Szok termiczny - objawy i przyczyny

[object Object]
Bezpieczeństwo nad wodątvn24
wideo 2/35

Szok termiczny powstaje w wyniku gwałtownej zmiany temperatury organizmu, najczęściej z powodu nagłego ochłodzenia. O wstrząs termiczny najłatwiej, kiedy rozgrzany od słońca organizm nagle zanurzy się w zimnej wodzie. Może dojść do zatrzymania pracy serca. Sprawdź, jakie są objawy szoku termicznego i jak udzielić pierwszej pomocy, kiedy wystąpi.

Szok termiczny (inaczej: wstrząs termiczny) to reakcja rozgrzanego organizmu na nagły kontakt z zimną wodą.

Objawy szoku termicznego to trudności ze złapaniem oddechu, lęk, w ciężkim przypadku zatrzymanie pracy serca.

Leczenie szoku termicznego polega na udzieleniu poszkodowanemu pierwszej pomocy: stopniowym i łagodnym ogrzaniu, wykonaniu resuscytacji w przypadku zatrzymania pracy serca.

Szok termiczny - co to jest?

Szok termiczny (inaczej: wstrząs termiczny) następuje z powodu nagłej zmiany temperatury ciała. W większości przypadków wstrząs termiczny wywołuje nagły kontakt rozgrzanego organizmu z zimną wodą, np. po wskoczeniu do wody po opalaniu. Do szoku termicznego dochodzi w tej sytuacji bardzo szybko, ponieważ woda wychładza organizm szybciej niż powietrze. Co ważne, wstrząsu termicznego nie wywołuje wyłącznie lodowata woda. Wystarczy, że ma poniżej 15 st. Celsjusza. Konsekwencje wstrząsu termicznego to m.in. zaburzenia krążenia i oddychania, które mogą prowadzić do śmierci.

Z przeprowadzonych w Kanadzie badań dotyczących związku szoku termicznego z utonięciami rybaków w latach 1976-2002 wynika, że ze znanych przyczyn śmierci wskutek utonięcia (27,8 proc. wszystkich badanych śmiertelnych wypadków), najwięcej spowodowanych było wstrząsem termicznym, osłabnięciem sił podczas pływania i hipotermią. 95 proc. śmiertelnych przypadków miała miejsce w wodzie poniżej 15 st. Celsjusza. Zatrzymanie oddychania i utonięcie z powodu szoku termicznego następowały ok. pięć minut po zanurzeniu w wodzie.

Szok termiczny - przyczyny

Naczynia krwionośne rozszerzają się pod wpływem ciepła. Nagły kontakt z zimną wodą powoduje gwałtowne obkurczenie naczyń i wypchnięcie nagromadzonej w nich krwi do serca. Układ krążeniowy nie ma wówczas czasu stopniowo dostosować się do nowych warunków. W ciężkich przypadkach szoku termicznego dochodzi do zatrzymania pracy serca i śmierci.

Do szoku termicznego dochodzi najczęściej po opalaniu, spożywaniu alkoholu, intensywnym wysiłku fizycznym czy wizycie w saunie, czyli sytuacjach, w których podnosi się temperatura organizmu. O wstrząs termiczny łatwiej jest u dzieci i starszych ludzi, osób cierpiących na chory układu oddechowego i układu krążenia.

Szok termiczny - objawy

Objawy szoku termicznego:

- przyspieszone i nagłe próby zaczerpnięcia powietrza, które nie przynoszą pożądanych efektów i mogą prowadzić do hiperwentylacji i zakrztuszenia się wodą; hiperwentylacja może spowodować zawroty głowy, utratę przytomności i zaburzenia krążenia krwi, z jego zatrzymaniem włącznie,

- problemy z sercem - gwałtowne obkurczenie rozszerzonych przez wysoką temperaturę naczyń krwionośnych powoduje wypychanie krwi z powrotem do serca, które nie radzi sobie z nagłym pompowaniem większej jej ilości; w konsekwencji może dojść do zatrzymania pracy serca, niedotlenienia mózgu i utraty przytomności,

- brak oddechu - zdarza się kiedy pod wpływem szoku termicznego dochodzi do skurczu mięśni krtani,

- panika i dezorientacja.

Szok termiczny - leczenie i pierwsza pomoc

Jeśli w pobliżu znajduje się ratownik, koniecznie należy go wezwać do udzielenia poszkodowanemu pierwszej pomocy przy wstrząsie termicznym. Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić w przypadku szoku termicznego, jest wyciągnięcie poszkodowanego z wody i sprawdzenie, czy nie doszło do zatrzymania pracy serca. Dalsze postępowanie zależy od stanu osoby, która doznała szoku termicznego.

Jeśli doszło do zatrzymania pracy serca, należy zadzwonić po pogotowie, a w czasie oczekiwania na przyjazd karetki, przeprowadzić resuscytację. Układamy poszkodowanego na twardym podłożu, udrażniamy drogi oddechowe i sprawdzamy, czy oddycha. Następnie wykonujemy na przemian 30 uciśnięć klatki piersiowej i dwa wdechy - powtarzamy do odzyskania oddechu lub przyjazdu pogotowia, gdy ratownicy medyczni przejmą akcję ratunkową.

Wyciągniętego z wody człowieka, który doznał szoku termicznego, ale oddycha samodzielnie, należy osuszyć i ogrzać poprzez stopniowe podniesienie temperatury jego ciała:

- umieścić poszkodowanego w ciepłym i suchym miejscu,

- zdjąć mokrą odzież,

- przykryć folią termiczną (kocem ratunkowym, powinien znajdować się w apteczce samochodowej) lub zwykłym kocem, ręcznikiem, suchymi ubraniami.

Jak zapobiegać szokowi termicznemu?

Aby uniknąć wstrząsu termicznego, nie powinno nigdy wchodzić się do chłodnej wody po intensywnym wysiłku czy długotrwałym opalaniu. Absolutnie nie wolno w tej sytuacji wbiegać lub wskakiwać do wody. Wchodząc do niej, trzeba to robić powoli i stopniowo, przyzwyczajając organizm do niższej temperatury. Można na przykład najpierw zrobić sobie spacer wzdłuż brzegu morza czy jeziora, chłodząc stopy po kostki albo usiąść na brzegu basenu i zanurzyć w wodzie stopy. Potem należy zwilżyć ramiona, kark, twarz, klatkę piersiową w okolicach sercach. Po takim schłodzeniu organizmu można powoli wejść już głębiej do wody.

Inne rzeczy, o których należy pamiętać, żeby zminimalizować ryzyko wystąpienia szoku termicznego:

- nie wchodzić do wody po spożywaniu alkoholu,

- na łódce, kajaku, pontonie itp. należy nosić kamizelkę ratunkową - uratuje nas w przypadku wstrząsu termicznego po nagłym wpadnięciu do wody,

- do pływania na desce wkładać piankę neoprenową, która chroni przed zimnem.

Autor: ks/mro

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Na przeważającym obszarze Polski obowiązują ostrzeżenia Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. W niektórych regionach ma intensywnie padać śnieg, a w wielu miejscach do godzin porannych w piątek drogi będą śliskie. Innym pogodowym zagrożeniem jest silny wiatr, który w Tatrach może rozpędzać się do 150 kilometrów na godzinę.

Niebezpieczna pogoda. Trzy różne ostrzeżenia IMGW

Niebezpieczna pogoda. Trzy różne ostrzeżenia IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W licznych regionach Polski już zrobiło się biało, a kolejne opady śniegu nadchodzą. W nocy z czwartku na piątek obficie będzie padać na południu, południowym wschodzie i wschodzie kraju. W niektórych miejscach może dosypać ponad 10 centymetrów śniegu.

Następny śnieżny front. W nocy mocno sypnie

Następny śnieżny front. W nocy mocno sypnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Noc z czwartku na piątek w całej Polsce będzie mroźna. Czekają nas też opady śniegu, w kilku regionach kraju obfite. Za dnia również będzie sypać.

Będzie nawet 5 stopni mrozu

Będzie nawet 5 stopni mrozu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Weekend przyniesie opady śniegu, które w części kraju przechodzić będą w deszcz ze śniegiem i deszcz. Miejscami będą one marznące, przez co zrobi się bardzo ślisko. Nowy tydzień zafunduje nam ocieplenie i wzrost temperatury do około 10 stopni.

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zima zagościła w wielu regionach kraju. W Koszalinie w czwartek rano leżało tyle śniegu, ile na Kasprowym Wierchu. Niektórzy narzekają na trudne warunki na drogach i mówią, że to za wcześnie, inni cieszą się z bajkowych widoków. Na Kontakt24 otrzymujemy zdjęcia i nagrania z miejscowości, w których zrobiło się biało.

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Paraliż komunikacyjny, przerwy w dostawie energii elektrycznej oraz w działaniu sieci komórkowych to skutki śnieżyc, które w czwartek przeszły przez Finlandię. Prądu zostało pozbawionych nawet 80 tysięcy odbiorców.

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Źródło:
PAP

Intensywne opady śniegu spowodowały w czwartek duże opóźnienia na paryskim lotnisku Roissy-Charles-de-Gaulle. Przewoźników poproszono o odwołanie 10 procent zaplanowanych na czwartek połączeń - poinformowała agencja AFP.

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Źródło:
PAP, meteofrance.com, tvnmeteo.pl

Śnieg ostatniej nocy i w czwartek zasypał Irlandię. Warunki na drogach znacznie się pogorszyły. Synoptycy teraz ostrzegają przed mrozem, a na horyzoncie widać ulewne opady deszczu i wichury.

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Źródło:
ENEX, The Irish Times, tvnmeteo.pl

Alert RCB w związku silnym wiatrem otrzymały w czwartek osoby przebywające na terenie powiatu tatrzańskiego. Eksperci przypominają, jak się zachowywać, kiedy mocno wieje.

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

W kilkudziesięciu departamentach Francji obowiązują pomarańczowe ostrzeżenia przed śniegiem, marznącymi opadami i silnym wiatrem. Władze apelują do kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności.

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Źródło:
ENEX, Meteo France, connexionfrance.com

W nocy ze środy na czwartek doszło do kolejnej erupcji wulkanu na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej Islandii. Wybuch poprzedziła seria niewielkich trzęsień ziemi. W związku z erupcją wprowadzono stan alarmowy i ewakuowano około 60 osób z miejscowości Grindavik.

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Źródło:
PAP, Iceland News, Time

Po raz pierwszy w tym sezonie ratownicy TOPR wprowadzili pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach. Oznacza to możliwe samoistne schodzenie małych i średnich lawin. Najniższy stopień zagrożenia obowiązuje w Tatrach od wysokości 1800 m n.p.m.

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północno-zachodnich regionów USA oraz części Kanady od wtorku zmagają się z niebezpiecznymi warunkami związanymi z uderzeniem potężnej bomby cyklonowej. Żywioł niesie za sobą wichury oraz ekstremalne ulewy i jest oceniany jako jeden z najsilniejszych od lat. Najnowsze informacje mówią o dwóch ofiarach śmiertelnych.

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

Źródło:
Reuters, CNN, NBC News, PAP

W północnej Hiszpanii potwierdzono pojawienie się szerszenia Vespa soror. Jeśli ten inwazyjny gatunek zacznie występować powszechnie, może zagrozić miejscowym owadom - ostrzegają naukowcy.

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

Źródło:
PAP, Ecology and Evolution

84 procent huraganów, które pojawiły się na Oceanie Atlantyckim w latach 2019-2023, zostało wzmocnionych przez zmianę klimatu - wynika z najnowszych badań naukowców.

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

Źródło:
Nature

Największa rakieta świata Starship odbyła we wtorek szósty lot testowy. Booster statku, czyli pierwszy stopień rakiety, nie został jednak przechwycony przez mechaniczne ramiona wieży startowej, tak jak planowano.

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, SpaceX, tvnmeteo.pl

Tygrys syberyjski zaatakował rolnika w jednej z wiosek na północnym wschodzie Chin. Mężczyzna został ugryziony w rękę. To niejedyna niebezpieczna sytuacja z udziałem tych zwierząt, do jakiej doszło w tej okolicy. Władze wystosowały ostrzeżenie dla mieszkańców.

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Źródło:
Reuters, Global Times, chinadaily.com

We wtorek nad ranem na niebie można było dostrzec księżycowe halo. To rzadkie i efektowne zjawisko zarejestrowano między innymi w Wielkopolsce. Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe zdjęcia.

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Co najmniej osiem osób zginęło w wyniku przejścia tajfunu Man-yi nad Filipinami. W trakcie ubiegłego weekendu żywioł uderzył w ląd dwukrotnie, niosąc potężne ulewy i porywisty wiatr. W wielu regionach rozpoczęło się wielkie sprzątanie i liczenie strat. Lokalne władze zaapelowały o pomoc dla poszkodowanych mieszkańców.

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

Źródło:
Reuters

Nagrania samotnego delfina pływającego w Morzu Bałtyckim wprawiły w zdumienie naukowców. Słychać na nich, jak ssak wydaje z siebie tysiące różnych dźwięków. Wśród ekspertów pojawiła się teoria, że z powodu odosobnienia mógł on rozmawiać sam ze sobą. Inni uważają, że była to próba skomunikowania się z innymi delfinami.

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Źródło:
Livescience

Dwie osoby zginęły, a ponad 100 tysięcy mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku przejścia burzy tropikalnej Sara przez Honduras. Wiele miejsc jest odciętych od świata po ulewach. Na najbliższe dni zapowiadane są kolejne opady deszczu.

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN Espanol, Diario1, EFE

W Ekwadorze wprowadzono 60-dniowy stan wyjątkowy. W kraju szaleją pożary, brakuje wody i panuje susza. W listopadzie ogień strawił ponad 10 tysięcy hektarów roślinności. Mieszkańcy borykają się też z częstymi przerwami w dostępie do energii elektrycznej.

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Źródło:
PAP, Reuters

Do nietypowego zdarzenia doszło na lotnisku w Ponta Delgada na Azorach. Po pokładzie jednego z samolotów rozpierzchło się ponad 100 chomików. Maszyna przez pięć dni nie mogła wylecieć do stolicy Portugalii.

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcom po raz pierwszy udało się eksperymentalnie udowodnić społeczne uczenie się u zwierząt niebędących ludźmi, wynikające ze zmiany środowiska. Najnowsze badania ekspertów z Instytutu Maxa Plancka wykazały, że sikorki bogatki po migracji błyskawicznie poznawały nowe zachowania od lokalnej, dopiero co poznanej społeczności.

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Źródło:
ScienceDaily

Ocean wyrzucił na brzeg w Kalifornii rzadką rybę - przedstawicielkę występującego w głębinach gatunku z rodziny Regalecidae, nazywaną "rybą zagłady". Czemu zawdzięcza reputację "przepowiadacza" naturalnych katastrof?

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

Źródło:
NBC News, CBS News tvn24.pl

Blisko 20 procent przypadków zachorowania na dengę, chorobę przenoszoną przez komary, można przypisać zmianom klimatycznym - wynika z najnowszej analizy naukowców. Jeśli nie zostaną podjęte działania mające powstrzymać globalne ocieplenie, liczba zachorowań przypisana kryzysowi klimatycznemu do 2050 roku może wzrosnąć nawet do 60 procent.

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

Źródło:
LiveScience, AFP

Nowe Delhi walczy z duszącymi miasto zanieczyszczeniami powietrza. Dają się one we znaki także zwierzętom z lokalnego ogrodu zoologicznego. Aby im ulżyć, władze postanowiły skorzystać z pewnej prostej metody.

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Źródło:
Reuters, Times of India

Naukowcy przedstawili pierwsze szczegółowe wyniki badań próbek z niewidocznej strony Księżyca dostarczonych przez chińską sondę Chang'e 6. Analiza ich składu wskazała, że między trzema a czterema miliardami lat temu trwała tam aktywność wulkaniczna. To kluczowe informacje dla zrozumienia wyraźnych różnic między półkulami Srebrnego Globu.

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Źródło:
PAP, CNN, tvnmeteo.pl

Duży pożar w kalifornijskim hrabstwie Ventura na początku listopada strawił kilka tysięcy hektarów i wiele budynków. O ogromnych stratach mówią rolnicy. Wskutek żywiołu spłonęły miliony pszczół.

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Źródło:
ABC7