe niż wcześniej sądzono.

Zbadali zwyczaje żywieniowe komarów. Wyniki ich zaskoczyły

Zbadali zwyczaje żywieniowe komarów. Wyniki ich zaskoczyły

Źródło:
Uniwersytet w Swansea

W tym roku monsun uderzył w Chiny wcześniej niż zwykle. W ostatnich dniach na południu i w centrum kraju padał ulewny deszcz, który doprowadził do powodzi. Są ofiary śmiertelne. Gwałtowna aura spodziewana jest również w niedzielę, wydano ostrzeżenia meteorologiczne.

"Nigdy wcześniej nie doświadczyłam tak ogromnej powodzi"

"Nigdy wcześniej nie doświadczyłam tak ogromnej powodzi"

Źródło:
Reuters, chinadaily.com.cn, CCTV

W sobotę na Opolszczyźnie i w Małopolsce zaobserwowano wirujące słupy piachu i pyłu, czyli zjawiska nazywane diabełkami pyłowymi. Można je zobaczyć na nagraniach.

Wirujące słupy pyłu i piachu. Nagrania

Wirujące słupy pyłu i piachu. Nagrania

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gorące powietrze napłynęło do wielu regionów Francji. Sprawiło, że w sobotę temperatura maksymalna sięgnęła prawie 40 stopni. Agencja meteorologiczna Meteo France wydała ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed spiekotą.

Napłynęło gorące powietrze. "Upał jest nie do zniesienia"

Napłynęło gorące powietrze. "Upał jest nie do zniesienia"

Źródło:
Reuters, ouest-france.fr, meteofrance.com

Na południu Chorwacji w rejonie Omisza wybuchł pożar. Jak przekazała straż, został wywołany przez człowieka. Ogień strawił kilkanaście domów. Z żywiołem walczy ponad 150 strażaków, choć najgorsze już minęło. Konieczne były ewakuacje mieszkańców oraz turystów. Na Kontakt24 otrzymaliśmy relacje Polaków, którzy przebywają w tamtych rejonach.

Spalone domy, ewakuacje. Straż: znamy przyczynę pożaru

Spalone domy, ewakuacje. Straż: znamy przyczynę pożaru

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, index.hr, PAP

Nawałnice, którym miały towarzyszyć tornada, nawiedziły Dakotę Północną i Minnesotę w USA, doprowadzając do śmierci trzech osób. Wiał silny wiatr, padał intensywny deszcz oraz grad pokaźnych rozmiarów. Blisko 100 tysięcy odbiorców zostało pozbawionych prądu.

Wiatr łamał drzewa i zrywał dachy. Trzy osoby nie żyją

Wiatr łamał drzewa i zrywał dachy. Trzy osoby nie żyją

Źródło:
PAP, KFGO, AP

Na początku czerwca firma ispace próbowała wylądować łazikiem Resilience na Księżycu. Misja zakończyła się niepowodzeniem. Miejsce, gdzie maszyna się rozbiła, można zobaczyć teraz na zdjęciu opublikowanym przez amerykańską agencję kosmiczną NASA.

Drugi raz rozbili się na Księżycu. Widać to na zdjęciu

Drugi raz rozbili się na Księżycu. Widać to na zdjęciu

Źródło:
space.com, NASA

Stwierdzenie "tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną" zostało sformułowane przez Paracelsusa, XVI-wiecznego lekarza uważanego za ojca nowoczesnej medycyny. Prawo to leży u podstaw dzisiejszej toksykologii, przypominając o cienkiej granicy między zbawiennym a szkodliwym działaniem tego samego związku. W ocieplającym się świecie lekarze i badacze muszą jednak mierzyć się z czynnikami przesuwającymi te granice w sposób, który nie do końca możemy przewidzieć.

Co pomaga, a co szkodzi? Zmiany klimatu zacierają granice

Co pomaga, a co szkodzi? Zmiany klimatu zacierają granice

Źródło:
TVN24+

Przez stan New Jersey w USA przeszły burze, które pozbawiły ludzi prądu i łamały drzewa. W wyniku gwałtownej pogody ucierpiał sportowy samochód Jeffa Jonesa, kierowcy wyścigowego, co widać na nagraniu.

"Drzewo przeszło przez dach mojego auta"

"Drzewo przeszło przez dach mojego auta"

Źródło:
Reuters, nj.com, thedrive.com

Fala upałów nawiedziła południową Hiszpanię. W piątek termometry pokazały miejscami aż 40 stopni Celsjusza. Przed spiekotą wydano ostrzeżenia meteorologiczne drugiego stopnia. Również w Wielkiej Brytanii było tego dnia gorąco.

Na termometrach aż 40 stopni. "Pij dużo wody, chowaj się w cieniu"

Na termometrach aż 40 stopni. "Pij dużo wody, chowaj się w cieniu"

Źródło:
Reuters

W Turcji trwają prace nad wzmocnieniem wrażliwych punktów konstrukcyjnych słynnego meczetu Hagia Sophia, który położony jest w Stambule. Inżynierowie i eksperci do spraw dziedzictwa kulturowego wykorzystują zaawansowane symulacje trzęsień ziemi, aby lepiej przygotować świątynię na takie wydarzenia.

Przygotowują najsłynniejszy turecki meczet na trzęsienie ziemi

Przygotowują najsłynniejszy turecki meczet na trzęsienie ziemi

Źródło:
Daily Sabah, PAP

Trwające właśnie letnie przesilenie rozpoczyna piękny czas. Jednocześnie zaczynamy jednak przyglądać się kociołkowi śródziemnomorskiemu i szacować, jak realne może być majaczące zwykle o tej porze widmo powodzi. W oparciu o kształtującą się w ostatnich tygodniach cyrkulację powietrza nad Europą - raz z północy, raz z południa - możemy pokusić się o stwierdzenie, że tegoroczne wakacje w Polsce będą typowe: przyjemne, bez długiej suszy i fal gorąca zmieniających lato w piekło.

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Źródło:
TVN24+