Amerykański Sąd Najwyższy zrównał w prawach małżeństwa homoseksualne z małżeństwami osób o przeciwnej płci. "Miłość, jaką się nawzajem obdarzamy, musi być równa" - oświadczył zadowolony z wyroku Barack Obama.
W głosowaniu pięciu sędziów na dziewięciu stwierdziło, że konstytucja USA nakazuje równą ochronę wszystkich obywateli, w tym takie sama prawa dla małżeństw - bez względu na to, czy są to związki homoseksualne, czy nie. Tym samym sędziowie uchylili ustawę, która definiuje małżeństwo wyłącznie jako związek kobiety i mężczyzny, uniemożliwiając małżeństwom homoseksualnym korzystanie z różnych przywilejów, w tym podatkowych, przysługujących tradycyjnym związkom.
Dyskryminująca ustawa
Przyjęta w 1996 roku Ustawa o Obronie Małżeństwa (po angielsku Defense of Marriage Act, w skrócie DOMA), definiuje małżeństwo wyłącznie jako związek kobiety i mężczyzny, wstrzymuje uznanie w świetle prawa federalnego małżeństw tej samej płci w dziewięciu stanach, gdzie są one legalne. W rezultacie małżeństwa homoseksualne nie mogą korzystać z różnych przywilejów, np. podatkowych, przysługujących tradycyjnym związkom.
Homoseksualiści nie chcą podatku
Sprawa trafiła przed sąd w momencie, w którym coraz więcej stanów decyduje się na legalizację związków par homoseksualnych.
Sąd Najwyższy rozpatrywał skargę 83-letniej Edith Windsor. Pozwała ona rząd federalny za wezwanie do zapłaty 350 tys. dolarów podatku spadkowego po śmierci jej partnerki, z którą wspólnie przeżyła kilkadziesiąt lat. Ustawa o ochronie małżeństwa gwarantuje małżonkom - ale tylko heteroseksualnym - wyłączenie z obowiązku płacenia tego podatku.
Podczas ogłoszenia dzisiejszego wyroku sędzia Anthony Kennedy oświadczył, że "ustawa federalna szkodzi tym, których prawo obiecało chronić - w szczególności ich godności". Jak dodał, ustawa "nakłada piętno na wszystkich, którzy zawierają małżeństwo z osobą tej samej płci".
Przeciwnicy nie odpuszczą
Sąd Najwyższy uchylił także obowiązujący w Kalifornii zakaz zawierania małżeństw przez pary homoseksualne, wprowadzony w tym stanie w 2008 roku w formie poprawki do konstytucji stanowej (tzw. Proposition 8). Sędziowie uznali, że poprawka jest niezgodna z konstytucją USA, a zwolennicy jej wprowadzenia nie mieli podstaw do odwołania się od orzeczenia sądu niższej instancji, który już wcześniej zniósł tę poprawkę.
Uzasadnienie decyzji sądu spotkało się z rozczarowaniem zwolenników małżeństw gejowskich. Wskazują oni, że SN obalił zakaz, odwołując się do niezasadności apelacji, a nie do meritum, czyli prawa homoseksualistów do zawierania małżeństw.
Niejasne orzeczenie sądu
Według agencji AP decyzja sądu utoruje drogę do wznowienia udzielania małżeństw jednopłciowych w Kalifornii w ciągu miesiąca. Reuters wskazuje jednak, że orzeczenie nie jest jasne i może prowadzić do dalszych sporów - odsyła bowiem do decyzji sądu niższej instancji i nie wiadomo, czy może ona być stosowana w całym stanie. Zwolennicy Proposition 8 już zapowiedzieli, że będą domagali się stosowania tej poprawki, dopóki nie zostanie wydany oficjalny nakaz zniesienia jej w całym stanie.
Gratulacje od prezydenta
Prezydent Barack Obama z zadowoleniem przyjął wyrok i zlecił prokuratorowi generalnemu Ericowi Holderowi, by dokonał przeglądu wszystkich odnośnych przepisów federalnych i dopilnował wdrożenia orzeczenia Sądu Najwyższego.
"To nasz naród zdecydował, że wszyscy jesteśmy równi, a miłość, jaką się nawzajem obdarzamy, także musi być równa" - głosi prezydenckie oświadczenie. "To nasz naród zdecydował, że wszyscy jesteśmy równi, a miłość, jaką się nawzajem obdarzamy, także musi być równa" - napisał. Obama podkreślił też, że orzeczenie Sądu Najwyższego w żaden sposób nie wpływa na to, jak wspólnoty religijne definiują małżeństwo.
Z pokładu prezydenckiego samolotu Air Force One, w drodze do trzech państw afrykańskich, gdzie złoży oficjalną wizytę, Obama zadzwonił z gratulacjami do działacza na rzecz praw homoseksualistów Chada Griffina oraz do powodów i powódek w sprawie. - Wasza odwaga pomaga wielu ludziom. Powinniście być z siebie dumni - powiedział. Obecnie w USA zawieranie małżeństwa przez pary tej samej płci jest legalne w stołecznym Dystrykcie Kolumbii oraz 12 stanach. Są to: Minnesota, Rhode Island, Delaware, Connecticut, Iowa, Maine, Maryland, Massachusetts, Nowy Jork, New Hampshire, Vermont i Waszyngton.
Autor: rf//bgr,iga/k / Źródło: reuters, pap