Hubble uchwycił kosmiczną kolizję 11 milionów kilometrów od Ziemi

Źródło:
NASA, tvnmeteo.pl
Uderzenie sondy DART w Dimorphosa okiem Teleskopu Hubble'a
Uderzenie sondy DART w Dimorphosa okiem Teleskopu Hubble'aNAS/ESA/STScI/Jian-Yang Li/Joseph DePasquale
wideo 2/3
Uderzenie sondy DART w Dimorphosa okiem Teleskopu Hubble'aNAS/ESA/STScI/Jian-Yang Li/Joseph DePasquale

Teleskop Hubble'a uchwycił moment uderzenia sondy DART w Dimorphosa - księżyc planetoidy Didymos. Był to element przeprowadzonego w zeszłym roku testu obrony planetarnej, mającego na celu sprawdzenie, czy człowiek może wpływać na trajektorię ciała niebieskiego. Teraz możemy zobaczyć, jak moment ten wyglądał z perspektywy dalekiego obserwatora.

Misja DART wystartowała z bazy Vandenberg w Kalifornii w listopadzie 2021 roku. Jej celem była planetoida Didymos, a konkretnie jej niewielki satelita, Dimorphos. Po dotarciu do ciała niebieskiego 26 września 2022 roku w odległości około 11 milionów kilometrów od Ziemi sonda z całą mocą uderzyła w malutki księżyc w pierwszym w historii teście obrony planetarnej. Dzięki opublikowanemu w środę przez NASA nagraniu możemy zobaczyć, jak moment uderzenia wyglądał z perspektywy Teleskopu Kosmicznego Hubble'a.

Tysiąc ton skał i pyłu

Poklatkowy film z Hubble'a zaczyna się na 1,3 godziny przed zderzeniem. W tym widoku zarówno Didymos, jak i Dimorphos znajdują się w obrębie centralnej jasnej plamy; nawet Hubble nie jest w stanie rozróżnić tych dwóch planetoid. Cienkie, proste linie wystające z centrum (widoczne na późniejszych zdjęciach) to artefakty optyki Hubble'a.

Pierwsze zdjęcie zostało wykonane 2 godziny po kolizji. Widać na nim, jak odłamki odlatują od planetoidy na tyle szybko, by uciec przed jej grawitacyjnym przyciąganiem. Wyrzucony z Dimorphosa materiał tworzył wtedy pusty stożek. 17 godzin po zderzeniu widać jednak, że wzór ten zaczął powoli się zniekształcać na skutek oddziaływania głównej planetoidy - Didymosa. Następnie odłamki zostały zmiecione w "ogon", który po kilku dniach rozdzielił się na dwa. Szacuje się, że DART "odchudził" planetoidę o ponad tysiąc ton pyłu i skał.

- Do uderzenia DART doszło w układzie podwójnym asteroid. Nigdy wcześniej nie byliśmy świadkami zderzenia obiektu z asteroidą w takim układzie w czasie rzeczywistym - wyjaśnia Jian-Yang Li z Instytutu Badań Planetarnych w Arizonie. - Myślę, że to fantastyczne. Działo się tak wiele rzeczy naraz, że rozgryzienie tego wszystkiego zajmie nam trochę czasu.

Uderzenie sondy DART w Dimorphosa okiem Teleskopu Hubble'a - 8,2 godziny po uderzeniu NAS/ESA/STScI/Jian-Yang Li/Joseph DePasquale
Uderzenie sondy DART w Dimorphosa okiem Teleskopu Hubble'a - 1,1 dnia po uderzeniuNAS/ESA/STScI/Jian-Yang Li/Joseph DePasquale

Nie tylko Hubble

Głównym celem misji DART było sprawdzenie naszej zdolności do zmiany trajektorii ciała niebieskiego. Chociaż ani Didymos ani Dimorphos nie stanowią żadnego zagrożenia dla Ziemi, dane z misji pomogą naukowcom dowiedzieć się, jak potencjalnie skierować asteroidy z dala od Ziemi, jeśli kiedykolwiek będzie to konieczne. Eksperyment dostarczył nam również nowych informacji na temat kolizji planetarnych, które mogły być powszechne we wczesnym Układzie Słonecznym.

NASA przypomina, że Hubble nie był jedynym teleskopem monitorującym zderzenie. Wiele innych sprzętów pomiarowych na Ziemi i w kosmosie, w tym Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba i sonda kosmiczna Lucy, również obserwowały uderzenie DART i jego skutki.

Uderzenie sondy DART w Dimorphosa okiem Teleskopu Hubble'a - 11,9 dni po uderzeniuNAS/ESA/STScI/Jian-Yang Li/Joseph DePasquale
Misja DART - jak duże są obiekty, do których doleci statek kosmicznyNASA/Johns Hopkins APL

Autorka/Autor:as/dd

Źródło: NASA, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: NAS/ESA/STScI/Jian-Yang Li/Joseph DePasquale

Pozostałe wiadomości

Trwające właśnie letnie przesilenie rozpoczyna piękny czas. Jednocześnie zaczynamy jednak przyglądać się kociołkowi śródziemnomorskiemu i szacować, jak realne może być majaczące zwykle o tej porze widmo powodzi. W oparciu o kształtującą się w ostatnich tygodniach cyrkulację powietrza nad Europą - raz z północy, raz z południa - możemy pokusić się o stwierdzenie, że tegoroczne wakacje w Polsce będą typowe: przyjemne, bez długiej suszy i fal gorąca zmieniających lato w piekło.

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Źródło:
TVN24+

W sobotę o godzinie 4.42 rozpoczęło się astronomiczne lato. Potrwa ono do 22 września. Wśród najciekawszych zjawisk do obserwacji na letnim niebie będą roje meteorów, w tym sierpniowe Perseidy, a także zaćmienie Księżyca, które przypadnie 7 września.

Rozpoczęło się astronomiczne lato

Rozpoczęło się astronomiczne lato

Aktualizacja:
Źródło:
timeanddate.com, tvnmeteo.pl, PAP

Pogoda na dziś. Sobota 21.06 przyniesie nam dość spokojną aurę. Jedynie na północy chmur będzie więcej i może silniej powiać wiatr. Termometry pokażą od 22 do 28 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - sobota 21.06. Dziś do 28 stopni na termometrach i pogodne niebo

Pogoda na dziś - sobota 21.06. Dziś do 28 stopni na termometrach i pogodne niebo

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał prognozę zagrożeń meteorologicznych. Jeszcze w weekend w części kraju spodziewane są męczące upały. Na początku przyszłego tygodnia mogą pojawić się także niebezpieczne burze.

W prognozie zagrożeń widać skwar i silne burze

W prognozie zagrożeń widać skwar i silne burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Choć samo Boże Ciało nie dopisało, jeśli chodzi o temperaturę, to kolejne dni nam to wynagrodzą. W weekend będzie bardzo ciepło, a miejscami nawet upalnie. Po niedzieli w niektórych częściach kraju popada, ale wartości na termometrach nadal będą wysokie.

Weekend z wysokimi temperaturami. Po niedzieli popada

Weekend z wysokimi temperaturami. Po niedzieli popada

Źródło:
tvnmeteo.pl

Jezioro Eyre w Australii wypełniło się wodą, choć przez większość czasu jego misa jest całkowicie sucha. Na skutek intensywnych opadów deszczu we wschodniej części kraju jezioro stopniowo wypełniło się wodą. Co ciekawe, to największy zbiornik na kontynencie, a jego pojawienie się przyciąga zwierzęta.

Zasolona równina zmieniła się w jezioro

Zasolona równina zmieniła się w jezioro

Źródło:
NASA Earth Observatory, ABC News

Lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w kosmos musi poczekać. Start misji Axiom-4, początkowo zaplanowany na 29 maja 2025 roku, był już wielokrotnie przekładany z powodu warunków pogodowych i problemów technicznych. O opóźnieniach w lotach kosmicznych i towarzyszących im procedurach opowiadał w rozmowie z tvnmeteo.pl popularyzator nauki doktor Tomasz Rożek.

Dlaczego lot Polaka w kosmos odsuwa się w czasie? "To skomplikowane"

Dlaczego lot Polaka w kosmos odsuwa się w czasie? "To skomplikowane"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Podwodne łąki trawy morskiej w Morzu Śródziemnym są zagrożone przez działalność człowieka. To mało znane środowiska, które zapewniają szereg korzyści zarówno zwierzętom, jak i ludziom. Naukowcy zanurzyli się pod wodę, aby ocenić straty wywołane przez ruch turystyczny i rybołówstwo.

Unikatowy ekosystem u wybrzeży Chorwacji zanika

Unikatowy ekosystem u wybrzeży Chorwacji zanika

Źródło:
Reuters

Do Japonii dotarła wczesna fala upałów. Wysoka temperatura doprowadziła już do śmierci co najmniej czterech osób. W ostatnich dniach z powodu udaru cieplnego służby medyczne udzielały pomocy ponad 200 osobom.

Upały przyszły wcześniej niż zwykle. Cztery osoby nie żyją

Upały przyszły wcześniej niż zwykle. Cztery osoby nie żyją

Źródło:
PAP, SCMP

Planowany na niedzielę start misji Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim został odwołany, by dać dodatkowy czas na analizę sytuacji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - podała NASA. Ma to związek z wyciekiem w rosyjskim module Zwiezda.

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Źródło:
PAP

Komary latem potrafią być prawdziwym utrapieniem. Osoby, które nie cierpią tych uciążliwych owadów, z pewnością ucieszą się z tego, że w tym roku powinno być ich mniej. Ekspert z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie wyjaśnia, czemu tego lata komary mogą nam dać spokój.

Co z komarami w tym roku? Ekspert o tym, co nas czeka

Co z komarami w tym roku? Ekspert o tym, co nas czeka

Źródło:
PAP

W centralnych i południowych Chinach ogłoszono pierwsze w tym roku czerwone alerty. Wszystko w związku ze zbliżającym się corocznym monsunem w Azji Wschodniej. Intensywne opady już wyrządziły ogromne szkody, a do kraju zbliża się kolejna porcja ulew.

Monsun przybiera na sile. Pierwsze takie ostrzeżenia w tym roku

Monsun przybiera na sile. Pierwsze takie ostrzeżenia w tym roku

Źródło:
Reuters, Xinhua

W ostatnich dniach część stanu Nowy Jork nawiedziły ulewy. Pogoda sprawiła spore utrudnienia podróżującym. Miejscami deszczu było tak dużo, że padły lokalne rekordy opadów. Na jednej z dróg powstała ogromna dziura.

Po historycznych opadach powstała ogromna dziura

Po historycznych opadach powstała ogromna dziura

Źródło:
WHAM-TV, rochesterfirst.com

W Meksyku trwa usuwanie skutków huragan Erick. Obecnie żywioł już osłabł i stał się cyklonem post-tropikalnym. Silny wiatr łamał drzewa i uszkodził wiele domów. Bez prądu pozostaje ponad 120 tysięcy odbiorców.

"Mam 64 lata i nigdy czegoś takiego nie widziałem"

"Mam 64 lata i nigdy czegoś takiego nie widziałem"

Źródło:
CNN, Reuters, NHC

Martwa foka została znaleziona na plaży w Sarbinowie (woj. zachodniopomorskie). Informację otrzymaliśmy na Kontakt24. Jak wyjaśnił Sebastian Barszczewski z Błękitnego Patrolu WWF, w czwartek do służb wpłynęło kilka podobnych zgłoszeń.

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Źródło:
Kontakt24

Metan, będący gazem cieplarnianym, stanowi zagrożenie dla klimatu na Ziemi. Jak sugerują nowe badania, dla niektórych istot żyjących w głębi oceanu stanowi jednak pożywny posiłek. CNN pisze o odkryciu "pierwszych pająków morskich napędzanych metanem". Co ciekawe, nie żywią się nim same - w pozyskiwaniu pokarmu wykorzystują mikroskopijnych pomocników.

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Źródło:
CNN

Tuż przed północą w poniedziałek niebo nad Polską rozświetlił bolid, czyli jasny meteor. Zjawisko zarejestrowały stacje obserwacyjne sieci Skytinel. Jak przekazali eksperci, na Ziemię mogły spaść fragmenty skał kosmicznych w postaci meteorytów.

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Przyczyną eksplozji rakiety Starship od SpaceX mogła być awaria zbiornika na azot - przekazał w mediach społecznościowych Elon Musk. Gigantyczny pojazd wybuchł w środę podczas rutynowego testu. Jak przekazała firma, maszyna "doświadczyła poważnej anomalii".

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, space.com, Reuters

Tysiące pszczół nie dają żyć pewnemu mieszkańcowi miasta Fulshear w Teksasie. Owady opanowały część budynku, znacznie utrudniając mężczyźnie codziennie funkcjonowanie.

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Źródło:
KHOU, tvnmeteo.pl

Ostatnia erupcja Lewotobi Laki-laki na wyspie Flores w Indonezji wymusiła kolejne ewakuacje mieszkańców oraz spowodowała utrudnienia w ruchu lotniczym. Wulkan jest jednak niespokojny od wielu miesięcy, co w negatywny sposób wpływa na lokalną społeczność. Niektórzy musieli przeprowadzić się do schronisk.

Żyją w schronisku od miesięcy, bo na ich domy spada popiół

Żyją w schronisku od miesięcy, bo na ich domy spada popiół

Źródło:
Reuters

W środę temperatura w Hiszpanii przekroczyła 40 stopni Celsjusza. W związku z upałami w części kraju pierwszy raz w tym sezonie wydano czerwone ostrzeżenia, czyli najwyższego stopnia. W czwartek również ma być gorąco, dodatkowo prognozowane są groźne burze.

Ponad 40 stopni, pierwsze czerwone alerty

Ponad 40 stopni, pierwsze czerwone alerty

Źródło:
PAP, meteoalarm.org

Obłoki srebrzyste pojawiły się na niebie nad Suwałkami. Zjawisko to można obserwować gołym okiem, ale by je podziwiać, konieczne jest odpowiednie przygotowanie. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Wyjątkowe chmury rozjaśniły nocne niebo

Wyjątkowe chmury rozjaśniły nocne niebo

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

We wtorek w North Park w hrabstwie Allegheny w Pensylwanii ponad 100 skautek zostało uwięzionych przez szybko wzbierające wody strumienia. Dzięki sprawnej akcji służb dziewczynki udało się uratować.

Skautki uwięzione przez rwącą wodę. "Młodsze dziewczynki były przerażone"

Skautki uwięzione przez rwącą wodę. "Młodsze dziewczynki były przerażone"

Źródło:
CBS News

Wołowscy policjanci pomogli rannemu bocianowi, który znajdował się na jezdni. Ptak był zdezorientowany i nie mógł odlecieć. Niestety obrażenia okazały się zbyt duże i zwierzę padło po kilku godzinach.

Ranny bocian błąkał się po jezdni. "Był zdezorientowany, kulał"

Ranny bocian błąkał się po jezdni. "Był zdezorientowany, kulał"

Źródło:
Komenda Powiatowa Policji w Wołowie, tvnmeteo.pl

Kucyk bez kopytka urodził się w stanie Wirginia. Udzielenie pomocy zwierzęciu nie należało do łatwych, źrebak należał bowiem do półdzikiego stada. Samiczka otrzymała protezę i chociaż nigdy nie będzie mogła wrócić na wolność, znalazła kochającą, przyszywaną rodzinę.

Kucyk urodził się bez kopytka. "Ta klaczka zasługuje na wszystko, co najlepsze"

Kucyk urodził się bez kopytka. "Ta klaczka zasługuje na wszystko, co najlepsze"

Źródło:
Augusta Free Press, chincoteague.com

Papież Leon XIV spędzi większość lipca w rezydencji w Castel Gandolfo. To sposób na ucieczkę przed wysokimi temperaturami, jakie panują latem w Rzymie. Gorąco było już w zeszły weekend, kiedy to termometry w Wiecznym Mieście pokazały ponad 36 stopni Celsjusza.

Papież Leon XIV opuści Watykan, by schronić się przed skwarem

Papież Leon XIV opuści Watykan, by schronić się przed skwarem

Źródło:
Reuters, PAP, wetteronline.de

Azjatyckie brunatnice z gatunku undaria pierzastodzielna pojawiły się na plażach w Portugalii - alarmują lokalni biolodzy. Obecność glonów wakame, które w kuchni japońskiej są przysmakiem, zaobserwowano szczególnie na północno-zachodnim wybrzeżu. Eksperci ostrzegają, że te egzotyczne organizmy są groźne dla miejscowych ekosystemów.

Japoński przysmak pojawił się na plażach Portugalii. To nie są dobre wieści

Japoński przysmak pojawił się na plażach Portugalii. To nie są dobre wieści

Źródło:
PAP, IUCN

Nieopodal niemieckiego Lipska trwają poszukiwania wielkiego dzikiego kota, który od kilku dni grasuje po okolicy. Eksperci przypuszczają, że może być to puma. Władze zaapelowały do mieszkańców o zachowanie ostrożności.

Wielki dziki kot widziany w pobliżu Lipska. "Na 80 procent puma"

Wielki dziki kot widziany w pobliżu Lipska. "Na 80 procent puma"

Źródło:
PAP

Niedźwiedź czarny wdarł się do jednego z domów w kalifornijskim mieście Monrovia w Stanach Zjednoczonych. Drapieżnik był niewzruszony obecnością kobiety i jej 17-letniego psa, po splądrowaniu kuchni ze spokojem opuścił budynek. Jak się okazuje, nie była to pierwsza taka jego wizyta w okolicy.

Niedźwiedź plądrował domy w Kalifornii. Nagranie

Niedźwiedź plądrował domy w Kalifornii. Nagranie

Źródło:
CNN, CBS News