Rządząca Sudanem Tymczasowa Rada Wojskowa, która przejęła władzę w kraju po obaleniu w kwietniu prezydenta Omara el-Baszira oraz opozycja, podpisały umowę o podziale władzy. To - zdaniem przedstawicieli tej drugiej - "milowy krok", który powinien poprowadzić Sudan do osiągnięcia pełnej demokracji.
Tymczasowa Rada Wojskowa (TMC) przejęła władzę w Sudanie w kwietniu po obaleniu prezydenta Omara el-Baszira, który rządził w tym afrykańskim kraju dyktatorsko prawie 30 lat.
Szybko jednak uformowała się opozycja, zjednoczona w sojuszu Sił Stojących za Deklaracją Wolności i Przemian (DFCF), która domagała od wojskowych oddania władzy w cywilne ręce.
W kolejnych tygodniach w stolicy Sudanu, Chartumie, i wielu innych miastach dochodziło do protestów, w których zginęło 128 osób, a tysiące zostało rannych.
Pod społeczną presją Wojskowa Rada zgodziła się na podpisanie przygotowanej przez Unię Afrykańską umowy z opozycją, która obowiązywać będzie nieco ponad trzy lata.
Wybory w 2022 roku
Umowa została podpisana w środę, w jednym z luksusowych hoteli w Chartumie, po całonocnych obradach przedstawicieli obu stron. Zgodnie z dokumentem powołana została Rada Niepodległości, składająca się z 11 członków. Pięciu z nich będzie wojskowymi, sześciu ma pochodzić z cywilnej opozycji.
Generałowie będą przewodniczyć nowej Radzie przez 21 miesięcy, a następnie na 18 miesięcy rządy mają przejąć osoby reprezentujące opozycję. Po ponad trzyletnim okresie przejściowym ma dojść do wolnych wyborów, po których ma być utworzony demokratyczny rząd.
Według agencji AFP sygnatariusze umowy zapowiedzieli jeszcze kolejne spotkania, na których dopracowywane będą ostatnie sporne kwestie. Niemniej przedstawiciele obu stron podkreślają, że w środę doszło do historycznego wydarzenia, które na stałe ma zmienić oblicze tego kraju.
- To historyczna chwila - oświadczył tuż po podpisaniu umowy wiceprzewodniczący TMC Mohamed Hamdan Daglo. Podkreślił, że porozumienie jest obiecującym początkiem "nowej ery współpracy między siłami zbrojnymi i przywódcami chwalebnej rewolucji sudańskiej".
Według opozycji umowa jest "milowym krokiem w kierunku globalnego pojednania".
Długa droga do osiągnięcia porozumienia
Do pierwszych porozumień między wojskowymi a opozycją doszło w kwietniu po obaleniu Baszira. Uzgodniono wówczas powołanie wojskowo-cywilnej rady, nie osiągnięto jednak zgody w sprawie jej składu. Wojskowi chcieli rady 10-osobowej, w której byłoby siedmiu przedstawicieli armii, natomiast opozycja chciała rady 15-osobowej, w której miałaby ośmiu swoich reprezentantów.
W obliczu braku porozumienia na początku czerwca doszło do pokojowych demonstracji, które zostały krwawo stłumione przez "dżandżawidów" - sprzymierzone z władzami zbrojne milicje arabskie.
Dalsze represje wobec opozycji, w tym wyłączenie internetu w całym kraju, spowodowały zerwanie rozmów pokojowych. Negocjacje zostały wznowione na początku lipca dzięki zabiegom Unii Afrykańskiej i Etiopii.
Prezydent ustąpił po niemal trzech dekadach
Niepokoje społeczne w Sudanie wybuchły w grudniu. Początkowo spowodowane były rosnącymi cenami, a także brakiem żywności i paliw, szybko jednak zaczęto domagać się dymisji rządzącego krajem przez prawie 30 lat prezydenta Omara el-Baszira. Został on zmuszony do ustąpienia 11 kwietnia, a władzę przejęła Tymczasowa Rada Wojskowa. Były prezydent trafił do aresztu.
W Sudanie przeciwko Baszirowi wszczęto śledztwo w związku z podejrzeniem prania brudnych pieniędzy i posiadania znacznej ilości dewiz z niewyjaśnionych źródeł. Został on oskarżony przez Międzynarodowy Trybunał Karny o zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i ludobójstwo w sudańskiej prowincji Darfur.
Autor: akw/adso/kwoj / Źródło: PAP