Szympansy potrafią mówić "pełnymi zdaniami", a nawet tworzą własną składnię

Źródło:
PAP, MPG.de
Lucy jest prawdziwą artystką
Lucy jest prawdziwą artystkąWarszawskie zoo
wideo 2/4
Szympansica

Badania naukowców z Towarzystwa Maxa Plancka wykazały, że szympansy potrafią porozumiewać się ze sobą w bardziej zaawansowany sposób niż sądziliśmy. Nasi ewolucyjni kuzyni posługują się systemem odgłosów i wokalizacji o określonej strukturze, przypominającej składnię języków.

Ludzie to jedyne zwierzęta na świecie, które porozumiewają się werbalnie. Od dzieciństwa uczymy się, w jaki sposób układać dźwięki w słowa i słowa w zdania. Ewolucyjne pochodzenie języków po dziś dzień stanowi tajemnicę. Aby ją rozwiązać, naukowcy przeprowadzili badanie dźwięków wydawanych przez naszych najbliższych ewolucyjnych kuzynów.

Szympansy potrafią łączyć dźwięki w logiczne strukturyShutterstock

Tysiące wokalizacji, 12 typów komunikatów

Badanie zostało przeprowadzone przez naukowców z niemieckiego Towarzystwa Maxa Plancka oraz francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych (CNRS) w Parku Narodowym Taï na Wybrzeżu Kości Słoniowej. W trakcie eksperymentu, którego wyniki ogłoszono na łamach periodyku "Communications Biology", przeanalizowali oni dźwięki wydawane przez dzikie szympansy z trzech różnych grup. Zwierzęta przebywały w swoim naturalnym środowisku, a naukowcy nie mieli żadnego wpływu na społeczne struktury wśród małp.

Łącznie badaczom udało się zarejestrować tysiące różnych wokalizacji należących do 12 typów zawołań. Analiza danych wykazała, że szympansy komunikowały się ze sobą wykorzystując sekwencje złożone z kilku, a nawet kilkunastu typów nawoływań. Poszczególne dźwięki miały swoją określoną kolejność przypominającą prymitywną składnię zdań.

- System komunikacji dźwiękowej wśród szympansów jest bardziej złożony i sformalizowany niż myśleliśmy - opowiada Tatiana Bortolato, jedna z autorek badania.

Jak podkreślają naukowcy, nigdy przedtem nie udało się udokumentować tak skomplikowanego, ustrukturyzowanego systemu komunikacji u zwierząt naczelnych innych niż człowiek.

Zwierzęta tworzą złożone struktury społeczneShutterstock

Składnia jest rzeczą ludzką

Uzyskane przez naukowców wyniki dają nam wgląd w proces formowania się języków. Jak zaznacza Emiliano Zaccarella, współautor badania, "składnia to cecha charakterystyczna ludzkich dialektów, a żeby odkryć jej pochodzenie, musimy dowiedzieć się, jak zbudowane są wokalizacje innych naczelnych."

To właśnie w składni leży sekret komunikacji. Jak szacują naukowcy, większość języków świata wykorzystuje poniżej 50 różnych dźwięków, a to sposób, w jakie je łączymy, pozwala uzyskać nieskończoną liczbę znaczeń. Małpy naczelne komunikują się ze sobą za pomocą około 38 dźwięków, ale do tej pory nie były one szczegółowo analizowane.

- To pierwsze badanie wchodzące w skład większego projektu naukowego - tłumaczy Catherine Crockford, współautorka badania. - Liczymy na to, że poprzez badanie sekwencji wokalnych szympansów, zyskamy nowe pojęcie o tym, skąd pochodzimy i jak rozwinęły się nasze umiejętności językowe - dodała.

To nasi najbliżsi ewolucyjni kuzyniShutterstock

Autorka/Autor:as

Źródło: PAP, MPG.de

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W najbliższych dniach Polska pozostanie pod wypływem rozległego i stabilnego układu wysokiego ciśnienia Riccarda znad Wysp Brytyjskich. Napływające z północy Europy masy powietrza przyniosą chłodne dni i zimne noce. Wczesnym rankiem nadal występować będą przymrozki, warto więc cieplej się ubierać.

Wyjmijcie z szafy rękawiczki. Chwilami będą się przydawać

Wyjmijcie z szafy rękawiczki. Chwilami będą się przydawać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na Florydzie w jednym z hrabstw od kilkudziesięciu godzin trwają poszukiwania niedźwiedzia, który zaatakował i doprowadził do śmierci 89-latka i jego psa. W pobliżu rozstawiono pułapki, a teren jest pod obserwacją służb.

Znaleziono zwłoki mężczyzny i psa. Trwają poszukiwania niedźwiedzia

Znaleziono zwłoki mężczyzny i psa. Trwają poszukiwania niedźwiedzia

Źródło:
NBC News, ABC News, FOX4Now

Ta noc i środowy poranek przyniosą dość spore spadki temperatury. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed przymrozkami. W niemal wszystkich województwach wydano alarmy pierwszego stopnia.

Zrobi się lodowato. Alarmy niemal we wszystkich województwach

Zrobi się lodowato. Alarmy niemal we wszystkich województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Już w tym tygodniu w atmosferę Ziemi ma wejść stara radziecka sonda Kosmos 482. Obszar, na którym może spaść kosmiczny śmieć, obejmuje znaczną część świata. Znana jest też prawdopodobna data zdarzenia.

Radziecka sonda ma spaść na Ziemię. Najnowsze wyliczenia

Radziecka sonda ma spaść na Ziemię. Najnowsze wyliczenia

Źródło:
LiveScience, sattrackcam.blogspot.com, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na środę 07.05. W nocy ponownie w części kraju temperatura spadnie poniżej zera. Dzień przyniesie pochmurną aurę i śladowe opady deszczu na południu Polski. Termometry pokażą maksymalnie 15 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - środa 07.05. To będzie zimna noc

Pogoda na jutro - środa 07.05. To będzie zimna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nastał maj, cudny i kapryśny jednocześnie. Wiele mu wybaczamy, bo kochamy go w Polsce od wieków. Uwielbienie dla maja znalazło swoje odbicie w śpiewanej do dziś dziewiętnastowiecznej pieśni kościelnej "Chwalcie łąki umajone".

Na mapach widać dużo czerwieni. Czy będziemy "chwalić łąki umajone"?

Na mapach widać dużo czerwieni. Czy będziemy "chwalić łąki umajone"?

Źródło:
TVN24+

Amerykańskie służby poszukują dziewczynki, która w poniedziałek została porwana przez wodę w mieście Brenham w Teksasie. Region zmaga się z falą burz z obfitymi opadami deszczu, które powodują występowanie powodzi błyskawicznych. W poszukiwanie dziewczynki zaangażowanych jest wiele ekip ratowniczych.

Woda porwała dziecko

Woda porwała dziecko

Źródło:
ABC News, Fox Weather

Gwałtowne burze nawiedziły w poniedziałek po południu północno-wschodnią Hiszpanię. Na terenie prowincji Barcelona doszło do silnego gradobicia. Wtorek również ma przynieść niespokojną aurę. Władze apelują o zachowanie ostrożności.

Dywany gradu i ulewy w Hiszpanii. Zwiastują dużą zmianę pogody

Dywany gradu i ulewy w Hiszpanii. Zwiastują dużą zmianę pogody

Źródło:
ENEX, metropoliabierta.elespanol.com, elperiodico.com, AEMET

W Polsce przyszło ochłodzenie, w najbliższych dniach spodziewane są przymrozki, a miejscami nocami i o poranku chwyci mróz. Jak przekazał synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński, w tym roku zimni ogrodnicy i zimna Zośka, majowe zjawisko meteorologiczne, przyszło wcześniej niż zwykle.

Zimni ogrodnicy przyszli w tym roku wcześniej. W prognozach mróz

Zimni ogrodnicy przyszli w tym roku wcześniej. W prognozach mróz

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kilkudziesięcioletnie drzewo zawaliło się podczas burzy na jeden z domów na południu Miami w Stanach Zjednoczonych. W niedzielę w tym regionie wystąpiły wichury z obfitymi opadami deszczu. Niebezpieczne warunki doprowadziły także do wielu utrudnień na drogach.

Wiatr wyrwał kilkudziesięcioletnie drzewo z korzeniami

Wiatr wyrwał kilkudziesięcioletnie drzewo z korzeniami

Źródło:
CNN

Obfite opady deszczu doprowadziły do powstania lawiny błotnej w północno-zachodniej Kolumbii. W wyniku żywiołu zginęła jedna osoba. Jak donoszą lokalne media, masa błota uszkodziła domy i powywracała auta.

Zeszła lawina błotna, zginęła jedna osoba

Zeszła lawina błotna, zginęła jedna osoba

Źródło:
Reuters

Pogoda na dziś. Wtorek 06.05 przyniesie pochmurną aurę w całym kraju. Miejscami pojawią się słabe, przelotne opady deszczu. Termometry w ciągu dnia pokażą od 12 do 15 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - wtorek 06.05. Czeka nas chłodny i pochmurny dzień

Pogoda na dziś - wtorek 06.05. Czeka nas chłodny i pochmurny dzień

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogryzione przez kleszcze niektóre gatunki zwierząt potrafią rozwinąć częściową odporność, która przyczynia się do zmniejszenia populacji tych pajęczaków. - Zjawisko nabytej odporności na kleszcze ma potencjał, aby odegrać naprawdę głęboką rolę w regulowaniu dynamiki populacji kleszczy - powiedział Jeb Owen, profesor entomologii na Washington State University.

Odporność na kleszcze. Może regulować populacje tych pajęczaków

Odporność na kleszcze. Może regulować populacje tych pajęczaków

Źródło:
phys.org, PAP

Około 1800 turystów zostało ewakuowanych ze starożytnego miasta Petra w Jordanii. W niedzielę południowo-zachodnie regiony kraju nawiedziła powódź błyskawiczna. W położonym niedaleko dystrykcie Shoubak lokalne służby odnalazły ciała zaginionych turystów z Belgii.

Ewakuacja blisko 1800 turystów z ikonicznego miejsca

Ewakuacja blisko 1800 turystów z ikonicznego miejsca

Źródło:
Reuters, Newarab.com, Times Of Israel, Jordan Times

Potężna burza piaskowa sparaliżowała południowe i północne regiony Iraku. Z powodu problemów z oddychaniem kilkaset osób potrzebowało pomocy medycznej. W prowincji Dijala doszło do wypadku, w którym zginęły trzy osoby.

Rdzawa mgła ogarnęła Irak

Rdzawa mgła ogarnęła Irak

Źródło:
ENEX, Shafaq.com,

Najbliższej nocy eta Akwarydy, rój meteorów związanych z kometą Halleya, osiągnie szczyt aktywności. "Spadające gwiazdy" poruszają się bardzo szybko, bo z prędkością aż 66 kilometrów na sekundę. "To jedne z najbardziej klimatycznych rojów meteorów w roku" - napisał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach".

"Zamiast lecieć w dół, lecą do góry". Przed nami maksimum roju eta Akwarydów

"Zamiast lecieć w dół, lecą do góry". Przed nami maksimum roju eta Akwarydów

Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

W weekend nad Portugalią zaobserwowano co najmniej cztery trąby powietrzne. Zjawiska towarzyszyły burzom i wichurom, jakie przetoczyły się nad centralną i zachodnią częścią kraju. Silny wiatr wyrządził tam spore szkody.

Cztery trąby powietrzne w trzy dni. "Drzewa spadały na drogi"

Cztery trąby powietrzne w trzy dni. "Drzewa spadały na drogi"

Źródło:
PAP, observador.pt

Po majówce, która miejscami była gorąca, przyjdzie duże ochłodzenie. Co czeka nas w kolejnych tygodniach maja, kiedy przypadają zimni ogrodnicy i zimna Zośka? Sprawdź autorską prognozę temperatury na kolejne 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Wraca zimno, wracają przymrozki

Pogoda na 16 dni. Wraca zimno, wracają przymrozki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Krew mężczyzny, który przeżył ponad 200 ukąszeń trujących węży, może posłużyć do stworzenia wyjątkowo skutecznej antytoksyny. Aby uzyskać odporność, hodowca kilkaset razy dobrowolnie wstrzykiwał toksyny do swojego organizmu. W ten sposób wytworzył zestaw przeciwciał działających w przypadku pokąsania przez wiele gatunków.

Przez 18 lat wstrzykiwał sobie jad węży. Jego krew może ratować życie

Przez 18 lat wstrzykiwał sobie jad węży. Jego krew może ratować życie

Źródło:
BBC, ScienceAlert

Transmisja na żywo Wielkiej Wędrówki Łosi w Szwecji trwała 478 godzin. Przeprawa tych zwierząt z gór położonych na północy na letnie żerowiska przyciągnęła miliony widzów - poinformowała w poniedziałek szwedzka telewizja publiczna.

478. Tyle godzin transmitowali wędrówkę łosi

478. Tyle godzin transmitowali wędrówkę łosi

Źródło:
PAP, The Guardian

Szacuje się, że nawet 10 procent Polaków ma objawy sugerujące astmę. - Liczba ta może być niedoszacowana - powiedział dr hab. Piotr Dąbrowiecki z okazji przypadającego 6 maja Światowego Dnia Astmy. W naszym kraju chorobę tę na ogół rozpoznaje się dopiero po siedmiu latach.

Czy z astmy można "wyrosnąć"? Specjalista odpowiada

Czy z astmy można "wyrosnąć"? Specjalista odpowiada

Źródło:
PAP

Francuski wędkarz złowił w pobliżu miasta Castelo Branco we wschodniej Portugalii ogromnego suma pospolitego o wadze 102 kilogramów. Ryba ta jest na Półwyspie Iberyjskim gatunkiem inwazyjnym.

Złowił ponad 100-kilogramowego suma

Złowił ponad 100-kilogramowego suma

Źródło:
PAP, publico.pt, cmjornal.pt

Wyobraźmy sobie wiosenny spacer po mieście. Jest pogodnie, promienie słońca przesączają się przez soczyście zielone liście. Nagle naszą uwagę przykuwa jedna z rosnących przy drodze lip - na pniu drzewa wije się różnobarwna masa. Podchodzimy bliżej. Dziwne zjawisko okazuje się chmarą drobnych, kłębiących się owadów. Widok jest zaskakujący, bo możemy przysiąc, że nigdy wcześniej nie widzieliśmy czegoś podobnego.

Śródziemnomorski pluskwiak podbija Polskę. Czy jest się czego bać?

Śródziemnomorski pluskwiak podbija Polskę. Czy jest się czego bać?

Źródło:
TVN24+

Burze przechodziły nad Polską w sobotę. Strażacy interweniowali kilkaset razy. Wyładowaniom atmosferycznym towarzyszyły dość pokaźne opady gradu. To, jak były wielkim utrudnieniem dla kierowców, można zobaczyć na nagraniu z autostrady A1.

Biało na drodze, samochody stanęły. Nagranie z A1

Biało na drodze, samochody stanęły. Nagranie z A1

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W rejonie Bieszczad w sobotę pojawił się wał szkwałowy - groźnie wyglądająca chmura, która zwiastuje nadejście burzy. Zdjęcia zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek widział coś podobnego"

"Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek widział coś podobnego"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

NASA zajrzała pod "powierzchnię" Jowisza. Dane zebrane przez sondę Juno, która krąży dookoła gazowego olbrzyma, dały badaczom wgląd w procesy zachodzące w atmosferze planety. Naukowcy przeanalizowali także procesy wulkaniczne zachodzące na jednym z księżyców Jowisza, Io.

Naukowcy zaobserwowali cyklony "większe niż Australia"

Naukowcy zaobserwowali cyklony "większe niż Australia"

Źródło:
PAP, NASA

Nad częścią Polski w sobotę przechodziły burze. Strażacy interweniowali kilkaset razy, najwięcej w województwie łódzkim. Tam na skutek silnego wiatru i opadów gradu uszkodzonych zostało kilkanaście dachów. Były też miejsca, gdzie po ulewach doszło do podtopień.

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

W sobotnie popołudnie nad Paryżem przeszła burza z gradem i ulewnym deszczem. Występowały utrudnienia w kursowaniu metra. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie pokazujące, jak niebezpieczna pogoda panowała w stolicy Francji.

Nawałnica nad Paryżem. "Nagle zrobiło się ciemno, woda lała się ulicami"

Nawałnica nad Paryżem. "Nagle zrobiło się ciemno, woda lała się ulicami"

Źródło:
PAP, Kontakt24

W nocy z soboty na niedzielę w rejonie stanów Nowy Meksyk oraz Teksas odnotowano serię wstrząsów. Najsilniejszy z nich miał magnitudę 5,4. Zdarzenie było odczuwalne przez wielu mieszkańców.

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Źródło:
PAP, NBC News, tvnmeteo.pl