75 lat lat temu zaginął ORP Orzeł. "Wierzymy, że uda się nam odnaleźć wrak i rozwikłać tę zagadkę"

Kiedy okręt nie wrócił do bazy w Rosyth dowództwo brytyjskie oficjalnie uznało okręt za utracony. Stało się to 10 czerwca 1944 roku, zaś Kierownictwo Marynarki Wojennej podało informację o zaginięciu okrętu 12 czerwca, a 13 czerwca wydało rozkaz o treści:

"Marynarze. Nową ponieśliśmy stratę – w walce z nieprzyjacielem zginął O.R.P. „ORZEŁ” wraz z całą załogą. Dowódca i załoga zapisali jedną z najchlubniejszych kart w historii Polski i legenda o ich czynach przetrwa wieki. Pokolenia przyszłej Polski na tej legendzie wychowywać się będą. Ona scementuje więzy nierozerwalne Narodu z morzem. Dziś O.R.P „Orzeł” jest symbolem wielkości Narodu Polskiego, który mając takich Synów jak Jego Załoga – zginąć nie może. Cześć pamięci bohaterów".

Zaginięcie ORP Orła jest jedną z największych zagadek w historii polskiego wojska. Wraku okrętu wciąż poszukuje 10-osobowa ekipa ekspedycji "SANTI Odnaleźć Orła". Pod koniec maja jej członkowie wrócili z kolejnej wyprawy z Morza Północnego. Naukowcy przeczesywali obszar "o powierzchni wielkości Gdyni" w poszukiwaniu zaginionego okrętu.

- Szukanie wraku na dnie morza jest jak szukanie obiektu o wielkości tira, na obszarze dwa razy większym niż Polska, w dodatku w gęstej mgle. Wierzę, że nadejdzie dzień, kiedy na niego trafimy - tak o ostatnich poszukiwaniach legendarnego wraku mówił Tomasz Stachura, szef ekspedycji.

Podczas poszukiwań załoga trafiła na wraki innych okrętów, nagrania z sonarów jednak pokazują, ze żaden z nich nie jest Orłem.

Załoga nie zamierza się poddawać i podkreśla, że poszukiwania Orła to projekt długofalowy, który zamierzają kontynuować. - Podtrzymujemy przyjętą wcześniej hipotezę dotyczącą potencjalnego miejsca zaginięcia Orła. Teraz przebadaliśmy część obszaru, na którym zakładamy, że Orzeł się znajduje. Jesteśmy nastawieni na kolejne poszukiwania. Żeby wykluczyć naszą hipotezę należy zbadać obszar 10 razy większy, przeanalizować okręg o powierzchni 15 mil morskich. Dlatego projekt będziemy kontynuować – mówił Tomasz Stachura, szef ekspedycji.

Okręt zbudowano w holenderskiej stoczni De Schelde. Część pieniędzy na jednostkę zebrano w formie dobrowolnych składek społecznych. Przybył do Polski na początku 1939 roku i w swoim czasie był jednym z najnowocześniejszych i najpotężniejszych okrętów podwodnych na Bałtyku. Przed wojną dołączył do niego jeszcze bliźniaczy ORP Sęp.

Podczas kampanii wrześniowej ORP Orzeł działał na południowym Bałtyku. Był wielokrotnie atakowany przez Niemców i odniósł drobne uszkodzenia. Z powodu swojej domniemanej choroby dowódca postanowił zawinąć do teoretycznie neutralnego, estońskiego Tallina. Pod naciskiem Niemców Estończycy internowali jednak polski okręt i zabrali między innymi wszystkie mapy z pokładu. Pomimo tego Polacy w nocy z 16 na 17 września uciekli ze stolicy Estonii i po liczącej 27 dni trudnej podróży dotarli do brytyjskiego Rosyth.

Po dotarciu do Wielkiej Brytanii jednostka działała u boku aliantów, walcząc z hitlerowską Kriegsmarine. Okręt patrolował akweny Morza Północnego. Jego jedynym sukcesem było zatopienie niemieckiego transportowca Rio de Janeiro transportującego wojska szykujące się do inwazji na Norwegię.

Odnalezienie okrętu - legendy byłoby spełnieniem marzeń niejednego nurka. Do tej pory szukało go już pięć niezależnych ekspedycji – bezskutecznie. Historyk dr Hubert Jando podkreśla, że ORP Orzeł jest ewenementem w skali światowej, bo na jego budowę złożyło się całe społeczeństwo.

Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.

Autor: ws / Źródło: TVN24 Pomorze