ZGŁOSZONE NA KONTAKT24

Coraz częściej przeżywamy szok termiczny, lada moment czeka nas kolejny. Cierpimy i my, i przyroda

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24, IMGW, weather.com
Rozmowa z prof. Chojnickim o wpływie wahań temperatury na przyrodę
Rozmowa z prof. Chojnickim o wpływie wahań temperatury na przyrodęTVN24
wideo 2/3
Rozmowa z prof. Chojnickim o wpływie wahań temperatury na przyrodęTVN24

Polska coraz częściej znajduje się pod wpływem gwałtownie zmieniających się warunków atmosferycznych. W ciągu ostatnich miesięcy wielokrotnie obserwowaliśmy nagłe, szybkie wahania warunków pogodowych. Jak ostrzegają eksperci, tak duże wahania temperatury mogą mieć poważny wpływ na nasze zdrowie. Gwałtowne zmiany w pogodzie nie odpowiadają także roślinom i zwierzętom.

Pogoda w ostatnich miesiącach zaskakuje swoją zmiennością. Jak powiedziała synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, wynika to z naprzemiennego napływu północnych i południowych mas powietrza. Końcówka października przyniosła nam niezwykłe ciepło pochodzenia afrykańskiego. Miejscami termometry wskazywały ponad 20 stopni Celsjusza.

Gwałtowna aura nad Polską

Od połowy listopada dość szybko zrobiło się zimno, a to za sprawą napływu lodowatego powietrza. Mroźna aura towarzyszyła nam do początku grudnia, wtedy nadeszło ocieplenie i temperatura stała się nieco łaskawsza. Konsekwencją zmiany cyrkulacji stały się opady śniegu. W niemalże całym kraju zapanowały bardzo trudne warunki.

Potem nasz kraj ponownie znalazł się w objęciach mrozu, a na termometrach przestały gościć wartości przekraczające 0 st. C - nawet w najcieplejszej chwili dnia. Na kilka dni przed Bożym Narodzeniem znów dotarło do nas ciepłe powietrze, zmieniając krajobraz z zimowego na późnojesienny. Koniec roku przyniósł nam zaś aurę typową dla wiosny, a ciepłe, zwrotnikowe powietrze przyczyniło się do wzrostu temperatury. W Nowy Rok padały rekordy ciepła.

Mogłoby się wydawać, że zima opuściła już Polskę, gdyż mimo początku roku przyroda zaczęła odżywać i pojawiły się pierwsze pączki na drzewach i kwiaty. Nic bardziej mylnego, gdyż pogoda ponownie gwałtownie się zmieni.

- Na weekend spodziewane jest duże ochłodzenie w Europie. Widać, że rozwija się zatoka chłodu, ale wygląda na to, że ono nas "liźnie". W sobotę rano na północy możliwe jest -14 stopni, w centrum około -12/-10 stopni. W ciągu dnia temperatura maksymalna w regionach centralnych może sięgnąć -5/-6 stopni. To są wstępne prognozy, jeszcze wiele się może wydarzyć - zauważyła synoptyk.

Obciążenie fizyczne i psychiczne

Tak gwałtowne zmiany aury i temperatury potrafią być sporym obciążeniem dla naszego organizmu. Wrażliwość na pogodę to indywidualna cecha. Wszystkie wahania w pogodzie mogą być bardzo mocno odczuwalne i szkodliwe szczególnie dla osób starszych i przewlekle chorych.

Nagłe zmiany pogody przyczyniają się do zaostrzania szeregu dolegliwości. Gdy temperatura gwałtownie spada, cierpią osoby dotknięte chronicznymi bólami stawów oraz chorobami układu krążenia - w skrajnych przypadkach może dochodzić nawet do zawałów serca. Gwałtowny wzrost temperatury przyczynia się natomiast do częstszego występowania bólów głowy i migren.

- Zmiany mas powietrza będą fatalne dla naszego samopoczucia. Do tego dojdzie szok termiczny. To będzie bardzo trudny tydzień, także dla natury. Na południu są już miejsca, gdzie pojawiły się osy i stokrotki, a tu nagle gwałtowny spadek temperatury poniżej -10 stopni... - mówiła synoptyk.

W jaki sposób łagodzić niekorzystny wpływ pogody na nasze zdrowie? IMGW zaleca przede wszystkim regularne wietrzenie mieszkań, mające hartujący wpływ na nasze organizmy. Należy pamiętać o systematycznym uzupełnianiu płynów w organizmie, zadbaniu o zbilansowaną dietę i o lekką aktywność fizyczną. Wychodząc z domu, powinniśmy natomiast zakładać odzież dostosowaną do aktualnych warunków atmosferycznych.

Wraz z ochłodzeniem mogą powrócić do nas opady śniegu. Unton-Pyziołek podała, że od piątku sypać może w pasie od Pomorza, przez centrum, po Lubelszczyznę. Śnieg ominie zachodnie regiony, a na północnym wschodzie będzie go naprawdę niewiele.

- Żeby rośliny były bezpieczne przed taką falą mrozu, jaka nadchodzi, potrzebne są kilkudniowe opady - tak jak było w grudniu. A w tej chwili prognozy podają, że opady będą w stanie przygotować tylko kilka regionów na taki mróz - powiedziała.

Przyroda nie lubi nagłych wahań

Jak opowiadał na antenie TVN24 prof. Bogdan Chojnicki, klimatolog z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, "wiosenne" dni na przełomie grudnia i stycznia to tylko jedno z wielu w ubiegłym roku zjawisk, które niosły w nasze regiony nadzwyczaj ciepłe masy powietrza.

- W 2022 roku mieliśmy takich zdarzeń 11 - tłumaczył. - 1 stycznia 2022 roku zaczęliśmy od rekordu wysokiej temperatury i co ciekawe, zamknęliśmy rok rekordowo wysokim 31 grudnia. (...) Jeszcze 30-40 lat temu wtargnięcia ciepłych mas powietrza znad Afryki były pewnego rodzaju ewenementem, stanowiły 1-3 procent wszystkich zdarzeń, które obserwowaliśmy w ciągu roku. Dzisiaj ta wartość sięga 10 procent.

Te zmiany nie pozostają bez wpływu na świat przyrody. Naukowiec wyjaśnił, że większość znanych nam gatunków to organizmy zmiennocieplne, których aktywność fizjologiczna bezpośrednio zależna jest od temperatury.

- Po przekroczeniu pewnej progowej temperatury zaczynają się uaktywniać - wskazał. - Warto wspomnieć o roślinach, bo już widać rosnące pąki krzewów (...), pojawiają się także kwiaty, choćby magnolii, która nie jest z naszej strefy klimatycznej i po prostu reaguje na temperaturę.

Nie tylko rośliny zaczęły się uaktywniać. Charakterystyczny zapach gleby oznacza, że pod wpływem wysokiej temperatury uaktywniły się bytujące w niej mikroorganizmy, które rozpoczęły proces rozkładu materii organicznej. Na nagłe ocieplenie wrażliwe są także pszczoły - gdy temperatura wzrasta powyżej 10 st. C, te zaczynają być aktywne i wylatują z uli w poszukiwaniu kwiatowego pyłku. Nie znalazłszy go, wracają do pasieki, pożywiając się zapasami na zimę.

- Gdy ten scenariusz niskich temperatur będzie się mieszał z wysokimi temperaturami (...), rodziny pszczele będą w bardzo złej kondycji fizjologicznej w sezonie wegetacyjnym, gdy kwiaty naprawdę zaczną kwitnąć - wyjaśnił Chojnicki. - To przykład na to, jak bardzo gwałtowne wahania temperatury desynchronizują cały układ przyrodniczy - dodał.

Autorka/Autor:kw,as

Źródło: tvnmeteo.pl, TVN24, IMGW, weather.com

Źródło zdjęcia głównego: kontakt24UsersMaterials

Pozostałe wiadomości

W licznych regionach Polski już zrobiło się biało, a kolejne opady śniegu nadchodzą. W nocy z czwartku na piątek obficie będzie padać na południu, południowym wschodzie i wschodzie kraju. W niektórych miejscach może dosypać ponad 10 centymetrów śniegu.

Następny śnieżny front. W nocy mocno sypnie

Następny śnieżny front. W nocy mocno sypnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Noc z czwartku na piątek w całej Polsce będzie mroźna. Czekają nas też opady śniegu, w kilku regionach kraju obfite. Za dnia również będzie sypać.

Będzie nawet 5 stopni mrozu

Będzie nawet 5 stopni mrozu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Weekend przyniesie opady śniegu, które w części kraju przechodzić będą w deszcz ze śniegiem i deszcz. Miejscami będą one marznące, przez co zrobi się bardzo ślisko. Nowy tydzień zafunduje nam ocieplenie i wzrost temperatury do około 10 stopni.

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zima zagościła w wielu regionach kraju. W Koszalinie w czwartek rano leżało tyle śniegu, ile na Kasprowym Wierchu. Niektórzy narzekają na trudne warunki na drogach i mówią, że to za wcześnie, inni cieszą się z bajkowych widoków. Na Kontakt24 otrzymujemy zdjęcia i nagrania z miejscowości, w których zrobiło się biało.

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

IMGW wydał ostrzeżenia drugiego stopnia przed silnym wiatrem, który w Tatrach może rozpędzać się do 150 kilometrów na godzinę. Obowiązują też alarmy pierwszego stopnia przed obfitymi opadami śniegu i oblodzeniem. Sprawdź, gdzie zrobi się ślisko i niebezpiecznie.

Drugi stopień ostrzeżeń IMGW. Dosypie śniegu, drogi skuje lód, a poza tym mocno powieje

Drugi stopień ostrzeżeń IMGW. Dosypie śniegu, drogi skuje lód, a poza tym mocno powieje

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Paraliż komunikacyjny, przerwy w dostawie energii elektrycznej oraz w działaniu sieci komórkowych to skutki śnieżyc, które w czwartek przeszły przez Finlandię. Prądu zostało pozbawionych nawet 80 tysięcy odbiorców.

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Źródło:
PAP

Intensywne opady śniegu spowodowały w czwartek duże opóźnienia na paryskim lotnisku Roissy-Charles-de-Gaulle. Przewoźników poproszono o odwołanie 10 procent zaplanowanych na czwartek połączeń - poinformowała agencja AFP.

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Źródło:
PAP, meteofrance.com, tvnmeteo.pl

Śnieg ostatniej nocy i w czwartek zasypał Irlandię. Warunki na drogach znacznie się pogorszyły. Synoptycy teraz ostrzegają przed mrozem, a na horyzoncie widać ulewne opady deszczu i wichury.

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Źródło:
ENEX, The Irish Times, tvnmeteo.pl

Alert RCB w związku silnym wiatrem otrzymały w czwartek osoby przebywające na terenie powiatu tatrzańskiego. Eksperci przypominają, jak się zachowywać, kiedy mocno wieje.

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

W kilkudziesięciu departamentach Francji obowiązują pomarańczowe ostrzeżenia przed śniegiem, marznącymi opadami i silnym wiatrem. Władze apelują do kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności.

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Źródło:
ENEX, Meteo France, connexionfrance.com

W nocy ze środy na czwartek doszło do kolejnej erupcji wulkanu na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej Islandii. Wybuch poprzedziła seria niewielkich trzęsień ziemi. W związku z erupcją wprowadzono stan alarmowy i ewakuowano około 60 osób z miejscowości Grindavik.

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Źródło:
PAP, Iceland News, Time

Po raz pierwszy w tym sezonie ratownicy TOPR wprowadzili pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach. Oznacza to możliwe samoistne schodzenie małych i średnich lawin. Najniższy stopień zagrożenia obowiązuje w Tatrach od wysokości 1800 m n.p.m.

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północno-zachodnich regionów USA oraz części Kanady od wtorku zmagają się z niebezpiecznymi warunkami związanymi z uderzeniem potężnej bomby cyklonowej. Żywioł niesie za sobą wichury oraz ekstremalne ulewy i jest oceniany jako jeden z najsilniejszych od lat. Najnowsze informacje mówią o dwóch ofiarach śmiertelnych.

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

Źródło:
Reuters, CNN, NBC News, PAP

W północnej Hiszpanii potwierdzono pojawienie się szerszenia Vespa soror. Jeśli ten inwazyjny gatunek zacznie występować powszechnie, może zagrozić miejscowym owadom - ostrzegają naukowcy.

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

Źródło:
PAP, Ecology and Evolution

84 procent huraganów, które pojawiły się na Oceanie Atlantyckim w latach 2019-2023, zostało wzmocnionych przez zmianę klimatu - wynika z najnowszych badań naukowców.

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

Źródło:
Nature

Największa rakieta świata Starship odbyła we wtorek szósty lot testowy. Booster statku, czyli pierwszy stopień rakiety, nie został jednak przechwycony przez mechaniczne ramiona wieży startowej, tak jak planowano.

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, SpaceX, tvnmeteo.pl

Tygrys syberyjski zaatakował rolnika w jednej z wiosek na północnym wschodzie Chin. Mężczyzna został ugryziony w rękę. To niejedyna niebezpieczna sytuacja z udziałem tych zwierząt, do jakiej doszło w tej okolicy. Władze wystosowały ostrzeżenie dla mieszkańców.

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Źródło:
Reuters, Global Times, chinadaily.com

We wtorek nad ranem na niebie można było dostrzec księżycowe halo. To rzadkie i efektowne zjawisko zarejestrowano między innymi w Wielkopolsce. Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe zdjęcia.

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Co najmniej osiem osób zginęło w wyniku przejścia tajfunu Man-yi nad Filipinami. W trakcie ubiegłego weekendu żywioł uderzył w ląd dwukrotnie, niosąc potężne ulewy i porywisty wiatr. W wielu regionach rozpoczęło się wielkie sprzątanie i liczenie strat. Lokalne władze zaapelowały o pomoc dla poszkodowanych mieszkańców.

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

Źródło:
Reuters

Nagrania samotnego delfina pływającego w Morzu Bałtyckim wprawiły w zdumienie naukowców. Słychać na nich, jak ssak wydaje z siebie tysiące różnych dźwięków. Wśród ekspertów pojawiła się teoria, że z powodu odosobnienia mógł on rozmawiać sam ze sobą. Inni uważają, że była to próba skomunikowania się z innymi delfinami.

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Źródło:
Livescience

Dwie osoby zginęły, a ponad 100 tysięcy mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku przejścia burzy tropikalnej Sara przez Honduras. Wiele miejsc jest odciętych od świata po ulewach. Na najbliższe dni zapowiadane są kolejne opady deszczu.

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN Espanol, Diario1, EFE

W Ekwadorze wprowadzono 60-dniowy stan wyjątkowy. W kraju szaleją pożary, brakuje wody i panuje susza. W listopadzie ogień strawił ponad 10 tysięcy hektarów roślinności. Mieszkańcy borykają się też z częstymi przerwami w dostępie do energii elektrycznej.

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Źródło:
PAP, Reuters

Do nietypowego zdarzenia doszło na lotnisku w Ponta Delgada na Azorach. Po pokładzie jednego z samolotów rozpierzchło się ponad 100 chomików. Maszyna przez pięć dni nie mogła wylecieć do stolicy Portugalii.

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcom po raz pierwszy udało się eksperymentalnie udowodnić społeczne uczenie się u zwierząt niebędących ludźmi, wynikające ze zmiany środowiska. Najnowsze badania ekspertów z Instytutu Maxa Plancka wykazały, że sikorki bogatki po migracji błyskawicznie poznawały nowe zachowania od lokalnej, dopiero co poznanej społeczności.

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Źródło:
ScienceDaily

Ocean wyrzucił na brzeg w Kalifornii rzadką rybę - przedstawicielkę występującego w głębinach gatunku z rodziny Regalecidae, nazywaną "rybą zagłady". Czemu zawdzięcza reputację "przepowiadacza" naturalnych katastrof?

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

Źródło:
NBC News, CBS News tvn24.pl

Blisko 20 procent przypadków zachorowania na dengę, chorobę przenoszoną przez komary, można przypisać zmianom klimatycznym - wynika z najnowszej analizy naukowców. Jeśli nie zostaną podjęte działania mające powstrzymać globalne ocieplenie, liczba zachorowań przypisana kryzysowi klimatycznemu do 2050 roku może wzrosnąć nawet do 60 procent.

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

Źródło:
LiveScience, AFP

Nowe Delhi walczy z duszącymi miasto zanieczyszczeniami powietrza. Dają się one we znaki także zwierzętom z lokalnego ogrodu zoologicznego. Aby im ulżyć, władze postanowiły skorzystać z pewnej prostej metody.

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Źródło:
Reuters, Times of India

Naukowcy przedstawili pierwsze szczegółowe wyniki badań próbek z niewidocznej strony Księżyca dostarczonych przez chińską sondę Chang'e 6. Analiza ich składu wskazała, że między trzema a czterema miliardami lat temu trwała tam aktywność wulkaniczna. To kluczowe informacje dla zrozumienia wyraźnych różnic między półkulami Srebrnego Globu.

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Źródło:
PAP, CNN, tvnmeteo.pl

Duży pożar w kalifornijskim hrabstwie Ventura na początku listopada strawił kilka tysięcy hektarów i wiele budynków. O ogromnych stratach mówią rolnicy. Wskutek żywiołu spłonęły miliony pszczół.

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Źródło:
ABC7