- W lutym Rosjanie przekazali rodzinie 27-letniej dziennikarki jej ciało. Z analizy medycznej zwłok wynika, że Roszczyna była poddawana licznym torturom.
- Roszczyna była na liście osób, które miały wrócić do Ukrainy w ramach wymiany jeńców.
- Ukraińskie służby odtworzyły chronologię nielegalnego więzienia dziennikarki i ustaliły, kto wydawał rozkazy torturowania.
- Żegnamy się z Wiką dzisiaj, ale mamy mnóstwo pytań o to, co się z nią stało. I nie żegnamy się ze sprawą jej śmierci. Naszym zadaniem, jako dziennikarzy, jest ustalenie, w jaki sposób zginęła i kto konkretnie jest temu winien. Ci ludzie powinni być ukarani - powiedziała podczas ceremonii na Majdanie Niepodległości w centrum ukraińskiej stolicy Anhelina Kariakina ze stacji telewizyjnej Hromadske.
Roszczyna zniknęła w sierpniu 2023 roku na okupowanych przez Rosję terenach obwodu zaporoskiego, gdzie pracowała jako reporterka. Przez wiele miesięcy była uznawana za zaginioną. Dopiero w maju 2024 roku Rosja oficjalnie potwierdziła, że dziennikarka znajduje się w areszcie.
W październiku 2024 roku ukraiński rzecznik praw człowieka Dmytro Łubinec poinformował, że Rosja potwierdziła śmierć dziennikarki, do której miało dojść 19 września 2024. Roszczyna była ujęta na liście osób oczekujących na wymianę jeńców i - według ukraińskiego wywiadu wojskowego - miała wkrótce wrócić do domu.
Pogrzeb dziennikarki z Ukrainy torturowanej przez Rosjan
Ze śledztwa przeprowadzonego przez grupę dziennikarzy śledczych Forbidden Stories oraz współpracujące z nią redakcje, m.in. brytyjskiego dziennika "Guardian" i portalu Ukrainska Prawda, wynika, że Roszczyna była torturowana w rosyjskim więzieniu.
Analiza medyczna zwłok, przekazanych Ukrainie w lutym 2025 roku, wykazała liczne ślady przemocy: rany szyi, siniaki na ciele i możliwe ślady porażeń prądem na nogach. Według źródeł śledztwa brakowało też niektórych organów - oczu, krtani i części mózgu - co mogło mieć na celu zatarcie śladów tortur.
Władze Ukrainy zaapelowały do społeczności międzynarodowej, w tym ONZ, o zdecydowaną reakcję na ustalenia dziennikarzy. - Bezprawne zatrzymania i porwania dziennikarzy to broń Rosji w walce z wolnością słowa - mówił Łubinec, podkreślając, że Rosja ponownie złamała konwencje genewskie i międzynarodowe prawo humanitarne.
Śledztwo w sprawie śmierci Wiktorii Roszczyny
Wiktoria Roszczyna od początku rosyjskiej inwazji współpracowała z wieloma ukraińskimi mediami, relacjonując wydarzenia z terenów objętych wojną. Po jej zniknięciu środowisko dziennikarskie apelowało o odnalezienie i uwolnienie reporterki.
Po jej śmierci, w październiku 2024 roku, Prokuratura Generalna Ukrainy wszczęła śledztwo w sprawie "zbrodni wojennej". "Postępowanie karne, wszczęte w sprawie jej zaginięcia, zostało przekwalifikowane na zbrodnię wojenną związaną z morderstwem z premedytacją" - przekazała wówczas prokuratura.
W czwartek ukraińska policja ogłosiła, że organy ścigania i wywiad zebrały zeznania i odtworzyły chronologię nielegalnego przetrzymywania Roszczyny w rosyjskim areszcie śledczym. Ustalono, że rozkazy torturowania ukraińskiej dziennikarki osobiście wydawał były naczelnik aresztu śledczego w Taganrogu w obwodzie rostowskim na południowym zachodzie Rosji. Przedstawiono mu zaocznie zarzuty popełnienia zbrodni wojennej.
Autorka/Autor: sz/akw
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/SERGEY DOLZHENKO