Najdziwniejszy gryzoń świata może rozmnażać się przez całe życie. Zagadka superpłodności rozwiązana

Źródło:
University of Pittsburgh
Stworzyli sztuczną macicę i rozwinęli w niej zarodki myszy
Stworzyli sztuczną macicę i rozwinęli w niej zarodki myszyShutterstock
wideo 2/4
Gryzonie

Golce piaskowe, jako jedne z nielicznych ssaków, potrafią rozmnażać się przez całe życie. Amerykańscy naukowcy odkryli, z czym ma to związek. Badacze mają nadzieję, że odkrycie nietypowego procesu stanie się w przyszłości podstawą terapii niepłodności.

Golce piaskowe (Heterocephalus glaber) to jedne z najdziwniejszych znanych nauce ssaków. Zwierzęta te potrafią żyć ponad 30 lat, znacznie dłużej niż wszystkie inne gryzonie, prawie nigdy nie zapadają na nowotwory i nie odczuwają niektórych rodzajów bólu, a ponadto żyją w ścisłym systemie kastowym. Naukowców zastanawia jeszcze jeden fakt z życia gryzoni - ich płodność nie spada wraz z wiekiem. Badanie tej nietypowej cechy golców zostało niedawno opublikowane na łamach czasopisma "Nature Communications".

Trzy sposoby na płodność

U większości ssaków samice rodzą się z określoną liczbą komórek jajowych, które produkowane są w okresie życia płodowego i dojrzewają, gdy osobniczka osiągnie dojrzałość płciową. Ten ograniczony zasób komórek jajowych z czasem się wyczerpuje - niektóre są uwalniane podczas owulacji, ale większość po prostu obumiera. Z tego powodu płodność większości gatunków spada z wiekiem, ale u golców nie obserwuje się tej zależności.

- Istnieją trzy strategie obejścia tego problemu: golce mogą rodzić się z dużą ilością komórek jajowych, mogą one być odporne na obumieranie lub zwierzęta mogą wytwarzać nowe komórki już po urodzeniu - wyjaśnia Miguel Brieño-Enríquez z Uniwersytetu Pittsburskiego, główny autor badania. - Moja ulubiona hipoteza jest taka, że golce używają wszystkich trzech.

Golec piaskowy (Heterocephalus glaber) - zdj. ilustracyjneAdobe Stock

Podważony dogmat

Aby poznać przyczyny niezwykłej płodności gryzoni, badacze porównali jajniki golców i myszy na różnych etapach rozwoju. Pomimo podobnych rozmiarów, myszy żyją najwyżej cztery lata i zaczynają wykazywać spadek płodności po dziewięciu miesiącach życia. Jak się okazało, samice golców mają wyjątkowo dużą liczbę komórek jajowych, a wskaźniki obumierania tych komórek są bardzo niskie. Na przykład w wieku ośmiu dni samica golca ma średnio 1,5 miliona komórek jajowych, czyli około 95 razy więcej niż myszy w tym samym wieku.

Co najciekawsze, badanie wykazało również, że u dorosłych osobników golców zachodzi proces powstawania nowych komórek jajowych. Oocyty, z których powstają komórki jajowe, aktywnie dzieliły się u trzymiesięcznych zwierząt i były obecne u 10-letnich samic.

- To niezwykłe odkrycie - potwierdza Ned Place z Uniwersytetu Cornella, współautor badania. - Podważa ono prawie 70-letni dogmat głoszący, że samice ssaków są obdarzone skończoną liczbą komórek jajowych.

"Każda dziewczyna może zostać królową"

Niezwykła płodność golców wydaje się powiązana z ich systemem społecznym. Zwierzęta te żyją w koloniach liczących od kilkudziesięciu do kilkuset osobników. Rozmnażać może się tylko jedna dominująca samica, królowa.

- W przeciwieństwie do pszczół czy mrówek, samica nie rodzi się królową - wyjaśnia Brieño-Enríquez. - Kiedy królowa umiera lub zostaje usunięta z kolonii, podległe jej samice rywalizują o zajęcie jej miejsca, a ta, która wygra, staje się aktywna reprodukcyjnie. Każda dziewczyna może zostać królową.

Aby dowiedzieć się więcej o tym procesie, badacze usunęli 3-letnie samice z kolonii, aby skłonić golce do aktywacji reprodukcyjnej. Potem porównali nowe królowe z podwładnymi. Jak się okazało, nierozmnażające się samice miały w jajnikach odpowiednie komórki, ale zaczęły się one dzielić dopiero po przemianie w królową.

Naukowcy mają nadzieję, że ich badania przyczynią się do lepszego rozpoznania problemów z płodnością u innych ssaków, również ludzi. Jak dodaje Brieño-Enríquez "zdrowie jajników wpływa na ryzyko raka, zdrowie serca, a nawet długość życia. Jego lepsze zrozumienie może pomóc nam znaleźć sposoby na poprawę stanu zdrowia."

Autorka/Autor:as

Źródło: University of Pittsburgh

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

W kolejne dni pogoda na chwilę da nam odpocząć od gwałtownych zjawisk. Za sprawą wyżu Zora nad Polskę napłynie ciepłe powietrze zwrotnikowe. Po weekendzie na termometrach możemy zobaczyć dużo powyżej 30 stopni Celsjusza, ale skwar przyniesie ze sobą powrót niebezpiecznej pogody.

"Hiszpański Pióropusz" zagna do Polski duży żar

"Hiszpański Pióropusz" zagna do Polski duży żar

Źródło:
tvnmeteo.pl

Silny wiatr będzie zagrożeniem w części wschodniej kraju. IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego stopnia dla czterech województw. Porywy mogą osiągać prędkość do 70 kilometrów na godzinę. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Tu należy uważać. Ostrzeżenia IMGW w części kraju

Tu należy uważać. Ostrzeżenia IMGW w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Piątek 20.06 przyniesie nam przeważnie pogodną aurę, chociaż w wielu regionach będzie wietrznie. Na termometrach zobaczymy od 19 do 23 stopni Celsjusza. Warunki biometeorologiczne w części kraju okażą się niekorzystne.

Pogoda na dziś - piątek 20.06. Wietrzny dzień, na termometrach do 23 stopni

Pogoda na dziś - piątek 20.06. Wietrzny dzień, na termometrach do 23 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Planowany na niedzielę start misji Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim został odwołany, by dać dodatkowy czas na analizę sytuacji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - podała NASA. Ma to związek z wyciekiem w rosyjskim module Zwiezda.

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Źródło:
PAP

Huragan Erick uderzył w Meksyk. Na wybrzeżu stanu Oaxaca silny wiatr zniszczył infrastrukturę plażową, uszkodził rybackie łodzie i spowodował ogromne przerwy w dostawie prądu. Żywioł słabnie, ale meteorolodzy ostrzegają, że wciąż jest niebezpieczny.

Wiatr rozrywał budynki i ciskał łodziami. Erick uderzył

Wiatr rozrywał budynki i ciskał łodziami. Erick uderzył

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, Reuters, NHC

Martwa foka została znaleziona na plaży w Sarbinowie (woj. zachodniopomorskie). Informację otrzymaliśmy na Kontakt24. Jak wyjaśnił Sebastian Warszewski z Błękitnego Patrolu WWF, w czwartek do służb wpłynęło kilka podobnych zgłoszeń.

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Źródło:
Kontakt24

Metan, będący gazem cieplarnianym, stanowi zagrożenie dla klimatu na Ziemi. Jak sugerują nowe badania, dla niektórych istot żyjących w głębi oceanu stanowi jednak pożywny posiłek. CNN pisze o odkryciu "pierwszych pająków morskich napędzanych metanem". Co ciekawe, nie żywią się nim same - w pozyskiwaniu pokarmu wykorzystują mikroskopijnych pomocników.

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Źródło:
CNN

Tuż przed północą w poniedziałek niebo nad Polską rozświetlił bolid, czyli jasny meteor. Zjawisko zarejestrowały stacje obserwacyjne sieci Skytinel. Jak przekazali eksperci, na Ziemię mogły spaść fragmenty skał kosmicznych w postaci meteorytów.

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Przyczyną eksplozji rakiety Starship od SpaceX mogła być awaria zbiornika na azot - przekazał w mediach społecznościowych Elon Musk. Gigantyczny pojazd wybuchł w środę podczas rutynowego testu. Jak przekazała firma, maszyna "doświadczyła poważnej anomalii".

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, space.com, Reuters

Tysiące pszczół nie dają żyć pewnemu mieszkańcowi miasta Fulshear w Teksasie. Owady opanowały część budynku, znacznie utrudniając mężczyźnie codziennie funkcjonowanie.

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Źródło:
KHOU, tvnmeteo.pl

Ostatnia erupcja Lewotobi Laki-laki na wyspie Flores w Indonezji wymusiła kolejne ewakuacje mieszkańców oraz spowodowała utrudnienia w ruchu lotniczym. Wulkan jest jednak niespokojny od wielu miesięcy, co w negatywny sposób wpływa na lokalną społeczność. Niektórzy musieli przeprowadzić się do schronisk.

Żyją w schronisku od miesięcy, bo na ich domy spada popiół

Żyją w schronisku od miesięcy, bo na ich domy spada popiół

Źródło:
Reuters

W środę temperatura w Hiszpanii przekroczyła 40 stopni Celsjusza. W związku z upałami w części kraju pierwszy raz w tym sezonie wydano czerwone ostrzeżenia, czyli najwyższego stopnia. W czwartek również ma być gorąco, dodatkowo prognozowane są groźne burze.

Ponad 40 stopni, pierwsze czerwone alerty

Ponad 40 stopni, pierwsze czerwone alerty

Źródło:
PAP, meteoalarm.org

Obłoki srebrzyste pojawiły się na niebie nad Suwałkami. Zjawisko to można obserwować gołym okiem, ale by je podziwiać, konieczne jest odpowiednie przygotowanie. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Wyjątkowe chmury rozjaśniły nocne niebo

Wyjątkowe chmury rozjaśniły nocne niebo

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Firma Axiom Space przekazała możliwą godzinę startu misji Ax-4 z udziałem Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Pierwsze okno startowe ma się otworzyć o godzinie 3.42 czasu lokalnego w niedzielę, 22 czerwca.

Nowe informacje o locie Polaka w kosmos. Podano godzinę

Nowe informacje o locie Polaka w kosmos. Podano godzinę

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Axiom Space

We wtorek w North Park w hrabstwie Allegheny w Pensylwanii ponad 100 skautek zostało uwięzionych przez szybko wzbierające wody strumienia. Dzięki sprawnej akcji służb dziewczynki udało się uratować.

Skautki uwięzione przez rwącą wodę. "Młodsze dziewczynki były przerażone"

Skautki uwięzione przez rwącą wodę. "Młodsze dziewczynki były przerażone"

Źródło:
CBS News

Wołowscy policjanci pomogli rannemu bocianowi, który znajdował się na jezdni. Ptak był zdezorientowany i nie mógł odlecieć. Niestety obrażenia okazały się zbyt duże i zwierzę padło po kilku godzinach.

Ranny bocian błąkał się po jezdni. "Był zdezorientowany, kulał"

Ranny bocian błąkał się po jezdni. "Był zdezorientowany, kulał"

Źródło:
Komenda Powiatowa Policji w Wołowie, tvnmeteo.pl

Blisko 40 stopni Celsjusza pokażą w najbliższych dniach termometry w Stanach Zjednoczonych - ostrzegają amerykańscy meteorolodzy. Nadchodząca fala upałów ma przesuwać się z zachodu kraju w kierunku stanów centralnych i wschodniego wybrzeża. Wysokiej temperaturze będzie towarzyszyć duża wilgotność, co stworzy warunki przypominające tropiki.

Warunki mogą przypominać tropiki. Bomba ciepła zbliża się do USA

Warunki mogą przypominać tropiki. Bomba ciepła zbliża się do USA

Źródło:
PAP, Fox Weather, NWS,

Kucyk bez kopytka urodził się w stanie Wirginia. Udzielenie pomocy zwierzęciu nie należało do łatwych, źrebak należał bowiem do półdzikiego stada. Samiczka otrzymała protezę i chociaż nigdy nie będzie mogła wrócić na wolność, znalazła kochającą, przyszywaną rodzinę.

Kucyk urodził się bez kopytka. "Ta klaczka zasługuje na wszystko, co najlepsze"

Kucyk urodził się bez kopytka. "Ta klaczka zasługuje na wszystko, co najlepsze"

Źródło:
Augusta Free Press, chincoteague.com

Papież Leon XIV spędzi większość lipca w rezydencji w Castel Gandolfo. To sposób na ucieczkę przed wysokimi temperaturami, jakie panują latem w Rzymie. Gorąco było już w zeszły weekend, kiedy to termometry w Wiecznym Mieście pokazały ponad 36 stopni Celsjusza.

Papież Leon XIV opuści Watykan, by schronić się przed skwarem

Papież Leon XIV opuści Watykan, by schronić się przed skwarem

Źródło:
Reuters, PAP, wetteronline.de

Azjatyckie brunatnice z gatunku undaria pierzastodzielna pojawiły się na plażach w Portugalii - alarmują lokalni biolodzy. Obecność glonów wakame, które w kuchni japońskiej są przysmakiem, zaobserwowano szczególnie na północno-zachodnim wybrzeżu. Eksperci ostrzegają, że te egzotyczne organizmy są groźne dla miejscowych ekosystemów.

Japoński przysmak pojawił się na plażach Portugalii. To nie są dobre wieści

Japoński przysmak pojawił się na plażach Portugalii. To nie są dobre wieści

Źródło:
PAP, IUCN

Nieopodal niemieckiego Lipska trwają poszukiwania wielkiego dzikiego kota, który od kilku dni grasuje po okolicy. Eksperci przypuszczają, że może być to puma. Władze zaapelowały do mieszkańców o zachowanie ostrożności.

Wielki dziki kot widziany w pobliżu Lipska. "Na 80 procent puma"

Wielki dziki kot widziany w pobliżu Lipska. "Na 80 procent puma"

Źródło:
PAP

Niedźwiedź czarny wdarł się do jednego z domów w kalifornijskim mieście Monrovia w Stanach Zjednoczonych. Drapieżnik był niewzruszony obecnością kobiety i jej 17-letniego psa, po splądrowaniu kuchni ze spokojem opuścił budynek. Jak się okazuje, nie była to pierwsza taka jego wizyta w okolicy.

Niedźwiedź plądrował domy w Kalifornii. Nagranie

Niedźwiedź plądrował domy w Kalifornii. Nagranie

Źródło:
CNN, CBS News

W poniedziałek mocno padało na Podhalu. Obfite opady deszczu doprowadziły do lokalnych podtopień na terenie gminy Kościelisko. Strażacy mieli pełne ręce roboty, ich działania polegały głównie na udrażnianiu przepustów i zabezpieczaniu domów przed zalaniem.

Zalane budynki i piwnice w gminie Kościelisko

Zalane budynki i piwnice w gminie Kościelisko

Źródło:
TVN24

Astronomowie wykryli lód zawierający półciężką wodę wokół młodej gwiazdy, przypominającej wczesne etapy formowania się Słońca. Odkrycie dokonane przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba rzuca nowe światło na pochodzenie wody w Układzie Słonecznym i poza nim.

Przełomowe odkrycie rzuca nowe światło na pochodzenie wody w kosmosie

Przełomowe odkrycie rzuca nowe światło na pochodzenie wody w kosmosie

Źródło:
PAP

Kamera zainstalowana na poddaszu jednej ze śląskich szkół uchwyciła niezwykły moment narodziny nietoperza. Nocki duże, bo ten gatunek widać na wideo, przychodzą na świat tak, jak spędzają większość swojego życia - do góry nogami.

Tak rodzą się nietoperze. Niezwykłe nagranie

Tak rodzą się nietoperze. Niezwykłe nagranie

Źródło:
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach

Bilans ofiar śmiertelnych powodzi, które nawiedziły Wirginię Zachodnią, wzrósł do sześciu osób. Lokalne media donoszą, że żywioł porywał wszystko na swojej drodze. Po opadach zalane zostały domy i samochody.

Wody powodziowe porywały wszystko na swojej drodze

Wody powodziowe porywały wszystko na swojej drodze

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, CNN, Reuters, AP News

Na wtorek 17 czerwca przypada Światowy Dzień Walki z Pustynnieniem i Suszą. Jak powiedział ekohydrolog doktor Sebastian Szklarek, Polsce nie grozi pustynnienie w najbliższych dziesięcioleciach, ale problem suszy jest poważny. - Zdarzają się one częściej, obejmują większe obszary kraju i są intensywniejsze - zauważył naukowiec.

Czy Polsce grozi pustynnienie? Ekspert o problemie suszy

Czy Polsce grozi pustynnienie? Ekspert o problemie suszy

Źródło:
PAP

W austriackich Alpach w weekend doszło do śmiertelnego wypadku. W wyniku uderzenia pioruna zginęło troje turystów. Jak przekazała w poniedziałek lokalna policja, w akcji ratunkowej brał udział śmigłowiec.

Uderzenie pioruna, turyści nie żyją

Uderzenie pioruna, turyści nie żyją

Źródło:
Reuters, ORF Tirol, PAP, The Local Austria

Tajemnicza mgła otulająca Plutona nie tylko tworzy spektakularne widoki, ale steruje całym jego klimatem. Odkrycia udało się dokonać dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Jamesa Webba. Jak twierdzą badacze, to unikalne zjawisko, nieznane nigdzie indziej w Układzie Słonecznym. Może ono rzucać nowe światło także na początki życia na Ziemi.

Mgła otulająca Plutona zaskakuje naukowców. "Wyjątkowe zjawisko"

Mgła otulająca Plutona zaskakuje naukowców. "Wyjątkowe zjawisko"

Źródło:
UC Santa Cruz, livescience.com, space.com

Czerwiec i lipiec to miesiące, kiedy w Polsce przypada szczyt aktywności komarów. Ich ukąszenia nie tylko powodują bolesne i swędzące obrzęki, ale także mogą przenosić czynniki wywołujące groźne choroby. Jak możemy zminimalizować ryzyko nieprzyjemnego spotkania z tymi insektami?

Jak chronić się przed komarami?

Jak chronić się przed komarami?

Źródło:
The Brewton Standard, PAP, Lasy Państwowe, Northern Kentucky Tribune

Burza tropikalna Wutip nawiedziła wschodnie i centralne regiony Wietnamu. W wyniku powodzi i osunięć ziemi zginęło co najmniej siedem osób. Żywioł uszkodził domy i zalał pola uprawne.

Uszkodzone domy, dziesiątki tysięcy hektarów pod wodą

Uszkodzone domy, dziesiątki tysięcy hektarów pod wodą

Źródło:
AFP, PAP

Najstarszy mieszkaniec Zoo Miami został ojcem. W niedzielę skończył 135 lat i tym samym jest prawdopodobnie najstarszym rodzicem na świecie. "Będzie dla nas inspiracją, by nigdy nie tracić nadziei" - napisano w poście.

Został ojcem w wieku 135 lat

Został ojcem w wieku 135 lat

Źródło:
tvn meteo