Sosna zwyczajna - jak wygląda i jak zrobić z niej syrop?

● Sosny zwyczajne osiągają wysokość nawet ponad 40 metrów. ● Syrop z pędów sosny jest polecany podczas przeziębienia. ● Sosny warto również posadzić w ogrodzie. Trzeba pamiętać, że nie lubią one zanieczyszczonego powietrza.

W polskich lasach najczęściej spotykanym drzewem jest sosna zwyczajna, nazywana również sosną pospolitą. Jej łacińska nazwa to Pinus sylvestris L. Jest bardzo popularna, ponieważ ma niewielkie wymagania - rośnie zarówno na piaskowych wydmach, jak i na bagnach. Naturalnie występuje w Europie i w Azji.

Sosny dorastają do 25-40 metrów. Sosna pospolita ma ciemnozielone igły o długości około od pięciu do siedmiu centymetrów. Są sztywne i ostro zakończone, a od strony wewnętrznej - szarozielone. Szyszki sosny są natomiast jajowate i szarobrązowe. Warto podkreślić, że szyszka nie jest owocem sosny, jest jej kwiatostanem (żeńskim).

Sosna ma też charakterystyczną budowę. Korona różni się w zależności od wieku drzewa. Kora ma kolory od żółtego, przez pomarańczowy, do ceglastego. System korzeniowy sosny jest bardzo głęboki, co też pozwala temu gatunkowi rosnąć na suchym terenie. Przyrost roczny sosny to około 50 centymetrów.

U sosny zobaczyć można dwa rodzaje kwiatów - męskie (zbudowany z pręcików, ma woreczki pyłkowe) i żeńskie (szyszki). Wczesnym latem następuje pylenie, a pyłek unosi się na wietrze i trafia do zalążka w kwiecie żeńskim. Dochodzi do zapłodnienia, a z zygot rozwijają się nasiona. Nasiona następnie przenoszone są przez wiatr, aby mogły rozwinąć się młode sporofity.

Do przygotowania syropu potrzebne są przede wszystkim pędy sosny. Trzeba pamiętać, aby zbierać je z drzew, które znajdują się jak najdalej od miasta. Nie powinno się jednak bezmyślnie niszczyć leśnych drzew. Nie należy obrywać szczytowych pędów. Jeżeli chcesz mieć pewność, poproś leśniczego z nadleśnictwa o wskazanie miejsca.

Jak zrobić syrop z sosny? Przepis bez gotowania jest bardzo prosty. Pędy sosny dobrze oczyść z brązowej łuski i włóż je do połowy dużego, wyparzonego słoika. Następnie całość zasypać cukrem. Możesz też wykorzystać miód wielokwiatowy. Cukier lub miód powinny zakrywać pędy całkowicie. Następnie słoik lekko zakręć i postaw w nasłonecznionym miejscu. Raz na jakiś czas nim potrząśnij. Po około dwóch lub pięciu tygodniach pędy zaczną zmieniać kolor na bladozielony lub wręcz żółty. Wtedy płyn trzeba przecedzić przez gazę i przelać do wyparzonej szklanej butelki. Z pozostałych pędów można zrobić nalewkę.

Syrop z pędów sosny - na co? Jest to specyfik stosowany od lat. Najczęściej podawany jest przy przeziębieniu - działa wykrztuśnie i bakteriobójczo. Poleca się go też przy zapaleniu gardła. 

Ten gatunek drzewa ma wiele odmian, które są szczególnie polecane do ogrodów.

Sosna sylvestris Watereri Odmiana ta jest mrozoodporna i odporna na suszę, ale wymaga dużej ilości słońca. Źle znosi też zanieczyszczenia powietrza. 

Sosna fastigiata Wyglądem przypomina cyprysa. Ma wąską i zwartą koronę. Rocznie przyrasta około 25 centymetrów. Jest to bardzo odporna odmiana. Dobrze znosi mróz, suszę i upały. Nie lubi natomiast wiatru i zanieczyszczonego powietrza.

Sosna aurea Jest to odmiana o ciekawym kolorze igieł - na zimę zmieniają one barwę z niebieskawozielonej na żółtą. Właśnie tej ciekawej kolorystyce zimowych igieł odmiana ta zawdzięcza swoją popularność. Jest ona też mrozoodporna.

Jeżeli chcesz posadzić sosnę, do wyboru masz dwa rodzaje sadzonki - w donicy lub w jutowym worku (balocie). W obu przypadkach szczególną uwagę należy zwrócić na stan korzeni. Kiedy sadzić sosny? W przypadku sosny w donicy pora może być dowolna w czasie od rozmarznięcia gleby do mniej więcej połowy października. W przypadku balotów zaleca się, aby sadzenie nastąpiło wiosną lub jesienią.

Można również zaopatrzyć się w nasiona sosny. Skąd je wziąć? Można je kupić w sklepie lub wydobyć z szyszek. Wysiew z nasion jest dobrym rozwiązaniem w przypadku obsiewu większej powierzchni. 

Przycinanie sosny jest bardzo ważne, aby iglak mógł się zagęścić. Służy to też uformowaniu rośliny. Najlepszy moment na przycinanie to początek maja. Jak przyciąć sosnę? Aby spowolnić szybki przyrost sosny i zagęścić ją, można skracać tak zwane świeczki, czyli przyrosty. Przycina się je mniej więcej o jedną trzecią lub połowę za pomocą sekatora lub nożyc ogrodowych.

Jak zrobić bonsai z sosny? Jednym z drzew, które można wykorzystać do stworzenia bonsai, jest właśnie sosna. Warto jednak wcześniej zapoznać się ze sztuką bonsai i poćwiczyć na okazie, który nie jest jedynym, reprezentatywnym drzewem w ogrodzie. 

Tam, gdzie są rośliny, tam często mogą wystąpić również szkodniki i choroby. Przedstawiamy kilka z nich, które mogą okazać się zagrożeniem dla sosny zwyczajnej.

Osutka sosny Przyczyną osutki (wiosennej, jesiennej i północnej) są różne gatunki grzybów. Są one szczególnie niebezpieczne dla młodych sosen. Szczególnie uważać powinni więc właściciele szkółek. Objawami osutki są małe, żółte plamki na igłach. Z czasem przebarwienia się nasilają i pojawiają się czarne punkty. Później większość igieł opada z drzewa.

Zamieranie pędów sosny Choroba ta spowodowana jest różnymi rodzajami grzyba. Może rozwijać się niezależnie od wieku drzewa. Jej objawem jest nekroza (martwica) wierzchołków młodych pędów. Igły natomiast zmieniają kolor na słomkowożółty lub brązowy.

Huba sosny Choroba ta atakuje korzenie drzewa i część pnia. Sprawcą problemów jest grzyb nazywany korzeniowcem wieloletnim. Choroba zwykle jest szybka i kończy się obumarciem drzewa.