Kiedy nuda wpływa na nas pozytywnie, a kiedy staje się niebezpieczna

[object Object]
Coraz więcej osób choruje na depresjęTVN Meteo Active
wideo 2/5

Przelotna może mieć pozytywny efekt. Jeżeli jednak przestaje nas opuszczać, trudno mówić już o jej pozytywnych efektach - zwraca uwagę dr hab. Michał Chruszczewski. Psycholog z Uniwersytetu Warszawskiego wyjaśnia, jakie zagrożenia mogą się wiązać z nudą przewlekłą.

- Nudę trudno zdefiniować, bo to nie jest obecność czegoś, ale raczej brak. To poczucie braku znaczenia, obojętności, braku sensu, braku zaangażowania, tego, że świat nas nie zachęca. Dla nudy charakterystyczne jest to, że czas się w niej dłuży, niemiłosiernie ciągnie - wyjaśnia psycholog doktor habilitowany Michał Chruszczewski z Uniwersytetu Warszawskiego, autor książki "Nuda. Ujęcie psychologiczne i humanistyczne". W jego ocenie w czasie pandemii - mimo że długo zamknięte były placówki związane z rozrywką: kluby, kina, restauracje, centra handlowe, siłownie - sporo osób wcale nudy nie odczuwało. - Sytuacja zagrożenia - czy to ekonomicznego czy zdrowotnego, czy kiedy przejmujemy się wydarzeniami politycznymi - nie jest stanem niskiego pobudzenia, poczucia, że nie warto nic robić. Często wręcz przeciwnie - taka sytuacja niektórych mobilizuje, a niektórych wpędza w stany lękowe - zaznacza. Jak zwraca uwagę dr Chruszczewski, nuda ma dwoistą naturę: przelotna może mieć pozytywny efekt. Jednak jeśli nuda staje się przewlekłą cechą, trudno mówić już o jej pozytywnych efektach. I tak w sytuacji, kiedy mamy przed sobą zadanie, które oceniamy jako nudne, ale wiemy, że za jakiś czas zadanie to się skończy, nudę możemy tolerować i urozmaicać sobie czas w oczekiwaniu, aż minie. - Możemy wtedy myśleć o czymś ciekawszym, pojawiają się marzenia na jawie, błądzimy myślami. W naszym mózgu mogą aktywizować się ośrodki, które w trybie zadaniowym zwykle nie są jednocześnie wzbudzane. Dokonujemy odległych skojarzeń umysłowych. One mogą być śmieszne, głupie, ale czasem twórcze, odkrywcze. Są one jednak dla nas jakąś rozrywką - opowiada naukowiec.

"Nudna sytuacyjna może wzbudzać kreatywność"

Psycholog z UW wspomina o badaniach, w których grupa kontrolna robiła coś ciekawego, a część osób - wręcz przeciwnie - miała przez kwadrans czytać książkę telefoniczną. Później badani wykonywali test na kreatywność, mierzący nietypowe skojarzenia. I to właśnie grupa osób nudzących się wypadała w teście o wiele lepiej. - Nuda sytuacyjna może więc wzbudzać kreatywność. To może być paradoksalnie - jedyny pożytek z nudnych nauczycieli i nudnych lekcji: mimowolny trening twórczości - uśmiecha się psycholog. Inne badania, które przywołuje naukowiec, pokazać miały, do czego ludzie byli skłonni, aby zwalczyć nudę. W pokoju był dostępny guzik, a kiedy się go nacisnęło - badanego "kopał" prąd. Grupa, która w ramach badania się nudziła, dużo częściej - na własne życzenie - dostarczała sobie tego przykrego bodźca. Natomiast w grupie kontrolnej, gdzie badani się nie nudzili - prawie nikt tego nie robił. - Dla niektórych osób wszystko było lepsze niż nuda - nawet ból fizyczny - podsumowuje specjalista.

Nuda przewlekła

Badacz zwraca uwagę, że każda osoba ma inną podatność na nudę. Osoby, które łatwiej i częściej się nudzą, są bardziej zagrożone nudą przewlekłą. A ona ma już jednoznacznie negatywny wpływ na człowieka. - Przewlekła nuda - trochę jak gorączka - jest objawem czegoś negatywnego, czynnikiem ryzyka w postawaniu niektórych problemów - mówi dr Michał Chruszczewski. Wymienia, że z przewlekłym poczuciem nudy łączyć się może choćby impulsywne poszukiwanie doznań. Są osoby, które w walce z przewlekłą nudą agresywnie i niebezpiecznie jeżdżą samochodem. Lub jeżdżą pod wpływem alkoholu. - A nuda dodatkowo sprawia, że nasza uwaga jest osłabiona - zauważa dr Chruszczewski. U innych osób sposobem na nudę może być na przykład nadużywanie substancji psychoaktywnych. U części osób zaś przewlekła nuda łączy się z przedłużonym poczuciem przygnębienia, samotności, stanami depresyjnymi, lękowymi. W grę wchodzą tu też między innymi uzależnienia - od substancji, ale i uzależnienia behawioralne takie jak hiperseksualność. Tak pojmowana nuda może się też wiązać ze stanami depresyjnymi, lękowymi. - Elementy tego przewlekłego stanu znudzenia odnajdujemy też w przypadłościach takich jak depresja, zaburzenia osobowości jak borderline czy narcystyczne, ale nie tylko. Po urazowych uszkodzeniach mózgu kilkadziesiąt procent osób skarży się na nudę - dodaje psycholog z UW. Ekspert przywołuje badania w Wielkiej Brytanii, gdzie porównywano zdrowych pracowników służby cywilnej, którzy w pracy nudzili się stale (było ich około dwóch procent) z tymi, którzy w pracy nie odczuwali nudy. Po latach sprawdzono, że współczynnik zgonów (głównie na choroby układu krążenia) w grupie nudzących się był o 150 proc. większy niż w grupie niepodatnej na nudę. - Mówienie o śmiertelnej nudzie nie zawsze jest więc metaforą. Zanudzić się na śmierć możemy nawet przez 30 lat w pracy. Bo przez to pożyjemy 50 lat zamiast 80 - komentuje naukowiec.

Autor: ps / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed intensywnymi opadami śniegu w północnej Polsce. Do niedzieli opady mogą wynieść nawet 20 centymetrów. Sprawdź, gdzie może być niebezpiecznie.

Może spaść nawet 20 centymetrów śniegu. Alarmy IMGW

Może spaść nawet 20 centymetrów śniegu. Alarmy IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Noc z piątku na sobotę w całej Polsce okazała się mroźna. W wielu regionach termometry pokazały poniżej -10 stopni Celsjusza, a przy gruncie było nawet -21 stopni. Jak wyjaśniła synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, nadchodzące noce mogą przynieść jeszcze niższe wartości.

Przy gruncie było -21 stopni, a będzie jeszcze zimniej

Przy gruncie było -21 stopni, a będzie jeszcze zimniej

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

W nadchodzących dniach pogoda w Polsce kształtowana będzie przez dwa układy baryczne. Między nimi pojawią się chmury niosące ze sobą lokalne opady śniegu.

W prognozach widać więcej śniegu. Pogoda na weekend

W prognozach widać więcej śniegu. Pogoda na weekend

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dydelf trafił do szpitala po zjedzeniu czekoladowego tortu. Zwierzak dorwał się do pozostawionego na tarasie przysmaku, co zaniepokoiło właścicieli domu, którzy nie wiedzieli, czy czekolada szkodzi temu gatunkowi. Jak się okazało, łakomstwo torbacza mogło uratować mu życie - podczas badań weterynarz stwierdził u zwierzęcia zatrucie ołowiem.

Zjadł prawie całe ciasto. Mogło to uratować mu życie

Zjadł prawie całe ciasto. Mogło to uratować mu życie

Źródło:
Forbes, CNN

Samochody zamarzły w piątek na przedmieściach Chicago. Mróz uszkodził system wodociągowy w miejscowości Skokie, wypełniając ulice mieszaniną wody i lodu. Większość mieszkańców nie ma dostępu do wody, a kolejne kilkanaście tysięcy odbiorców otrzymało zakaz wykorzystywania kranówki do picia i gotowania.

Ulice pełne marznącej brei, auta uwięzione w lodzie

Ulice pełne marznącej brei, auta uwięzione w lodzie

Źródło:
CNN, CBS News

Pogoda na dziś. W sobotę 15.02 pojawią się w części kraju opady śniegu. Temperatura maksymalna będzie bardzo wyrównana. W całej Polsce odczujemy zimno.

Pogoda na dziś - sobota 15.02. Lekki mróz i opady śniegu

Pogoda na dziś - sobota 15.02. Lekki mróz i opady śniegu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wiele z największych kanadyjskich miast zostało dotkniętych przez silną burzę śnieżną. Są miejsca, w których warstwa śniegu sięga nawet 40 centymetrów. Pojawiły się utrudnienia w ruchu drogowym oraz lotniczym.

Atak burzy śnieżnej. Odwołane loty, zamknięte szkoły

Atak burzy śnieżnej. Odwołane loty, zamknięte szkoły

Źródło:
Reuters, CBC

Do niebezpiecznego zdarzenia doszło u chilijskich wybrzeży Patagonii. Humbak prawie połknął kajakarza. - Poczułem coś oślizgłego na mojej twarzy. Wtedy zdałem sobie sprawę z tego, że jestem w paszczy wieloryba - powiedział w rozmowie z BBC Mundo Adrian Simancas.

"Poczułem coś oślizgłego na twarzy". Opisał to, jak trafił do paszczy wieloryba

"Poczułem coś oślizgłego na twarzy". Opisał to, jak trafił do paszczy wieloryba

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, BBC Mundo

W amerykańskim stanie Oregon trudne warunki pogodowe doprowadziły do zderzenia się około 30 pojazdów. W wyniku karambolu kilka osób zostało rannych. Część z nich trafiła do szpitala.

Ogromny karambol na autostradzie

Ogromny karambol na autostradzie

Źródło:
Reuters, BBC

Z powodu nieustających trzęsień ziemi na kolejnej greckiej wyspie - Ios ogłoszono stan sytuacji nadzwyczajnej. Podobne działania podjęto wcześniej na Santorini, Amorgos i Anafi. Eksperci donoszą jednak, że aktywność sejsmiczna w regionie nie jest już tak silna jako ostatnio.

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Źródło:
PAP

Kolejna fala obfitych opadów śniegu nawiedziła Japonię. Wiele dróg zostało zasypanych, a pługopiaskarki nie nadążają z odśnieżaniem. - Pogoda w tym roku jest zupełnie inna niż w ubiegłych latach, śnieg pada nieprzerwanie - mówił mieszkaniec prefektury Fukushima.

"Pługopiaskarki nie były w stanie przejechać, mieszkańcy zaczęli odśnieżać sami"

"Pługopiaskarki nie były w stanie przejechać, mieszkańcy zaczęli odśnieżać sami"

Źródło:
Reuters

Etna dała hipnotyzujący pokaz potęgi natury. Z krateru Bocca Nuova płynęła ognista lawa, która na tle lekko ośnieżonego stożka wulkanu prezentowała się zjawiskowo. Można zobaczyć to na zdjęciach oraz nagraniu.

Oszałamiający spektakl Etny

Oszałamiający spektakl Etny

Źródło:
Reuters, ilpost.it

Silna burza nawiedziła w czwartek południową Kalifornię. Masy błota zablokowały fragment słynnej drogi biegnącej wzdłuż malowniczego wybrzeża Pacyfiku. W okolicach Malibu jedno z osuwisk porwało samochód straży pożarnej. Pojazd wraz z kierowcą wpadł do oceanu.

Zeszła lawina błotna, samochód wpadł do oceanu

Zeszła lawina błotna, samochód wpadł do oceanu

Źródło:
LA Times, The Mailbu Times

Naukowcy z Kanady przekazali, że materia wygenerowana przez układ gwiazd Alfa Centauri może znajdować się stosunkowo blisko nas, a z upływem czasu będzie jej jeszcze więcej. Dzięki tym cząstkom możemy odkryć tajemnice sąsiednich gwiazd i potencjalnych planet, bez konieczności podróżowania w tamte rejony kosmosu.

Cząstki odległych gwiazd mają krążyć w Układzie Słonecznym

Cząstki odległych gwiazd mają krążyć w Układzie Słonecznym

Źródło:
sciencealert.com

W Toskanii i Lacjum w nocy wystąpiły bardzo intensywne opady deszczu. Sytuacja najgorzej wygląda na wyspie Elba, gdzie doszło do powodzi, a także co najmniej jednego osuwiska. "Schrońcie się i czekajcie" - zaapelowały władze miasta Portoferraio.

Włoska wyspa pod wodą. "Schrońcie się i czekajcie"

Włoska wyspa pod wodą. "Schrońcie się i czekajcie"

Źródło:
ENEX, RAI News, ANSA

Wody Zatoki Meksykańskiej wyrzuciły na plażę w mieście Biloxi w amerykańskim stanie Missisipi młodego, martwego delfina. Przyczyna śmierci ssaka nie jest znana.

Znaleźli na plaży martwego delfina

Znaleźli na plaży martwego delfina

Źródło:
WLOX

Nowy gatunek pasożytniczego grzyba został odkryty w Irlandii Północnej. Organizm modyfikuje zachowanie żywicieli - drobnych pająków jaskiniowych - tak, by łatwiej było mu infekować kolejne ofiary. Co ciekawe, odkrycia dokonano... na planie filmowym

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Źródło:
PAP, CABI

Miłość nie jest tylko domeną ludzi. Wiele innych gatunków ssaków potrafi kochać innych członków swojej społeczności i dawać temu wyraz. O tym, jak przejawia się miłość u zwierząt, i po co nam ona z biologicznego punktu widzenia, opowiadał Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

U ssaków miłość to nie tylko "biochemiczny trik". Jak kochają zwierzęta?

U ssaków miłość to nie tylko "biochemiczny trik". Jak kochają zwierzęta?

Źródło:
PAP

Strefa opadów śniegu przemieszczała się w nocy nad Polską. Prawdziwie zimowo zrobiło się w stolicy, w której biało nie było od połowy stycznia.

Warszawa na śnieg czekała miesiąc

Warszawa na śnieg czekała miesiąc

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24, GDDKiA

Pięcioosobowy gang, który do 2023 roku zabił 26 nosorożców jawajskich na terenie indonezyjskiego parku naturalnego, został ukarany. Sąd skazał szefa szajki na 12 lat pozbawienia wolności, zaś jego pomocników - na 11 lat. Mają także zapłacić grzywnę. To największe możliwe kary za kłusownictwo, jakie przewiduje indonezyjskie prawo.

Zabili ponad 20 wymierających nosorożców. W więzieniu spędzą nawet 12 lat

Zabili ponad 20 wymierających nosorożców. W więzieniu spędzą nawet 12 lat

Źródło:
PAP

Z powodu intensywnych opadów deszczu, które nawiedziły Peru we wtorek i w środę, doszło do wielu niebezpiecznych zdarzeń. Pojawiły się rozległe powodzie, miejscami nabrzmiała od wody ziemia nie wytrzymywała i waliła się na miejscowości. Jak poinformowały tamtejsze władze, nie obyło się bez ewakuacji mieszkańców, nawet w Limie - stolicy kraju.

Zawalające się domy, mnóstwo ewakuowanych rodzin. Skutki powodzi i osuwisk w Peru

Zawalające się domy, mnóstwo ewakuowanych rodzin. Skutki powodzi i osuwisk w Peru

Źródło:
Reuters

Asteroida 2024 YR4 może trafić w Ziemię w 2032 roku z prawdopodobieństwem wynoszącym obecnie 2,3 procenta. Obiekt jest obserwowany przez ekspertów z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Asteroidę niedługo ma również poddać analizie Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST).

Asteroida 2024 YR4 może zderzyć się Ziemią. Do akcji wkracza najpotężniejszy teleskop świata

Asteroida 2024 YR4 może zderzyć się Ziemią. Do akcji wkracza najpotężniejszy teleskop świata

Źródło:
Reuters

W najbliższych dniach Polskę zaleje nowa fala siarczystego mrozu. Pod koniec tygodnia temperatura może spaść do nawet -20 stopni Celsjusza. O szczegółach mówił Tomasz Wasilewski, który był gościem programu "Wstajesz i wiesz".

"To będzie najmroźniejszy czas". Kiedy nastąpi kulminacja zimna

"To będzie najmroźniejszy czas". Kiedy nastąpi kulminacja zimna

Źródło:
tvnmeteo.pl

Władze miasta Ayamonte na południowym zachodzie Hiszpanii liczą straty dokonane przez przejście trąby powietrznej. Żywioł zniszczył kilkadziesiąt domów oraz powalił drzewa i latarnie.

Trąba powietrzna w Hiszpanii. "Był wielki strach"

Trąba powietrzna w Hiszpanii. "Był wielki strach"

Źródło:
Enex, vivamalaga.net, huelvahoy

Do Polski nadciąga tęgi mróz. Za sprawą bardzo zimnych mas powietrza arktycznego temperatura może spaść do nawet -20 stopni Celsjusza. O szczegółach pisze nasza synoptyk Arleta Unton-Pyziołek.

Czoło mroźnej fali wtoczy się do Polski. Siła rażenia tego zimna może być naprawdę duża

Czoło mroźnej fali wtoczy się do Polski. Siła rażenia tego zimna może być naprawdę duża

Źródło:
tvnmeteo.pl

Z powodu nieustannych trzęsień ziemi na greckiej wyspie Amorgos ogłoszono stan sytuacji nadzwyczajnej. Wcześniej takie działania podjęto na Santorini. Zdaniem greckich ekspertów aktywność sejsmiczna w regionie pozostaje na niezmiennym poziomie.

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Źródło:
PAP

Za nami druga pełnia 2025 roku. W środę na niebie panował tzw. Śnieżny Księżyc. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia rozświetlonego Srebrnego Globu.

Pełnia Śnieżnego Księżyca na waszych zdjęciach

Pełnia Śnieżnego Księżyca na waszych zdjęciach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Według nowej analizy przeprowadzonej przez naukowców z Montana State Univesity, mikroby żyjące w gorących źródłach w amerykańskim Parku Narodowym Yellowstone mogą wyjaśniać ewolucję wykorzystywania tlenu przez organizmy.

Gorące wody w Yellowstone mogą ujawniać sekrety początków życia na Ziemi

Gorące wody w Yellowstone mogą ujawniać sekrety początków życia na Ziemi

Źródło:
sciencealert.com

Meszki antarktyczne mają unikatową strategię przetrwania w nieprzyjaznym środowisku bieguna południowego. Larwy owadów wykorzystują dwa mechanizmy hibernacji, dzięki którym osiągają dojrzałość w momencie, gdy pozwalają im na to warunki atmosferyczne. To jedyny znany nauce organizm, u którego zidentyfikowano taką taktykę.

Te owady potrafią coś, czego nie umie żadne inne zwierzę

Te owady potrafią coś, czego nie umie żadne inne zwierzę

Źródło:
Osaka Metropolitan University, United States Antarctic Program

Dach sali gimnastycznej zawalił się w jednym z liceów w stanie Oregon. Chociaż w momencie zdarzenia w sali nikogo nie było, o włos od wypadku znaleźli się pracujący w pobliżu strażacy.

Dach liceum zawalił się pod setkami ton śniegu

Dach liceum zawalił się pod setkami ton śniegu

Źródło:
CNN, Medford School District 549C