Potrafią przeżyć bez wody nawet kilkadziesiąt lat. Skąd się bierze ta supermoc niesporczaków?

- Choć woda jest niezbędna dla wszelkich form życia, jakie znamy, niesporczaki mogą przeżyć bez niej nawet przez dziesięciolecia - mówił biolog Takekazu Kunieda z Uniwersytetu Tokijskiego. Jak sobie z tym radzą? Naukowcy przyjrzeli się białkom, które tworzą specjalny żel, sprawiający że komórki niesporczaków są chronione przed konsekwencjami utraty wody.

Kunieda wyjaśnił, że "gdy woda uchodzi z komórki, jakiś rodzaj białka musi pomóc jej w tym, aby się nie zapadła". Jak wskazał, to białka CAHS "są odpowiedzialne za ochronę komórek niesporczaków przed odwodnieniem". Kiedy wody zaczyna brakować, zwiększają one swoją aktywność, doprowadzając do powstania sieci żelowych włókien, chroniących kształt komórki.

Stan, w którym znajdują się w tym czasie niesporczaki, nazywa się anhydrobiozą. Jest odwracalny, gdy tylko niesporczaki z powrotem zostaną nawodnione. Dzieje się to w tempie, które nie powoduje nadmiernego obciążenia komórki.

- Próba sprawdzenia, jak zachowują się białka CAHS, była ciekawym wyzwaniem - powiedział główny autor badania Akihiro Tanaka. - Po pierwsze musieliśmy je zabarwić, aby zobaczyć je pod mikroskopem. Jednak standardowa metoda wymaga roztworów zawierających wodę, co oczywiście zakłóca eksperyment, w którym stężenie wody to czynnik, który chcemy kontrolować. Aby obejść problem, wykorzystaliśmy rozwiązanie oparte na metanolu - tłumaczył.

Naukowcy planują badać kolejne białka, które prawdopodobnie także odgrywają ważną rolę w tym, jak niesporczaki radzą sobie w ekstremalnie niesprzyjających warunkach. Organizmom tym nie jest w stanie zaszkodzić nie tylko brak wody, lecz także ekstremalna temperatura, promieniowanie ultrafioletowe czy nawet obecność w przestrzeni kosmicznej.

Wyniki badania opublikowano na początku września na łamach czasopisma "PLOS Biology".