Jak działa oczyszczacz powietrza, czyli co dzieje się pod obudową?

Mechaniczny oczyszczacz powietrza wyposażony jest m

Wraz ze wzrostem wiedzy i świadomości Polaków na temat smogu rośnie jednocześnie w naszym kraju popularność domowych oczyszczaczy powietrza. Postanowiliśmy wobec tego sprawdzić, jak działają urządzenia tego rodzaju i czy rzeczywiście warto zdecydować się na ich zakup.

Rodzaje oczyszczaczy powietrza

Na rynku znajdziemy przynajmniej kilka typów oczyszczaczy powietrza, spośród których największą popularnością wśród konsumentów cieszą się obecnie urządzenia elektrostatyczno-fotokatalityczne oraz mechaniczne. Pierwsze działają w oparciu o reakcje chemiczne indukowane pod wpływem światła i wysokiego napięcia – aktywowane pod ich wpływem substancje chemiczne znajdujące się w filtrze urządzenia utleniają cząsteczki zanieczyszczeń zawieszonych w powietrzu, zmieniając je w substancje nieszkodliwe dla zdrowia. Mimo niewątpliwie wysokiej skuteczności, urządzenia te mają jednak i wady. W czasie ich pracy powstaje bowiem bakteriobójczy ozon, który w zbyt dużych ilościach jest szkodliwy dla zdrowia (w dużych stężeniach uszkadza błony komórkowe i upośledza działanie komórek organizmu), oraz – niekiedy – formaldehyd, organiczny związek chemiczny o właściwościach toksycznych. Może on negatywnie wpływać na skórę, wątrobę, układ oddechowy, odpornościowy i nerwowy, wywołując zarazem podrażnienia śluzówki nosa i gardła (stając się w ten sposób przyczyną wysypki, kaszlu czy astmy).

Drugi rodzaj urządzeń – opartych o metodę filtracji mechanicznej – charakteryzuje się tymczasem bardzo wysoką, niemal 100-procentową skutecznością, zapewnianą przez montowane w nich filtry (najczęściej węglowe i HEPA, rzadziej hybrydowe). Dzięki swojej konstrukcji, oczyszczacze mechaniczne są całkowicie przyjazne dla zdrowia. Można ich zatem używać nawet w małych, słabo wentylowanych pomieszczeniach, co w przypadku oczyszczaczy elektrostatyczno-fotokatalitycznych nie jest raczej zalecane. Czy oznacza to zatem, że z zakupu tych ostatnich powinniśmy bezwzględnie zrezygnować? Bynajmniej. Trzeba mieć jednak świadomość, że w domowych warunkach nie zawsze muszą się sprawdzić – zdecydowanie lepiej nadadzą się na przykład do zastosowań przemysłowych.

Jak działa oczyszczacz mechaniczny?

Najlepsze urządzenia dostępne na rynku składają się zwykle z systemu trzech filtrów: filtra wstępnego (zatrzymującego największe cząsteczki zanieczyszczeń: zwierzęcą sierść, włosy, kurz czy złuszczony naskórek), wysokoskutecznego filtra HEPA (usuwających z powietrza szkodliwe cząsteczki smogu, wirusy, zarodniki grzybów, pierwotniaki i bakterie) oraz filtra węglowego usuwającego zanieczyszczenia, z którymi filtry HEPA zwykle sobie nie radzą. Choć bowiem są „utkane” z gęstej sieci włókien szklanych, zatrzymujących nawet do 99,99 % zanieczyszczeń mechanicznych o rozmiarze do 0,3 µm, a nawet mniejsze, to nie wychwytują jednak lotnych związków organicznych (dymu, produktów procesu spalania czy substancji uwalniających się z farb i klejów) oraz odorów (substancji o przykrym zapachu, wydobywających się m.in. z instalacji kanalizacyjnej czy odpadów organicznych).

W filtrze węglowym znajdziemy wytwarzany w specjalnych warunkach granulat węgla aktywnego, który dzięki swej ponadprzeciętnej porowatości (szacuje się, że łączna, całkowita powierzchnia 1 g węgla aktywnego może być równa nawet połowie boiska do piłki nożnej) charakteryzuje się zdolnością do fizycznego adsorbowania zanieczyszczeń. Adsorpcja nie jest jednak tym samym, co absorpcja. Jest to bowiem – dopowiedzmy – proces wiązania cząsteczek zachodzący tylko na powierzchni danej substancji, a nie w całej jej objętości. Węgiel aktywny charakteryzuje się wysoką zdolnością elektrostatycznej adsorpcji zanieczyszczeń, które w swoim składzie mają węgiel (tłumaczy się to zachodzącymi między nimi oddziaływaniami międzycząsteczkowymi). Dlatego też opisywany typ filtra okazuje się tak skuteczny w przypadku wymienionych wcześniej odorów i lotnych związków organicznych.

Aby oczyszczacz mechaniczny pracował w sposób dokładny i skuteczny, musi być koniecznie wyposażony w trójstopniowy układ filtrów. Powietrze przechodzi przez nie w sposób wymuszony za sprawą obracającego się wentylatora, który zasysa je do wnętrza urządzenia, a następnie wydmuchuje na zewnątrz. Choć pracą najnowocześniejszych oczyszczaczy można oczywiście zarządzać samodzielnie, dobierając wedle uznania szybkość i odpowiednie tryby filtracji (odbywa się to za pomocą wbudowanego panelu sterowania lub z poziomu aplikacji mobilnej), to są też w stanie pracować w pełni automatycznie. Za wszystko odpowiadają wbudowane w nich wyspecjalizowane czujniki jakości powietrza.

Źródło: Philips
Źródło: Philips

Tak jest choćby w przypadku wysoko skutecznych oczyszczaczy powietrza Philips Dual Scan, wyposażonych nie tylko w trójstopniowy system filtracji (filtr wstępny, filtr NanoProtect HEPA, filtr węglowy) i podwójny, inteligentny czujnik sprawdzający stan powietrza 1 000 razy na sekundę, ale zdolnych usuwać cząsteczki także 800 razy mniejsze od cząsteczek wchodzących w skład smogu (pyły PM2,5). Dzięki zastosowanym technologiom, urządzenia Philips są w stanie wyeliminować z powietrza aż do 99,97 % cząsteczek o wielkości od 0,003 μm, czyli mniejszych niż najmniejszy znany wirus [1], w tym także bakterie, gazy, pyłki, alergeny, kurz i sierść zwierząt domowych.

Nowoczesne urządzenia eliminują nawet cząsteczki o wielkości od 0,003 μm / Materiały prasowePhilips

Filtry wodne i ultrafioletowe

Na polskim rynku znajdziemy także oczyszczacze powietrza wyposażone w filtry wodne i ultrafioletowe. Pierwsze z nich korzystają z systemu obracających się dysków filtrujących zanurzonych w komorze z wodą, która usuwa na bieżąco osadzające się na nich zanieczyszczenia. Oczyszczacze te usuwają znajdujące się w powietrzu mikroorganizmy – jak np. bakterie i pleśń – ale charakteryzują się raczej niską skutecznością w filtracji kurzu, alergenów, smogu czy lotnych związków organicznych. Są do tego dość trudne w utrzymaniu, gdyż komorę z wodą trzeba regularnie czyścić, raz na jakiś czas uzupełniając poziom znajdującego się w niej płynu.

Interesującym rozwiązaniem są również oczyszczacze wyposażone w filtr wykorzystujący światło ultrafioletowe, słynące ze swoich sterylizujących właściwości. Charakteryzują się one wysoką skutecznością w usuwaniu bakterii, wirusów czy pleśni i z tego powodu cenione są m.in. przez szpitale i placówki zdrowia publicznego. Z drugiej jednak strony, nie radzą sobie one z eliminacją gazów, smogu i pyłów zawieszonych, lotnych związków organicznych oraz przykrych zapachów.

Na jaki oczyszczasz powietrza powinniśmy się zatem zdecydować? W warunkach domowych najlepiej sprawdzą się urządzenia wyposażone w trójstopniowy system filtracji mechanicznej, na co dzień w zasadzie bezobsługowe (filtr wstępny wystarczy systematycznie czyścić, a filtr HEPA i węglowy co jakiś czas wymieniać), a do tego – uniwersalne, zautomatyzowane i charakteryzujące się niemal stuprocentową skutecznością.

Źródło: Philips
Źródło: PhilipsPhilips

[1] Badanie przeprowadzone w maju 2019 r. przez IUTA zgodnie z normą DIN71460-1 przy zastosowaniu aerozolu NaCl.Artykuł powstał przy współpracy z partnerem.

Pozostałe wiadomości

Za kilka dni w Polsce będzie ponad 20 stopni, a to za sprawą atlantyckiego huraganu Kirk. Jak długo utrzyma się ciepła aura? Sprawdź długoterminową prognozę pogody, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: będzie ponad 20 stopni. Jak długo?

Pogoda na 16 dni: będzie ponad 20 stopni. Jak długo?

Źródło:
tvnmeteo.pl

W naszą stronę zmierza Kirk, który obecnie jest huraganem. Na jego trasie znajdzie się Portugalia, Hiszpania, Francja, a w czwartek przemieści w stronę północnych Niemiec i Polski. Cyklon Kirk nie pozostanie bez wpływu na pogodę w naszym kraju.

Huragan Kirk zmierza w naszą stronę. Spowoduje duże zamieszanie w pogodzie

Huragan Kirk zmierza w naszą stronę. Spowoduje duże zamieszanie w pogodzie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 7.10. W nocy pojawią się lokalnie opady deszczu. Dzień przyniesie pochmurną aurę. Termometry pokażą maksymalnie 18 stopni.

Pogoda na jutro - poniedziałek, 7.10. Nocą miejscami będzie zaledwie kilka stopni

Pogoda na jutro - poniedziałek, 7.10. Nocą miejscami będzie zaledwie kilka stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W dotkniętej przez powodzie Bośni i Hercegowinie trwają poszukiwania zaginionych osób. Największe zniszczenia odnotowano w miejscowości Jablanica. Tam woda wyrzuciła w stronę zabudowań kilka tysięcy ton kamieni z pobliskiego kamieniołomu. W związku z prośbą o pomoc wystosowaną przez Bośnię i Hercegowinę, Polska jest gotowa wysłać grupę poszukiwawczo-ratowniczą MUSAR .

Ratownicy przekopują gruzy w poszukiwaniu ocalałych. Polscy strażacy oferują pomoc

Ratownicy przekopują gruzy w poszukiwaniu ocalałych. Polscy strażacy oferują pomoc

Źródło:
Reuters, PAP, BBC

Od piątku w zachodniej Grecji mocno pada. Ulewy spowodowały podtopienia i liczne szkody. Jedna osoba zginęła. Front, który przyniósł obfite opady deszczu, przesuwa się na wschód i powoli słabnie - podkreślili w niedzielę meteorolodzy.

Woda porwała ochroniarza wraz z budką strażniczą. Nie żyje 52-latek

Woda porwała ochroniarza wraz z budką strażniczą. Nie żyje 52-latek

Źródło:
PAP, neoskosmos.com

Jaszczurka Gekko gecko, należąca do rodziny gekonowatych, wykrywa wibracje o niskiej częstotliwości za pomocą woreczka (części ucha wewnętrznego). Według badaczy z University of Maryland, pełni on odrębną, ale uzupełniającą funkcję w stosunku do zwykłego układu słuchowego tych gadów.

Odkryto "szósty zmysł" u jaszczurek. Za co jest odpowiedzialny

Odkryto "szósty zmysł" u jaszczurek. Za co jest odpowiedzialny

Źródło:
phys.org

IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego stopnia przed gęstymi mgłami. Widzialność może być znacznie ograniczona w części kraju. Sprawdź, gdzie należy zachować ostrożność.

Uwaga na gęste mgły. Są ostrzeżenia IMGW

Uwaga na gęste mgły. Są ostrzeżenia IMGW

Źródło:
IMGW

- Grzyby są znacznie bliżej spokrewnione ze zwierzętami niż z roślinami. Grzyby i zwierzęta mają wspólnego przodka, który wyglądał zapewne jak ameba, był pełzakiem, a rośliny są bardzo, bardzo daleko od niego - powiedziała doktor habilitowana Marta Wrzosek, wykładowczyni na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Dlatego, podobnie jak zwierzęta, grzyby się poruszają, porozumiewają i uprawiają seks.

Grzyby rozmawiają ze sobą i uprawiają seks

Grzyby rozmawiają ze sobą i uprawiają seks

Źródło:
PAP

Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, w czwartek 10 października sonda Europa Clipper wybierze się w długą podróż do Europy - księżyca Jowisza. Zostanie wystrzelona na pokładzie rakiety SpaceX Falcon Heavy z Centrum Kosmicznego im. Kennedy'ego na Florydzie.

Żeby dotrzeć do Europy, musi pokonać miliardy kilometrów

Żeby dotrzeć do Europy, musi pokonać miliardy kilometrów

Źródło:
PAP, NASA

Na północy Peru odkryto kości 43 dzieci, które kilkaset lat temu zostały prawdopodobnie złożone w ofierze bogom - podały peruwiańskie media.

Kości ponad 40 dzieci odnalezione w Peru

Kości ponad 40 dzieci odnalezione w Peru

Źródło:
PAP

Niedźwiedź zaatakował zbierającego grzyby mężczyznę na Słowacji. 63-latek poniósł śmierć - poinformowała w sobotę policja. Do zdarzenia doszło w lesie w okolicach Liptowskiego Mikułasza.

Zbierał grzyby, gdy zaatakował go niedźwiedź. Nie żyje 63-latek

Zbierał grzyby, gdy zaatakował go niedźwiedź. Nie żyje 63-latek

Źródło:
PAP, topky.sk, RDLP

Dziesięć lat temu na pokrytej wieloletnią zmarzliną Syberii pojawiły się tajemnicze kratery. Powstały w wyniku gigantycznych eksplozji. Naukowcy od dawna zastanawiali się, dlaczego takie kratery występują tylko w tym regionie. Wreszcie brytyjskim i hiszpańskim badaczom udało się rozwikłać zagadkę.

Eksplodujące kratery na Syberii. Rozwikłano ich zagadkę

Eksplodujące kratery na Syberii. Rozwikłano ich zagadkę

Źródło:
livescience.com

W tym roku powodzie dotknęły 4,4 mln mieszkańców Afryki Zachodniej i Środkowej - donosi Organizacja Narodów Zjednoczonych. Z ich powodu zginęło co najmniej tysiąc osób. Przedłużająca się pora deszczowa spowodowała też w tej części kontynentu wzrost zachorowań na malarię.

Dwa miesiące i tylko pięć dni bez deszczu. Potworne konsekwencje przedłużającej się pory deszczowej

Dwa miesiące i tylko pięć dni bez deszczu. Potworne konsekwencje przedłużającej się pory deszczowej

Źródło:
PAP, ONZ

W czwartek do Tajwanu dotarł tajfun Krathon. Liczba ofiar śmiertelnych wzrosła do czterech, a około 700 osób zostało rannych. 20 tysięcy domów na wyspie wciąż nie ma prądu. W wyniku ulewnych opadów deszczu powstały osunięcia ziemi.

"Dziwna burza" zabiła cztery osoby

"Dziwna burza" zabiła cztery osoby

Źródło:
PAP, AFP

Trzęsienie ziemi zarejestrowano w niedzielę rano miejscowego czasu w pobliżu Wellington, stolicy Nowej Zelandii - poinformowała rządowa instytucja monitorująca aktywność sejsmiczną GeoNet. Dodała, że miało magnitudę 5,7.

Trzęsienie ziemi w pobliżu stolicy Nowej Zelandii

Trzęsienie ziemi w pobliżu stolicy Nowej Zelandii

Źródło:
Reuters, USGS

Podczas grzybobrania warto pamiętać o pewnych zasadach, które pozwolą nam bezpiecznie wrócić do domu z koszem smakowitych leśnych skarbów. Co zrobić, jeśli nie znamy jakiegoś grzyba, jak się ubrać do lasu i w nim nie zgubić?

"Starajmy się nie popaść w amok grzybobrania"

"Starajmy się nie popaść w amok grzybobrania"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Zooplankton, czyli niewielkie organizmy zwierzęce zamieszkujące wodne ekosystemy, odżywia się bakteriami. Dlatego amerykańscy badacze chcieli go wykorzystać do walki z bakteriami kałowymi występującymi w wodach słodkich i słonych. Okazało się jednak, że bakterie kałowe nie "smakują" zooplanktonowi.

Zooplankton żywi się bakteriami, ale tych kałowych nie tknie

Zooplankton żywi się bakteriami, ale tych kałowych nie tknie

Źródło:
PAP, journals.asm.org

Półwysep Antarktyczny w ciągu ostatnich blisko 40 lat zazielenił się w dramatycznym tempie - donoszą brytyjscy naukowcy po przeanalizowaniu danych satelitarnych. Tylko w latach 2016-2021 proces ten przyspieszył o ponad 30 procent. Badacze zwracają też uwagę na pilną potrzebę głębszego zbadania tego problemu.

Mapy satelitarne pokazują, jak zazielenia się Antarktyda. "Poważne obawy"

Mapy satelitarne pokazują, jak zazielenia się Antarktyda. "Poważne obawy"

Źródło:
University of Exeter, tvnmeteo.pl

W ostatnich dniach pojawiły się doniesienia o możliwości zaobserwowania w weekend zorzy polarnej w Polsce. To za sprawą ostatniej aktywności rozbłysków słonecznych. Miniona noc przyniosła rozczarowanie. Jak będzie w nocy z soboty na niedzielę? Sprawdź najnowsze prognozy.

Co z zorzą polarną? "Nie pozostaje nic innego, jak tylko czekać"

Co z zorzą polarną? "Nie pozostaje nic innego, jak tylko czekać"

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pogoda w Tatrach w ostatnich dniach jest wymagająca. Ratownicy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) udzielili pomocy 16 turystom, poszkodowanym między innymi na Rysach. Wysoko w górach szlaki są oblodzone i zalega tam cienka warstwa śniegu.

Seria wypadków w Tatrach. "Nie poradzili sobie ze śniegiem i lodem"

Seria wypadków w Tatrach. "Nie poradzili sobie ze śniegiem i lodem"

Źródło:
PAP, TOPR

Na terenach na południu kraju wciąż usuwane są skutki wrześniowej powodzi. Kataklizm spowodował wiele szkód - czyha tam wiele zagrożeń, także dla naszego zdrowia. Dotyczy to również grzybów. Dlaczego nie powinniśmy ich tam zbierać? Tłumaczyła mykolog doktor habilitowana Marta Wrzosek.

"Szczególnie unikajmy tych miejsc". Gdzie nie zbierać grzybów

"Szczególnie unikajmy tych miejsc". Gdzie nie zbierać grzybów

Źródło:
PAP

Policja z miasta Sterling Heights nieopodal Detroit otrzymała nietypowe wezwanie od pewnej kobiety. Pod jej samochodem znajdował się ponadmetrowy aligator. Zdaniem funkcjonariuszy, gad był trzymany nielegalnie jako zwierzę domowe.

"Wszyscy mówili mi: pod twoim samochodem jest aligator"

"Wszyscy mówili mi: pod twoim samochodem jest aligator"

Źródło:
PAP, UPI, The Detroit News

Schronisko dla słoni, które położone jest w pobliżu miasta Chiang Mai w północnej Tajlandii, zostało całkowicie zalane przez wody powodziowe. Pracownikom rezerwatu udało się uratować większość zwierząt, ale niektóre z nich zostały porwane przez żywioł. Według władz Elephant Nature Park, to najgorsza powódź w historii tego regionu.

"To największa ewakuacja, jaką kiedykolwiek przeprowadziliśmy"

"To największa ewakuacja, jaką kiedykolwiek przeprowadziliśmy"

Źródło:
Reuters, Elephant Nature Park, CNN

Nowe dane dostarczone przez naukowców sugerują, że ekstremalne zjawiska typu El Nino będą w przyszłości dwa razy częstsze. Ostatnie badania nad starożytnym plantkonem potwierdziły to, co wcześniej pokazywały już modele klimatyczne.

Starożytny plankton ma nam coś do powiedzenia o przyszłości El Nino

Starożytny plankton ma nam coś do powiedzenia o przyszłości El Nino

Źródło:
PAP, WWF

Do 213 wzrosła liczba ofiar śmiertelnych huraganu Helene w Stanach Zjednoczonych. W kraju nadal ponad 700 tysięcy osób nie ma dostępu do prądu.

Zginęło ponad 200 osób, a naprawa szkód "potrwa lata"

Zginęło ponad 200 osób, a naprawa szkód "potrwa lata"

Źródło:
BBC, CNN, PoweOutage.us

Po gwałtownej pogodzie, jaką przyniósł nam wrzesień, nadeszła chwila spokoju. Czy październik pokaże nam bardziej przyjazne oblicze jesieni? O tym, jak w różnych modelach meteorologicznych rysują się kolejne tygodnie, opowiada synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Czy czeka nas złota polska jesień? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Czy czeka nas złota polska jesień? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl

Naukowcy odkryli nowy gatunek motyla z rodziny przeziernikowatych. Owad pochodzi z Ameryki Południowej, ale po raz pierwszy zaobserwowano go prawie 7000 kilometrów od miejsca pochodzenia, w Walii. Aby ustalić jego pochodzenie, badacze musieli przeprowadzić szeroko zakrojone śledztwo.

Ten motyl pochodzi z dżungli. Odkryto go w... walijskim salonie

Ten motyl pochodzi z dżungli. Odkryto go w... walijskim salonie

Źródło:
Natural History Museum

Voyager 2 stracił ważny instrument pomiarowy, jednak nie doszło do tego w wyniku kosmicznej katastrofy. NASA zdecydowała się na wyłączenie systemu badania plazmy z powodu kurczących się zapasów paliwa. Inżynierowie mają nadzieję, że dzięki temu misja Voyagera 2 się wydłuży.

Voyager 2 leci dalej, ale bez ważnego systemu

Voyager 2 leci dalej, ale bez ważnego systemu

Źródło:
NASA

W czwartek doszło do największego w tym cyklu rozbłysku słonecznego. Zjawisko zaliczone zostało do klasy X9.05 i, co istotne, doszło do niego w centralnej względem Ziemi części tarczy słonecznej. Oznacza to, że może on doprowadzić do powstania sporej burzy geomagnetycznej, a co za tym idzie, także zorzy polarnej.

Najsilniejszy rozbłysk na Słońcu w tym cyklu. Skierowany "prawie centralnie w stronę Ziemi"

Najsilniejszy rozbłysk na Słońcu w tym cyklu. Skierowany "prawie centralnie w stronę Ziemi"

Źródło:
Space Weather Live, "Z głową w gwiazdach", space.com