Szok termiczny - objawy i przyczyny

[object Object]
Bezpieczeństwo nad wodątvn24
wideo 2/35

Szok termiczny powstaje w wyniku gwałtownej zmiany temperatury organizmu, najczęściej z powodu nagłego ochłodzenia. O wstrząs termiczny najłatwiej, kiedy rozgrzany od słońca organizm nagle zanurzy się w zimnej wodzie. Może dojść do zatrzymania pracy serca. Sprawdź, jakie są objawy szoku termicznego i jak udzielić pierwszej pomocy, kiedy wystąpi.

Szok termiczny (inaczej: wstrząs termiczny) to reakcja rozgrzanego organizmu na nagły kontakt z zimną wodą.

Objawy szoku termicznego to trudności ze złapaniem oddechu, lęk, w ciężkim przypadku zatrzymanie pracy serca.

Leczenie szoku termicznego polega na udzieleniu poszkodowanemu pierwszej pomocy: stopniowym i łagodnym ogrzaniu, wykonaniu resuscytacji w przypadku zatrzymania pracy serca.

Szok termiczny - co to jest?

Szok termiczny (inaczej: wstrząs termiczny) następuje z powodu nagłej zmiany temperatury ciała. W większości przypadków wstrząs termiczny wywołuje nagły kontakt rozgrzanego organizmu z zimną wodą, np. po wskoczeniu do wody po opalaniu. Do szoku termicznego dochodzi w tej sytuacji bardzo szybko, ponieważ woda wychładza organizm szybciej niż powietrze. Co ważne, wstrząsu termicznego nie wywołuje wyłącznie lodowata woda. Wystarczy, że ma poniżej 15 st. Celsjusza. Konsekwencje wstrząsu termicznego to m.in. zaburzenia krążenia i oddychania, które mogą prowadzić do śmierci.

Z przeprowadzonych w Kanadzie badań dotyczących związku szoku termicznego z utonięciami rybaków w latach 1976-2002 wynika, że ze znanych przyczyn śmierci wskutek utonięcia (27,8 proc. wszystkich badanych śmiertelnych wypadków), najwięcej spowodowanych było wstrząsem termicznym, osłabnięciem sił podczas pływania i hipotermią. 95 proc. śmiertelnych przypadków miała miejsce w wodzie poniżej 15 st. Celsjusza. Zatrzymanie oddychania i utonięcie z powodu szoku termicznego następowały ok. pięć minut po zanurzeniu w wodzie.

Szok termiczny - przyczyny

Naczynia krwionośne rozszerzają się pod wpływem ciepła. Nagły kontakt z zimną wodą powoduje gwałtowne obkurczenie naczyń i wypchnięcie nagromadzonej w nich krwi do serca. Układ krążeniowy nie ma wówczas czasu stopniowo dostosować się do nowych warunków. W ciężkich przypadkach szoku termicznego dochodzi do zatrzymania pracy serca i śmierci.

Do szoku termicznego dochodzi najczęściej po opalaniu, spożywaniu alkoholu, intensywnym wysiłku fizycznym czy wizycie w saunie, czyli sytuacjach, w których podnosi się temperatura organizmu. O wstrząs termiczny łatwiej jest u dzieci i starszych ludzi, osób cierpiących na chory układu oddechowego i układu krążenia.

Szok termiczny - objawy

Objawy szoku termicznego:

- przyspieszone i nagłe próby zaczerpnięcia powietrza, które nie przynoszą pożądanych efektów i mogą prowadzić do hiperwentylacji i zakrztuszenia się wodą; hiperwentylacja może spowodować zawroty głowy, utratę przytomności i zaburzenia krążenia krwi, z jego zatrzymaniem włącznie,

- problemy z sercem - gwałtowne obkurczenie rozszerzonych przez wysoką temperaturę naczyń krwionośnych powoduje wypychanie krwi z powrotem do serca, które nie radzi sobie z nagłym pompowaniem większej jej ilości; w konsekwencji może dojść do zatrzymania pracy serca, niedotlenienia mózgu i utraty przytomności,

- brak oddechu - zdarza się kiedy pod wpływem szoku termicznego dochodzi do skurczu mięśni krtani,

- panika i dezorientacja.

Szok termiczny - leczenie i pierwsza pomoc

Jeśli w pobliżu znajduje się ratownik, koniecznie należy go wezwać do udzielenia poszkodowanemu pierwszej pomocy przy wstrząsie termicznym. Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić w przypadku szoku termicznego, jest wyciągnięcie poszkodowanego z wody i sprawdzenie, czy nie doszło do zatrzymania pracy serca. Dalsze postępowanie zależy od stanu osoby, która doznała szoku termicznego.

Jeśli doszło do zatrzymania pracy serca, należy zadzwonić po pogotowie, a w czasie oczekiwania na przyjazd karetki, przeprowadzić resuscytację. Układamy poszkodowanego na twardym podłożu, udrażniamy drogi oddechowe i sprawdzamy, czy oddycha. Następnie wykonujemy na przemian 30 uciśnięć klatki piersiowej i dwa wdechy - powtarzamy do odzyskania oddechu lub przyjazdu pogotowia, gdy ratownicy medyczni przejmą akcję ratunkową.

Wyciągniętego z wody człowieka, który doznał szoku termicznego, ale oddycha samodzielnie, należy osuszyć i ogrzać poprzez stopniowe podniesienie temperatury jego ciała:

- umieścić poszkodowanego w ciepłym i suchym miejscu,

- zdjąć mokrą odzież,

- przykryć folią termiczną (kocem ratunkowym, powinien znajdować się w apteczce samochodowej) lub zwykłym kocem, ręcznikiem, suchymi ubraniami.

Jak zapobiegać szokowi termicznemu?

Aby uniknąć wstrząsu termicznego, nie powinno nigdy wchodzić się do chłodnej wody po intensywnym wysiłku czy długotrwałym opalaniu. Absolutnie nie wolno w tej sytuacji wbiegać lub wskakiwać do wody. Wchodząc do niej, trzeba to robić powoli i stopniowo, przyzwyczajając organizm do niższej temperatury. Można na przykład najpierw zrobić sobie spacer wzdłuż brzegu morza czy jeziora, chłodząc stopy po kostki albo usiąść na brzegu basenu i zanurzyć w wodzie stopy. Potem należy zwilżyć ramiona, kark, twarz, klatkę piersiową w okolicach sercach. Po takim schłodzeniu organizmu można powoli wejść już głębiej do wody.

Inne rzeczy, o których należy pamiętać, żeby zminimalizować ryzyko wystąpienia szoku termicznego:

- nie wchodzić do wody po spożywaniu alkoholu,

- na łódce, kajaku, pontonie itp. należy nosić kamizelkę ratunkową - uratuje nas w przypadku wstrząsu termicznego po nagłym wpadnięciu do wody,

- do pływania na desce wkładać piankę neoprenową, która chroni przed zimnem.

Autor: ks/mro

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogodę w nadchodzących dniach będzie kształtował "zgniły" wyż. Sprawi, że w kolejnych dniach w wielu miejscach będzie pochmurno i mglisto. Poranki okażą się mroźne, a w dzień temperatura ledwo przekroczy 10 stopni Celsjusza.

"Zgniły" wyż zawładnie Polską. Co to dla nas oznacza

"Zgniły" wyż zawładnie Polską. Co to dla nas oznacza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Chmura przypominająca latający spodek zawisła nad szczytami. Została uchwycona na nagraniu przez pracownika Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu.

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czy na wtorek 5.11. Przed nami mroźna noc, pojawią się też mgły i zamglenia. Dzień przyniesie przeważnie pogodną aurę. Termometry pokażą maksymalnie 11 stopni.

Pogoda na jutro - wtorek, 5.11. Nocą w wielu regionach zetnie mróz

Pogoda na jutro - wtorek, 5.11. Nocą w wielu regionach zetnie mróz

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał alarmy pierwszego stopnia. Synoptycy ostrzegają przed gęstymi mgłami, które mogą ograniczać widzialność. Kierowcy powinni uważać, bo warunki na drogach będą trudne. Sprawdź, gdzie będzie niebezpiecznie.

Kierowcy, tej nocy zachowajcie szczególną ostrożność

Kierowcy, tej nocy zachowajcie szczególną ostrożność

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Żubry przechodzą przez asfaltową drogę o poranku. Wędrówkę stada uchwycił na nagraniu Reporter24 pan Antoni. - Lubię sobie spacerować po lesie, a żubrami interesuje się, bo to gatunek, który prawie wyginął - powiedział.

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

Źródło:
Kontakt24

Ulewy nawiedziły w poniedziałek hiszpańską Katalonię. Gwałtowna aura spowodowała, że odwołano 70 połączeń lotniczych. W Barcelonie, gdzie przez pewien czas obowiązywały alarmy najwyższego, czerwonego stopnia, częściowo zalane zostało lotnisko.

Zwały ziemi i błota na autostradach, był czerwony alert

Zwały ziemi i błota na autostradach, był czerwony alert

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, TVE, El Pais, tvnmeteo.pl, PAP

Dzisiejszy wieczór był kolejnym z rzędu, kiedy nad Polską dało się zaobserwować "kosmiczny pociąg". Zdjęcia i nagrania przelotu satelitów Starlink otrzymaliśmy na Kontakt24.

Przelot Starlinków. Wasze relacje

Przelot Starlinków. Wasze relacje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

W oddali widziałem już zbliżającą się wodę. W ostatnim momencie przejechałem samochodem przez most. Widziałem ludzi i samochody niesione przez nurt - opowiadał w rozmowie z redakcją Kontaku24 pan Lech, który mieszka w hiszpańskiej Walencji. Trwa sprzątanie po katastrofalnych powodziach, które niecały tydzień temu nawiedziły południowo-wschodnią część kraju. Liczba ofiar śmiertelnych przekracza 200, zaginionych jest ponad tysiąc.

"Przejechałem przez most, który zawalił się dwie minuty później"

"Przejechałem przez most, który zawalił się dwie minuty później"

Źródło:
Kontakt24, Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Ochłodzenie, które przyszło do nas w weekend, pozostanie w Polsce na dłużej. Sprawdź długoterminową prognozę pogody przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: o cieple możemy na razie zapomnieć

Pogoda na 16 dni: o cieple możemy na razie zapomnieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wyż, który w wielu miejscach kraju gwarantuje słoneczną pogodę, jednocześnie sprzyja uciekaniu ciepła do atmosfery. Dlatego noce i poranki w tym tygodniu będą zimne. Na wschodzie kraju chwyci kilkustopniowy mróz.

To będą mroźne poranki. Arktyczne zimno płynie do Polski

To będą mroźne poranki. Arktyczne zimno płynie do Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kilkanaście osób zostało rannych po tym, jak przez środkową część stanu Oklahoma przeszły gwałtowne burze i co najmniej kilka tornad. Zniszczone są liczne domy. W sześciu hrabstwach wprowadzono stan wyjątkowy.

Ranni, domy zrównane z ziemią. Przeszło co najmniej sześć tornad

Ranni, domy zrównane z ziemią. Przeszło co najmniej sześć tornad

Źródło:
PAP, Reuters, AP

Przemieszczająca się nad Atlantykiem burza tropikalna Patty, a razem z nią ulewy i silny wiatr, na początku tygodnia ma dotrzeć do Półwyspu Iberyjskiego. W niedzielę przeszła nad Azorami.

Burza tropikalna zmierza w kierunku Portugalii i Hiszpanii

Burza tropikalna zmierza w kierunku Portugalii i Hiszpanii

Aktualizacja:
Źródło:
SIC Noticias, NHC, IPMA

Co najmniej 10 osób zginęło w nocy z niedzieli na poniedziałek na indonezyjskiej wyspie Flores w rezultacie erupcji wulkanu. Lawa i popiół wulkaniczny zniszczyły część budynków.

Erupcja wulkanu, deszcz, błyskawice. Zabici i zniszczone budynki

Erupcja wulkanu, deszcz, błyskawice. Zabici i zniszczone budynki

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Troje chińskich astronautów misji Shenzhou-18 powróciło na Ziemię po 192 dniach spędzonych na orbicie. Podczas jednego ze spacerów kosmicznych dwóch członków załogi ustanowiło rekord czasu spędzonego przez tajkonautów poza chińską stacją kosmiczną Tiangong.

Rekordowi astronauci wrócili na Ziemię

Rekordowi astronauci wrócili na Ziemię

Źródło:
PAP

Król Hiszpanii Filip VI i premier Pedro Sanchez odwiedzili w niedzielę zniszczoną przez powódź miejscowość Paiporta, położoną w prowincji Walencja. Ich obecność wywołała gwałtowną reakcję mieszkańców, którzy zaczęli rzucać w nich błotem.

"Mordercy". W stronę króla i premiera poleciało błoto

"Mordercy". W stronę króla i premiera poleciało błoto

Źródło:
Reuters

W słowackich Tatrach doszło w sobotę do śmiertelnego wypadku. Turyści z Polski próbowali zdobyć Gerlach tak zwaną Drogą Tatarki, ale - jak przekazali słowaccy ratownicy - nie posiadali odpowiedniego sprzętu i utknęli na szczycie. W niedzielę ratownicy przetransportowali ciało Polaka, który zginął prowadząc grupę na najwyższy szczyt w Tatrach.

Polscy turyści utknęli na Gerlachu. Zginęła jedna osoba

Polscy turyści utknęli na Gerlachu. Zginęła jedna osoba

Źródło:
PAP

W wyniku uderzenia pioruna w obóz dla uchodźców na północy Ugandy zginęło 14 osób, w tym 13 dzieci i jedna osoba dorosła - przekazała w niedzielę stacja BBC. 34 osoby zostały ranne. Według lokalnych mediów, ofiary śmiertelne uczestniczyły w nabożeństwie.

Piorun uderzył w obóz dla uchodźców. Nie żyje 13 dzieci i jeden dorosły

Piorun uderzył w obóz dla uchodźców. Nie żyje 13 dzieci i jeden dorosły

Źródło:
PAP, BBC

Trzęsienie ziemi nawiedziło w niedzielę Grecję - poinformowało Europejskie Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Miało magnitudę 5,5.

Trzęsienie ziemi w Grecji

Trzęsienie ziemi w Grecji

Źródło:
Reuters

W Hiszpanii trwa sprzątanie po niszczycielskich powodziach, które dotknęły wschodnie i południowe regiony kraju. Na Kontakt24 otrzymaliśmy materiały z Walencji i okolicznych miejscowości, na których widać ogromną skalę zniszczeń.

"Świat jak w filmie postapokaliptycznym". Relacje Reporterów24 z zalanej Hiszpanii

"Świat jak w filmie postapokaliptycznym". Relacje Reporterów24 z zalanej Hiszpanii

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, RTVE, El Mundo, tvnmeteo.pl

Ulewy związane z pozostałościami supertajfunu Kong-rey nawiedziły południowo-zachodnią Japonię w sobotę. Miejscami w ciągu jednej doby spadło ponad 370 litrów wody na metr kwadratowy i doszło do podtopień. W mieście Matsuyama wydano nakaz ewakuacji prawie 190 tysięcy osób.

Dawny supertajfun wciąż groźny. Rekordowe opady, ewakuacja tysięcy osób

Dawny supertajfun wciąż groźny. Rekordowe opady, ewakuacja tysięcy osób

Źródło:
Reuters, The Japan Times

W Nowym Jorku ogłoszono stan suszy. Jak podały władze miasta, w październiku w aglomeracji zanotowano jedynie śladowe opady deszczu. Burmistrz apelował w sobotę do mieszkańców o oszczędzanie wody i błyskawiczne zgłaszanie jakichkolwiek awarii.

Burmistrz apeluje o krótsze kąpiele. "Matka Natura rządzi, musimy się dostosować"

Burmistrz apeluje o krótsze kąpiele. "Matka Natura rządzi, musimy się dostosować"

Źródło:
PAP, The Washington Post

Silna trąba wodna zawirowała nad australijskim Brisbane, uszkadzając część nabrzeża. W piątek nad wschodnim wybrzeżem kraju przechodziły burze, które oprócz turbulentnych podmuchów przyniosły także grad.

Potężna kolumna wody wyrosła nad miastem

Potężna kolumna wody wyrosła nad miastem

Źródło:
Reuters, ABC News

Rekordowy poziom zanieczyszczeń powietrza odnotowano w nocy z piątku na sobotę w 14-milionowym mieście Lahaur we wschodnim Pakistanie. W związku z utrzymującym się smogiem zajęcia sportowe w szkołach nie będą odbywać się na świeżym powietrzu, mieszkańcom zakazano używania riksz motorowych, wstrzymano prace budowlane.

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

Źródło:
PAP

Największy krokodyl na świecie żyjący w niewoli zmarł w sobotę w australijskim zoo. Według wyliczeń opiekunów miał co najmniej 110 lat. Stan jego zdrowia pogorszył się w połowie października.

Został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa, "był naszym najukochańszym kumplem"

Został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa, "był naszym najukochańszym kumplem"

Źródło:
PAP

Rekin zaatakował surfera na Hawajach, odgryzając mu nogę. Mimo poważnej rany mężczyźnie udało się dopłynąć do brzegu z jedynie niewielką pomocą innych plażowiczów. Do zdarzenia doszło w piątek rano.

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Źródło:
Maui Now, Maui News, CBS News

NASA nawiązała kontakt z sondą Voyager 1 po kilkudniowej przerwie. Jak wyjaśniła agencja, do zerwania łączności doszło na skutek uruchomienia systemu awaryjnego urządzenia. Obecnie kontakt utrzymywany jest za pośrednictwem systemu, który ostatni raz był wykorzystywany w 1981 roku.

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Źródło:
NASA, CNN, tvnmeteo.pl

Ta mgławica przypomina kształtem sylwetkę wilka, a może nawet wilkołaka. Nowe zdjęcie, na którym widać ten obłok gazu i pyłu, pokazało w czwartek Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Źródło:
PAP, ESO

Naukowcy ostrzegają przed ryzykiem poważnej zmiany cyrkulacji oceanicznej na Atlantyku. Mogłaby ona wywołać zakłócenia klimatyczne na nieobserwowaną wcześniej skalę.

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

Źródło:
PAP

Związane z ociepleniem klimatu wskaźniki zagrożenia dla zdrowia ludzi osiągnęły nowe rekordowe wartości - wynika z najnowszej edycji raportu Lancet Countdown on Health and Climate Change. Znacząco wzrosła między innymi liczba zgonów spowodowanych upałem wśród osób powyżej 65. roku życia. Eksperci alarmują, że z powodu zmian klimatycznych zdrowie człowieka jest narażone na niespotykane dotąd zagrożenia.

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Źródło:
PAP, The Guardian, The Lancet

Dynia zawiera wiele cennych składników odżywczych, dlatego warto włączyć ją do diety. - Pomarańczowy kolor dyni jest wynikiem wysokiej zawartości w niej witaminy A i beta-karotenu, które korzystnie wpływają na wzrok, skórę, układ sercowo-naczyniowy oraz układ odpornościowy - przekonuje doktor Lizzy Davis z Wydziału Nauk o Żywieniu Uniwersytetu Alabama w Birmingham.

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Źródło:
PAP