Dokumenty ujawnione w ramach afery Panama Papers pokazują, że panamska kancelaria Mossack Foneseca nie miała oporów przed współpracą z firmami objętymi sankcjami. W tym jedną z Korei Północną, która miała pomagać zarabiać na rozwój broni jądrowej.
Według BBC panamska kancelaria współpracowała z łącznie 33 firmami oraz osobami, które zostały objęte sankcjami przez władze USA. W tym firmy z Korei Północnej, Iranu, Syrii i Zimbabwe. Współpraca z częścią z nich rozpoczęła się jeszcze przed obłożeniem ich sankcjami, ale w wielu przypadkach kancelaria z Panamy miała ignorować fakt ich nałożenia lub zwlekać z reakcją.
Czy Pjongjang jest w Korei Północnej?
Jednym z przykładów była firma DCB Finance, która została złożona w 2006 roku. Jej właściciele i kierownicy pochodzili w większości ze stolicy Korei Północnej, Pjongjangu. Był wśród nich brytyjski bankier i biznesmen Nigel Cowie, który w 1995 przeniósł się do Korei Północnej i zaczął pracować tam jako szef pierwszego zagranicznego banku reżimu - Daedong Credit Bank. Niedługo po utworzeniu DCB Finance firma została obłożona sankcjami przez Departament Skarbu USA za współpracę z bankiem Cowiego, który służył do gromadzenia funduszy na północnokoreański program atomowy. Z ujawnionych dokumentów wynika, że Mossack Fonseca "nie zauważyła", iż DCB Finance ma powiązania z Koreą Północną, choć jej założyciele podali adresy zamieszkania w Pjongjangu. Dopiero w 2010 panamska kancelaria odkryła ten fakt i wycofała się ze współpracy po otrzymaniu listu z ostrzeżeniem od władz Brytyjskich Wysp Dziewiczych.
Bardzo powolny obieg informacji
Inne podejrzane firmy założone i obsługiwane przez Mossack Foneseca należały do kuzyna dyktatora Syrii Baszara Asada, Ramiego Machlufa. Jego majątek wycenia się na pięć miliardów dolarów, które miał zgromadzić głównie w podejrzany sposób wykorzystując swoją pozycję w Syrii. W związku z tym w 2008 roku Amerykanie obłożyli go sankcjami. Miał między innymi wykorzystywać służby bezpieczeństwa do zastraszania rywali biznesowych.
Panamska kancelaria przeoczyła nałożenie sankcji na Machlufa i obsługiwała sześć jego firm jeszcze do końca 2011 roku. Z ujawnionych dokumentów wynika, że problemów ze współpracą z kuzynem Asada nie miał też brytyjski bank HSBC. "Dział prawny zarówno w oddziale szwajcarskim jak i centrali w Londynie wiedzą, kim jest Machluf i nie mają z tym problemu" - napisano w jednym z maili wysyłanych pomiędzy pracownikami panamskiej kancelarii. Ostatecznie Mossak Foneseca zakończyła współpracę z Syryjczykiem we wrześniu 2011 roku, gdy w jego kraju trwała już na dobre rebelia przeciw rządom jego kuzyna, do której tłumienia wysłano wojsko. Co więcej, panamska kancelaria współpracowała z firmą Pangates International Corporation, którą władze USA wciągnęły na listę sankcji w 2014 roku. Ustalono, że pomaga ona zaopatrywać syryjskie lotnictwo w paliwo, dzięki któremu możliwe były między innymi rozmyślne naloty na cywilów. Dziewięć miesięcy po objęciu firmy sankcjami w wewnętrznych dokumentach kancelarii stwierdzano, że ma ona "dobre oceny". Dopiero w sierpniu 2015 "zauważono" problem i zerwano współpracę.
Afera
Ujawniona w poniedziałek afera obejmuje ok. 11,5 miliona dokumentów, które wyciekły z kancelarii Mossack Fonseca i pokazują, jak politycy, znani sportowcy czy biznesmeni ukrywają przed fiskusem pieniądze w rajach podatkowych. Mossack Fonseca należy do największych na świecie placówek oferujących klientom zakładanie i prowadzenie firm offshore w rajach podatkowych.
Autor: mk\mtom / Źródło: BBC, Guardian