Braniewo. Kiedyś był tu ratusz, teraz teren sprawdzają archeolodzy. Są pierwsze znaleziska

Samorząd Braniewa chce odbudowy dawnego gotyckiego ratusza, zniszczonego w czasie II wojny światowej. To czy będzie to możliwe zależy m.in. od wyniku prowadzonych badań archeologicznych. Te rozpoczęły się w poniedziałek (10 października) i potrwają co najmniej do przyszłego roku.

Teren poddawany badaniom archeologów ma wymiary 24 na 52 metry. Samorząd uzyskał dotacje na sfinansowanie badań (w sumie 160 tysięcy złotych) i niezbędne pozwolenia konserwatorskie.

- Spodziewamy się między innymi odkrycia gotyckich piwnic. Są przekazy, które mówią, że zostały one po prostu zasypane - powiedziała kierownik wydziału inwestycji braniewskiego urzędu miasta Julita Diemieńczuk.

Podkreśliła, że jeśli te przypuszczenia się potwierdzą trzeba będzie zrobić analizy, czy zachowane mury, fundamenty mogą być wykorzystane przy ewentualnej odbudowie ratusza, czy nie.

Archeolodzy, prowadzący badania na tym terenie, mają już na swoim koncie pierwsze sukcesy. Nie tylko udało im się dotrzeć do gotyckich murów, ale wśród nich znaleźć również wiele ciekawych artefaktów.

"Odkrywane są kolejne fragmenty murów ratusza, w tym tych pamiętających jego początki z połowy XIV w. Świadczą o tym cegły i mury w stylu gotyckim oraz kamienne fundamenty" - podano we wpisie w mediach społecznościowych.

Badacze dotarli już do dwóch z trzech piwnic, które kryją łuki o wyglądzie gotyckim. Ich stan oceniają jednak na bardzo zły. Jedna z piwnic to pomieszczenie pod dawną Kasą Miejską od strony południowej ratusza. Posadzka to płytki z XX wieku.

Jak na razie wśród murów udało się im odnaleźć m.in. zniszczony sejf (prawdopodobnie z utworzonej w 1920 r. Kasy Miejskiej), w którym znajdowały się niemieckie monety, tabliczkę dawnej kasy Miejskiego Ogniowego Towarzystwa Ubezpieczeniowego (Stadt-feuersozietätskasse), fragment kafla z fabryki Waltera Wedela, nadpalony złoty łańcuszek, kilkanaście srebrnych łyżek i łyżeczek, kapsel oraz butelki z browaru Bergschlösschen, fragmenty ksiąg metrykalnych z urzędu stanu cywilnego, sowiecki karabin maszynowy Diegtariew oraz ciężki, kulisty przedmiot, przypominający kulę armatnią. Archeolodzy podejrzewają, że może być to kula z armat eksponowanych w XIX w. przed ratuszem, a pochodzących z wojny 1870-71.

- Według informacji uzyskanej dzięki uprzejmości pracownika Archiwum Państwowego w Olsztynie, znalezione fragmenty ksiąg metrykalnych są jedynymi znanymi dokumentami, które pochodzą z przedwojennego braniewskiego urzędu stanu cywilnego. A więc unikaty - informuje Wojciech Jaroszek z Towarzystwa Miłośników Braniewa.

Leżące u ujścia rzeki Pasłęki Braniewo to pierwsza stolica Warmii i zarazem najstarsze warmińskie miasto założone przez pierwszego biskupa Warmii Anzelma w 1254 roku. Pierwsza wzmianka o ratuszu w Braniewie pojawia się w kronikach w 1364 roku. Pierwotna bryła była niewielka, wzniesiona w stylu gotyckim, otoczona kramami kupieckimi.

Tak, jak w przypadku innych średniowiecznych ratuszy, w przyziemiu budynku odbywał się handel, a na piętrze urzędowały władze miejskie. Wiadomo, że przez lata w braniewskim ratuszu był też sąd, a w jego piwnicach cele. W XVI w. odnotowywano, że wspaniałością i okazałością braniewski ratusz nie ustępuje ratuszom w Elblągu, czy Gdańsku. Przez wieki ratusz wielokrotnie przebudowywano, m.in. w czasie wojen ze Szwecją w XVII wieku został on kompletnie zniszczony. Ostatnia przebudowa ratusza miała miejsce w 1921 roku. Jak po tym remoncie wyglądał braniewski ratusz wiadomo m.in. z zachowanych fotografii.

Zobacz też: Nie tylko jeziora? Odkryj Warmię i Mazury z Reporterami 24

W czasie II wojny światowej w Braniewie i okolicy toczyły się ciężkie walki. Samo miasto było bardzo zrujnowane, zniszczenia ratusza po wojnie określono na 85 procent. Mimo to gmach zamierzano odbudować na siedzibę władz miasta. Powstały nawet plany i kosztorys, jednak pod koniec lat 50 XX w. ruiny rozebrano, a w miejscu ratusza urządzono skwer.