W sercu amazońskiej dżungli odkryli "zaginione miasta"

Źródło:
Nature, Smithsonian Institute
Zaginione miasta w Boliwii
Zaginione miasta w Boliwii
H. Prümers / DAI
Zaginione miasta w BoliwiiH. Prümers / DAI

Grupa naukowców z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego dokonała niespodziewanego odkrycia w sercu amazońskiej dżungli w Boliwii. Lot śmigłowcem nad gęstym lasem udowodnił, że tereny te były niegdyś zamieszkane.

Uwagę archeologów przykuły tajemnicze wzgórza o geometrycznych kształtach, przypominające dzieło człowieka. Struktury zlokalizowane w okolicy boliwijskiej wsi Casarabe po raz pierwszy zostały odkryte w 1999 roku. Z uwagi na trudne warunki terenowe ich dokładne zbadanie okazało się niemożliwe aż do teraz, ale dzięki technologii LIDAR badacze mogli dokładnie przyjrzeć się tajemniczemu miejscu.

Skan miasta Cotoca H. Prümers / DAI

W pełni zurbanizowany krajobraz w sercu lasu

Wyniki analizy przeszły najśmielsze oczekiwania naukowców. Na objętym badaniem obszarze 200 kilometrów kwadratowych, udało się odkryć aż 26 "zaginionych miast". Dwa z nich były szczególnie rozbudowane: jedno o powierzchni 147 hektarów i drugie, liczące 315 ha. Naukowcy nazwali je odpowiednio Cotoca i Landivar.

- Największa osada mierzyła półtora kilometra z północy na południe i kilometr ze wschodu na zachód - opowiada współautorka badania, profesor Carla Jaimes Betancourt. - W XVII wieku podobnej wielkości było Bonn.

Miasta były nie tylko zadziwiająco duże, ale także złożone pod względem urbanistycznym. Poszczególne budowle zlokalizowane były na czterech poziomach, a wśród nich znalazły się budynki użyteczności publicznej, miejsca kultu i infrastruktura techniczna doprowadzająca wodę dla mieszkańców. Największe miasta były połączone z tymi mniejszymi, satelitarnymi.

- Po raz pierwszy możemy mówić o założeniach urbanistycznych w Amazonii pochodzących z czasów przed kolonizacją. - podkreśla dr Heiko Prümers z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego, który bada okolice Casarabe od lat 90. ubiegłego wieku. - Sam układ osady pokazuje, że działali tu planiści i wielu budowniczych - dodaje.

Skan miasta Cotoca Source: H. Prümers / DAI
Skan miasta Cotoca H. Prümers / DAI

Zaginione miasta położone głęboko w dżungli

Odkryte miasta były najprawdopodobniej zamieszkane przez przedstawicieli kultury Casarabe, która rezydowała na terenach Amazonii pomiędzy VI a XV wiekiem. Mieszkańcy osad polowali, łowili ryby i uprawiali niektóre rośliny, w tym kukurydzę. Nie wiadomo, co przyczyniło się do upadku ich kultury, acz Prümers przypuszcza, że mogły to być dotkliwe susze.

Casarabe nie jest jedynym miejscem w Ameryce Południowej, gdzie znaleziono ślady kultur przedchrześcijańskich. Przedstawiciele różnych kultur zamieszkiwali wybrzeża brazylijskiej rzeki Xingu oraz okolice jeziora Ayauchi w Ekwadorze. Co ciekawe, badania nad osadnictwem w regionach Amazonii ruszyły dopiero w drugiej połowie XX wieku.

- Miasta w dżungli były mitem stworzonym przez Europejczyków, którzy tak naprawdę widzieli tam jedynie gigantyczne połacie terenu nietknięte ludzką ręką - dodaje Prümers. - Wiele osób nie chciało uwierzyć, że w głębi lasu kryją się godne uwagi stanowiska archeologiczne.

Mapa miasta LandivarH. Prümers / DAI
Zdjęcie stanowiska SalvatierraH. Prümers / DAI

Autorka/Autor:as

Źródło: Nature, Smithsonian Institute

Źródło zdjęcia głównego:  H. Prümers / DAI

Pozostałe wiadomości

W najbliższych dniach Polska pozostanie pod wypływem rozległego i stabilnego układu wysokiego ciśnienia Riccarda znad Wysp Brytyjskich. Napływające z północy Europy masy powietrza przyniosą chłodne dni i zimne noce. Wczesnym rankiem nadal występować będą przymrozki, warto więc cieplej się ubierać.

Wyjmijcie z szafy rękawiczki. Chwilami będą się przydawać

Wyjmijcie z szafy rękawiczki. Chwilami będą się przydawać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na Florydzie w jednym z hrabstw od kilkudziesięciu godzin trwają poszukiwania niedźwiedzia, który zaatakował i doprowadził do śmierci 89-latka i jego psa. W pobliżu rozstawiono pułapki, a teren jest pod obserwacją służb.

Znaleziono zwłoki mężczyzny i psa. Trwają poszukiwania niedźwiedzia

Znaleziono zwłoki mężczyzny i psa. Trwają poszukiwania niedźwiedzia

Źródło:
NBC News, ABC News, FOX4Now

Ta noc i środowy poranek przyniosą dość spore spadki temperatury. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed przymrozkami. W niemal wszystkich województwach wydano alarmy pierwszego stopnia.

Zrobi się lodowato. Alarmy niemal we wszystkich województwach

Zrobi się lodowato. Alarmy niemal we wszystkich województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Już w tym tygodniu w atmosferę Ziemi ma wejść stara radziecka sonda Kosmos 482. Obszar, na którym może spaść kosmiczny śmieć, obejmuje znaczną część świata. Znana jest też prawdopodobna data zdarzenia.

Radziecka sonda ma spaść na Ziemię. Najnowsze wyliczenia

Radziecka sonda ma spaść na Ziemię. Najnowsze wyliczenia

Źródło:
LiveScience, sattrackcam.blogspot.com, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na środę 07.05. W nocy ponownie w części kraju temperatura spadnie poniżej zera. Dzień przyniesie pochmurną aurę i śladowe opady deszczu na południu Polski. Termometry pokażą maksymalnie 15 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - środa 07.05. To będzie zimna noc

Pogoda na jutro - środa 07.05. To będzie zimna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nastał maj, cudny i kapryśny jednocześnie. Wiele mu wybaczamy, bo kochamy go w Polsce od wieków. Uwielbienie dla maja znalazło swoje odbicie w śpiewanej do dziś dziewiętnastowiecznej pieśni kościelnej "Chwalcie łąki umajone".

Na mapach widać dużo czerwieni. Czy będziemy "chwalić łąki umajone"?

Na mapach widać dużo czerwieni. Czy będziemy "chwalić łąki umajone"?

Źródło:
TVN24+

Amerykańskie służby poszukują dziewczynki, która w poniedziałek została porwana przez wodę w mieście Brenham w Teksasie. Region zmaga się z falą burz z obfitymi opadami deszczu, które powodują występowanie powodzi błyskawicznych. W poszukiwanie dziewczynki zaangażowanych jest wiele ekip ratowniczych.

Woda porwała dziecko

Woda porwała dziecko

Źródło:
ABC News, Fox Weather

Gwałtowne burze nawiedziły w poniedziałek po południu północno-wschodnią Hiszpanię. Na terenie prowincji Barcelona doszło do silnego gradobicia. Wtorek również ma przynieść niespokojną aurę. Władze apelują o zachowanie ostrożności.

Dywany gradu i ulewy w Hiszpanii. Zwiastują dużą zmianę pogody

Dywany gradu i ulewy w Hiszpanii. Zwiastują dużą zmianę pogody

Źródło:
ENEX, metropoliabierta.elespanol.com, elperiodico.com, AEMET

W Polsce przyszło ochłodzenie, w najbliższych dniach spodziewane są przymrozki, a miejscami nocami i o poranku chwyci mróz. Jak przekazał synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński, w tym roku zimni ogrodnicy i zimna Zośka, majowe zjawisko meteorologiczne, przyszło wcześniej niż zwykle.

Zimni ogrodnicy przyszli w tym roku wcześniej. W prognozach mróz

Zimni ogrodnicy przyszli w tym roku wcześniej. W prognozach mróz

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kilkudziesięcioletnie drzewo zawaliło się podczas burzy na jeden z domów na południu Miami w Stanach Zjednoczonych. W niedzielę w tym regionie wystąpiły wichury z obfitymi opadami deszczu. Niebezpieczne warunki doprowadziły także do wielu utrudnień na drogach.

Wiatr wyrwał kilkudziesięcioletnie drzewo z korzeniami

Wiatr wyrwał kilkudziesięcioletnie drzewo z korzeniami

Źródło:
CNN

Obfite opady deszczu doprowadziły do powstania lawiny błotnej w północno-zachodniej Kolumbii. W wyniku żywiołu zginęła jedna osoba. Jak donoszą lokalne media, masa błota uszkodziła domy i powywracała auta.

Zeszła lawina błotna, zginęła jedna osoba

Zeszła lawina błotna, zginęła jedna osoba

Źródło:
Reuters

Pogoda na dziś. Wtorek 06.05 przyniesie pochmurną aurę w całym kraju. Miejscami pojawią się słabe, przelotne opady deszczu. Termometry w ciągu dnia pokażą od 12 do 15 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - wtorek 06.05. Czeka nas chłodny i pochmurny dzień

Pogoda na dziś - wtorek 06.05. Czeka nas chłodny i pochmurny dzień

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogryzione przez kleszcze niektóre gatunki zwierząt potrafią rozwinąć częściową odporność, która przyczynia się do zmniejszenia populacji tych pajęczaków. - Zjawisko nabytej odporności na kleszcze ma potencjał, aby odegrać naprawdę głęboką rolę w regulowaniu dynamiki populacji kleszczy - powiedział Jeb Owen, profesor entomologii na Washington State University.

Odporność na kleszcze. Może regulować populacje tych pajęczaków

Odporność na kleszcze. Może regulować populacje tych pajęczaków

Źródło:
phys.org, PAP

Około 1800 turystów zostało ewakuowanych ze starożytnego miasta Petra w Jordanii. W niedzielę południowo-zachodnie regiony kraju nawiedziła powódź błyskawiczna. W położonym niedaleko dystrykcie Shoubak lokalne służby odnalazły ciała zaginionych turystów z Belgii.

Ewakuacja blisko 1800 turystów z ikonicznego miejsca

Ewakuacja blisko 1800 turystów z ikonicznego miejsca

Źródło:
Reuters, Newarab.com, Times Of Israel, Jordan Times

Potężna burza piaskowa sparaliżowała południowe i północne regiony Iraku. Z powodu problemów z oddychaniem kilkaset osób potrzebowało pomocy medycznej. W prowincji Dijala doszło do wypadku, w którym zginęły trzy osoby.

Rdzawa mgła ogarnęła Irak

Rdzawa mgła ogarnęła Irak

Źródło:
ENEX, Shafaq.com,

Najbliższej nocy eta Akwarydy, rój meteorów związanych z kometą Halleya, osiągnie szczyt aktywności. "Spadające gwiazdy" poruszają się bardzo szybko, bo z prędkością aż 66 kilometrów na sekundę. "To jedne z najbardziej klimatycznych rojów meteorów w roku" - napisał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach".

"Zamiast lecieć w dół, lecą do góry". Przed nami maksimum roju eta Akwarydów

"Zamiast lecieć w dół, lecą do góry". Przed nami maksimum roju eta Akwarydów

Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

W weekend nad Portugalią zaobserwowano co najmniej cztery trąby powietrzne. Zjawiska towarzyszyły burzom i wichurom, jakie przetoczyły się nad centralną i zachodnią częścią kraju. Silny wiatr wyrządził tam spore szkody.

Cztery trąby powietrzne w trzy dni. "Drzewa spadały na drogi"

Cztery trąby powietrzne w trzy dni. "Drzewa spadały na drogi"

Źródło:
PAP, observador.pt

Po majówce, która miejscami była gorąca, przyjdzie duże ochłodzenie. Co czeka nas w kolejnych tygodniach maja, kiedy przypadają zimni ogrodnicy i zimna Zośka? Sprawdź autorską prognozę temperatury na kolejne 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Wraca zimno, wracają przymrozki

Pogoda na 16 dni. Wraca zimno, wracają przymrozki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Krew mężczyzny, który przeżył ponad 200 ukąszeń trujących węży, może posłużyć do stworzenia wyjątkowo skutecznej antytoksyny. Aby uzyskać odporność, hodowca kilkaset razy dobrowolnie wstrzykiwał toksyny do swojego organizmu. W ten sposób wytworzył zestaw przeciwciał działających w przypadku pokąsania przez wiele gatunków.

Przez 18 lat wstrzykiwał sobie jad węży. Jego krew może ratować życie

Przez 18 lat wstrzykiwał sobie jad węży. Jego krew może ratować życie

Źródło:
BBC, ScienceAlert

Transmisja na żywo Wielkiej Wędrówki Łosi w Szwecji trwała 478 godzin. Przeprawa tych zwierząt z gór położonych na północy na letnie żerowiska przyciągnęła miliony widzów - poinformowała w poniedziałek szwedzka telewizja publiczna.

478. Tyle godzin transmitowali wędrówkę łosi

478. Tyle godzin transmitowali wędrówkę łosi

Źródło:
PAP, The Guardian

Szacuje się, że nawet 10 procent Polaków ma objawy sugerujące astmę. - Liczba ta może być niedoszacowana - powiedział dr hab. Piotr Dąbrowiecki z okazji przypadającego 6 maja Światowego Dnia Astmy. W naszym kraju chorobę tę na ogół rozpoznaje się dopiero po siedmiu latach.

Czy z astmy można "wyrosnąć"? Specjalista odpowiada

Czy z astmy można "wyrosnąć"? Specjalista odpowiada

Źródło:
PAP

Francuski wędkarz złowił w pobliżu miasta Castelo Branco we wschodniej Portugalii ogromnego suma pospolitego o wadze 102 kilogramów. Ryba ta jest na Półwyspie Iberyjskim gatunkiem inwazyjnym.

Złowił ponad 100-kilogramowego suma

Złowił ponad 100-kilogramowego suma

Źródło:
PAP, publico.pt, cmjornal.pt

Wyobraźmy sobie wiosenny spacer po mieście. Jest pogodnie, promienie słońca przesączają się przez soczyście zielone liście. Nagle naszą uwagę przykuwa jedna z rosnących przy drodze lip - na pniu drzewa wije się różnobarwna masa. Podchodzimy bliżej. Dziwne zjawisko okazuje się chmarą drobnych, kłębiących się owadów. Widok jest zaskakujący, bo możemy przysiąc, że nigdy wcześniej nie widzieliśmy czegoś podobnego.

Śródziemnomorski pluskwiak podbija Polskę. Czy jest się czego bać?

Śródziemnomorski pluskwiak podbija Polskę. Czy jest się czego bać?

Źródło:
TVN24+

Burze przechodziły nad Polską w sobotę. Strażacy interweniowali kilkaset razy. Wyładowaniom atmosferycznym towarzyszyły dość pokaźne opady gradu. To, jak były wielkim utrudnieniem dla kierowców, można zobaczyć na nagraniu z autostrady A1.

Biało na drodze, samochody stanęły. Nagranie z A1

Biało na drodze, samochody stanęły. Nagranie z A1

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W rejonie Bieszczad w sobotę pojawił się wał szkwałowy - groźnie wyglądająca chmura, która zwiastuje nadejście burzy. Zdjęcia zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek widział coś podobnego"

"Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek widział coś podobnego"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

NASA zajrzała pod "powierzchnię" Jowisza. Dane zebrane przez sondę Juno, która krąży dookoła gazowego olbrzyma, dały badaczom wgląd w procesy zachodzące w atmosferze planety. Naukowcy przeanalizowali także procesy wulkaniczne zachodzące na jednym z księżyców Jowisza, Io.

Naukowcy zaobserwowali cyklony "większe niż Australia"

Naukowcy zaobserwowali cyklony "większe niż Australia"

Źródło:
PAP, NASA

Nad częścią Polski w sobotę przechodziły burze. Strażacy interweniowali kilkaset razy, najwięcej w województwie łódzkim. Tam na skutek silnego wiatru i opadów gradu uszkodzonych zostało kilkanaście dachów. Były też miejsca, gdzie po ulewach doszło do podtopień.

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

W sobotnie popołudnie nad Paryżem przeszła burza z gradem i ulewnym deszczem. Występowały utrudnienia w kursowaniu metra. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie pokazujące, jak niebezpieczna pogoda panowała w stolicy Francji.

Nawałnica nad Paryżem. "Nagle zrobiło się ciemno, woda lała się ulicami"

Nawałnica nad Paryżem. "Nagle zrobiło się ciemno, woda lała się ulicami"

Źródło:
PAP, Kontakt24

W nocy z soboty na niedzielę w rejonie stanów Nowy Meksyk oraz Teksas odnotowano serię wstrząsów. Najsilniejszy z nich miał magnitudę 5,4. Zdarzenie było odczuwalne przez wielu mieszkańców.

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Źródło:
PAP, NBC News, tvnmeteo.pl