Oto bezpośredni dowód na istnienie kryształu Wignera

Źródło:
princeton.edu, newscientist.com, tvnmeteo.pl
Chiny wystrzeliły kwantowego satelitę. "To szaleństwo i czarna magia"
Chiny wystrzeliły kwantowego satelitę. "To szaleństwo i czarna magia"
wideo 2/2
Chiny wystrzeliły kwantowego satelitę. "To szaleństwo i czarna magia"

Naukowcy przedstawili właśnie bezpośrednie dowody na istnienie kryształu Wignera. Choć od dziesięcioleci ten niezwykły rodzaj materii, składający się wyłącznie z elektronów, był przedmiotem wielu eksperymentów, po raz pierwszy udało się go zaobserwować.

W latach 30. ubiegłego wieku węgierski fizyk Eugene Wigner zaproponował koncepcję, według której interakcja pomiędzy elektronami może prowadzić do ich ułożenia się w powtarzalny wzór. Zgodnie z jego teorią może to nastąpić w ekstremalnie niskiej temperaturze i gęstości oraz w wyniku wzajemnego odpychania się elektronów.

- Kryształ Wignera jest jedną z najbardziej fascynujących kwantowych faz materii, będącą przedmiotem licznych badań, w których twierdzono, że znaleziono pośrednie dowody na jego powstanie - powiedział Ali Yazdani, profesor fizyki na Uniwersytecie Princeton w New Jersey.

Wiele eksperymentów

Przez długi czas kryształ Wignera pozostawał w sferze teorii. Dopiero dzięki eksperymentom, z których pierwszy przeprowadzono w latach 70. XX wieku, przestano spekulować na temat jego istnienia, a zamiast tego udowodniono je. W ciągu kolejnych dekad naukowcom udało się przeprowadzić serie kolejnych, bardziej zawansowanych eksperymentów, jednak w ramach żadnego z nich nie udało się zaobserwować kryształu.

Zespół naukowców z Uniwersytetu Princeton, biorąc pod uwagę wady poprzednich eksperymentów, zaprojektował własny, który miał pozwolić na zobrazowanie kryształu. I tak się stało.

Wykorzystano do tego narzędzie nazywane skaningowym mikroskopem tunelowym, który pozwala na uzyskanie obrazu w rozdzielczości atomowej. Posłużono się dwoma cienkimi arkuszami grafenu, każdym o grubości zaledwie jednego atomu. Aby zmniejszyć energię kinetyczną elektronów, grafen schłodzono do ułamka stopnia powyżej zera bezwzględnego. Próbkę poddano działaniu pola magnetycznego. Materiał musiał być nieskazitelnie czysty, aby wykluczyć możliwość tworzenia się kryształów elektronów z powodu jego niedoskonałości.

Obraz kryształu Wignera uzyskany dzięki skaningowemu mikroskopowi tunelowemuYen-Chen Tsui, Princeton University

"Możemy go zobaczyć"

- Nasza praca dostarcza pierwszych bezpośrednich obrazów tego kryształu. Udowodniliśmy, że naprawdę istnieje, i że możemy go zobaczyć - podkreślił Yen-Chen Tsu, jeden z autorów badania.

Jak powiedział Ali Yazdani, "wizualizacja tego kryształu pozwala nam nie tylko obserwować jego powstawanie, potwierdzając wiele jego właściwości, ale możemy też badać go w sposób, w jaki nie można było tego dokonać w przeszłości".

Jak czytamy w komunikacie amerykańskiej uczelni, najnowsze odkrycie, opisane na łamach czasopisma "Nature", "potwierdza 90-letnią teorię, według której "elektrony mogą łączyć się, tworząc własną formację przypominającą kryształ bez konieczności łączenia się wokół atomów".

Autorka/Autor:ps

Źródło: princeton.edu, newscientist.com, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Yen-Chen Tsui, Princeton University

Pozostałe wiadomości

Po chłodnym, jesiennym wręcz epizodzie pogoda szykuje dużą zmianę. Początek tygodnia przyniesie jeszcze umiarkowane temperatury i chwilami deszczową aurę, ale już od środy do kraju zacznie napływać dużo cieplejsze powietrze.

Upał i halny. To będzie bardzo duża zmiana pogody

Upał i halny. To będzie bardzo duża zmiana pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW opublikował prognozę zagrożeń meteorologicznych. Kolejne dni mają przynieść powrót upałów, a w części kraju mogą obowiązywać alarmy drugiego stopnia. Lokalnie może także zagrzmieć.

Nadciąga gorąco. Możliwe alarmy drugiego stopnia

Nadciąga gorąco. Możliwe alarmy drugiego stopnia

Źródło:
IMGW

Przez wieki to rocznik decydował o prestiżu w świecie wina. Dziś jednak, w obliczu coraz bardziej kapryśnej pogody i zmian klimatu, rośnie liczba producentów rezygnujących z podawania konkretnego roku na etykiecie. To zmiana, która może zrewolucjonizować sposób, w jaki oceniamy jakość wina.

Rezygnują z dat na etykietach. To efekt zmian klimatu

Rezygnują z dat na etykietach. To efekt zmian klimatu

Źródło:
BBC, Le Messager

Dziesiąty lot testowy rakiety Starship od SpaceX został po raz kolejny przełożony. Tym razem plany firmy Elona Muska pokrzyżowały warunki atmosferyczne. Wiadomo jednak, kiedy otworzy się kolejne okno startowe.

Pogoda wygrała z firmą Elona Muska

Pogoda wygrała z firmą Elona Muska

Źródło:
PAP, SpaceX

Burza piaskowa, zwana także habubem, przeszła nad Arizoną. Na nagraniach świadków widać ścianę pustynnego pyłu opadającą na ulice i domy. Zjawisko dało się we znaki osobom podróżującym ze stolicy stanu Phoenix.

Habub opadł na miasto. Wstrzymano loty

Habub opadł na miasto. Wstrzymano loty

Źródło:
PAP, Reuters, CNN

Co najmniej trzy osoby zginęły na skutek tajfunu Kajiki, który w poniedziałek uderzył w wybrzeże Wietnamu. W stolicy kraju, Hanoi, żywioł spowodował całkowity paraliż komunikacyjny. Trwa szacowanie strat i naprawa sieci energetycznej.

Tajfun sparaliżował stolicę. Nie żyją trzy osoby

Tajfun sparaliżował stolicę. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
PAP, VN Express, baonghean.vn

Pogoda na dziś. Wtorek 26.08 w większości regionów przyniesie pogodną aurę, chociaż lokalnie mogą pojawić się burze. Na termometrach zobaczymy do 23 stopni Celsjusza. Warunki biometeorologiczne w Polsce będą dość zróżnicowane.

Pogoda na dziś - wtorek, 26.08. Raczej pogodnie, ale miejscami może zagrzmieć

Pogoda na dziś - wtorek, 26.08. Raczej pogodnie, ale miejscami może zagrzmieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

Intensywne opady deszczu spowodowały zniszczenia w południowym Jemenie. Jak opowiadali mieszkańcy miasta Aden, były to jedne z najpoważniejszych podtopień, jakie pamiętają. Woda wdzierała się do domów i niszczyła samochody.

Lało przez dwa dni. "Wszędzie zniszczone samochody, zalane domy"

Lało przez dwa dni. "Wszędzie zniszczone samochody, zalane domy"

Źródło:
Reuters, Anadolu Ajansi

Gwałtowny skok temperatury nastąpi już w ciągu kilku dni. Na jak długo zawita do nas ciepło? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: upał na sam koniec wakacji

Pogoda na 16 dni: upał na sam koniec wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

W USA potwierdzony pierwszy przypadek zakażenia muchą śrubową u człowieka. Larwy tego pasożyta żyją w ciele żywiciela, zjadając jego tkanki. Owad jest szczególnie niebezpieczny dla zwierząt hodowlanych.

Mucha śrubowa w ciele człowieka. Pierwszy przypadek w USA

Mucha śrubowa w ciele człowieka. Pierwszy przypadek w USA

Źródło:
Reuters

W Hiszpanii trwa walka z gigantycznymi pożarami. W jednej z gmin w Galicji płomienie zdołały zbliżyć się do gospodarstw domowych. Władze alarmują, że tegoroczny sezon pożarowy jest najgorszy od blisko 20 lat.

Płomienie blisko domów. "Prowincja stoi w ogniu"

Płomienie blisko domów. "Prowincja stoi w ogniu"

Źródło:
Reuters, ENEX, El Pais

Sierpniowy rekord temperatury minimalnej został pobity na jednym z polskich mrozowisk. W poniedziałek rano termometry na stacji Biegun Zimna Kotliny Orawsko-Nowotarskiej pokazały zaledwie -3,6 stopnia Celsjusza. Przy gruncie było jeszcze mroźniej.

Tak mroźno w sierpniu nie było tu jeszcze nigdy

Tak mroźno w sierpniu nie było tu jeszcze nigdy

Źródło:
Biegun zimna Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, IMGW, tvnmeteo.pl

Stado dzików spacerujące po jednej z dzielnic Budapesztu zwróciło uwagę jej mieszkańców. Władze stolicy Węgier postanowiły wyjść naprzeciw problemowi, stawiając w części miasta specjalne pułapki.

W tej stolicy postawiono pułapki na dziki

W tej stolicy postawiono pułapki na dziki

Źródło:
PAP

Górskie mokradła w Kolorado mogą być miejscem powstawania silnej neurotoksyny. Jak wynika z badań, na skutek zanieczyszczenia środowiska w regionie powstały dogodne warunki do syntezy metylortęci. Naukowcy apelują, że jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ ekosystem jest źródłem wody pitnej dla ponad trzech milionów ludzi.

Górskie mokradła produkują śmiertelnie groźną substancję

Górskie mokradła produkują śmiertelnie groźną substancję

Źródło:
The Conversation

W Normandii na północy Francji udało się uchwycić na nagraniu niezwykle efektowne zjawisko - fragment klifu runął do morza. Choć w pobliżu znajdowali się ludzie, w zdarzeniu nikt nie ucierpiał.

Fragment klifu runął do morza. Zobacz nagranie

Fragment klifu runął do morza. Zobacz nagranie

Źródło:
Reuters, huffingtonpost.fr

W niedzielę północne Włochy nawiedziła gwałtowna burza, które przyniosła ze sobą silny deszcz i wiatr, a miejscami także grad. Żywioł łamała drzewa, dewastował plaże oraz zamieniał ulice w potoki. Trwa usuwanie szkód.

Sztab kryzysowy, połamane drzewa, utrudnienia na kolei

Sztab kryzysowy, połamane drzewa, utrudnienia na kolei

Źródło:
PAP, tg24.sky.it

Hiszpańska agencja meteorologiczna AEMET przekazała, że fala upałów, która zakończyła się przed niespełna tygodniem, była najsilniejsza w historii pomiarów. Sierpniowa anomalia temperatury wyniosła 4,6 stopnia Celsjusza.

Takiej fali upałów jeszcze tam nie było

Takiej fali upałów jeszcze tam nie było

Źródło:
PAP, EFE, El Mundo

Tuż za Erin, która przez jakiś czas była huraganem, utworzyła się inna burza tropikalna. Fernand, bo takie otrzymała imię, w najbliższych dniach będzie przemieszczać się przez środkowy Atlantyk.

Tuż za Erin podąża Fernand. Czy stanie się huraganem

Tuż za Erin podąża Fernand. Czy stanie się huraganem

Źródło:
The Weather Channel, AccuWeather

W niedzielę na Kasprowym Wierchu leżał śnieg. Opady związane były z zimnym powietrzem arktycznym, które napływa obecnie do Polski. W niektórych miejscach termometry pokazywały w nocy ujemne wartości.

Odrobina zimy w sierpniu. W Tatrach spadł śnieg

Odrobina zimy w sierpniu. W Tatrach spadł śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
TOPR, tvnmeteo.pl, TVN24

Szron pojawił się na samochodach w nocy z soboty na niedzielę. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia dokumentujące przymrozek na Dolnym Śląsku. To nie jedyne ciekawe zjawisko, jakie przyniosła nam pogoda w ciągu ostatniej doby.

Grad, szron i trąby wodne. Sobotnia aura na zdjęciach

Grad, szron i trąby wodne. Sobotnia aura na zdjęciach

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Jezioro w północnym Pakistanie jest na skraju wylania. Jak poinformowały władze prowincji Gilgit-Baltistan, zbiornik powstał na skutek zejścia lawiny błotnej, która zablokowała jedną z rzek. Jeśli dojdzie do przerwania naturalnej tamy, spiętrzona woda może zagrozić kilku miastom.

Po lawinie powstało jezioro. Jest śmiertelnie niebezpieczne

Po lawinie powstało jezioro. Jest śmiertelnie niebezpieczne

Źródło:
Reuters, The Nation Pakistan

W sobotę pogoda w Polsce jest zmienna. Lokalnie występują burze, a na północy nad Bałtykiem pojawiają się trąby wodne. Zjawiska można zobaczyć na nagraniach.

"Wyjąłem telefon i zacząłem nagrywać". Znów pojawiły się nad Bałtykiem

"Wyjąłem telefon i zacząłem nagrywać". Znów pojawiły się nad Bałtykiem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przed jedną ze szkół w mieście Pearl w amerykańskim stanie Missisipi pojawił się aligator. Dzieci i nauczyciele przez kilka godzin musieli pozostać w budynku. Zwierzę zostało bezpiecznie odłowione i przewiezione z dala od zabudowań.

Przed szkołą pojawił się aligator

Przed szkołą pojawił się aligator

Źródło:
CNN

Sześciu uczniów utonęło w Egipcie podczas wycieczki szkolnej na plaży Abu Tlat w Aleksandrii. Mimo obowiązującego zakazu kąpieli, grupa weszła do morza. Ratownicy uratowali 21 innych osób. Jak informują lokalne media, zakaz wchodzenia do morza łamany jest notorycznie, co prowadzi do kolejnych tragedii.

Pływali mimo czerwonej flagi. Sześciu uczniów utonęło

Pływali mimo czerwonej flagi. Sześciu uczniów utonęło

Źródło:
PAP

W ostatnim czasie na plażach w trzech gminach brazylijskiego stanu Sao Paulo znaleziono setki martwych pingwinów. Większość z nich to młode osobniki. Naukowcy nie znają jeszcze dokładnej przyczyny tak masowej śmierci zwierząt, ale są pewne hipotezy.

Na plażach znaleziono setki martwych pingwinów

Na plażach znaleziono setki martwych pingwinów

Źródło:
PAP, Globo, Poder360

Brytyjscy naukowcy odkryli nowy gatunek dinozaura. Skamieniałości sprzed 125 milionów lat wskazują, że zwierzę wyróżniało się wyjątkowo długimi, kolczastymi wyrostkami na grzbiecie i ogonie, przypominającymi żagiel.

Jego grzbiet przypominał żagiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Jego grzbiet przypominał żagiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Źródło:
PAP

Na początku września dojdzie do zaćmienia Księżyca, które będzie można oglądać w naszym kraju. Tarcza naszego naturalnego satelity zostanie przysłonięta przez cień rzucany przez Ziemię.

Zbliża się zaćmienie Księżyca. Czy będzie widoczne w Polsce

Zbliża się zaćmienie Księżyca. Czy będzie widoczne w Polsce

Źródło:
PAP