Mars może napędzać "gigantyczne wiry" wodne w głębokich oceanach Ziemi 

Źródło:
CNN, PAP
Obserwuj Marsa
Obserwuj MarsaNASA
wideo 2/3
Obserwuj MarsaNASA

Chociaż Mars znajduje się w odległości około 140 milionów kilometrów od Ziemi, to wpływa na głębokie oceany położone na naszej planecie poprzez napędzanie "gigantycznych wirów wodnych" - wynika z badania przeprowadzonego przez naukowców z Australii i Francji. Eksperci doszli do takich wniosków po analizie próbek pobranych z osadów.

Mars jest najbliższą Ziemi planetą zewnętrzną, czyli taką, której orbita położona jest na zewnątrz ziemskiej orbity. Jego odległość od Ziemi zmienia się w zakresie od 56 do 400 milionów kilometrów. Wydawałoby się, że w porównaniu z wpływem Księżyca, grawitacyjne oddziaływanie Czerwonej Planety jest małe. Jednak z badania przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Paryskiego (Sorbony) oraz Uniwersytetu w Sydney wynika, że wpływ Marsa na Ziemię jest duży. Wyniki opublikowano na łamach czasopisma "Nature Communications".

Pochodzące z różnych lokalizacji próbki osadów pobranych z głębin w ciągu ostatniego półwiecza pozwoliły przyjrzeć się przeszłości Ziemi na dziesiątki milionów lat wstecz i lepiej zrozumieć siłę głębokich prądów oceanicznych.

Interakcja Ziemi z Marsem

Jak się okazało, prądy głębinowe osłabiały się i wzmacniały w liczących 2,4 miliona lat cyklach klimatycznych. Autorzy badania uważają, że istnienie tych cykli można wytłumaczyć tylko w jeden sposób: są powiązane z cyklami interakcji Marsa i Ziemi krążących wokół Słońca. Obie planety wzajemnie wpływają na siebie grawitacyjnie. Ta interakcja zmienia kształt ich orbit, wpływając na to, jak bardzo są one okrągłe i na odległość od Słońca.

Mars w obiektywie sondy Viking Orbiter 1NASA/JPL-Caltech

Jak wykazali autorzy, dla Ziemi interakcja z Marsem oznacza okresy większej dostępności energii słonecznej, co oznacza cieplejszy klimat, a te cieplejsze okresy korelują z silniejszymi prądami oceanicznymi. Tworzą się gigantyczne wiry, które mogą dotrzeć do dna oceanów, powodując erozję dna morskiego i duże nagromadzenia osadów, nieco przypominające zaspy śnieżne. Ekspertom udało się zmapować te silne wiry dzięki "pęknięciom" w analizowanych rdzeniach osadów. W spokojnych warunkach osady głębinowe tworzą ciągłe warstwy, ale silne prądy oceaniczne zakłócają ten proces, pozostawiając widoczny ślad. Jak podkreślają autorzy, chociaż "marsjańskie" naturalne cykle klimatyczne liczące 2,4 miliona lat wpływają na ocieplenie i prądy oceaniczne na Ziemi, nie są powiązane z szybkim wzrostem temperatury, jakiego doświadcza dzisiaj świat, w miarę jak ludzie w dalszym ciągu spalają paliwa kopalne ogrzewające planetę.

Głębinowe wiry w oceanach

Naukowcy nie wykluczają, że głębinowe wiry mogłyby w pewnym stopniu złagodzić skutki potencjalnego załamania się Atlantyckiej Południkowej Cyrkulacji Wymiennej (AMOC), która przenosząc ciepło z tropików stabilizuje klimat na całej północnej półkuli, a której jednym ze składników jest Golfsztrom. Istnieją obawy, że AMOC jest na drodze do zaniku, ponieważ globalne ocieplenie podgrzewa oceany i topi lód. Takie załamanie miałoby katastrofalne skutki klimatyczne, w tym gwałtowny spadek temperatur w niektórych miejscach i wzrost w innych oraz to, że bogate w tlen wody powierzchniowe nie mieszałyby się z wodami głębszymi, prowadząc do stagnacji oceanu i wymierania organizmów żywych. Być może przynajmniej w pewnej mierze pomogłyby środowisku inne procesy mieszania oceanu, takie jak intensywniejsze wiry głębinowe. Obserwacje satelitarne wykazały, że wiry te stały się bardziej aktywne w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Nie jest jasne, jak bardzo różne procesy wpływają na prądy głębinowe, jednak autorzy mają nadzieję, że dzięki ich pracom uda się udoskonalić istniejące modele klimatyczne.

MarsPAP

Autorka/Autor:anw/dd

Źródło: CNN, PAP

Źródło zdjęcia głównego: NASA/JPL-Caltech

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) ostrzega przed burzami, którym towarzyszyć będą intensywne opady deszczu, a lokalnie grad. Eksperci wydali alarmy pierwszego i drugiego stopnia.

Noc z burzami, silnym deszczem i gradem. IMGW ostrzega

Noc z burzami, silnym deszczem i gradem. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Turcja zmaga się z upałami, które znacznie zwiększyły ryzyko wystąpienia pożarów. W części kraju ogień już się pojawił, a strażacy walczą z żywiołem. Instytucje ostrzegły mieszkańców, by uważali na to, jak zachowują się w lasach i w pobliżu innych terenów zielonych.

Wielkie gorąco w Turcji. Apel służb

Wielkie gorąco w Turcji. Apel służb

Źródło:
PAP, Reuters

Pogoda na jutro, czyli wtorek, 22.07. W nocy w większości Polski popada, a w niektórych miejscach zagrzmi. Za dnia w wielu rejonach kraju również będzie deszczowo i burzowo. Słupki rtęci pokażą do 28 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - wtorek, 22.07. Noc z deszczem, burzami i zamgleniami

Pogoda na jutro - wtorek, 22.07. Noc z deszczem, burzami i zamgleniami

Źródło:
tvnmeteo.pl

Niż Isaac ze strefą chłodnego frontu przyniesie do Polski liczne burze, które będą nawiedzać kraj w kolejnych dniach. Za frontem do Polski napłynie chłodniejsze powietrze polarne znad Atlantyku, przez co temperatura spadnie o kilka stopni.

Pogoda na 5 dni. Za frontem napłynie do nas chłodniejsze powietrze

Pogoda na 5 dni. Za frontem napłynie do nas chłodniejsze powietrze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Włosi mierzą się z trudną pogodą, która wyraźnie dzieli kraj. Południe i centrum doświadczają potwornych upałów, a na na północy szaleją burze, które przynoszą ze sobą ulewy, grożące podtopieniami i osuwiskami. Taka sytuacja potrwa już kilka dni.

Włoski but podzielony. Jedni będą "umierać z gorąca", inni zmierzą się z burzami

Włoski but podzielony. Jedni będą "umierać z gorąca", inni zmierzą się z burzami

Źródło:
Reuters, RaiNews

W słoneczne dni warto unikać kontaktu z niektórymi roślinami. Wśród nich jest między innymi seler, popularny składnik dań.

Ekspert: wystrzegaj się tych roślin, jeśli planujesz przebywać na słońcu

Ekspert: wystrzegaj się tych roślin, jeśli planujesz przebywać na słońcu

Źródło:
PAP

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa w poniedziałek w związku z prognozowanymi gwałtownymi burzami wysłało SMS-owe ostrzeżenia. Otrzymali je odbiorcy sieci komórkowych, przebywający na terenie kilku województw.

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Źródło:
RCB

W niedzielę Francję nawiedziły burze, którym towarzyszył bardzo silny wiatr. Zrywał on dachy i powalał drzewa. W wyniku gwałtownej pogody jedna osoba została ranna. Część kraju pozostaje objęta pomarańczowymi alarmami.

Wiatr porwał ławkę, ta wylądowała w basenie

Wiatr porwał ławkę, ta wylądowała w basenie

Źródło:
Enex, The Connexion

Pod koniec miesiąca czeka nas aura zimniejsza niż zwykle o tej porze roku. Jakie jeszcze niespodzianki przyniosą kolejne dni? Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: chłód wróci jeszcze w lipcu

Pogoda na 16 dni: chłód wróci jeszcze w lipcu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewne deszcze i powodzie zbierają śmiertelne żniwo w Korei Południowej. W wyniku skutków żywiołu zginęło już 18 osób, trwają poszukiwania zaginionych. Woda uszkodziła tysiące dróg i budynków.

"Ziemia zapadła się pode mną, woda sięgała do szyi"

"Ziemia zapadła się pode mną, woda sięgała do szyi"

Źródło:
BBC, Reuters

Sławosz Uznański-Wiśniewski obecnie przechodzi proces rehabilitacji w niemieckiej Kolonii. W mediach społecznościowych poinformował, że już za kilka dni wróci do kraju. Pobyt w Polsce nie będzie jednak zbyt długi.

Wiadomo, kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski wróci do Polski

Wiadomo, kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski wróci do Polski

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Kosmiczne drożdże, które przyleciały razem ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim z powrotem na Ziemię, od dzisiaj będą badane przez grupę polskich naukowców. Wyniki badań mogą zrewolucjonizować wiele obszarów wiedzy.

Wysłali w kosmos drożdże z genem z niesporczaka. Teraz otworzyli przesyłkę

Wysłali w kosmos drożdże z genem z niesporczaka. Teraz otworzyli przesyłkę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na zachodzie Hiszpanii służby zmagają się z dużym pożarem lasu. Ewakuowano kilkaset osób. Lokalne władze twierdzą, że przyczyną może być celowe podpalenia. Trwa poszukiwanie sprawcy.

Walczą z potężnym pożarem. Ewakuacja kilkuset osób

Walczą z potężnym pożarem. Ewakuacja kilkuset osób

Źródło:
PAP, El Mundo

Tajfun Wipha uderzył w niedzielę w Hongkong. Żywioł doprowadził do paraliżu komunikacyjnego - odwołano loty, zawieszono kursowanie pociągów i promów. Następnie dotarł do chińskiej prowincji Guangdong i stał się burzą tropikalną.

Kilkaset powalonych drzew, zalane ulice. Tajfun Wipha uderzył

Kilkaset powalonych drzew, zalane ulice. Tajfun Wipha uderzył

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, South China Morning Post, CNN

Powódź, która była następstwem intensywnych opadów deszczu, nawiedziła w sobotę Silver Spring w stanie Maryland. Służby uratowały dziesiątki osób uwięzionych w zalanych samochodach.

Ulice zmieniły się w rwące potoki

Ulice zmieniły się w rwące potoki

Źródło:
FOX Weather, The New York Times, Patch.com

Coraz gorętsze i suchsze lata w Polsce sprawiają, że ryzyko pożarów rośnie z roku na rok. Zdaniem dr Kamila Leziaka z Uniwersytetu Warszawskiego jeśli zmiany klimatu nie zostaną powstrzymane, za kilka dekad Polska może doświadczać fal upałów i katastrofalnych pożarów na skalę znaną dziś z Kalifornii czy Australii.

Za kilka dekad polskie pożary mogą przypominać kalifornijskie

Za kilka dekad polskie pożary mogą przypominać kalifornijskie

Źródło:
PAP

Do serii trzęsień ziemi doszło w pobliżu rosyjskiej Kamczatki. Najsilniejsze wstrząsy miały magnitudę 7,4 i 6,6. W regionie od Kamczatki po Hawaje obowiązywało ostrzeżenie przed tsunami.

Ziemia zatrzęsła się w Rosji, w Stanach wydano alarm przed tsunami

Ziemia zatrzęsła się w Rosji, w Stanach wydano alarm przed tsunami

Źródło:
PAP, USGS

W prywatnym rumuńskim zoo Arca lui Noe urodził się legrys, czyli hybryda lwa i tygrysa. Zwierzę stało się miejscową atrakcją turystyczną. Jego narodziny budzą kontrowersję wśród organizacji zajmujących się prawami zwierząt.

W rumuńskim zoo przyszedł na świat legrys

W rumuńskim zoo przyszedł na świat legrys

Źródło:
Reuters

Ekstremalne upały nawiedziły północno-zachodnie Chiny. W Turfanie temperatura powierzchni ziemi wzrosła aż do 63 stopni Celsjusza. Skwar dotyka nie tylko tego regionu - w całym kraju fala gorąca utrudnia codzienne życie i zagraża funkcjonowaniu kluczowych sektorów gospodarki.

63 stopnie Celsjusza przy gruncie. Przez skwar stanęły fabryki

63 stopnie Celsjusza przy gruncie. Przez skwar stanęły fabryki

Źródło:
Reuters, The Independent

Radżastan w Indiach nawiedziły gwałtowne ulewy, które doprowadziły do podtopień. W sobotę szczególnie trudna sytuacja panowała w mieście Adźmer, gdzie woda zamieniła ulice w rwące strumienie, a pobliskie jezioro się przelało. W okolicach miasta doszło do tragicznego wypadku, w którym zginęły trzy kobiety.

Ulice jak rwące strumienie. Utonęły trzy młode kobiety

Ulice jak rwące strumienie. Utonęły trzy młode kobiety

Źródło:
Reuters, Times of India, economictimes.indiatimes.com

W sobotę w wietnamskiej zatoce Ha Long wiał porywisty wiatr, który wywrócił łódź turystyczną. W wyniku tego zdarzenia zginęło 37 osób - podały państwowe media. Trwają poszukiwania zaginionych.

Wiatr wywrócił łódź turystyczną. Wzrósł bilans ofiar

Wiatr wywrócił łódź turystyczną. Wzrósł bilans ofiar

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, AFP, BBC

Sobota przyniosła części kraju burze. Na Podlasiu pojawił się lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej.

Zalążek trąby powietrznej na Podlasiu

Zalążek trąby powietrznej na Podlasiu

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

Po 24 godzinach walki strażacy opanowali pożar lasu na południu Francji w okolicy Marsylii. W piątek wieczorem władze poinformowały, że ogień już się nie rozprzestrzenia.

Pogoda pomogła opanować duży pożar lasu

Pogoda pomogła opanować duży pożar lasu

Źródło:
PAP, Reuters

Psy coraz częściej mają do czynienia z telewizją i nie pozostają wobec niej obojętne, co więcej - w zależności od charakteru reagują na nią inaczej. Naukowcy z USA zbadali zwyczaje psów oglądających telewizję i opublikowali swoje obserwacje w czasopiśmie "Scientific Reports".

Zbadano to, jak psy oglądają telewizję

Zbadano to, jak psy oglądają telewizję

Źródło:
phys.org

W drugiej połowie lipca zanosi się w Polsce na więcej pochmurnych i deszczowych dni niż upalnych i słonecznych. Klin gorąca wsuwający się w najbliższych dniach w nasz rejon Europy przyniesie wzrosty temperatury powyżej 30 stopni, ale daleko im będzie do szalonych 38-40 stopni wyliczanych jeszcze przez modele pogodowe tydzień temu.

Co z tym deszczem? Mamy lipiec jak przed laty, ale tylko pozornie

Co z tym deszczem? Mamy lipiec jak przed laty, ale tylko pozornie

Źródło:
TVN24+

"Dobrze, że już koniec tej żenady i mistyfikacji nakręconej gdzieś w studiu" - wbrew pozorom nie jest to recenzja kiepskiego filmu klasy B, a jeden z wielu komentarzy dotyczących misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. W sieci nie brakuje zwolenników teorii spiskowych zakładających, że lot Polaka w kosmos był jednym wielkim oszustwem. Filmy ukazujące rzekome oszustwo cieszą się dużą popularnością w serwisach społecznościowych.

Lot to "mistyfikacja" i "fikcja", astronauta jest "aktorem". Fake newsy wokół misji Polaka

Lot to "mistyfikacja" i "fikcja", astronauta jest "aktorem". Fake newsy wokół misji Polaka

Źródło:
TVN24+