Misja Artemis. "Księżyc to stacja pośrednia do lotów człowieka po Układzie Słonecznym"

Źródło:
TVN24, NASA

Na godzinę 14.33 czasu polskiego zaplanowany został start pierwszej misji programu Artemis, ale na chwilę obecną został on wstrzymany z powodów technicznych. W jej ramach ludzie mają w przyszłości wrócić na Księżyc, a później na Srebrnym Globie założyć bazę. To historyczny moment w dziejach podboju Księżyca przez ludzi.

Na poniedziałek zaplanowany został start misji Artemis 1 z przylądka Canaveral na Florydzie. Program Artemis ma w przyszłości doprowadzić do powrotu astronautów na Księżyc, a później do założenia tam stałej bazy. Zgodnie z planem, dwugodzinne okno startowe misji miało rozpocząć się o godzinie 8.33 czasu lokalnego (14.33 czasu polskiego), ale z powodu problemów technicznych z jednym z silników rakiety Space Launch System, odliczanie do startu zostało wstrzymane.

- Dookoła Księżyca poleci tylko kapsuła, sama rakieta startowa służy do wyniesienia jej. Jest to oczywiście lot bezzałogowy, odbędą się (podczas niego - przyp. red.) wszystkie testy przed misją Artemis 3, bo dopiero wtedy na Księżyc mają polecieć ludzie - mówił w poniedziałek we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 doktor Paweł Preś z Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Podczas misji Artemis 1 na pokładzie kapsuły Orion polecą trzy manekiny - Campos, Helga i Zohar.

>>> CZYTAJ WIĘCEJ: Wracamy na Księżyc

Co się stanie z rakietą, która wyniesie kapsułę Orion? - W przypadku rakiet SLS, o ile mi wiadomo, nie ma systemów odzyskiwania, najprawdopodobniej idą na zmarnowanie - zauważył ekspert. Dodał, że są bardzo silne, ale nie tak jak Saturn V.

SLS (Space Launch System) to ciężka dwustopniowa rakieta nośna, która została zaprojektowana przez NASA. Ma zastąpić wahadłowce kosmiczne STS. Jej zadaniem jest wynoszenie na orbitę pojazdów załogowych i bezzałogowych. Jest opracowywana od 2011 roku. Natomiast Saturn V to wielostopniowa rakieta, która została w przeszłości wykorzystana w programach załogowych lotów kosmicznych Apollo i Skylab. Była to największa z rakiet należących do rodziny Saturn. Wykorzystywano ją w latach 1967-1973 podczas trzynastu misji, w tym dziesięciu załogowych.

- Sama siła udźwigu jest w rakietach SLS najwyższa jak dotąd, ale dopiero rakiety od Space X będą miały nośność efektywną, lepszą niż Saturn V. Saturn V był w stanie wynieść większy ciężar niż SLS - tłumaczył.

Historyczny moment - pierwszego kroku w stronę powrotu na Księżyc, a także dalszej eksploracji Układu Słonecznego - będzie emitowany na kanale TVN24 BiS i w TVN24 GO. Start programu specjalnego o godz. 14.15.

TVN24 BiS na żywo - oglądaj w TVN24 GO

Misja Artemis 1

Celem misji Artemis 1 jest przeprowadzenie wszystkich testów przed kolejnymi misjami, w których uczestniczyć będą ludzie.

- Chodzi o bezpieczeństwo, musimy sprawdzić, jak wszystkie urządzenia podczas lotu będą działać. Chodzi oczywiście o rakietę, ale przede wszystkim o kapsułę Orion, bo to ona najdłużej będzie w przestrzeni - mówił Preś. Dodał, że wysyłanie ludzi na niską orbitę jest bardzo dobrze opracowane i znane. - Natomiast tych lotów na Księżyc nie było wcale aż tak dużo w historii. Lepiej na wszystko dmuchać - dodał.

Jak zauważył Preś, loty na Księżyc były dawniej bardzo kosztowne. Te wcześniejsze misje były głównie wojskowe, nie badawcze. - To zostało zaniechane, bo to był element wojny propagandowej, a wojna została bardzo szybko wygrana. W związku z tym zniknął nacisk na to, żeby kontynuować te loty, które na tamte czasy kosztowały ogromne pieniądze - mówił.

- Księżyc to stacja pośrednia do lotów człowieka w Układzie Słonecznym i na razie na Marsa - podkreślił badacz.

Autorka/Autor:anw

Źródło: TVN24, NASA

Pozostałe wiadomości

Burza Eowyn uderzyła w piątek w Wyspy Brytyjskie z wiatrem przekraczającym miejscami 180 kilometrów na godzinę. W wyniku żywiołu zginęła jedna osoba. Prawie milion budynków w Wielkiej Brytanii i Irlandii jest pozbawionych prądu. - Uważam, że słowo burza jest zbyt łagodne w odniesieniu do tego, czego byliśmy świadkami. Tylko huragan mógłby wyrządzić takie szkody - przyznał w rozmowie ze stacją BBC mieszkaniec szkockiej miejscowości Mark Jones.

"Słowo burza jest zbyt łagodne w odniesieniu do tego, czego byliśmy świadkami"

"Słowo burza jest zbyt łagodne w odniesieniu do tego, czego byliśmy świadkami"

Źródło:
Reuters, BBC, The Irish Times

Zwolnienie lekarskie dla posiadaczy zwierząt - na taki pomysł wpadł jeden z nowojorskich radnych. Mieszkańcy mogliby liczyć na płatny urlop, gdyby na przykład ich pupil zachorował i musieliby się nim zaopiekować czy zabrać do weterynarza.

Zwolnienie lekarskie dla posiadaczy zwierząt? "Dbają o nas tak samo, jak my dbamy o nie"

Zwolnienie lekarskie dla posiadaczy zwierząt? "Dbają o nas tak samo, jak my dbamy o nie"

Źródło:
Reuters

Synoptycy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzegają przed silny wiatrem, którego porywy mogą sięgać 80 kilometrów na godzinę. W weekend w części kraju mogą też wystąpić oblodzenia. Sprawdź, gdzie aura będzie groźna.

Żółte alarmy na południu kraju. IMGW ostrzega

Żółte alarmy na południu kraju. IMGW ostrzega

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Sobota 25.01 przyniesie nam spore ocieplenie. Będą regiony, w których w najcieplejszej chwili dnia termometry wskażą nawet 13 stopni. Miejscami wystąpią także silniejsze porywy wiatru.

Pogoda na dziś - sobota 25.01. Ciepło rozleje się po kraju. Miejscami może silniej powiać

Pogoda na dziś - sobota 25.01. Ciepło rozleje się po kraju. Miejscami może silniej powiać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda w ostatni weekend stycznia w niczym nie będzie przypominać zimy. Temperatura przekroczy 10 stopni Celsjusza, a podobnego ciepła spodziewamy się też w następnym tygodniu. W niektórych regionach popada deszcz, ale czeka nas również dużo chwil ze słońcem.

Będzie ciepło jak wiosną. Pogoda na pięć dni

Będzie ciepło jak wiosną. Pogoda na pięć dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burza Eowyn szaleje na Wyspach Brytyjskich. Do redakcji Kontaktu24 zgłosiła się pani Martyna, która od 14 lat mieszka w Irlandii. Kobieta przedstawiła, jak wyglądają konsekwencje gwałtownej pogody w mieście Galway.

"Miasto jest zdemolowane, wiatr rozrywa drzewa na pół". Relacja Polki z Galway

"Miasto jest zdemolowane, wiatr rozrywa drzewa na pół". Relacja Polki z Galway

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Łoś zaplątał się w świąteczną dekorację na Alasce. Sznur lampek choinkowych ciasno owinął się dookoła szyi zwierzęcia. Eksperci wyjaśnili, że takie sytuacje czasami się zdarzają, chociaż zimą należą do rzadkości.

Łoś zaplątał się w lampki choinkowe

Łoś zaplątał się w lampki choinkowe

Źródło:
Alaska News Source

W Teksasie zamarzły... aligatory. Zwierzęta zostały skute lodem podczas fali zimna, jaka nawiedziła południowo-wschodnie Stany Zjednoczone. Jak wyjaśnili eksperci, zwierzęta są bezpieczne - potrafią one spowolnić swój metabolizm tak, by przetrwać w ekstremalnych warunkach.

Było tak zimno, że aligatory zamarzły

Było tak zimno, że aligatory zamarzły

Źródło:
Gator Country Beaumont Texas, tvnmeteo.pl

Na plaży w Puntland, autonomicznym regionie Somalii, znaleziono ponad 100 martwych delfinów. Na ten moment nie wiadomo, co mogło być przyczyną śmierci zwierząt. Lokalne władze wszczęły dochodzenie.

Ponad 100 martwych delfinów na plaży

Ponad 100 martwych delfinów na plaży

Źródło:
Reuters, hornobserver.com, hiiraan.com

Strażacy wciąż walczą się z pożarem Hughes Fire, który szaleje na północ od Los Angeles w Kalifornii. Jak podała agencja Reuters, rozprzestrzenianie się ognia udało się w czwartek zatrzymać. W hrabstwie, które doświadczyło potęgi żywiołu, ma zacząć padać, co rodzi jednak kolejne zagrożenie.

Konsekwencje pożaru widać z kosmosu. Ogień strawił już cztery tysiące hektarów

Konsekwencje pożaru widać z kosmosu. Ogień strawił już cztery tysiące hektarów

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters

W niedzielę odbędzie się 33. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Jaka pogoda czeka nas tego dnia? Sprawdź prognozę pogody na 26 stycznia 2025 roku.

WOŚP 2025. Niektórym przydadzą się parasole

WOŚP 2025. Niektórym przydadzą się parasole

Źródło:
tvnmeteo.pl

W modelach pogodowych nie widać skandynawskiego wyżu, który miałby sprowadzić zimno. Zamiast tego pogodę mają kształtować atlantyckie niże. Temperatura w Polsce już niedługo może wzrosnąć powyżej 10 stopni Celsjusza. Co jeszcze przyniesie koniec stycznia i początek lutego? Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdza, czy są szanse na powrót chłodu i śniegu.

Mapy "rozgrzane do czerwoności". Nasza synoptyk sprawdza szanse na zimę

Mapy "rozgrzane do czerwoności". Nasza synoptyk sprawdza szanse na zimę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Część Stanów Zjednoczonych znalazła się w objęciach surowej zimy. W jednym z miast w stanie Michigan doszło do pęknięcia sieci wodociągowej. Woda z rur wypłynęła na ulice i bardzo szybko zamarzła, tworząc na zaparkowanych pojazdach grubą warstwę lodu.

Mróz taki, że pękały rury. Auta pokryła gruba warstwa lodu

Mróz taki, że pękały rury. Auta pokryła gruba warstwa lodu

Źródło:
fox2detroit.com, CNN

Z powodu dużego zanieczyszczenia powietrza w Bangkoku w czwartek zamknięto blisko 200 szkół. Mieszkańców poproszono o pracę z domu, a w niektórych dzielnicach miasta ograniczono ruch samochodowy.

Zamknięto prawie 200 szkół, mieszkańców poproszono o zostanie w domach

Zamknięto prawie 200 szkół, mieszkańców poproszono o zostanie w domach

Źródło:
PAP, AFP

Głuszce to bardzo charakterystyczne ptaki. W okresie godowym, który zaczyna się w połowie kwietnia, samce wydają z siebie serię odgłosów, by zwabić partnerkę. Pewnemu fotografowi z Rumunii udało się jednak nagrać taką "arię" na długo przed nadejściem wiosny.

Usłyszał charakterystyczny śpiew. O wiele za wcześnie

Usłyszał charakterystyczny śpiew. O wiele za wcześnie

Źródło:
ENEX, tvnmeteo.pl

Dwa trzęsienia ziemi w odstępie kilku godzin nawiedziły w czwartek Filipiny. W mieście San Francisco na wschodzie kraju uszkodzonych zostało kilkanaście budynków - przekazały lokalne władze.

Dwa trzęsienia ziemi i kilkadziesiąt wstrząsów wtórnych

Dwa trzęsienia ziemi i kilkadziesiąt wstrząsów wtórnych

Źródło:
Reuters

W środę w Karkonoszach doszło do kolejnego w ostatnich dniach poważnego wypadku. Turysta doznał licznych obrażeń po tym, jak osunął się z krawędzi zbocza w Kotle Wielkiego Stawu i stoczył się z dużej wysokości. Ratownicy przestrzegają, że w górach jest bardzo ślisko i wybierając się w wysokie partie, należy być odpowiednio przygotowanym.

Turysta stoczył się z 300 metrów. Seria wypadków w Karkonoszach

Turysta stoczył się z 300 metrów. Seria wypadków w Karkonoszach

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Góra lodowa A23a jest na kursie kolizyjnym z Georgią Południową, brytyjską wyspą położoną na południowym Atlantyku. Jeśli w nią uderzy, zginą zwierzęta takie jak pingwiny i foki.

Największa góra lodowa świata sunie na wyspę. Życie pingwinów i fok zagrożone

Największa góra lodowa świata sunie na wyspę. Życie pingwinów i fok zagrożone

Źródło:
BBC, bas.ac.uk

Dwa słupy energetyczne runęły pod naporem silnego wiatru w pobliżu miasta Oaxaca w Meksyku. Z tego powodu mieszkańcy od kilku dni borykają się z brakiem energii elektrycznej. Wichury doprowadziły także do paraliżu na jednej z dróg.

Wichura powaliła słupy energetyczne i przewróciła ciężarówkę

Wichura powaliła słupy energetyczne i przewróciła ciężarówkę

Źródło:
Gobierno de Mexico, ENEX

Fala upałów nawiedziła Brazylię. We wtorek termometry pokazały prawie 40 stopni. Pracownicy zoo w Rio de Janeiro pomagają zwierzętom przetrwać spiekotę, częstując je mrożonymi przysmakami. W tym samym czasie zwierzęta na ciepłym zazwyczaj południu Stanów Zjednoczonych zasypał śnieg.

"Nie ma jeszcze dziesiątej, a już jest upał". Prawie 40 stopni w Brazylii

"Nie ma jeszcze dziesiątej, a już jest upał". Prawie 40 stopni w Brazylii

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, INMET, istoe.com.br

W Nigerii rozprzestrzenia się epidemia gorączki Lassa. W najnowszym komunikacie Nigeryjskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (NCDC) potwierdziło śmierć 22 osób i 143 zdiagnozowane przypadki choroby w pierwszych dwóch tygodniach 2025 roku. Według NCDC sytuacja w kraju jest krytyczna.

Epidemia gorączki Lassa. 22 osoby nie żyją

Epidemia gorączki Lassa. 22 osoby nie żyją

Źródło:
PAP

Arktyczne zimno, które sięgnęło południowych części Stanów Zjednoczonych, sprowadziło śnieg i opady marznące do regionów, które od wielu lat nie doświadczyły tak potężnego ataku zimy. Według władz zginęło co najmniej 12 osób.

"Nigdy czegoś takiego nie widziałem. I prawdopodobnie nigdy więcej nie zobaczę"

"Nigdy czegoś takiego nie widziałem. I prawdopodobnie nigdy więcej nie zobaczę"

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP, NWS, eu.usatoday.com

Ośmioletnia kotka o imieniu Mittens w ciągu 24 godzin trzy razy leciała samolotem między Nową Zelandią a Australią. Pracownicy lotniska nie zauważyli klatki ze zwierzęciem podczas rozładunku luku bagażowego.

Kot został w samolocie. Odbył trzy podróże w ciągu doby

Kot został w samolocie. Odbył trzy podróże w ciągu doby

Źródło:
BBC

Policja w Houston w Teksasie ma duży kłopot ze szczurami, które spożywają narkotyki skonfiskowane i przechowywane w magazynach. Nawet deratyzatorzy nie radzą sobie z plagą. Do tej pory gryzonie miały wpływ na bieg przynajmniej jednej bieżącej sprawy.

Duży problem policji. Szczury "uzależnione od narkotyków" zjadają dowody

Duży problem policji. Szczury "uzależnione od narkotyków" zjadają dowody

Źródło:
PAP, CBS News

W worku na śmieci pod greckimi Salonikami znaleziono marmurową rzeźbę kobiety - poinformowała w środę policja. Eksperci szacują jej wiek na ponad dwa tysiące lat. Obiekt wysłano na dalsze badania archeologiczne.

Rzeźba znaleziona w worku na śmieci. Może mieć ponad dwa tysiące lat

Rzeźba znaleziona w worku na śmieci. Może mieć ponad dwa tysiące lat

Źródło:
PAP

Przechodzący przez Portugalię niż Garoe przyczynił się do bardzo silnych i niebezpiecznych zjawisk. W dystrykcie Setubal doszło do silnej burzy z piorunami. Jeden z nich uderzył w budynek popularnej restauracji.

Piorun trafił w restaurację na plaży w Portugalii

Piorun trafił w restaurację na plaży w Portugalii

Źródło:
CNN Portugal, IPMA, Safe Communities Portugal

Zima na dobre rozgościła się w południowych regionach Stanów Zjednoczonych. Potężnie sypnęło między innymi w miejscowości Baton Rouge w stanie Luizjana. Opady sprawiły radość maskotce tamtejszego uniwersytetu.

Tygrys bengalski przysypany śniegiem

Tygrys bengalski przysypany śniegiem

Źródło:
CNN, lsu.edu

Dikeledi przetoczył się przez Mozambik. W wyniku żywiołu w prowincji Nampula zginęło co najmniej 11 osób - podały miejscowe władze. Cyklon przyniósł ulewne opady deszczu oraz porywisty wiatr, którego porywy sięgały 195 kilometrów na godzinę.

Dziesiątki tysięcy zniszczonych domów. Wzrósł bilans ofiar cyklonu Dikeledi

Dziesiątki tysięcy zniszczonych domów. Wzrósł bilans ofiar cyklonu Dikeledi

Źródło:
PAP, aimnews.org

Australijscy naukowcy przeanalizowali wpływ ocieplenia klimatu na funkcjonowanie jaszczurek pustynnych. Jak wynika z badań, rosnąca temperatura będzie zagrożeniem dla gadów polujących w trakcie dnia, którym coraz trudniej będzie zdobywać odpowiednią ilość pożywienia. Problem szczególnie dotknie zwierzęta żyjące w Afryce.

Wzrost "kosztów życia" u jaszczurek. Winna zmiana klimatu

Wzrost "kosztów życia" u jaszczurek. Winna zmiana klimatu

Źródło:
PAP