Lubczyk – uprawa w domu i ogrodzie

Źródło:
tvnmeteo.pl
Anna Dec i Maja Popielarska o roślinach
Anna Dec i Maja Popielarska o roślinachtvnmeteo.pl
wideo 2/7
Anna Dec i Maja Popielarska o roślinachtvnmeteo.pl

Lubczyk ogrodowy to znana na całym świecie przyprawa, która w niektórych kulturach uznawana jest za afrodyzjak. Lubczyk jest wieloletnią byliną z rodziny selerowatych, która pochodzi z Azji. W Polsce jest najczęściej używany podczas przygotowywania bulionu i jako przyprawa do wielu dań. W poszczególnych regionach znany jest pod nazwami: lubiśnik lekarski, korzeń, łakotne ziele i mleczeń.

● Lubczyk ogrodowy to roślina, która wyróżnia się nie tylko wyjątkowym smakiem i aromatem, ale też właściwościami prozdrowotnymi. ● Liście lubczyku można dodawać do dań w formie świeżej lub suszonej. ● Najwięcej wartościowych składników znajduje się w korzeniu lubczyka, który jest dodawany do wielu preparatów leczniczych. ● Według medycyny ludowej, nalewka z lubczyku jest doskonałym środkiem pozytywnie wpływającym na układ krążenia. 

Jak wygląda lubczyk?

Lubczyk rosnący w ogrodzie może osiągnąć od półtora do dwóch metrów wysokości. Jego łodyga jest prosta, rowkowana i wewnątrz pusta. Liście lubczyku są duże i ciemnozielone, mają ząbkowane brzegi oraz są błyszczące na wierzchu, a jaśniejsze i matowe pod spodem. Kwiaty lubczyku ogrodowego pojawiają się latem (na przełomie czerwca i lipca). Są drobne, zebrane w wieloszypułkowe baldachy szczytowe, w kolorze zielonkawożółtym. Owoce tej rośliny to spłaszczona, żeberkowana podwójna rozłupnia. Korzenie lubczyku mają mało rozgałęzień, są szarawobrunatne lub żółtawobrunatne o grubości do dwóch centymetrów i długości około 25 centymetrów.

Lubczyk – uprawa w ogrodzie

Lubczyk ogrodowy najlepiej czuje się na stanowisku jasnym i ciepłym. Wybierając miejsce w ogrodzie dla lubczyku trzeba pamiętać o tym, że jest to bardzo aromatyczna roślina, co sprawia, że rosnące w jej sąsiedztwie owoce mogą przejąć jej zapach. Najbardziej narażone na takie działanie lubczyku są owoce jagodowe. Gleba pod lubczyk powinna być żyzna i dobrze przepuszczalna. Najlepiej sprawdzi się podłoże próchnicze wzbogacone kompostem o wysokim odczynie pH (między sześć a siedem).

Wysiew nasion lubczyku ogrodowego powinien odbywać się bezpośrednio do gruntu tuż po ich zbiorze – w sierpniu lub październiku przed nastaniem mrozów. Odpowiednia głębokość siewu wynosi od jednego do trzech centymetrów. Można również wykonać wysiew do doniczek lub skrzynek na przełomie marca i kwietnia, a następnie w sierpniu przesadzić młode sadzonki lubczyku do gruntu. Roślina z siewu wiosennego kiełkuje po około 20 dniach, natomiast z sierpniowego – dopiero w kwietniu następnego roku. Na zimę nadziemna część lubczyku zamiera, by wiosną ze śpiących oczek podziemnego kłącza wypuścić liczne młode liście i pędy.

Lubczyk ogrodowy bardzo lubi wilgoć, choć nie do tego stopnia, by stać w wodzie. Najlepiej uzależnić podlewanie od pogody – częściej nawadniać roślinę w upalne dni, rzadziej w chłodniejsze. Gleba pod lubczykiem nigdy nie powinna być wysuszona. Dobrym sposobem na utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności gleby jest położenie warstwy ściółki wokół rośliny, co sprawi, że woda nie będzie szybko odparowywać.

Lubczyk w doniczce - uprawa

Do uprawy lubczyku w warunkach domowych najlepiej sprawdzi się doniczka ceramiczna w sporym rozmiarze. Gleba pod roślinę powinna być wymieszana z próchnicą i gliną, a na dnie doniczki dobrze jest ułożyć warstwę drenażową, np. z kamyczków lub odłamków ceramiki. Lubczyk w donice należy postawić na południowym oknie lub balkonie.

W przypadku uprawy lubczyku w doniczce wymagane jest zasilanie rośliny płynnym nawozem dodanym do wody do podlewania. Nawożenie należy wykonywać raz na dwa tygodnie. Kwestia podlewania lubczyku ogrodowego hodowanego w doniczce wygląda tak samo, jak podczas uprawy ogrodowej, czyli ziemia powinna być cały czas wilgotna, ale nie przelana.

Liście lubczyku, zarówno tego uprawianego w ogrodzie, jak i w domu, które mają być od razu dodane do potraw lub zamrożone, można zbierać przez cały okres wegetacji, najlepiej w suche słoneczne dni, w godzinach popołudniowych. Jeśli liście są zbierane w celu suszenia na przyprawę z lubczyku, należy je ściąć przed kwitnieniem rośliny.

Lubczyk – właściwości

Liście lubczyku ogrodowego mają wyjątkowy smak i aromat, jednak nie posiadają specjalnych właściwości prozdrowotnych. Najbardziej wartościową częścią rośliny jest jej korzeń, w którym znajdują się olejki (fitosterole) zawierające estry linalolu, kwasy polifenolowe, ftalidy, alfa-terpineol, pinen, związki kumarynowe oraz pochodne beta-sitosterolu. Olejek z korzenia lubczyku można znaleźć w wielu preparatach farmaceutycznych, głównie w tych używanych w celu uzyskania działania moczopędnego i rozkurczowego, a także w leczeniu wzdęć i niestrawności.

Lubczyk ogrodowy wpływa również na obniżanie poziomu złego cholesterolu, a co za tym idzie, chroni przed chorobami serca. Ponadto składniki zawarte w lubczyku pozytywnie wpływają na skórę, pomagają oczyścić organizm z toksyn, przyspieszają przemianę materii oraz zapobiegają chorobom prostaty.

Lubczyk – do czego można dodawać?

Świeże liście lubczyku można dodawać do rosołu i wszelkich zup gotowanych na bulionie, a także sosów i surówek. Suszony lubczyk jest dodawany do mieszanek przypraw, kostek bulionowych i zup błyskawicznych i popularnej maggi, jednak świetnie sprawdzi się jako samodzielna przyprawa. Zarówno świeże, jak i suszone liście lubczyku dobrze komponują się z mięsem i owocami morza.

W niektórych regionach Polski niezwykle popularna jest nalewka z lubczyku zwana kordiałem. Trunek ten robi się z nasion lubczyku lub sproszkowanego korzenia rośliny, które po prostu zalewa się spirytusem. Nalewka z lubczyku nie jest jednak napojem przeznaczonym jako poczęstunek dla gości na przyjęciu, a lekiem (według tradycyjnej medycyny ludowej) na schorzenia układu krążenia.

Autorka/Autor:red.

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Nadchodzący weekend i początek tygodnia przyniosą wiele niebezpiecznych zjawisk - wynika z prognozy zagrożeń IMGW. Zdaniem synoptyków powinniśmy przygotować się na burze, ulewy oraz porywisty wiatr. W wielu regionach mogą zostać wydane pomarańczowe i żółte alarmy.

Kolejne niespokojne dni. IMGW może wydać pomarańczowe alarmy

Kolejne niespokojne dni. IMGW może wydać pomarańczowe alarmy

Źródło:
IMGW

W okolicach miasta Delvine w południowej Albanii trwa walka z pożarem roślinności. Ogień rozprzestrzenia się bardzo szybko i zagraża mieszkańcom okolicznych wiosek. Co najmniej pięć osób zostało przewiezionych do szpitala. Albańskie ministerstwo obrony zarządziło natychmiastową ewakuację miejscowej ludności.

"Cała nasza wieś spłonęła". Natychmiastowa ewakuacja z powodu pożaru

"Cała nasza wieś spłonęła". Natychmiastowa ewakuacja z powodu pożaru

Źródło:
Reuters, Bold News, shqiptarja.com

Pogoda na jutro, czyli sobotę, 26.07. Zbliżająca się noc będzie dość pogodna. Na północy kraju mogą jednak pojawić się silne zamglenia i mgły. W ciągu dnia dominować będzie pochmurna aura z przelotnymi opadami deszczu. Niewykluczone są też burze. Termometry pokażą do 28 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - sobota, 26.07. W nocy mogą pojawić się mgły

Pogoda na jutro - sobota, 26.07. W nocy mogą pojawić się mgły

Źródło:
tvnmeteo.pl

Powrót wilków do amerykańskiego Parku Narodowego Yellowstone sprawił, że po raz pierwszy od 80 lat zaczęły rosnąć dawno niewidziane tam drzewa - donoszą amerykańscy naukowcy.

Do parku wróciły wilki, a wraz z nimi drzewa

Do parku wróciły wilki, a wraz z nimi drzewa

Źródło:
livescience.com

Po weekendzie czeka nas spore ochłodzenie. Wszystko za sprawą niżu genueńskiego, którzy przemieści się nad Europą Środkową. - Wędrując nad Polską, będzie przynosił duże opady - powiedział Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl.

Niż genueński i ujemna anomalia temperatury. Prognoza

Niż genueński i ujemna anomalia temperatury. Prognoza

Źródło:
TVN24

"Niże pozostają przy piłce" - donoszą niemieccy meteorolodzy. To stwierdzenie zgadza się z rytmem natury, choć bywa on ostatnio mocno zachwiany. Między 21 a 30 lipca ma zwykle miejsce piąta fala monsunu europejskiego w Europie Środkowej, a między 1 a 10 sierpnia - szósta fala.

Czy grożą nam podtopienia? Sytuacja jest rozwojowa

Czy grożą nam podtopienia? Sytuacja jest rozwojowa

Źródło:
TVN24+

W nadchodzących dniach na niebie niemal cały czas będziemy oglądać chmury. Miejscami może ulewnie padać. Obniży się temperatura maksymalna.

Pogoda będzie przygnębiająca, a nawet niebezpieczna

Pogoda będzie przygnębiająca, a nawet niebezpieczna

Źródło:
tvnmeteo.pl

W Finlandii trwa najdłuższa od 1961 roku fala ciepła. W piątek w tym kraju odnotowano czternasty dzień z rzędu z temperaturą powietrza powyżej 30 stopni Celsjusza. Upał doskwiera także innymi krajom nordyckim. Norweskie pielęgniarki obawiają się o zdrowie pacjentów w szpitalach, a w Szwecji panuje niezwykle wysokie zagrożenie pożarowe.

Skandynawia kipi. Pociągi zwalniają, by nie zaprószać ognia

Skandynawia kipi. Pociągi zwalniają, by nie zaprószać ognia

Źródło:
ENEX, 8sidor.se, PAP

W ostatnich dniach północne Włochy nawiedziły burze, które połamały wiele drzew, zalały ulice i pola i wywołały osuwiska. Strażacy otrzymali setki wezwań do interwencji.

Osuwiska, zalane ulice i pola zamienione w jeziora

Osuwiska, zalane ulice i pola zamienione w jeziora

Źródło:
ENEX, oggitreviso.it

W piątek w Radżastanie w Indiach silne opady doprowadziły do zawalenia się dachu szkoły. Katastrofa budowlana doprowadziła do śmierci kilkorga dzieci.

Zginęły dzieci. Zawalił się dach szkoły

Zginęły dzieci. Zawalił się dach szkoły

Źródło:
Reuters, indianexpress.com

W piątek rano na popularnym wśród turystów kurorcie Mamaja na południowym wschodzie Rumunii obowiązywał zakaz pływania. Powodem wywieszenia czerwonej flagi nie były jednak wysokie fale i wzburzone morze, a gęsta mgła. Nad ranem widzialność na plaży wynosiła poniżej 20 metrów, co uniemożliwiało pracę ratowników.

Mgła spowiła popularną plażę. Wywieszono czerwoną flagę

Mgła spowiła popularną plażę. Wywieszono czerwoną flagę

Źródło:
ENEX

Tajfun Co-May uderzył w piątek rano w Filipiny. Przyniósł ze sobą obfite opady deszczu, które doprowadziły do powodzi i osunięć ziemi. Jak podają lokalne władze, żywioł zmusił do ewakuacji tysiące osób.

Tajfun uderzył. "Nie mogliśmy niczego uratować"

Tajfun uderzył. "Nie mogliśmy niczego uratować"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, AP News, vietnamplus.vn

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało w piątek 25.07 SMS-owe ostrzeżenia przed prognozowanymi gwałtownymi burzami. Dostali je odbiorcy sieci komórkowych przebywający na terenie powiatu tatrzańskiego.

Alert RCB w Tatrach

Alert RCB w Tatrach

Źródło:
RCB

Ekolodzy odnaleźli na Barbadosie najmniejszego węża świata Tetracheilostoma carlae - przekazał brytyjski dziennik "The Guardian", powołując się na tamtejsze ministerstwo środowiska. Gatunek ten uznano za wymarły 20 lat temu.

Cienki jak nitka spaghetti. Najmniejszy wąż świata wrócił

Cienki jak nitka spaghetti. Najmniejszy wąż świata wrócił

Źródło:
PAP, The Guardian

Pożary szaleją w południowej części Cypru. Jak podała lokalna policja, w wyniku żywiołu zginęły dwie osoby. W odpowiedzi na rozprzestrzenianie się ognia, swoje samoloty gaśnicze skierowały na wyspę Egipt, Grecja, Hiszpania, Izrael, Jordania, Liban, Unia Europejska i Wielka Brytania.

Spalone domy, ewakuacje. Na Cyprze trwa walka z pożarami

Spalone domy, ewakuacje. Na Cyprze trwa walka z pożarami

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP

Morze Kaspijskie wysycha w alarmującym tempie. Poziom wody w akwenie spadł do najniższego poziomu w historii - podał w czwartek portal Times of Central Asia. Tafla wody znajduje się obecnie na wysokości niecałych 29 metrów poniżej poziomu morza.

Najniższy poziom w historii. Morze Kaspijskie wysycha

Najniższy poziom w historii. Morze Kaspijskie wysycha

Źródło:
PAP, timesca.com

Pogoda na dziś, czyli na piątek 25.07. W ciągu dnia popada, a na termometrach zobaczymy maksymalnie 26 stopni. Niewykluczone są wyładowania atmosferyczne.

Pogoda na dziś - piątek, 25.07. Spadnie deszcz, może zagrzmieć

Pogoda na dziś - piątek, 25.07. Spadnie deszcz, może zagrzmieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

W norweskim hrabstwie Trondelag temperatura powyżej 30 stopni Celsjusza utrzymywała się przez 13 dni, bijąc poprzedni rekord sprzed 43 lat. Tak długiego gorącego okresu nie odnotowano odkąd prowadzone są pomiary meteorologiczne. Wyjątkowość zjawiska podkreślają zarówno lokalne władze, jak i naukowcy. I ostrzegają.

Tak długo upał nie trwał tam od ponad 40 lat

Tak długo upał nie trwał tam od ponad 40 lat

Źródło:
PAP, NRK

Część Danii zmaga się z ulewami i powodziami. Policja ewakuowała około 20 tysięcy osób z festiwalu muzycznego Gron Koncert. Wydano ostrzeżenia przed burzami i deszczem dla części kraju.

Burza, ulewa i powódź. Ewakuacja blisko 20 tysięcy osób z festiwalu

Burza, ulewa i powódź. Ewakuacja blisko 20 tysięcy osób z festiwalu

Źródło:
Reuters, Vafo.dk

Tureccy strażacy już czwarty dzień walczą z pożarem, który wybuchł w prowincji Bilecik, położonej w północno-zachodniej części kraju. Walkę z żywiołem utrudniają silny wiatr i wysoka temperatura.

Kolejny dzień walki. "Największy pożar w historii"

Kolejny dzień walki. "Największy pożar w historii"

Źródło:
Reuters

Patrzyliśmy, jak rakieta wynosi Sławosza do góry i to było w takim samym stopniu piękne, co zatrważające - mówiła w "Faktach po Faktach" Aleksandra Uznańska-Wiśniewska, opisując chwile startu jej męża w kosmos. Sławosz Uznański-Wiśniewski, który 20 dni spędził poza Ziemią, przyznał zaś, że "troszeczkę odzwyczaił się" od błękitnej planety. I opisywał, jak wygląda proces powrotu do zdrowia.

Pożegnanie wzrokiem i moment "w takim samym stopniu piękny, co zatrważający"

Pożegnanie wzrokiem i moment "w takim samym stopniu piękny, co zatrważający"

Źródło:
TVN24

Sławosz Uznański-Wiśniewski wrócił do Polski w czwartek po godzinie 11. Godzinę później, w towarzystwie szefów Polskiej i Europejskiej Agencji Kosmicznej, spotkał się z dziennikarzami i osobami zgromadzonymi na warszawskim lotnisku. Następnie udał się do kancelarii premiera, gdzie po godzinie 14 rozpoczęła się konferencja po spotkaniu z Donaldem Tuskiem. O godzinie 19.30 polski astronauta będzie gościem "Faktów po Faktach" w TVN24 i TVN24+.

"Pańska misja mogłaby mieć motto: warto marzyć"

"Pańska misja mogłaby mieć motto: warto marzyć"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już w Polsce. O to jak przebiegała jego podróż i co robił na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, polski astronauta pytany był przez zgromadzone na lotnisku Chopina dzieci. Chętnych do powitania członka załogi misji Axiom-4 nie brakowało.  

Sławosz Uznański-Wiśniewski powitany na lotnisku pytaniami od dzieci

Sławosz Uznański-Wiśniewski powitany na lotnisku pytaniami od dzieci

Źródło:
TVN24

Sławosz Uznański-Wiśniewski wrócił na Ziemię po 20 dniach w kosmosie. Nawet tak krótka wizyta znacząco wpływa na organizm. O tym, jakie zmiany zachodzą w ciele człowieka po powrocie z warunków mikrograwitacji, i jak je odwrócić, opowiadał w TVN24 profesor Jędrzej Antosiewicz z Zakładu Bioenergetyki i Fizjologii Wysiłku Fizycznego na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym.

Co z organizmem po pobycie w kosmosie. "Niektóre funkcje mogą się poprawić"

Co z organizmem po pobycie w kosmosie. "Niektóre funkcje mogą się poprawić"

Źródło:
TVN24

W czerwcu doszło do wypadku na jeziorze w Kalifornii - wysokie fale wywróciły łódź, w wyniku czego zginęło osiem osób. Wstępny raport śledczych ujawnił ważne szczegóły tragedii.

Fale przewróciły łódź, zginęło osiem osób. Wstępny raport śledczych

Fale przewróciły łódź, zginęło osiem osób. Wstępny raport śledczych

Źródło:
PAP

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze wygłosił opinię doradczą, która może mieć kluczowe znaczenie dla przyszłych działań państw na rzecz walki ze zmianami klimatu. Choć opinia nie będzie prawnie wiążąca, stanie się ważnym punktem odniesienia dla setek toczących się procesów klimatycznych na całym świecie.

Trybunał w Hadze wydał opinię, która może pomóc "uniknąć szkód zagrażających ludzkości"

Trybunał w Hadze wydał opinię, która może pomóc "uniknąć szkód zagrażających ludzkości"

Źródło:
Reuters, Center for International Environmental Law, Al Jazeera

Fala upałów nawiedziła Włochy. Miejscami temperatura przekroczyła 40 stopni Celsjusza. W środę lokalne służby medyczne podały, że prawdopodobnie z powodu wysokiej temperatury na plażach w Apulii zmarło pięć osób.  

W dwa dni na plażach we Włoszech zmarło pięć osób  

W dwa dni na plażach we Włoszech zmarło pięć osób  

Źródło:
PAP, gazzetta.it

Trzecia w tym roku fala upałów ogarnęła Półwysep Bałkański. Wysoka temperatura powietrza w połączeniu ze skąpymi opadami deszczu spowodowały, że poziom wody w serbskim jeziorze Gruza jest alarmująco niski.

Jezioro wysycha. "Sytuacja jest alarmująca"

Jezioro wysycha. "Sytuacja jest alarmująca"

Źródło:
Reuters

Turystka została zaatakowana przez niedźwiedzia brunatnego na popularnym górskim szlaku na Alasce. Kobieta doznała obrażeń niezagrażających życiu i dzięki szybkiej akcji ratunkowej została ewakuowana do szpitala.

Niedźwiedź zaatakował kobietę. "Nie była w stanie chodzić"

Niedźwiedź zaatakował kobietę. "Nie była w stanie chodzić"

Źródło:
Anchorage Daily News