Ten kamień może wyglądać obecnie niegroźnie, ale około 700 lat temu był przyczyną czyjejś śmierci. Poddany szczegółowym analizom obiekt znaleziony na średniowiecznym cmentarzu w Gdańsku okazał się niczym innym niż sporych rozmiarów... kamieniem z pęcherza moczowego.
Odkrycie zostało opisane przez Judytę J. Gładykowską-Rzeczycką i Dariusza Nowakowskiego (Wydział Antropologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu) w magazynie naukowym "PLOS ONE".
Kamień pochodzi z jednego z licznych grobów średniowiecznego cmentarza w Gdańsku (cmentarz został odkryty przez archeologów w 2001 roku).
Pochowani tam zmarli nie mieli okazji zaznać spokojnego wiecznego odpoczynku - ciała nierzadko wykopywano, by zrobić miejsce dla kolejnych. Pochodzące nawet sprzed 800 lat zwłoki były przenoszone z pojedynczych grobów do masowych.
Przy miednicy
Sporych rozmiarów kamień został znaleziony na wysokości miednicy jednego ze szkieletów w grobie, gdzie spoczywały w sumie cztery różne osoby. Zwłoki, przy których go znaleziono, były w fatalnym stanie.
Badania wykazały, że w grobie spoczywała kobieta w wieku 20-39 lat, mężczyzna w wieku 40-55 lat, jedna nastoletnia osoba i noworodek, których płci nie stwierdzono. Archeolodzy przypuszczali, że pochowano ich między X w. a XIV w. (w latach 901-1300).
Żółtawe okręgi
Kamień musiał być wyjątkowo bolesny dla osoby, u której się uformował. Mierzący 3,9 cm długości i 1,25 cm szerokości złóg waży 6,87 gramów. Badacze zrozumieli, z czym mają do czynienia po przecięciu go diamentowym ostrzem. W przekroju poprzecznym wyraźnie rysowały się żółtawe okręgi, które tworzyły się w miarę powiększania się złogu.
Naukowcy nie mają wątpliwości: ktokolwiek go posiadał, nie był z tego powodu szczęśliwy i finalnie boleśnie zmarł.
Do rekordu mu daleko
Nie jest to ani najstarszy, ani największy kamień, jaki archeolodzy znaleźli w ludzkich szczątkach. Na najstarszy tego typu złóg natknięto się w zwłokach chłopca pochowanego w starożytnym Egipcie około 4800 r. p.n.e. Z kolei w 2008 roku odkryto rekordzistę pod względem wielkości. 7,5-centymetrowego giganta zauważono w miednicy naturalnie zmumifikowanych szczątek datowanych na XIX wiek.
Autor: mb/map / Źródło: PLOS ONE, Live Science
Źródło zdjęcia głównego: (CC BY 4.0)