Misja Artemis. "Księżyc to stacja pośrednia do lotów człowieka po Układzie Słonecznym"

Źródło:
TVN24, NASA

Na godzinę 14.33 czasu polskiego zaplanowany został start pierwszej misji programu Artemis, ale na chwilę obecną został on wstrzymany z powodów technicznych. W jej ramach ludzie mają w przyszłości wrócić na Księżyc, a później na Srebrnym Globie założyć bazę. To historyczny moment w dziejach podboju Księżyca przez ludzi.

Na poniedziałek zaplanowany został start misji Artemis 1 z przylądka Canaveral na Florydzie. Program Artemis ma w przyszłości doprowadzić do powrotu astronautów na Księżyc, a później do założenia tam stałej bazy. Zgodnie z planem, dwugodzinne okno startowe misji miało rozpocząć się o godzinie 8.33 czasu lokalnego (14.33 czasu polskiego), ale z powodu problemów technicznych z jednym z silników rakiety Space Launch System, odliczanie do startu zostało wstrzymane.

- Dookoła Księżyca poleci tylko kapsuła, sama rakieta startowa służy do wyniesienia jej. Jest to oczywiście lot bezzałogowy, odbędą się (podczas niego - przyp. red.) wszystkie testy przed misją Artemis 3, bo dopiero wtedy na Księżyc mają polecieć ludzie - mówił w poniedziałek we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 doktor Paweł Preś z Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Podczas misji Artemis 1 na pokładzie kapsuły Orion polecą trzy manekiny - Campos, Helga i Zohar.

>>> CZYTAJ WIĘCEJ: Wracamy na Księżyc

Co się stanie z rakietą, która wyniesie kapsułę Orion? - W przypadku rakiet SLS, o ile mi wiadomo, nie ma systemów odzyskiwania, najprawdopodobniej idą na zmarnowanie - zauważył ekspert. Dodał, że są bardzo silne, ale nie tak jak Saturn V.

SLS (Space Launch System) to ciężka dwustopniowa rakieta nośna, która została zaprojektowana przez NASA. Ma zastąpić wahadłowce kosmiczne STS. Jej zadaniem jest wynoszenie na orbitę pojazdów załogowych i bezzałogowych. Jest opracowywana od 2011 roku. Natomiast Saturn V to wielostopniowa rakieta, która została w przeszłości wykorzystana w programach załogowych lotów kosmicznych Apollo i Skylab. Była to największa z rakiet należących do rodziny Saturn. Wykorzystywano ją w latach 1967-1973 podczas trzynastu misji, w tym dziesięciu załogowych.

- Sama siła udźwigu jest w rakietach SLS najwyższa jak dotąd, ale dopiero rakiety od Space X będą miały nośność efektywną, lepszą niż Saturn V. Saturn V był w stanie wynieść większy ciężar niż SLS - tłumaczył.

Historyczny moment - pierwszego kroku w stronę powrotu na Księżyc, a także dalszej eksploracji Układu Słonecznego - będzie emitowany na kanale TVN24 BiS i w TVN24 GO. Start programu specjalnego o godz. 14.15.

TVN24 BiS na żywo - oglądaj w TVN24 GO

Misja Artemis 1

Celem misji Artemis 1 jest przeprowadzenie wszystkich testów przed kolejnymi misjami, w których uczestniczyć będą ludzie.

- Chodzi o bezpieczeństwo, musimy sprawdzić, jak wszystkie urządzenia podczas lotu będą działać. Chodzi oczywiście o rakietę, ale przede wszystkim o kapsułę Orion, bo to ona najdłużej będzie w przestrzeni - mówił Preś. Dodał, że wysyłanie ludzi na niską orbitę jest bardzo dobrze opracowane i znane. - Natomiast tych lotów na Księżyc nie było wcale aż tak dużo w historii. Lepiej na wszystko dmuchać - dodał.

Jak zauważył Preś, loty na Księżyc były dawniej bardzo kosztowne. Te wcześniejsze misje były głównie wojskowe, nie badawcze. - To zostało zaniechane, bo to był element wojny propagandowej, a wojna została bardzo szybko wygrana. W związku z tym zniknął nacisk na to, żeby kontynuować te loty, które na tamte czasy kosztowały ogromne pieniądze - mówił.

- Księżyc to stacja pośrednia do lotów człowieka w Układzie Słonecznym i na razie na Marsa - podkreślił badacz.

Autorka/Autor:anw

Źródło: TVN24, NASA

Pozostałe wiadomości

Pogoda na jutro. Piątek 17.05 zapowiada się bardzo ciepło, ale w części kraju aura się pogorszy. Synoptycy zapowiadają lokalne opady deszczu oraz burze.

Pogoda na jutro - piątek 17.05. Miejscami pogoda się pogorszy

Pogoda na jutro - piątek 17.05. Miejscami pogoda się pogorszy

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda już wkrótce się zmieni. Pojawią się opady deszczu oraz burze. W weekend w części Polski temperatura przekroczy 25 stopni Celsjusza, a jeszcze goręcej zapowiadają się pierwsze dni następnego tygodnia.

Czeka nas duża zmiana pogody. Gorącu mają towarzyszyć gwałtowne burze

Czeka nas duża zmiana pogody. Gorącu mają towarzyszyć gwałtowne burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba wykrył najodleglejsze jak dotąd połączenie się dwóch galaktyk i ich masywnych czarnych dziur. W chwili tego zdarzenia Wszechświat miał zaledwie 740 milionów lat - poinformowali badacze. To odkrycie może pomóc wyjaśnić, dlaczego supermasywne czarne dziury są tak ogromne.

Oto najodleglejsza fuzja czarnych dziur, jaką kiedykolwiek zauważyli badacze

Oto najodleglejsza fuzja czarnych dziur, jaką kiedykolwiek zauważyli badacze

Źródło:
PAP, ESA

W czwartek późno wieczorem warto wyjść z domu i zwrócić oczy w stronę nieba. Nad Polską może być widoczny start rakiety kosmicznej Sojuz 2, a także jej późniejsza deorbitacja. Sprawdź, o której godzinie patrzeć w niebo i jakich widoków się spodziewać.

"Wyjątkowo rzadka szansa". Start i deorbitacja rakiety mogą być widoczne nad Polską

"Wyjątkowo rzadka szansa". Start i deorbitacja rakiety mogą być widoczne nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało w czwartek kolejne SMS-owe ostrzeżenie przed dużym zagrożeniem pożarowym w kilku powiatach województwa lubuskiego. Podobne wiadomości wysłano także w środę. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Alert RCB dla kolejnych miejsc. Bordowo na mapie Polski

Alert RCB dla kolejnych miejsc. Bordowo na mapie Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, RCB

W indyjskim Mumbaju billboard większy niż powierzchnia basenu olimpijskiego kilka dni temu runął na budynki, przygniótł ludzi. W wyniku tragicznego zdarzenia zginęło 16 osób - podały w czwartek lokalne władze.

Przygniótł ich potężny billboard. Nowy bilans ofiar śmiertelnych

Przygniótł ich potężny billboard. Nowy bilans ofiar śmiertelnych

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Dzisiejsze tempo wzrostu poziomu dwutlenku węgla w atmosferze jest 10 razy szybsze niż w jakimkolwiek innym momencie w ciągu ostatnich 50 tysięcy lat - wynika z analizy gazu uwięzionego w antarktycznym lodzie.

Zbadano lód antarktyczny. Takiego wzrostu nie było od 50 tysięcy lat

Zbadano lód antarktyczny. Takiego wzrostu nie było od 50 tysięcy lat

Źródło:
PAP, EurekAlert

Chociaż jest połowa maja, to w wysoko położonych regionach Turcji spadł śnieg. Niespodziewane opady pokrzyżowały plany turystom i spowodowały utrudnienia na drogach - donoszą lokalne media.

Mija połowa maja, a u nich spadł śnieg

Mija połowa maja, a u nich spadł śnieg

Źródło:
PAP, hurriyetdailynews.com

Chile doświadcza fali chłodu. - Tak intensywnej fali zimna nie mieliśmy od 1950 roku - przekazał Raul Cordero, klimatolog z Uniwersytetu w Santiago.

Takiej fali chłodu nie było tam od ponad 70 lat

Takiej fali chłodu nie było tam od ponad 70 lat

Źródło:
Reuters

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) zatwierdziła nazwę "Pazura" dla planetoidy (669588) 2013 AS24. Ciało niebieskie odkryli dwaj Polacy: Michał Kusiak i Michał Żołnowski. Jest to uhonorowanie polskiego aktora. 

Cezary Pazura krąży między Marsem a Jowiszem

Cezary Pazura krąży między Marsem a Jowiszem

Źródło:
PAP

Trwa akcja poszukiwania kleszczy z rodzaju Hyalomma na terenie Polski. Te małe pajęczaki trafiają do centralnej Europy wraz z migrującymi ptakami. - Czy będą transmitować patogeny, które krążą w naszym środowisku, czy przyniosą nowe patogeny? Tu jest wiele otwartych pytań, wymaga to dalszych badań i obserwacji - powiedziała profesor Joanna Zajkowska.

Biega szybko, jest groźny dla ludzi. Znalazłeś go?

Biega szybko, jest groźny dla ludzi. Znalazłeś go?

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Nowak-Chmura M. (2013), Cuber P. (2016)

Tegoroczny maj przyniósł nam ciepło, ale i wyjątkowo skąpe opady. W niektórych częściach kraju od tygodni nie padał większy deszcz, a wilgotność gleby jest niebezpiecznie niska. Czy druga połowa maja przyniesie ulgę ściółce i roślinom? By odpowiedzieć na to pytanie, synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdziła najnowsze przewidywania modeli meteorologicznych.

Maj zaczął się wyjątkowo sucho. Kiedy wróci deszcz?

Maj zaczął się wyjątkowo sucho. Kiedy wróci deszcz?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burze, którym towarzyszyły intensywne opady deszczu, nawiedziły w nocy z wtorku na środę i w środę rano włoską Lombardię. Straż pożarna przeprowadziła setki interwencji. Zalane zostały ulice i metro w Mediolanie.

Wstrzymany ruch pociągów, zalane ulice i metro w Mediolanie

Wstrzymany ruch pociągów, zalane ulice i metro w Mediolanie

Źródło:
ENEX, ilgiorno.it

Wzrosła liczba ofiar śmiertelnych ulew, które nawiedziły Indonezję. Jak podały lokalne władze, na skutek powodzi, osuwisk i strumieni zimnej lawy zginęło ponad 60 osób, zaś 25 wciąż nie znaleziono. Do zrujnowanych domów powoli wracają mieszkańcy, pragnący ocalić chociaż część swojego dobytku.

"Nadal odczuwamy strach". Kolejne ofiary śmiertelne fali błota i "zimnej lawy"

"Nadal odczuwamy strach". Kolejne ofiary śmiertelne fali błota i "zimnej lawy"

Źródło:
Reuters, PAP

Kanada walczy z pożarami lasów. We wtorek szczególnie niebezpiecznie było w prowincji Alberta, gdzie ogień zbliżył się do miasta Fort McMurray. Wystarczyły zaledwie trzy godziny, by płomienie spaliły 10 tysięcy hektarów terenów zielonych.

W trzy godziny spłonęło dziesięć tysięcy hektarów

W trzy godziny spłonęło dziesięć tysięcy hektarów

Źródło:
PAP, CNN, Alberta Wildfire

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna po raz kolejny pojawiła się na polskim niebie. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24. Jak wyjaśnili eksperci, warto wieczorami obserwować stację, ponieważ w kolejnych dniach będziemy mieli okazję zaobserwować jej tranzyty na tle Księżyca.

Za nami kolejne przeloty ISS nad Polską

Za nami kolejne przeloty ISS nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
Z głową w gwiazdach, O kosmosie i astronautyce - Adam Hurcewicz, ISS Transit Finder, tvnmeteo.pl

W okolicach chorwackiego miasta Rovinj, położonego nad Adriatykiem, złowiono najbardziej trującą rybę świata Lagocephalus sceleratus - poinformował we wtorek dziennik "Politika".

Niebezpieczna ryba u brzegów Chorwacji

Niebezpieczna ryba u brzegów Chorwacji

Źródło:
PAP, vecernji.hr

Lato w 2023 roku było na półkuli północnej nie tylko najcieplejszym w historii pomiarów, ale też najgorętszym od około dwóch tysięcy lat - wynika z badania przeprowadzonego przez zespół niemieckich, brytyjskich i czeskich naukowców.

Lato w 2023 roku było najgorętsze w Europie od dwóch tysięcy lat

Lato w 2023 roku było najgorętsze w Europie od dwóch tysięcy lat

Źródło:
PAP, Reuters, Nature.com

Niedźwiedzica, która w ubiegłym roku zabiła 26-letniego biegacza we włoskich Alpach, zostanie przeniesiona do azylu dla zwierząt w Niemczech - poinformowały we wtorek władze prowincji Trydent. Zwierzę miało zostać początkowo uśpione, ale decyzję tę cofnął sąd.

Niedźwiedzica zabiła 26-latka we Włoszech, trafi do azylu w Niemczech

Niedźwiedzica zabiła 26-latka we Włoszech, trafi do azylu w Niemczech

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Naukowcy opracowali kompletny, trójwymiarowy model niewielkiego wycinka ludzkiego mózgu, pokazujący wszystkie komórki i połączenia między nimi. Z pomocą sztucznej inteligencji udało im się zidentyfikować struktury, które do tej pory pozostawały niewidoczne, jak również kilka tajemniczych rozbieżności.

Mózg w ekstremalnym przybliżeniu. "Kawałek zajmuje tysiące terabajtów"

Mózg w ekstremalnym przybliżeniu. "Kawałek zajmuje tysiące terabajtów"

Źródło:
The Harvard Gazette, Science

Młoda Brytyjka, która uderzyła kilkakrotnie potężnego krokodyla atakującego jej siostrę bliźniaczkę, znalazła się w elitarnym gronie wyróżnionych Medalem Króla za Odwagę.

W obronie siostry pobiła krokodyla, dostanie medal od króla Karola

W obronie siostry pobiła krokodyla, dostanie medal od króla Karola

Źródło:
Guardian, tvn24.pl

Polskie instytucje i firmy będą realizowały eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - poinformowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Badany będzie między innymi wpływ pobytu w kosmosie na zdrowie psychiczne człowieka czy działanie sztucznej inteligencji w mikrograwitacji. Eksperymenty przeprowadzi polski astronauta Sławosz Uznański. 

Kosmiczne kontrakty polskich firm. Przeprowadzą eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Kosmiczne kontrakty polskich firm. Przeprowadzą eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Źródło:
PAP

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej. Do zdarzenia doszło w niedzielę w pobliżu przylądka Spartel w Maroku. To siódmy taki incydent z udziałem morskich ssaków, do jakiego doszło w okolicy Półwyspu Iberyjskiego w ciągu ostatnich lat.

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej

Źródło:
PAP, Europa Sur, Salvamento Maritimo

Czworo turystów zignorowało zakaz wejścia na szlak Perć Akademików na Babią Górę, zamknięty z powodu osuwów skalnych oraz leżącego śniegu w żlebach, i zabłądziło. Pomocy udzielili im goprowcy.

Usłyszeli wołanie o pomoc. "Grupa turystów zignorowała zakaz"

Usłyszeli wołanie o pomoc. "Grupa turystów zignorowała zakaz"

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Lato w tym roku może być ekstremalnie ciepłe. - Niewykluczone, że w czerwcu na zachodzie kraju będą upały do 36 stopni Celsjusza - powiedział Grzegorz Walijewski, rzecznik prasowy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

36 stopni i długie fale upałów. Takie może być tegoroczne lato w Polsce

36 stopni i długie fale upałów. Takie może być tegoroczne lato w Polsce

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

W okolicach Ustki w poniedziałek znaleziono martwą fokę. Pierwszą informację na ten temat i zdjęcia otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Martwa foka na plaży w okolicach Ustki

Martwa foka na plaży w okolicach Ustki

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt 24

Policja na lotnisku w Stambule zatrzymała mężczyznę w związku z podejrzeniem o próbę wywiezienia z Turcji 1,5 tysiąca jadowitych pająków i skorpionów. Chodzi o kuratora Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej - podaje agencja Anatolia.

Kurator muzeum chciał przemycić 1,5 tysiąca skorpionów i pająków

Kurator muzeum chciał przemycić 1,5 tysiąca skorpionów i pająków

Źródło:
PAP, Reuters

Na przedmieściach stolicy Wietnamu, Hanoi, doszło do tragicznego wypadku. Po ulewnych opadach doszło do zawalenia się ściany budynku, zginęła trójka dzieci - podała w poniedziałek agencja informacyjna AFP, powołując się na wietnamskie media.

Po ulewie zawaliła się ściana budynku. Nie żyje troje dzieci

Po ulewie zawaliła się ściana budynku. Nie żyje troje dzieci

Źródło:
lefigaro.fr, PAP, vietnamnews.vn