Kliwia pomarańczowa - kwitnienie, uprawa, rozmnażanie, odmiany

Kliwia to długowieczna i niewymagająca kwitnąca roślina doniczkowa.

Najbardziej powszechną odmianą kliwii jest kliwia pomarańczowa (Clivia miniata).

Kliwia kwitnie wiosną, a czasami powtórnie jesienią.

Kwiaty kliwii mogą mieć też inne, poza pomarańczowym, kolory: czerwony, żółty, biały, łososiowy.

Uprawa kliwii nie wymaga szczególnych umiejętności: od wiosny do końca lipca należy podlewać ją raz w tygodniu, nawozić raz na dwa tygodnie.

Zimą kliwia powinna stać w chłodnym miejscu i być rzadziej podlewana.

Kliwię rozmnaża się przez podział starej rośliny.

Kliwia to łatwa w uprawie wieloletnia roślina doniczkowa. Osiąga ok. 50 cm. Kliwia pomarańczowa (Clivia miniata), znana też jako kliwia cynobrowa, należy do rodziny amarylkowatych i pochodzi z południowej Afryki Południowej. Swoją nazwę kliwia zawdzięcza lady Clive, księżnej Northumberland. Do Europy kliwię sprowadzono na początku XIX w.

Kwiat kliwii wyrasta ze sztywnego pędu kwiatostanowego, który może mieć nawet pół metra wysokości. Zebrane w baldachy kwiaty kliwii wyrastają na szczycie pędu. W jednym baldachu jest ich od 10 do 20 kwiatów o średnicy od siedmiu do ośmiu cm. Mają kielichowaty kształt i są pomarańczowe lub czerwone, a niektóre kliwie kwitną na żółto i kremowo. Kwitną dość długo, nawet przez kilka tygodni. Kliwia kwitnie najczęściej od lutego do kwietnia i powtórnie jesienią, jeśli ma odpowiednio dużo światła i jest odpowiednio pielęgnowana.

Dekoracyjne kwiaty kliwii są jej główną ozdobą, choć za atrakcyjne mogą uchodzić także długie (do 60 cm), wstęgowate liście o ciemnozielonej barwie i skórzastej strukturze. Liście zrośnięte są u nasady i tworzą gęsty wachlarz. Jeden liść może mieć ok. 45 cm długości.

Kliwia pomarańczowa jest rośliną, która dobrze znosi okresowe zaniedbania, jednak odpowiednio zadbana odwdzięcza się piękniejszymi liśćmi i bujniejszymi kwiatami. Uprawiając kliwię, warto więc mieć na uwadze następujące wymagania:

Stanowisko. Kliwia potrzebuje jasnego stanowiska, nie lubi jednak bezpośredniego słońca, które może spalić jej liście. Dobrze rośnie na północnych oknach w półcieniu. Można ją wystawić latem na balkon, jednak pod warunkiem, że nie będzie stać w pełnym słońcu. Doniczki z kliwią nie należy obracać.

Temperatura. Kliwia latem dobrze znosi temperaturę ok. 20-25 stopni, za to zimą, w okresie spoczynku, powinna mieć niższą temperaturę - ok. 7-10 st. Celsjusza. To zapewni jej odpowiednie warunki, żeby wiosną bujnie zakwitnąć.

Ziemia. Kliwia nie ma szczególnych wymagań co do podłoża. Dobrze rośnie w uniwersalnej lub gliniastej ziemi.

Podlewanie. Latem należy kliwię podlewać minimum raz w tygodniu, a od sierpnia stopniowo ograniczać podlewanie. Na podstawce nie może być wody, bo może to spowodować gnicie korzeni. Zimą kliwia potrzebuje przerwy w obfitym podlewaniu, dlatego wystarczy ją podlewać, kiedy ziemia wyschnie (raz w tygodniu lub raz na dwa tygodnie). Woda do podlewania kliwii powinna być odstana i miękka o pokojowej temperaturze.

Nawożenie. Kliwię nawozimy raz w tygodniu od marca do końca lipca nawozem dla roślin kwitnących. Przestajemy ją nawozić w sierpniu.

Zimowanie. Zimą warto przenieść kliwię do pomieszczenia, w którym jest ok. 10 stopni Celsjusza i mocno ograniczyć podlewanie. Dzięki temu wiosną kliwia pięknie zakwitnie.

Kwiaty. Kiedy kliwia przekwitnie, należy usunąć przekwitłe kwiaty, a cały pęd wyciąć przy nasadzie.

Najlepszy czas na rozmnażanie kliwii to moment jej przesadzania. Korzenie kliwii są kruche, dlatego trzeba robić to ostrożnie. Najłatwiej jest rozmnożyć kliwię przez podział rośliny matecznej tak, żeby nowa roślina miała minimum cztery liście.

Można też wyhodować kliwię z nasion zebranych z dojrzałych owoców kliwii, które pojawiają się po przekwitnięciu. Ten sposób rozmnażania kliwii wymaga jednak pewnych umiejętności oraz cierpliwości, a nowa roślina zakwitnie dopiero po kilku latach. Co gorsza, pozostawienie kwiatów po przekwitnięciu, wytwarzanie owoców i nasion mocno osłabia starą roślinę i w efekcie w kolejnym sezonie kliwia może nie zakwitnąć.

Starsze kliwie wystarczy przesadzać do doniczki o rozmiar większej co ok. cztery lata. Moment, kiedy kliwia wymaga przesadzenia łatwo rozpoznać: bryła korzeniowa przestaje się mieścić w doniczce. Ponieważ korzenie kliwii łatwo uszkodzić, jeśli roślina jest już duża, nie trzeba jej przesadzać, wystarczy tylko zmieniać wierzchnią warstwę ziemi co dwa lub trzy lata.

Młode kliwie wymagają jednak częstszego przesadzania. Najlepiej robić to co roku na wiosnę.

Zakurzone liście kliwii przecieramy wilgotną ściereczką. Kliwie nie lubią nabłyszczania. Można je za to zraszać.

To pytanie nie należy do rzadkości. Kliwia nie kwitnie, kiedy jest niewłaściwie pielęgnowana. Aby kliwia zakwitła, warto zapewnić jej zimowy okres spoczynku - od października do lutego powinna stać w chłodnym pomieszczeniu, nie należy jej nawozić, a podlewanie ograniczyć do momentów, kiedy ziemia w doniczce jest sucha.

Inne powody, dlaczego kliwia nie kwitnie:

- wiek (młode kliwie potrzebują od trzech do pięciu lat, żeby zakwitnąć pierwszy raz),

- za mało lub za dużo nawozu,

- za duża doniczka,

- niewłaściwa temperatura powietrza,

- za mało światła,

- nieusuwanie przekwitniętych kwiatów,

- częste obracanie doniczki.

Kliwia to dobra roślina dla początkujących amatorów roślin doniczkowych. Nie wymaga szczególnej wiedzy i troski, wybacza nawet okresy przesuszenia i szybko wraca do formy. Jednak i kliwii zdarza się zachorować lub paść ofiarą szkodników.

Najczęstsze problemy w uprawie kliwii i ich przyczyny:

gnicie korzeni - zbyt obfite i zbyt częste podlewanie,

suche liście na końcach - za rzadkie podlewanie,

mało intensywny kolor liści, niewiele kwiatów - brak nawozu,

grzyby - zbyt wilgotna ziemia w doniczce,

szkodniki - szczególnie wełnowce,

zbyt suche powietrze i za wysoka temperatura w pomieszczeniu.

Najbardziej znaną i powszechną odmianą kliwii jest kliwia pomarańczowa (cynobrowa), czyli Clivia miniata. Inne odmiany kliwii i ich cechy charakterystyczne:

- clivia striata - żółto-zielone paskowane liście, - clivia variegata - liście z jasnymi przebarwieniami, - clivia nobilis (szlachetna) - łososiowe, kielichowe, opadające kwiaty, - clivia miniata citrina - biało-żółte kwiaty.

Kliwia jest rośliną trującą. Nie nadaje się do domów, w których mieszkają zwierzęta, trzeba też trzymać ją z dala od dzieci. Do zatrucia może dojść przez spożycie liści kliwii (szczególnie dołu). Typowe objawy zatrucia kliwią to ślinotok, biegunka i wymioty. Zjedzenie większej ilości toksyny może prowadzić do śmierci.

Autor: ks/mro