Smog zalega nad Polską. Alert RCB dla powiatu kłodzkiego

W poniedziałek w związku ze złą jakością powietrza i ryzykiem przekroczenia tak zwanego poziomu alarmowego stężeń pyłu zawieszonego w powietrzu Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało SMS-owe alerty do osób przebywających na terenie powiatu kłodzkiego. "Zrezygnuj z aktywności na zewnątrz" - czytamy na Twitterze RCB.

Według stanu na godzinę 15, stacja pomiarowa przy ulicy Szkolnej w Kłodzku wykazywała stężenie pyłu PM10 na poziomie 42 µg/m3 (75 procent normy dobowej). Gorzej było pod względem pyłu PM2,5. Odnotowano bowiem 39 µg/m3, co oznacza 108 proc. normy dobowej.

Na Śląsku za to w środę, po dwóch dniach obowiązywania alarmu smogowego i miejscowo znacznie przekroczonych norm stężeń pyłu, jakość powietrza się poprawiła. Nadal w części regionu obowiązywało jednak ostrzeżenie przed osiągnięciem tzw. poziomu informowania.

W środę do południa - mimo spowijającej region mgły- stężenia pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu utrzymywały się powyżej norm, jednak nie osiągały poziomów ostrzegania. W Zabrzu, gdzie w poprzednich dniach sytuacja była najgorsza, o godz. 9 chwilowy pomiar wykazał 79 mikrogramów pyłu PM10 na metr sześcienny powietrza (µg/m3), a o godz. 12 - 53 µg/m3.

Zgodnie ze środową informacją Departamentu Monitoringu Środowiska Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Katowicach poziom alarmowy stężeń pyłu zawieszonego we wtorek został przekroczony na stacji pomiarowej w Zabrzu (średniodobowo 158 mikrogramów pyłu PM10 na m sześc.), a obszar przekroczeń poziomu alarmowego obejmował miasta: Zabrze, Bytom, Piekary Śląskie, Ruda Śląska oraz Świętochłowice, w których mieszka łącznie ponad 570 tys. osób.

Poziom informowania dla stężeń pyłu zawieszonego w powietrzu we wtorek został przekroczony m.in. na stacjach pomiarowych w Sosnowcu (średnio 144 µg/m3 w ciągu doby), Żywcu (129 mµg/m3) i Rybniku (128 µg/m3).

Obszar przekroczeń tzw. poziomu informowania obejmował miasta: Sosnowiec, Jaworzno, Rybnik, Żory, Jastrzębie-Zdrój, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Katowice, Chorzów, Mysłowice, Siemianowice Śląskie, Gliwice i Bielsko-Biała, a także powiaty: żywiecki, rybnicki, mikołowski, częstochowski, będziński, pszczyński, bielski, wodzisławski, zawierciański, myszkowski, raciborski, gliwicki i tarnogórski. Łącznie mieszka tam blisko 3,4 mln osób.

Jak wynika ze środowego komunikatu Departamentu Monitoringu Środowiska GIOŚ Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Katowicach, na środę nie prognozuje się wystąpienia ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10 w woj. śląskim.

Prognozowane jest natomiast przekroczenie ryzyka poziomu informowania dla obszarów miast: Bielsko-Biała, Dąbrowa Górnicza, Rybnik, Żory, Jastrzębie-Zdrój, Sosnowiec i Jaworzno, a także obszarów powiatów: rybnickiego, mikołowskiego, będzińskiego i żywieckiego. Łącznie mieszka tam ponad 1,3 mln ludzi.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska od 11 października 2019 r. alarm smogowy jest ogłaszany przy przekroczeniu w ciągu doby średniej wartości 150 µg/m3 dla pyłu PM10 (wcześniej było to 300 µg/m3). Tak zwany poziom informowania to 100 µg/m3, czyli dwukrotne przekroczenie dobowej normy jakości, ustalonej dla pyłu PM10 na 50 µg/m3. Limit dni w ciągu roku z przekroczoną normą jakości powietrza (średnio 50 mikrogramów pyłu PM10 na metr sześc. w ciągu doby) wynosi zgodnie z przepisami 35.

Sytuacja polepsza się również w Krakowie, który we wtorek przed południem w zestawieniu zamieszczonym na poświęconym jakości powietrza portalu IQAir, znalazł się na pierwszym miejscu wśród najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie, wyprzedzając Lahaur w Pakistanie i indyjskie Delhi. W środę po południu Kraków w zestawieniu tym zajmował 10. miejsce.

Około godziny 15 stacja pomiarowa zlokalizowana na al. Krasińskiego w Krakowie zmierzyła 68 µg/m3 stężenia pyłu PM10 (113 procent normy dobowej) oraz 45 µg/m3 pyłu PM2,5 (125 proc. normy dobowej), co informuje o średniej jakości powietrza.

Na stacji przy ulicy. Dietla odnotowano 45 µg/m3 stężenia pyłu PM10 (75 proc. normy dobowej). To jakość powietrza określana jako dobra.

O powietrzu dobrej jakości mówimy, gdy stężenia szkodliwych pyłów nie przekraczają:

- w przypadku pyłu PM10 - 60 mikrogramów na metr sześcienny (µg/m3);

- w przypadku pyłu PM2,5 - 36 µg/m3;

- w przypadku benzenu - 10 µg/m3.

PM10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów. Jej występowanie związane jest między innymi z procesami spalania stałych i ciekłych paliw.

PM2,5 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 2,5 mikrometra. Według Światowej Organizacji Zdrowia jest najbardziej szkodliwym dla człowieka zanieczyszczeniem atmosferycznym. Dociera nie tylko do układu oddechowego, lecz także do układu krwionośnego. Dużo dłużej zostaje w naszym organizmie.

Benzo(a)piren to rakotwórczy i mutagenny związek chemiczny będący przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje małą toksyczność ostrą, zaś dużą toksyczność przewlekłą, co związane jest z jego zdolnością kumulacji w organizmie.