ZGŁOSZONE NA KONTAKT24

Coraz częściej przeżywamy szok termiczny, lada moment czeka nas kolejny. Cierpimy i my, i przyroda

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24, IMGW, weather.com
Rozmowa z prof. Chojnickim o wpływie wahań temperatury na przyrodę
Rozmowa z prof. Chojnickim o wpływie wahań temperatury na przyrodęTVN24
wideo 2/3
Rozmowa z prof. Chojnickim o wpływie wahań temperatury na przyrodęTVN24

Polska coraz częściej znajduje się pod wpływem gwałtownie zmieniających się warunków atmosferycznych. W ciągu ostatnich miesięcy wielokrotnie obserwowaliśmy nagłe, szybkie wahania warunków pogodowych. Jak ostrzegają eksperci, tak duże wahania temperatury mogą mieć poważny wpływ na nasze zdrowie. Gwałtowne zmiany w pogodzie nie odpowiadają także roślinom i zwierzętom.

Pogoda w ostatnich miesiącach zaskakuje swoją zmiennością. Jak powiedziała synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, wynika to z naprzemiennego napływu północnych i południowych mas powietrza. Końcówka października przyniosła nam niezwykłe ciepło pochodzenia afrykańskiego. Miejscami termometry wskazywały ponad 20 stopni Celsjusza.

Gwałtowna aura nad Polską

Od połowy listopada dość szybko zrobiło się zimno, a to za sprawą napływu lodowatego powietrza. Mroźna aura towarzyszyła nam do początku grudnia, wtedy nadeszło ocieplenie i temperatura stała się nieco łaskawsza. Konsekwencją zmiany cyrkulacji stały się opady śniegu. W niemalże całym kraju zapanowały bardzo trudne warunki.

Potem nasz kraj ponownie znalazł się w objęciach mrozu, a na termometrach przestały gościć wartości przekraczające 0 st. C - nawet w najcieplejszej chwili dnia. Na kilka dni przed Bożym Narodzeniem znów dotarło do nas ciepłe powietrze, zmieniając krajobraz z zimowego na późnojesienny. Koniec roku przyniósł nam zaś aurę typową dla wiosny, a ciepłe, zwrotnikowe powietrze przyczyniło się do wzrostu temperatury. W Nowy Rok padały rekordy ciepła.

Mogłoby się wydawać, że zima opuściła już Polskę, gdyż mimo początku roku przyroda zaczęła odżywać i pojawiły się pierwsze pączki na drzewach i kwiaty. Nic bardziej mylnego, gdyż pogoda ponownie gwałtownie się zmieni.

- Na weekend spodziewane jest duże ochłodzenie w Europie. Widać, że rozwija się zatoka chłodu, ale wygląda na to, że ono nas "liźnie". W sobotę rano na północy możliwe jest -14 stopni, w centrum około -12/-10 stopni. W ciągu dnia temperatura maksymalna w regionach centralnych może sięgnąć -5/-6 stopni. To są wstępne prognozy, jeszcze wiele się może wydarzyć - zauważyła synoptyk.

Obciążenie fizyczne i psychiczne

Tak gwałtowne zmiany aury i temperatury potrafią być sporym obciążeniem dla naszego organizmu. Wrażliwość na pogodę to indywidualna cecha. Wszystkie wahania w pogodzie mogą być bardzo mocno odczuwalne i szkodliwe szczególnie dla osób starszych i przewlekle chorych.

Nagłe zmiany pogody przyczyniają się do zaostrzania szeregu dolegliwości. Gdy temperatura gwałtownie spada, cierpią osoby dotknięte chronicznymi bólami stawów oraz chorobami układu krążenia - w skrajnych przypadkach może dochodzić nawet do zawałów serca. Gwałtowny wzrost temperatury przyczynia się natomiast do częstszego występowania bólów głowy i migren.

- Zmiany mas powietrza będą fatalne dla naszego samopoczucia. Do tego dojdzie szok termiczny. To będzie bardzo trudny tydzień, także dla natury. Na południu są już miejsca, gdzie pojawiły się osy i stokrotki, a tu nagle gwałtowny spadek temperatury poniżej -10 stopni... - mówiła synoptyk.

W jaki sposób łagodzić niekorzystny wpływ pogody na nasze zdrowie? IMGW zaleca przede wszystkim regularne wietrzenie mieszkań, mające hartujący wpływ na nasze organizmy. Należy pamiętać o systematycznym uzupełnianiu płynów w organizmie, zadbaniu o zbilansowaną dietę i o lekką aktywność fizyczną. Wychodząc z domu, powinniśmy natomiast zakładać odzież dostosowaną do aktualnych warunków atmosferycznych.

Wraz z ochłodzeniem mogą powrócić do nas opady śniegu. Unton-Pyziołek podała, że od piątku sypać może w pasie od Pomorza, przez centrum, po Lubelszczyznę. Śnieg ominie zachodnie regiony, a na północnym wschodzie będzie go naprawdę niewiele.

- Żeby rośliny były bezpieczne przed taką falą mrozu, jaka nadchodzi, potrzebne są kilkudniowe opady - tak jak było w grudniu. A w tej chwili prognozy podają, że opady będą w stanie przygotować tylko kilka regionów na taki mróz - powiedziała.

Przyroda nie lubi nagłych wahań

Jak opowiadał na antenie TVN24 prof. Bogdan Chojnicki, klimatolog z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, "wiosenne" dni na przełomie grudnia i stycznia to tylko jedno z wielu w ubiegłym roku zjawisk, które niosły w nasze regiony nadzwyczaj ciepłe masy powietrza.

- W 2022 roku mieliśmy takich zdarzeń 11 - tłumaczył. - 1 stycznia 2022 roku zaczęliśmy od rekordu wysokiej temperatury i co ciekawe, zamknęliśmy rok rekordowo wysokim 31 grudnia. (...) Jeszcze 30-40 lat temu wtargnięcia ciepłych mas powietrza znad Afryki były pewnego rodzaju ewenementem, stanowiły 1-3 procent wszystkich zdarzeń, które obserwowaliśmy w ciągu roku. Dzisiaj ta wartość sięga 10 procent.

Te zmiany nie pozostają bez wpływu na świat przyrody. Naukowiec wyjaśnił, że większość znanych nam gatunków to organizmy zmiennocieplne, których aktywność fizjologiczna bezpośrednio zależna jest od temperatury.

- Po przekroczeniu pewnej progowej temperatury zaczynają się uaktywniać - wskazał. - Warto wspomnieć o roślinach, bo już widać rosnące pąki krzewów (...), pojawiają się także kwiaty, choćby magnolii, która nie jest z naszej strefy klimatycznej i po prostu reaguje na temperaturę.

Nie tylko rośliny zaczęły się uaktywniać. Charakterystyczny zapach gleby oznacza, że pod wpływem wysokiej temperatury uaktywniły się bytujące w niej mikroorganizmy, które rozpoczęły proces rozkładu materii organicznej. Na nagłe ocieplenie wrażliwe są także pszczoły - gdy temperatura wzrasta powyżej 10 st. C, te zaczynają być aktywne i wylatują z uli w poszukiwaniu kwiatowego pyłku. Nie znalazłszy go, wracają do pasieki, pożywiając się zapasami na zimę.

- Gdy ten scenariusz niskich temperatur będzie się mieszał z wysokimi temperaturami (...), rodziny pszczele będą w bardzo złej kondycji fizjologicznej w sezonie wegetacyjnym, gdy kwiaty naprawdę zaczną kwitnąć - wyjaśnił Chojnicki. - To przykład na to, jak bardzo gwałtowne wahania temperatury desynchronizują cały układ przyrodniczy - dodał.

Autorka/Autor:kw,as

Źródło: tvnmeteo.pl, TVN24, IMGW, weather.com

Źródło zdjęcia głównego: kontakt24UsersMaterials

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym wiatrem nad morzem. Porywy dochodzące do 80 kilometrów na godzinę są spodziewane w niedzielę.

Znów będzie silnie wiać. Ostrzeżenia

Znów będzie silnie wiać. Ostrzeżenia

Źródło:
IMGW

Nocą prawie wszędzie chwyci mróz. Dzień przyniesie najwięcej słońca na południu kraju, a termometry wskażą od 6 do 10 stopni Celsjusza. Wiatr w północnych regionach chwilami nadal będzie silny.

Pogoda na jutro - niedziela 03.11. Nocą prawie wszędzie mróz, dzień ze słońcem w wielu miejscach

Pogoda na jutro - niedziela 03.11. Nocą prawie wszędzie mróz, dzień ze słońcem w wielu miejscach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dzisiejszy wieczór był kolejnym z rzędu, kiedy nad Polską dało się zaobserwować przelot Starlinków. Zdjęcia widocznego na niebie "kosmicznego pociągu" dostaliśmy na Kontakt24.

Sznur białych punktów na niebie

Sznur białych punktów na niebie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rekordowy poziom zanieczyszczeń powietrza odnotowano w nocy z piątku na sobotę w 14-milionowym mieście Lahaur we wschodnim Pakistanie. W związku z utrzymującym się smogiem zajęcia sportowe w szkołach nie będą odbywać się na świeżym powietrzu, mieszkańcom zakazano używania riksz motorowych, wstrzymano prace budowlane.

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

Źródło:
PAP

Ochłodzenie, które wszyscy poczuliśmy w sobotę, z nami zostanie. W niektórych częściach Polski o poranku temperatura będzie spadać znacznie poniżej zera. Na najbliższe dni nie zapowiadamy opadów, jednak na niebie będą przeważać chmury.

To nie będą przyjemne poranki

To nie będą przyjemne poranki

Źródło:
tvnmeteo.pl

W hiszpańskiej prowincji Walencja wciąż trwają akcje poszukiwawczo-ratunkowe po tragicznych powodziach. Ratownicy w piątek w miejscowości Benetússer dotarli do żywej kobiety, która trzy dni spędziła uwięziona w samochodzie porwanym przez wodę - poinformowały hiszpańskie media.

Trzy dni uwięziona w aucie porwanym przez powódź. Uratowali kobietę

Trzy dni uwięziona w aucie porwanym przez powódź. Uratowali kobietę

Źródło:
El Mundo, tvnmeteo.pl

Hiszpania zmaga się ze skutkami powodzi, które we wtorek i środę dotknęły wschodnie regiony. Liczba ofiar śmiertelnych wzrosła do 211. Mieszkańcy i lokalne władze twierdzą, że nie zadziałał system ostrzeżeń. Tysiące wolontariuszy zebrało się, by pomóc mieszkańcom zatopionych miejscowości.

Ostrzeżenia przyszły, gdy wody było po szyję. Rośnie bilans ofiar powodzi w Hiszpanii

Ostrzeżenia przyszły, gdy wody było po szyję. Rośnie bilans ofiar powodzi w Hiszpanii

Aktualizacja:
Źródło:
El Mundo, RTVE, PAP

Rekin zaatakował surfera na Hawajach, odgryzając mu nogę. Mimo poważnej rany mężczyźnie udało się dopłynąć do brzegu z jedynie niewielką pomocą innych plażowiczów. Do zdarzenia doszło w piątek rano.

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Źródło:
Maui Now, Maui News, CBS News

Złota polska jesień dobiega końca, nadchodzi szarobura aura, taka z pogranicza zimy. O tym, jak w różnych modelach meteorologicznych rysuje się listopad, pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Co szykuje pogoda na listopad? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Co szykuje pogoda na listopad? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl

NASA nawiązała kontakt z sondą Voyager 1 po kilkudniowej przerwie. Jak wyjaśniła agencja, do zerwania łączności doszło na skutek uruchomienia systemu awaryjnego urządzenia. Obecnie kontakt utrzymywany jest za pośrednictwem systemu, który ostatni raz był wykorzystywany w 1981 roku.

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Źródło:
NASA, CNN, tvnmeteo.pl

Jeden z największych tajfunów, jakie nawiedziły Tajwan w ostatnich dekadach, spowodował śmierć co najmniej dwóch osób, a ponad pół tysiąca osób odniosło obrażenia - poinformowały w piątek lokalne media. Wielu mieszkańców zostało odciętych od prądu i wody.

Największy tajfun od dekad. Zabici i setki rannych

Największy tajfun od dekad. Zabici i setki rannych

Źródło:
PAP

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) opublikowała zdjęcia satelitarne, które pokazują ogromną skalę zniszczeń i zalań po powodziach w tym tygodniu w Walencji u wschodnich wybrzeży Hiszpanii. Widać na nich, jak zmienił się krajobraz w rejonie laguny La Albufera.

"Dramatyczna transformacja" na zdjęciach satelitarnych

"Dramatyczna transformacja" na zdjęciach satelitarnych

Źródło:
El Pais, ESA, tvnmeteo.pl

Ta mgławica przypomina kształtem sylwetkę wilka, a może nawet wilkołaka. Nowe zdjęcie, na którym widać ten obłok gazu i pyłu, pokazało w czwartek Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Źródło:
PAP, ESO

Naukowcy ostrzegają przed ryzykiem poważnej zmiany cyrkulacji oceanicznej na Atlantyku. Mogłaby ona wywołać zakłócenia klimatyczne na nieobserwowaną wcześniej skalę.

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

Źródło:
PAP

Związane z ociepleniem klimatu wskaźniki zagrożenia dla zdrowia ludzi osiągnęły nowe rekordowe wartości - wynika z najnowszej edycji raportu Lancet Countdown on Health and Climate Change. Znacząco wzrosła między innymi liczba zgonów spowodowanych upałem wśród osób powyżej 65. roku życia. Eksperci alarmują, że z powodu zmian klimatycznych zdrowie człowieka jest narażone na niespotykane dotąd zagrożenia.

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Źródło:
PAP, The Guardian, The Lancet

Dynia zawiera wiele cennych składników odżywczych, dlatego warto włączyć ją do diety. - Pomarańczowy kolor dyni jest wynikiem wysokiej zawartości w niej witaminy A i beta-karotenu, które korzystnie wpływają na wzrok, skórę, układ sercowo-naczyniowy oraz układ odpornościowy - przekonuje doktor Lizzy Davis z Wydziału Nauk o Żywieniu Uniwersytetu Alabama w Birmingham.

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Źródło:
PAP

Zwierzęta konsumują alkohol częściej niż mogłoby się to wydawać. Najnowsze badania brytyjskich naukowców wykazały, że wiele gatunków, od drobnych bezkręgowców po ssaki, regularnie spożywa etanol w postaci sfermentowanych owoców lub nektaru. Niektóre wykorzystują go w celach obronnych, zaś inne - jako doskonałe źródło kalorii.

Wiele zwierząt regularnie spożywa alkohol. W jakim celu?

Wiele zwierząt regularnie spożywa alkohol. W jakim celu?

Źródło:
Cell Press, The Guardian

Naukowcom udało się nauczyć wielkoszczury gambijskie wykrywania nielegalnych produktów pochodzących od roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem. Chodzi między innymi o łuski łuskowca, kości słoniowe, rogi nosorożca oraz drewno hebanowca afrykańskiego. Trwają prace, by te niezwykłe umiejętności gryzoni były wykorzystywanie w portach, które zmagają się z problemem przemytu.

Chcą wykorzystać supermoce tych gryzoni do walki z przemytem

Chcą wykorzystać supermoce tych gryzoni do walki z przemytem

Źródło:
Phys, Frontiers

Z pustyni Gobi wystartowała chińska misja Shenzhou-19, transportująca tajkonautów na stację kosmiczną Tiangong. Na pokładzie statku znaleźli się członkowie załogi urodzeni w latach 90 - najmłodsi jak do tej pory obywatele Chin w przestrzeni pozaziemskiej.

Tak młodej załogi jeszcze tam nie było. Poza Ziemią spędzi pół roku

Tak młodej załogi jeszcze tam nie było. Poza Ziemią spędzi pół roku

Źródło:
PAP, BBC

W ostatnich dniach wzrosła aktywność wulkanu Popocatépetl w Meksyku. Z jego krateru wydobywa się dym, zawierający popiół i żarzące się fragmenty. Krajowe służby zabroniły zbliżania się do wulkanu, a także wprowadziły alert drugiego stopnia dotyczący jego aktywności.

Gęsty dym od kilku dni unosi się nad wulkanem

Gęsty dym od kilku dni unosi się nad wulkanem

Źródło:
Cenapred, ENEX, Infobae, Milenio

Pyton birmański pożerający w całości jelenia - na taki widok natknęli się naukowcy z południowej Florydy. Aby połknąć ofiarę, samica gada rozwarła szczęki na prawie maksymalną szerokość. Pytony birmańskie są uznawane na Florydzie za gatunki inwazyjne, mające negatywny wpływ na lokalną faunę.

Pyton pożerał jelenia w całości. "Niezapomniany widok"

Pyton pożerał jelenia w całości. "Niezapomniany widok"

Źródło:
Conservancy od Southern Florida, Live Science

Wcześnie rano w ubiegły piątek kamery sieci bolidowej Skytinel zarejestrowały prawdopodobny upadek meteorytu w Polsce. Gwiezdna skała, której największy fragment może ważyć około 80 gramów, miała spaść w rejonie miejscowości Grzebsk, niedaleko Mławy na Mazowszu.

Kosmiczna skała rozświetliła niebo nad Polską. Jej fragment mógł spaść na ziemię

Kosmiczna skała rozświetliła niebo nad Polską. Jej fragment mógł spaść na ziemię

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Japońscy naukowcy z niepokojem patrzą na szczyt najwyższej góry w ich kraju. Mierzący 3776 metrów stratowulkan Fudżi o tej porze roku powinien być już biały od śniegu. Jednak kolejny dzień z rzędu w tym miejscu nie zarejestrowano opadów. Eksperci zaznaczają, że taka sytuacja wydarzyła się pierwszy raz od końca XIX wieku, kiedy rozpoczęto zbierać dane.

W tym miejscu wciąż nie spadł śnieg. Pierwszy raz od co najmniej 130 lat

W tym miejscu wciąż nie spadł śnieg. Pierwszy raz od co najmniej 130 lat

Źródło:
Phys.org

Podczas jesiennego liczenia kozic w Tatrach przyrodnicy naliczyli 949 sztuk tych chronionych zwierząt, w tym 67 koźląt urodzonych wiosną tego roku - podał we wtorek Tatrzański Park Narodowy (TPN). Więcej osobników zanotowano po słowackiej stronie.

Policzyli kozice w Tatrach

Policzyli kozice w Tatrach

Źródło:
PAP

Osoby w średnim wieku, mające problemy ze snem, wykazują więcej oznak złego stanu mózgu - twierdzą eksperci. Specjaliści z zakresu neurologii w niedawno opublikowanym badaniu przekonują, że istnieje powiązanie między jakością naszego snu a kondycją jednego z najważniejszych organów w ludzkim ciele.

Jesteś w średnim wieku i źle sypiasz? To może wpływać na twój mózg

Jesteś w średnim wieku i źle sypiasz? To może wpływać na twój mózg

Źródło:
American Academy of Neurology