Kiedy w Hagii Sophii będą się odbywały muzułmańskie modlitwy, chrześcijańskie mozaiki zostaną ukryte za zasłonami lub laserami - powiedział Omer Celik, rzecznik rządzącej w Turcji Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) w poniedziałek. Wcześniej prezydent Recep Tayyip Erdogan przekształcił muzeum w meczet.
Celik wyjaśnił, że chrześcijańskie ikony będą odkryte i otwarte dla zwiedzających w czasie innym niż muzułmańska modlitwa. Zwiedzanie będzie darmowe. Celik nie wyjaśnił, jak miałyby działać wymienione przez niego lasery.
Świątynia była najwyższą rangą w chrześcijańskim Cesarstwie Bizantyjskim, a po zdobyciu Konstantynopola przez Turków w 1453 roku została zamieniona w meczet. W 1934 roku zamieniono ją w muzeum.
Rzecznik AKP oświadczył na poniedziałkowej konferencji prasowej w Ankarze, że największy brak szacunku dla Hagii Sophii w historii okazało papiestwo. Stwierdził, że prawosławni chrześcijanie i sama Hagia Sophia cierpieli przez lata podczas "inwazji łacińskiej" na początku XIII wieku, kiedy krzyżowcy splądrowali katedrę.
Hagia Sophia przekształcona w meczet
W piątek najwyższy sąd administracyjny w Turcji unieważnił dekret rządowy z 1934 roku. Orzekł, że był on niezgodny z prawem. Utorowało to drogę do przekształcenia tego słynnego muzeum w Stambule ponownie w meczet. Jeszcze tego samego dnia prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan podpisał dekret formalnie dokonujący tej zmiany. Jak zapowiedział, pierwsze modły odbędą się tam w ciągu dwóch tygodni.
UNESCO, wyspecjalizowana Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury, oświadczyło w piątek, że po decyzji Erdogana dokona przeglądu statusu Hagii Sophii jako miejsca światowego dziedzictwa. Minister spraw zagranicznych Turcji Mevlut Cavusoglu powiedział w wywiadzie dla państwowego nadawcy TRT Haber w poniedziałek, że Ankara jest zaskoczona reakcją UNESCO i że powiadomi tę organizację o dalszych krokach w sprawie Hagii Sophii.
Minister podkreślił, że jego kraj jest wrażliwy, jeśli chodzi o ochronę swego historycznego dziedzictwa. - Musimy chronić dziedzictwo naszych przodków. Funkcja może być taka lub inna, to nie ma znaczenia - wskazał.
Turcja odpowiada na krytykę
Protest w sprawie przekształcenia muzeum wyraziły władze USA, Francji i Grecji, a ponadto Ekumeniczny Patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I, duchowy zwierzchnik ok. 300 mln prawosławnych na całym świecie, oraz Hieronim II, zwierzchnik greckiego Kościoła prawosławnego. Papież Franciszek powiedział, że jest decyzją "bardzo zasmucony". Z jej powodu "żal i konsternację" wyraziła również Światowa Rada Kościołów.
Spytany o krytykę piątkowej decyzji i wyrazy zaniepokojenia płynące ze strony Grecji, papieża Franciszka i innych, Cavusoglu powiedział, że decyzja tureckich władz w sprawie Hagii Sophii jest zgodna z prawem. - Szanujemy opinię wszystkich, nawet jeśli się z nią nie zgadzamy, ale zdecydowanie odrzucamy komentarze poczynione w sposób naruszający suwerenne prawa Turcji - oświadczył minister.
Źródło: Reuters, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock