Jak działa oczyszczacz powietrza, czyli co dzieje się pod obudową?

Mechaniczny oczyszczacz powietrza wyposażony jest m

Wraz ze wzrostem wiedzy i świadomości Polaków na temat smogu rośnie jednocześnie w naszym kraju popularność domowych oczyszczaczy powietrza. Postanowiliśmy wobec tego sprawdzić, jak działają urządzenia tego rodzaju i czy rzeczywiście warto zdecydować się na ich zakup.

Rodzaje oczyszczaczy powietrza

Na rynku znajdziemy przynajmniej kilka typów oczyszczaczy powietrza, spośród których największą popularnością wśród konsumentów cieszą się obecnie urządzenia elektrostatyczno-fotokatalityczne oraz mechaniczne. Pierwsze działają w oparciu o reakcje chemiczne indukowane pod wpływem światła i wysokiego napięcia – aktywowane pod ich wpływem substancje chemiczne znajdujące się w filtrze urządzenia utleniają cząsteczki zanieczyszczeń zawieszonych w powietrzu, zmieniając je w substancje nieszkodliwe dla zdrowia. Mimo niewątpliwie wysokiej skuteczności, urządzenia te mają jednak i wady. W czasie ich pracy powstaje bowiem bakteriobójczy ozon, który w zbyt dużych ilościach jest szkodliwy dla zdrowia (w dużych stężeniach uszkadza błony komórkowe i upośledza działanie komórek organizmu), oraz – niekiedy – formaldehyd, organiczny związek chemiczny o właściwościach toksycznych. Może on negatywnie wpływać na skórę, wątrobę, układ oddechowy, odpornościowy i nerwowy, wywołując zarazem podrażnienia śluzówki nosa i gardła (stając się w ten sposób przyczyną wysypki, kaszlu czy astmy).

Drugi rodzaj urządzeń – opartych o metodę filtracji mechanicznej – charakteryzuje się tymczasem bardzo wysoką, niemal 100-procentową skutecznością, zapewnianą przez montowane w nich filtry (najczęściej węglowe i HEPA, rzadziej hybrydowe). Dzięki swojej konstrukcji, oczyszczacze mechaniczne są całkowicie przyjazne dla zdrowia. Można ich zatem używać nawet w małych, słabo wentylowanych pomieszczeniach, co w przypadku oczyszczaczy elektrostatyczno-fotokatalitycznych nie jest raczej zalecane. Czy oznacza to zatem, że z zakupu tych ostatnich powinniśmy bezwzględnie zrezygnować? Bynajmniej. Trzeba mieć jednak świadomość, że w domowych warunkach nie zawsze muszą się sprawdzić – zdecydowanie lepiej nadadzą się na przykład do zastosowań przemysłowych.

Jak działa oczyszczacz mechaniczny?

Najlepsze urządzenia dostępne na rynku składają się zwykle z systemu trzech filtrów: filtra wstępnego (zatrzymującego największe cząsteczki zanieczyszczeń: zwierzęcą sierść, włosy, kurz czy złuszczony naskórek), wysokoskutecznego filtra HEPA (usuwających z powietrza szkodliwe cząsteczki smogu, wirusy, zarodniki grzybów, pierwotniaki i bakterie) oraz filtra węglowego usuwającego zanieczyszczenia, z którymi filtry HEPA zwykle sobie nie radzą. Choć bowiem są „utkane” z gęstej sieci włókien szklanych, zatrzymujących nawet do 99,99 % zanieczyszczeń mechanicznych o rozmiarze do 0,3 µm, a nawet mniejsze, to nie wychwytują jednak lotnych związków organicznych (dymu, produktów procesu spalania czy substancji uwalniających się z farb i klejów) oraz odorów (substancji o przykrym zapachu, wydobywających się m.in. z instalacji kanalizacyjnej czy odpadów organicznych).

W filtrze węglowym znajdziemy wytwarzany w specjalnych warunkach granulat węgla aktywnego, który dzięki swej ponadprzeciętnej porowatości (szacuje się, że łączna, całkowita powierzchnia 1 g węgla aktywnego może być równa nawet połowie boiska do piłki nożnej) charakteryzuje się zdolnością do fizycznego adsorbowania zanieczyszczeń. Adsorpcja nie jest jednak tym samym, co absorpcja. Jest to bowiem – dopowiedzmy – proces wiązania cząsteczek zachodzący tylko na powierzchni danej substancji, a nie w całej jej objętości. Węgiel aktywny charakteryzuje się wysoką zdolnością elektrostatycznej adsorpcji zanieczyszczeń, które w swoim składzie mają węgiel (tłumaczy się to zachodzącymi między nimi oddziaływaniami międzycząsteczkowymi). Dlatego też opisywany typ filtra okazuje się tak skuteczny w przypadku wymienionych wcześniej odorów i lotnych związków organicznych.

Aby oczyszczacz mechaniczny pracował w sposób dokładny i skuteczny, musi być koniecznie wyposażony w trójstopniowy układ filtrów. Powietrze przechodzi przez nie w sposób wymuszony za sprawą obracającego się wentylatora, który zasysa je do wnętrza urządzenia, a następnie wydmuchuje na zewnątrz. Choć pracą najnowocześniejszych oczyszczaczy można oczywiście zarządzać samodzielnie, dobierając wedle uznania szybkość i odpowiednie tryby filtracji (odbywa się to za pomocą wbudowanego panelu sterowania lub z poziomu aplikacji mobilnej), to są też w stanie pracować w pełni automatycznie. Za wszystko odpowiadają wbudowane w nich wyspecjalizowane czujniki jakości powietrza.

Źródło: Philips
Źródło: Philips

Tak jest choćby w przypadku wysoko skutecznych oczyszczaczy powietrza Philips Dual Scan, wyposażonych nie tylko w trójstopniowy system filtracji (filtr wstępny, filtr NanoProtect HEPA, filtr węglowy) i podwójny, inteligentny czujnik sprawdzający stan powietrza 1 000 razy na sekundę, ale zdolnych usuwać cząsteczki także 800 razy mniejsze od cząsteczek wchodzących w skład smogu (pyły PM2,5). Dzięki zastosowanym technologiom, urządzenia Philips są w stanie wyeliminować z powietrza aż do 99,97 % cząsteczek o wielkości od 0,003 μm, czyli mniejszych niż najmniejszy znany wirus [1], w tym także bakterie, gazy, pyłki, alergeny, kurz i sierść zwierząt domowych.

Nowoczesne urządzenia eliminują nawet cząsteczki o wielkości od 0,003 μm / Materiały prasowePhilips

Filtry wodne i ultrafioletowe

Na polskim rynku znajdziemy także oczyszczacze powietrza wyposażone w filtry wodne i ultrafioletowe. Pierwsze z nich korzystają z systemu obracających się dysków filtrujących zanurzonych w komorze z wodą, która usuwa na bieżąco osadzające się na nich zanieczyszczenia. Oczyszczacze te usuwają znajdujące się w powietrzu mikroorganizmy – jak np. bakterie i pleśń – ale charakteryzują się raczej niską skutecznością w filtracji kurzu, alergenów, smogu czy lotnych związków organicznych. Są do tego dość trudne w utrzymaniu, gdyż komorę z wodą trzeba regularnie czyścić, raz na jakiś czas uzupełniając poziom znajdującego się w niej płynu.

Interesującym rozwiązaniem są również oczyszczacze wyposażone w filtr wykorzystujący światło ultrafioletowe, słynące ze swoich sterylizujących właściwości. Charakteryzują się one wysoką skutecznością w usuwaniu bakterii, wirusów czy pleśni i z tego powodu cenione są m.in. przez szpitale i placówki zdrowia publicznego. Z drugiej jednak strony, nie radzą sobie one z eliminacją gazów, smogu i pyłów zawieszonych, lotnych związków organicznych oraz przykrych zapachów.

Na jaki oczyszczasz powietrza powinniśmy się zatem zdecydować? W warunkach domowych najlepiej sprawdzą się urządzenia wyposażone w trójstopniowy system filtracji mechanicznej, na co dzień w zasadzie bezobsługowe (filtr wstępny wystarczy systematycznie czyścić, a filtr HEPA i węglowy co jakiś czas wymieniać), a do tego – uniwersalne, zautomatyzowane i charakteryzujące się niemal stuprocentową skutecznością.

Źródło: Philips
Źródło: PhilipsPhilips

[1] Badanie przeprowadzone w maju 2019 r. przez IUTA zgodnie z normą DIN71460-1 przy zastosowaniu aerozolu NaCl.Artykuł powstał przy współpracy z partnerem.

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed gęstymi mgłami, które poza tym, że ograniczą widzialność, mogą też zamarzać. Obowiązują także alarmy przed opadami marznącymi. Sprawdź, gdzie zrobi się niebezpiecznie.

Marznące mgły i opady. Tu obowiązują ostrzeżenia IMGW

Marznące mgły i opady. Tu obowiązują ostrzeżenia IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W Nowym Jorku spadł śnieg. Białych świąt w tym mieście nie było od 15 lat - podały lokalne media. W Boże Narodzenie w Central Parku leżało kilka centymetrów śniegu. - Bez śniegu nie ma świąt - zauważył Julian Gonsalves, mieszkaniec Nowego Jorku.

Białe święta po raz pierwszy od 15 lat

Białe święta po raz pierwszy od 15 lat

Źródło:
ENEX, abcnews.go.com, nypost.com

Ciało samicy mamuta, liczące sobie 50 tysięcy lat, znaleziono w kraterze na terenie Syberii. Rosyjscy badacze poinformowali o odkryciu w poniedziałek. - To jeden z najlepszych okazów, jakie kiedykolwiek znaleziono - powiedział w rozmowie z agencją informacyjną TASS Maksim Czeprasow, rosyjski paleontolog.

W kraterze znaleziono ciało mamuta. Ten wspaniale zachowany okaz ma 50 tysięcy lat

W kraterze znaleziono ciało mamuta. Ten wspaniale zachowany okaz ma 50 tysięcy lat

Źródło:
Reuters, CNN

Burza śnieżna nawiedziła Bośnie i Hercegowinę. Ponad 200 tysięcy domów było w środę pozbawionych prądu. Intensywne opady śniegu doprowadziły do paraliżu komunikacyjnego, a niektóre miejscowości zostały odcięte od świata. Biało zrobiło się też w Serbii i Chorwacji.

Bałkany pod śniegiem. Samochody utknęły w zaspach, domy były pozbawione prądu 

Bałkany pod śniegiem. Samochody utknęły w zaspach, domy były pozbawione prądu 

Źródło:
Reuters, ENEX, vijesti.ba

Drugi dzień świąt Bożego Narodzenia zapowiada się przeważnie pochmurno, a w niektórych regionach słabo popada deszcz. Termometry pokażą od 0 do 8 stopni.

Pogoda na dziś - czwartek 26.12. Na termometrach nawet 8 stopni

Pogoda na dziś - czwartek 26.12. Na termometrach nawet 8 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po kilku miesiącach spokoju wulkan Kilauea znajdujący się na Hawajach znów dał o sobie znać. Z krateru wystrzeliła fontanna lawy, która wzbiła się na wysokość około 80 metrów. Służby Parku Narodowego Wulkanów apelowały do turystów o zachowanie ostrożności.

Z krateru wulkanu na Hawajach wydobywają się strumienie gorącej lawy

Z krateru wulkanu na Hawajach wydobywają się strumienie gorącej lawy

Źródło:
Reuters, CNN, AP News

Śnieżyce od początku tygodnia paraliżują ruch na drogach Islandii. Najtrudniejsza sytuacja w święta panuje na zachodzie kraju. Drogi do Reykjaviku są zamknięte. Relację z tamtych regionów otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Na drogach jest bardzo dużo śniegu i wieje silny wiatr"

"Na drogach jest bardzo dużo śniegu i wieje silny wiatr"

Źródło:
ruv.is, en.vedur.is, Kontakt24

Pogoda w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia nadal będzie jesienna i tak samo zapowiadają się ostatnie dni roku. Na głowy będzie nam padać tylko deszcz, a temperatura dojdzie nawet do 8 stopni.

"Dynamiczny wir" zbliży się do Polski

"Dynamiczny wir" zbliży się do Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl

Orka, która kilka lat temu przez 17 dni w akcie żałoby pływała ze swoim zmarłym cielęciem, znów urodziła. Naukowcy przekazali tę wiadomość tuż przed świętami, mają jednak obawy dotyczące zdrowia młodego osobnika.

Przez 17 dni pływała z martwym młodym. Teraz ma nowe dziecko

Przez 17 dni pływała z martwym młodym. Teraz ma nowe dziecko

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Tegoroczna Wigilia Bożego Narodzenia w Irlandii Północnej była najcieplejsza w historii pomiarów. We wtorek po południu termometry na półwyspie Magilligan na północnym zachodzie kraju pokazały rekordowe 14,3 stopnia Celsjusza.

Tak ciepłej Wigilii jeszcze tu nie było

Tak ciepłej Wigilii jeszcze tu nie było

Źródło:
BBC, tvnmeteo.pl

Na malezyjskiej wyspie Borneo naukowcy odkryli nowy gatunek rośliny zwanej dzbanecznikiem. Ma ona liście pokryte włoskami przypominającymi futro orangutana. Znaleziono tylko 39 okazów.

Ta roślina jest jak orangutan

Ta roślina jest jak orangutan

Źródło:
PAP

Naukowcy z niepokojem przypatrują się danym klimatycznym za kończący się rok. Wynika z nich, że 2024 najprawdopodobniej będzie najcieplejszym odkąd prowadzone są pomiary. W ten sposób symbolicznie kończy się również najgorętsza dekada w najnowszej historii ludzkości. O konsekwencjach tych zmian opowiadała na antenie TVN24 doktor Paulina Sobiesiak-Penszko.

"Destabilizacja bardzo przyjaznych warunków do życia"

"Destabilizacja bardzo przyjaznych warunków do życia"

Źródło:
TVN24

Co najmniej siedem osób zginęło w wyniku powodzi, jaka nawiedziła miasto Port-de-Paix w północno-zachodniej części Haiti. Pod wodą znalazło się około 11 tysięcy budynków, z czego blisko pół tysiąca zostało zniszczonych.

"Nigdy nie spotkałem się z tragedią o takiej skali"

"Nigdy nie spotkałem się z tragedią o takiej skali"

Źródło:
Reuters, Haitilibre

Do czterech wzrosła liczba ofiar zawalenia się mostu między dwoma stanami na północnym wschodzie Brazylii. Nadal jednak los kilkunastu osób pozostaje nieznany. Akcja poszukiwawcza przebiega w trudnych warunkach, ponieważ w wyniku katastrofy do rzeki Tocantins wpadły cysterny przewożące tysiące litrów pestycydów i kilkadziesiąt ton kwasu siarkowego.

Zawalił się most, spadły cysterny. Tysiące litrów szkodliwych substancji w rzece

Zawalił się most, spadły cysterny. Tysiące litrów szkodliwych substancji w rzece

Źródło:
Reuters, Globo, CNN

Należąca do NASA sonda Parker podjęła we wtorek próbę zbliżenia się do Słońca bliżej niż kiedykolwiek wcześniej, na 6,2 miliona kilometrów. Celem misji jest zbadanie atmosfery gwiazdy, w tym szczególnie burz słonecznych, które mogą mieć wpływ na systemy komunikacyjne na Ziemi.

"Coś, czego nikt inny wcześniej nie dokonał"

"Coś, czego nikt inny wcześniej nie dokonał"

Źródło:
PAP

W Belgii odnotowano pierwszy przypadek zarażenia nowym wariantem mpoksu. Pochodzący z Walonii pacjent zaraził się podczas pobytu w jednym z krajów afrykańskich. Chociaż wariant ten jest bardzo zaraźliwy i śmiercionośny, służby uspokoiły, że ryzyko rozprzestrzenia się wirusa jest bardzo niskie.

Niebezpieczny wariant mpoksu w kolejnym europejskim kraju

Niebezpieczny wariant mpoksu w kolejnym europejskim kraju

Źródło:
PAP

Wysokie fale zniszczyły molo w mieście Santa Cruz w Kalifornii. Trzy przebywające na nim osoby wpadły do wody, a z pomocą pospieszyli im strażacy. Jak przekazały lokalne władze, molo już od dłuższego czasu było uszkodzone, a w okolicy prowadzone były prace renowacyjne.

Fale porwały molo, ludzie wpadli do wody

Fale porwały molo, ludzie wpadli do wody

Źródło:
New York Times, Santa Cruz Fire Dept.

Ratownicy z Grupy Beskidzkiej GOPR przeprowadzili w niedzielę akcję ratunkową. Znieśli na noszach 32-letniego turystę z urazem pachwiny uniemożliwiającym mu chodzenie. Mężczyzna utknął na górnym odcinku zamkniętego żółtego szlaku na Babią Górę.

Wypadek w Beskidach. Goprowcy znieśli na noszach rannego turystę

Wypadek w Beskidach. Goprowcy znieśli na noszach rannego turystę

Źródło:
PAP, GOPR

Stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach wzrósł w poniedziałek do drugiego, umiarkowanego. Warunki na szlakach są bardzo trudne. Intensywnie pada śnieg, a dodatkowym utrudnieniem jest silny wiatr i niski pułap chmur w partiach szczytowych - ostrzega Tatrzański Park Narodowy.

W Tatrach wzrosło zagrożenie lawinowe. "Apelujemy"

W Tatrach wzrosło zagrożenie lawinowe. "Apelujemy"

Źródło:
TPN, PAP, TOPR

Niezwykle ciepła grudniowa aura właśnie dobiegła końca. Czego możemy się spodziewać w święta Bożego Narodzenia i w sylwestra? Sprawdź długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: będzie zimniej niż ostatnio

Pogoda na 16 dni: będzie zimniej niż ostatnio

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zmarł krokodyl, który zagrał w największym australijskim przeboju wszechczasów - filmie "Krokodyl Dundee". O śmierci ponad 90-letniego gada poinformowało herpetarium Crocosaurus Cove, w którym mieszkał.

"Odszedł Burt, gwiazdor australijskiego klasyka". Zagrał w filmie "Krokodyl Dundee"

"Odszedł Burt, gwiazdor australijskiego klasyka". Zagrał w filmie "Krokodyl Dundee"

Źródło:
PAP, BBC

W połowie grudnia w Cieśninie Kerczeńskiej doszło do awarii dwóch tankowców i wycieku mazutu. Rosyjskie władze - które cytuje "The Guardian" - podały, że "nawet 200 tysięcy ton gruntu mogło zostać skażone".

Mazut wyciekł z rosyjskich tankowców. Nawet 200 tysięcy ton gruntu skażone

Mazut wyciekł z rosyjskich tankowców. Nawet 200 tysięcy ton gruntu skażone

Źródło:
PAP, Reuters

Mieszkańcy północnych regionów Japonii zmagają się z trudnymi, zimowymi warunkami. W niektórych miejscach wystąpiły śnieżyce, a warstwa białego puchu wyniosła kilkadziesiąt centymetrów. Były miejsca, gdzie stanął ruch pociągów.

Atak zimy w Japonii. Pociągi stanęły

Atak zimy w Japonii. Pociągi stanęły

Źródło:
Reuters, NHK

Populacja bliskiej wymarcia jaszczurki z Karaibów odbudowała się w ciągu zaledwie sześciu lat. W 2018 roku na świecie żyło mniej niż 100 osobników Pholidoscelis corvinus, ale dzięki wysiłkom ekspertów obecnie ich liczba zwiększyła się szesnastokrotnie. Przypadek ten pokazuje, jak ważną rolę pełni odpowiednia ochrona gatunkowa.

Była na skraju wymarcia, ale pojawił się "niezwykły zwrot akcji"

Była na skraju wymarcia, ale pojawił się "niezwykły zwrot akcji"

Źródło:
Fauna & Flora

NASA opublikowała animację, na której największa góra lodowa świata wyrwała się z wodnego wiru i zaczęła dryfować po oceanie. A23a przez wiele miesięcy tkwiła w jednym miejscu, nie mogąc ruszyć się dalej. Naukowcy wciąż do końca nie wiedzą, co sprawiło, że ogromna bryła lodu wydostała się z pułapki.

Największa góra lodowa świata wyrywa się z pułapki. Nagranie

Największa góra lodowa świata wyrywa się z pułapki. Nagranie

Źródło:
NASA Earth Observatory, BAS, tvnmeteo.pl

W Nowym Jorku spadł śnieg i zrobiło się biało. Amerykańska Narodowa Służba Pogodowa (NWS) poinformowała, że są to pierwsze, mierzalne grudniowe opady w tym mieście od trzech lat.

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Źródło:
Reuters, NBC New York

Sztuczne światło może powodować wyraźne zmiany w nocnym działaniu ekosystemu raf koralowych. Do takich wniosków doszli badacze z Uniwersytetu Brystolskiego. Jak przekazał jeden z autorów publikacji, sztuczne naświetlanie naraża morskie organizmy na "niespodziewane niebezpieczeństwo".

"Niespodziewane niebezpieczeństwo" w morskich głębinach

"Niespodziewane niebezpieczeństwo" w morskich głębinach

Źródło:
PAP, Uniwersytet Brystolski

Przez pół wieku przepisy chroniły wilki na naszym kontynencie, teraz znów będzie można do nich strzelać. Ale póki co - nie w Polsce. Komisja Europejska uchyliła wprawdzie furtkę do polowań na wilki, ale polski rząd deklaruje, że nie zamierza na razie z niej korzystać. Na ten moment więc wilk pozostaje w naszym kraju zwierzęciem pod ścisłą ochroną.

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

Źródło:
tvn24.pl

Do pewnej rodziny z amerykańskiego stanu Wirginia zawitał niespodziewany gość. Do domu przez komin wleciała sowa, która usiadła na szczycie choinki. Jej przegonienie nie było łatwe.

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Źródło:
cbsnews.com, nbcwashington.com

Tysiące osób świętowały w sobotę o świcie przesilenie zimowe, czyli moment rozpoczęcia astronomicznej zimy i zarazem najkrótszy dzień roku na półkuli północnej, na stanowisku archeologicznym Stonehenge w Wielkiej Brytanii.

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

W słynącym z charakterystycznych czerwonych skał parku stanowym w amerykańskim stanie Utah część z nich została zabarwiona na niebiesko. Według władz prawdopodobnie ktoś użył armaty prochowej. Żeby wyczyścić skały, trzeba było użyć 90 litrów wody.

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

Źródło:
Miami Herald, The Sacramento Bee