Papież Franciszek wydał we wtorek najobszerniejszą od czterech dekad rewizję katolickiego prawa kanonicznego. Przewiduje ona między innymi zaostrzenie sankcji dla duchownych, którzy wykorzystują nieletnich oraz bezbronnych dorosłych, a także dokonują oszustw.
Prace nad zmianami w prawie kanonicznym zapoczątkowane zostały jeszcze za pontyfikatu Benedykta XVI. Rewizja objęła całą sekcję szóstą Kodeksu prawa kanonicznego. Sekcja ta zapisana jest w siedmiu tomach i zawiera około 1750 artykułów. Jak doniosła agencja Reutera, zmiany obejmują między innymi zaostrzenie sankcji dla duchownych, którzy wykorzystują nieletnich oraz bezbronnych dorosłych, a także dokonują oszustw. Jest to najobszerniejsza rewizja prawa od czasu zatwierdzenia obecnego Kodeksu przez Jana Pawła II w 1983 roku.
Nowe przepisy karne zostały zawarte w konstytucji apostolskiej papieża Franciszka "Pascite Gregem Dei" (Paście owczarnię Bożą). Jej reforma wejdzie w życie 8 grudnia bieżącego roku - zdecydował papież. Jak wyjaśnił, reforma ta jest odpowiedzią na "konkretną i niezbywalną potrzebę miłości nie tylko wobec Kościoła, wspólnoty chrześcijańskiej i ewentualnych ofiar, ale także wobec tego, kto popełnił przestępstwo", oraz miłosierdzia. Zaznaczył zarazem, że miłosierdzie wymaga poprawy.
Pojawienie się wewnątrz wspólnot niektórych nieprawidłowych sytuacji, ale przede wszystkim ostatnie skandale w wyniku bulwersujących i ciężkich epizodów pedofilii wzmocniło potrzebę wzmocnienia karnego prawa kanonicznego
Biskup Filippo Iannone, dyrektor watykańskiego departamentu odpowiedzialnego za prace nad projektem, powiedział, że dotychczas mieliśmy do czynienia z "klimatem nadmiernego niedbalstwa w interpretowaniu prawa", w którym niekiedy miłosierdzie przedkładano nad sprawiedliwość.
Papież Franciszek przypomniał biskupom, że są odpowiedzialni za przestrzeganie prawa. Jednym z celów rewizji jest "zmniejszenie liczby przypadków, w których nałożenie kary pozostawiono w gestii władz". Zmiany, w których zawarto około 80 artykułów dotyczących przestępstw i kar, uwzględniają niektóre z wcześniejszych zapisów wprowadzanych od 1983 roku, ale tworzą także nowe kategorie.
Wykorzystywanie seksualnie nieletnich umieszczono w nowej sekcji zatytułowanej "Przestępstwa przeciwko życiu, godności i wolności człowieka", zastępując wcześniejszą - często postrzeganą za nieprecyzyjną - kategorię "Przestępstw przeciwko specjalnym obowiązkom". Nowa sekcja wyszczególnia takie przestępstwa jak uwodzenie nieletnich lub bezbronnych dorosłych w celu wykorzystania seksualnego oraz posiadanie dziecięcej pornografii.
Inne zmiany w prawie
Dodatkowo do listy przestępstw dopisano naruszenie tajemnicy papieskiej, zaniedbanie obowiązku wykonania kary lub dekretu oraz zawiadomienia o przestępstwie, a także złe zarządzenie dobrami. Do Kodeksu prawa kanonicznego dopisano przestępstwo "próby wyświęcenia kobiet" i nagrywania spowiedzi.
W Watykanie wyjaśniono, że zmiany wprowadzono kierując się trzema kryteriami: zapewnienia dokładnych wskazówek prawnych, koniecznością ochrony wspólnoty i troski o zadośćuczynienie za zgorszenie i wyrządzone szkody oraz umożliwienia stosowania środków do tego, by zapobiegać przestępstwom.
Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych arcybiskup Filippo Iannone powiedział podczas prezentacji reformy, że w ostatnich latach relacje "między sprawiedliwością i miłosierdziem podlegały czasem błędnej interpretacji, która podsycała klimat rozluźnienia w stosowaniu prawa karnego". - Pojawienie się wewnątrz wspólnot niektórych nieprawidłowych sytuacji, ale przede wszystkim ostatnie skandale w wyniku bulwersujących i ciężkich epizodów pedofilii wzmocniło potrzebę wzmocnienia karnego prawa kanonicznego - dodał abp Iannone.
Jak zaznaczył, reforma ta była od dawna potrzebna i oczekiwana po to, by dostosować przepisy do potrzeb "ochrony dobra wspólnego i wiernych". Wśród nowych przewidzianych kar wymienił grzywnę, konieczność wypłaty odszkodowania, pozbawienie całości lub części wynagrodzenia kościelnego.
Źródło: Reuters, PAP