Huragany. Kiedy powstają, jaką mają siłę i dlaczego często są im nadawane kobiece imiona?

Źródło:
TVN Meteo
Trasa huraganu Rick
Trasa huraganu RickVentusky.com
wideo 2/2
Trasa huraganu RickVentusky.com

Huragan to niszczycielski żywioł. Może osiągać prędkość ponad 250 km/h, powodować całkowite zniszczenia budynków i powodzie. Jak powstaje taki wiatr? Kiedy można się spodziewać jego nadejścia? I dlaczego huragany mają często kobiece imiona?

● Huragan to – według definicji – zorganizowany system burzowy tworzący się nad ciepłymi (min. 26 °C) wodami oceanów.  ● Huragany tworzą się w dużej odległości od równika, a do ich powstania potrzebna jest obecność chmur burzowych oraz niska zmienność prędkości wiatru. ● Inne nazwy huraganów to tajfuny, cyklony, tornada, orkany.

Jak powstaje huragan?

Huragan to jedno z najgroźniejszych zjawisk w przyrodzie. Zjawiska tego typu występują zarówno na półkuli północnej, jak i południowej. - Huragan to bardzo głęboki niż baryczny o rozmiarach od 300 do 500 km średnicy. Powstaje w obszarach międzyzwrotnikowych i niemal wyłącznie nad mocno rozgrzanymi oceanami, gdzie temperatura powierzchni wody przekracza 30 st. C. Zaczyna się zwykle od tropikalnej burzy, czyli potężnej chmury burzowej, tworzącej się nad rozgrzanym oceanem. Dzieje się tak najczęściej pod koniec lata i na początku jesieni, kiedy morze w rejonach podzwrotnikowych rozgrzewa się najsilniej - tłumaczył w rozmowie w TVN Meteo klimatolog z Uniwersytetu Śląskiego, prof. Tadeusz Niedźwiedź.

Wspomniane warunki sprzyjają powstaniu prądów wstępujących i wielkiej chmury burzowej, która może zostać wprawiona w ruch wirowy. To daje początek huraganowi.

- Huragan osiąga apogeum, gdy rośnie prędkość wiatru. Prędkość wokół centrum cyklonu może sięgać nawet ok. 400 km/h. Paradoksalnie w samym centrum, czyli w oku cyklonu, mającym średnicę sięgającą do 70 km, powietrze jest spokojne, samo zaś miejsce jest bezchmurne, ciepłe i ciche - opowiadał prof. Niedźwiedź.

Huragan, cyklon, tajfun – różne nazwy, to samo zjawisko

Zależnie od miejsca występowania huragany mają różne nazwy. Na północnym Atlantyku i północno-wschodnim Oceanie Spokojnym mamy huragan, który może spustoszyć Haiti, Kubę, Dominikanę. Na północno-zachodnim Pacyfiku pojawi się tajfun, który uderzy w Japonię, Filipiny oraz Chiny. Cyklony spotkamy na południowo-zachodnim Pacyfiku oraz u wybrzeży Oceanu Indyjskiego, uderzają w Tajlandię i Bangladesz. No i jest jeszcze orkan – kiedyś dotyczył cyklonów tropikalnych, obecnie określenie dotyczy huraganów znad Północnego Atlantyku. Często ten wyraz jest też stosowany do nazwania pojawiających się w Europie wiatrów o sile huraganu. 

Skala Saffira-Simpsona i kategorie

Do opisu szkód, jakie może wywołać wiatr, stosuje się skalę Saffira-Simpsona. Dotyczy ona wyłącznie huraganów powstałych na Atlantyku i północnym Pacyfiku. Huragany zostały sklasyfikowane wg intensywności wiatru, co umożliwia oszacowanie potencjalnych szkód. Wyróżnia się pięć kategorii:

1. huragany o prędkości od 119 do 153 km/h; brak większych zniszczeń; powodują podtopienia w strefie przybrzeżnej, szkody w portach 2. huragany o prędkości od 154 do 177 km/h; powodują zniszczenia dachów, drzwi, okien 3. huragany o prędkości od 178 do 209 km/h, powodują zniszczenia małych budynków, całkowite zniszczenia przyczep kempingowych 4. huragany o prędkości od 210 do 249 km/h; powodują całkowite zniszczenia dachów, podtopienia obszarów położonych w głębi lądu 5. huragany o prędkości ponad 250 km/h; powodują całkowite zniszczenia budynków, powodzie.

Skąd się biorą imiona huraganów?

Pierwsze nazwy huraganów były nadawane od imion świętych. Tradycja nadawania kobiecych imion powstała prawdopodobnie w czasie II Wojny Światowej, kiedy to meteorolodzy zaczęli nazywać huragany imionami swoich ukochanych. Od 1979 r. zaczęto nadawać huraganom także imiona męskie.

Huragany w Polsce

Cyklony i tajfuny najczęściej kojarzą się z bardziej egzotycznymi regionami. Okazuje się jednak, że w naszym kraju również może pojawić się huragan, jednakże ze względu na położenie geograficzne Polski (duża odległość od równika) zdarza się to rzadko. W 2004 r. pojawił się orkan Pia, w 2007 r. – orkan Cyryl (Kyrill, Kirył). W 2013 i 2017 r. duże zniszczenia spowodował orkan Ksawery.

Kiedy jechać na wakacje, by nie doświadczyć huraganu

Przed wyjazdem na Dominikanę czy Wyspy Zielonego Przylądka warto sprawdzić informacje podawane przez National Hurricane Center and Central Pacific Hurricane Center odnośnie do prognoz pogody dotyczących prawdopodobieństwa pojawienia się huraganów. 

Wyspy Zielonego Przylądka – kiedy jechać?

W skład Wysp Zielonego Przylądka wchodzi 10 głównych wysp, położonych w obrębie zachodniego wybrzeża Afryki. Sezon huraganów zaczyna się tam w czerwcu i trwa do końca października (w sierpniu i wrześniu występują też duże opady). Ostatnim huraganem, który nawiedził Wyspy Zielonego Przylądka, był huragan Florence w 2018 roku. Zatem: kiedy jechać na Wyspy Zielonego Przylądka? Najlepszym terminem jest okres od października do maja.

Kuba – kiedy jechać?

Huragany są rzadkie na Kubie, szczególnie w porze suchej. Ale mogą się zdarzyć w okresie od sierpnia do października – czyli w czasie pory deszczowej. Wybierając się na Kubę, należy też pamiętać o burzach tropikalnych, które występują najczęściej w czerwcu i lipcu. 

Podsumowując: kiedy jechać na Kubę? Najlepszym miesiącem jest marzec, ze względu na przyjemną, stałą temperaturę. Nie za gorąco, nie za zimno, a skoki temperatur są niewielkie. Dodatkowo, minimalizujemy w ten sposób ryzyko narażenia się na długotrwałe opady – marzec to stosunkowo suchy miesiąc.

Dominikana – kiedy jechać?

Perła Karaibów ma do zaoferowania wiele przepięknych, piaszczystych plaż oraz krystalicznie czystą wodę. Pogoda na wyspie bywa różna, w zależności od tego, czy znajdujemy się w głębi lądu czy na wybrzeżu. Odpowiedź na pytanie, kiedy najlepiej jechać na Dominikanę, może wydawać się dość oczywista: nie podczas sezonu huraganowego. Problem w tym, że przypada on na czas wakacji, trwa od czerwca do października. 

Hawaje – kiedy jechać?

Wyspy należące do Stanów Zjednoczonych Ameryki tworzą przepiękny archipelag, pełen cudownych widoków. Jednakże nawet w takich rajskich sceneriach nie zawsze ustrzeżemy się przed wichurami. Kiedy jechać na Hawaje, by czuć się bezpiecznie? Sezon huraganów na Hawajach zaczyna się około 1 czerwca i trwa zwykle do ok. 30 listopada.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN Meteo

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Ten rok zaczyna się w Polsce dynamiczną pogodą. W wielu miejscach silnie wieje, a na północy kraju pojawiły się nawet burze. W nocy i w piątek także może zagrzmieć.

Błyskało się i grzmiało. Mogą nas czekać kolejne zimowe burze

Błyskało się i grzmiało. Mogą nas czekać kolejne zimowe burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pierwszy weekend stycznia przyniesie zmianę pogody na zimową. Jeszcze w tym tygodniu czekają nas przelotne opady śniegu i duży spadek temperatury nocami. Do tego cały czas będzie porywiście wiać, a w części kraju niewykluczone, że zagrzmi.

Widać śnieg i mróz. Synoptyk ostrzega przed "serią niebezpiecznych zjawisk"

Widać śnieg i mróz. Synoptyk ostrzega przed "serią niebezpiecznych zjawisk"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wyjątkowo zimne powietrze ma objąć znaczną część Stanów Zjednoczonych w weekend i na początku następnego tygodnia - informuje CNN. Temperatura spadnie znacząco poniżej normy, a mróz dotknie prawdopodobnie nawet obszary nad Zatoką Meksykańską.

Przed nimi "brutalne natarcie mrozu"

Przed nimi "brutalne natarcie mrozu"

Źródło:
CNN

W nocy i rano w piątek na drogach w prawie całej Polski będzie ślisko. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed oblodzeniem po opadach deszczu, deszczu ze śniegiem i śniegu.

Będzie niebezpiecznie. Ostrzeżenia IMGW prawie w całej Polsce

Będzie niebezpiecznie. Ostrzeżenia IMGW prawie w całej Polsce

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Prawie 200 śladów dinozaurów odkryto tego lata w kamieniołomach w hrabstwie Oxfordshire w południowo-wschodniej Anglii - poinformowali w czwartek naukowcy. Jest to największe stanowisko tego typu znalezione w Wielkiej Brytanii. Badacze nie są pewni, co pomogło zachować ślady w skamieniałym błocie.

Dobrze zachowane ślady dinozaurów. "Można cofnąć się w czasie"

Dobrze zachowane ślady dinozaurów. "Można cofnąć się w czasie"

Źródło:
PAP, BBC

Zarówno najbliższa noc, jak i dzień upłyną z przelotnymi opadami śniegu w całym kraju. W górach i nad morzem może spaść kilka centymetrów śniegu. Będzie porywiście wiać.

Mroźna noc, dzień z opadami i silnym wiatrem

Mroźna noc, dzień z opadami i silnym wiatrem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Setki osób musiały opuścić domy w północno-zachodniej części Anglii. Po ulewnych opadach deszczu doszło do rozległych podtopień. Drogi, posesje i pola są pod wodą.

Ulewy w Anglii. Setki ewakuowanych

Ulewy w Anglii. Setki ewakuowanych

Źródło:
BBC, Reuters

Zdjęcie "Skarby Oriona nad Królową Beskidów" zostało wybrane zdjęciem dnia przez NASA. Autorem niezwykłej fotografii jest Włodzimierz Bubak, który na co dzień jest nauczycielem w jednej ze szkół technicznych w Jaworznie.

Zrobił zdjęcie wschodu Oriona nad Babią Górą, wyróżniła go NASA

Zrobił zdjęcie wschodu Oriona nad Babią Górą, wyróżniła go NASA

Źródło:
PAP, Trzeci Plan

Ważący ponad 500 kilogramów metalowy pierścień spadł z nieba na kenijską wioskę Mukuku w hrabstwie Makueni. Wydarzeniu towarzyszył olbrzymi huk, który był słyszalny z odległości 50 kilometrów. Kenijska Agencja Kosmiczna przekazała, że tajemniczy obiekt był najprawdopodobniej fragmentem rakiety kosmicznej, który nie spłonął w ziemskiej atmosferze.

Z nieba spadł metalowy pierścień o średnicy 2,5 metra

Z nieba spadł metalowy pierścień o średnicy 2,5 metra

Źródło:
PAP, KSA

Turyści spędzający czas w Tatrach mierzą się dziś z trudnymi warunkami pogodowymi. Głównym zagrożeniem jest silny wiatr, który w porywach przekracza 100 km/h. Władze Tatrzańskiego Parku Narodowego apelują o ostrożność.

"Bezpiecznie nie jest". Bardzo silnie wieje w Tatrach

"Bezpiecznie nie jest". Bardzo silnie wieje w Tatrach

Źródło:
TVN24, TPN

Pierwsze dni 2025 roku przyniosły niezwykłe spektakle na niebie w postaci zorzy polarnej. Zjawisko było widoczne zarówno w nocy z wtorku na środę, jak i ze środy na czwartek. Kolorowe smugi na niebie oglądali mieszkańcy wielu regionów Polski.

Zorza polarna nad Polską

Zorza polarna nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl, Kontakt24

Dwóch mężczyzn z Teksasu może mówić o niesamowitym szczęściu. Przetrwali znalezienie się w samym środku tornada, gdy łowili ryby na łódce. Moment uderzenia żywiołu udało się nagrać.

"Nie powinienem tu być". Dramatyczne nagranie

"Nie powinienem tu być". Dramatyczne nagranie

Źródło:
CNN, KKTV, tvnmeteo.pl

Starty polskich satelitów, zaskakujące odkrycia zwierząt sprzed setek milionów lat i archeologiczne znaleziska, które mogą zmienić dotychczasowe ustalenia naukowców. Oto jedne z najważniejszych wydarzeń w polskiej nauce w 2024 roku.

"Przełomowe wydarzenie w historii polskiej nauki", szczątki pierwszych Słowian i zwierzęta sprzed milionów lat

"Przełomowe wydarzenie w historii polskiej nauki", szczątki pierwszych Słowian i zwierzęta sprzed milionów lat

Źródło:
PAP

Rok 2024 prawdopodobnie przejdzie do historii jako najcieplejszy na świecie. - Pozostaje oczywiście pytanie jak długo. Wszystko wskazuje na to, że ten rekord szybko zostanie pobity - powiedział Bogdan Chojnicki, profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

"To zmienia rzeczywistość na całym globie"

"To zmienia rzeczywistość na całym globie"

Źródło:
PAP

Wzrost średniej globalnej temperatury nasila gwałtowne zjawiska pogodowe. Wrześniowa powódź na południowym zachodzie Polski, a także susza hydrologiczna to nowa rzeczywistość, z którą musimy się mierzyć.

"Powódź w Polsce była symptomem zmieniającego się świata"

"Powódź w Polsce była symptomem zmieniającego się świata"

Źródło:
PAP

Ekstremalne fale upałów, rekordowe opady deszczu, niszczycielskie susze. W 2024 roku mieliśmy wiele okazji do zaobserwowania wpływu zmian klimatycznych na środowisko i ludzkie życie. Skutki ocieplającego się klimatu odczuli zarówno mieszkańcy bliskich nam regionów, jak i odległych zakątków świata.

Ofiary śmiertelne, ogień, ogromne opady, rekordowe susze. Katastrofy naturalne w 2024 roku

Ofiary śmiertelne, ogień, ogromne opady, rekordowe susze. Katastrofy naturalne w 2024 roku

Źródło:
tvnmeteo.pl, Reuters, World Weather Attribution

Dwóch mężczyzn zostało znalezionych martwych w lesie w stanie Waszyngton podczas polowania na Wielką Stopę w USA. Poszukiwacze legendarnego stworzenia wybrali się do lasu przed Wigilią, a gdy nie wrócili do domu pierwszego dnia świąt, ich rodziny zaalarmowały policję. Akcja ratunkowa trwała trzy dni.

Szukali Wielkiej Stopy, zostali znalezieni martwi

Szukali Wielkiej Stopy, zostali znalezieni martwi

Źródło:
BBC, NPR, Skamania County Sheriff's Office

Ten rok zapisze się na kartach historii za sprawą katastrofalnej powodzi, która dotknęła południowo-zachodnią Polskę. W wyniku kilkudniowych i intensywnych opadów deszczu spowodowanych niżem genueńskim wylały rzeki w dorzeczu Odry. W 2024 roku zdarzały się także niezapomniane chwile, jak majowa zorza polarna czy kometa C/2023 A3.

Warszawa cieplejsza od Madrytu, wielka woda, zimowy krajobraz w środku lata

Warszawa cieplejsza od Madrytu, wielka woda, zimowy krajobraz w środku lata

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Kilka osób zostało rannych po tym, jak w brazylijskim mieście Barueri w obszarze metropolitalnym Sao Paulo zawalił się dach supermarketu. Doszło do tego po intensywnych opadach gradu.

Od gradu zawalił się dach supermarketu

Od gradu zawalił się dach supermarketu

Źródło:
Reuters, CNN Brasil

W kończącym się roku we Włoszech odnotowano ponad 350 ekstremalnych zjawisk pogodowych. To, jak zaznaczyli eksperci, sześć razy więcej niż dziesięć lat temu, co jest wyraźnym potwierdzeniem zmian klimatu i ich skutków.

351 ekstremalnych zjawisk. Najgorzej na północy

351 ekstremalnych zjawisk. Najgorzej na północy

Źródło:
PAP

Premier Francji Francois Bayrou przedstawił plan odbudowy Majotty po przejściu niszczycielskiego cyklonu Chido. Przed końcem stycznia do każdego domu na wyspach mają wrócić dostawy prądu. Jak powiedział szef rządu, pełna odbudowa infrastruktury może potrwać nawet dwa lata.

Bez prądu spędzą jeszcze miesiąc, odbudowa potrwa całe lata

Bez prądu spędzą jeszcze miesiąc, odbudowa potrwa całe lata

Źródło:
Reuters, PAP, Le Monde

Rekin zaatakował dwóch turystów w egipskim kurorcie Marsa Alam. Jeden z nich zmarł - podało w niedzielę tamtejsze ministerstwo środowiska. Obydwaj turyści byli najprawdopodobniej narodowości włoskiej.

Atak rekina w egipskim kurorcie. Jeden turysta zginął, drugi ranny

Atak rekina w egipskim kurorcie. Jeden turysta zginął, drugi ranny

Źródło:
Reuters, PAP

Wysokie fale od kilku dni nawiedzają Peru. W 91 portach wprowadzono zakaz wypływania na morze. Wzburzona woda zatapiała łodzie rybackie i uszkadzała falochrony.

Fale zatapiały łodzie, uszkadzały falochrony. Zamknięto porty

Fale zatapiały łodzie, uszkadzały falochrony. Zamknięto porty

Źródło:
Reuters

Władze Parku Narodowego Wulkanów Hawai'i informują o "szokujących wydarzeniach", jakie kilka dni temu rozegrały się w pobliżu wulkanu Kilauea. Dziecko przebywające tam z rodziną wymknęło się opiekunom i nieomal spadło z wysokiego na 120 metrów urwiska. Strażnicy apelują do odwiedzających o ostrożność i przestrzegają przed łamaniem obowiązujących w parku zasad.  

Dziecko niemal wpadło do aktywnego wulkanu. "Szokujące wydarzenia"  

Dziecko niemal wpadło do aktywnego wulkanu. "Szokujące wydarzenia"  

Źródło:
BBC, tvn24.pl