Australia stawia na okręty podwodne o napędzie jądrowym. "Największa inwestycja w obronność w historii kraju"

Prezydent USA Joe Biden, premier Australii Anthony Albanese i premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak ogłosili w poniedziałek w San Diego szczegóły wieloletniego planu zbudowania przez Australię i Wielką Brytanię własnych okrętów podwodnych o napędzie jądrowym, SSN-AUKUS.

Jak wynika z zaprezentowanego planu, będącego owocem 1,5-letnich dyskusji, celem jest zbudowanie przez Australię i Wielką Brytanię okrętów nowej generacji, na przełomie dwóch najbliższych dekad, w oparciu o brytyjską i amerykańską technologię. Pierwsza faza planu - rozpoczynająca się w tym roku - zakłada szkolenie australijskich marynarzy i specjalistów z przemysłu zbrojeniowego przez brytyjską i amerykańską marynarkę.

W 2027 roku w Australii rotacyjnie stacjonować mają brytyjskie okręty podwodne klasy Astute i amerykańskie klasy Virginia. Następnie na początku lat 30.

USA mają sprzedać Australii od trzech do pięciu okrętów klasy Virginia, z kolei pod koniec lat 30. Wielka Brytania ma dostarczyć swój pierwszy okręt SSN-AUKUS dla własnej marynarki, zaś na początku lat 40. Australia ma zbudować swój tej samej klasy.

Opracowanie okrętu o napędzie jądrowym dla Australii jest pierwszym przedsięwzięciem ogłoszonego w 2021 r. partnerstwa AUKUS złożonego z USA, Australii i Wielkiej Brytanii.

- Dziś, kiedy stoimy w punkcie zwrotnym historii, ciężka praca wzmacniająca odstraszanie będzie miała wpływ na perspektywę dla pokoju na dekady. Stany Zjednoczone nie mogłyby prosić o lepszych partnerów w Indo-Pacyfiku, gdzie zostanie napisana tak duża część naszej wspólnej historii - powiedział Biden w bazie marynarki wojennej Point Loma w San Diego w Kalifornii.

AUKUS to odpowiedź na rosnącą potęgę militarną i wpływy Chin w regionie Indo-Pacyfiku. Jak podkreślił Biden, sojusz nie jest jednak skierowany przeciwko Chinom, lecz ma "utrzymać pokój i stabilność w regionie Indo-Pacyfiku".

Prezydent USA zapewnił też, że porozumienie jest zgodne z traktatem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej i będzie konsultowane z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej, a Australia nie będzie miała pieczy nad paliwem jądrowym. Zapewnił też, że choć okręty będą napędzane reaktorami atomowymi, to nie będą uzbrojone w broń jądrową.

Albenese stwierdził, że ogłoszone w poniedziałek porozumienie w ramach AUKUS jest największą inwestycją w obronność Australii w całej historii kraju. Podkreślił też, że jest to dowód zaufania ze strony USA, bo to dopiero drugi raz w historii, kiedy Ameryka podzieli się swoją technologią napędu jądrowego z obcym państwem. Dodał, że w jego opinii ten krok nie pogorszy stosunków jego kraju z Chinami.

W Pekinie rzecznik MSZ oświadczył na rutynowym briefingu prasowym, że Australia, USA i Wielka Brytania dążą do realizacji swoich egoistycznych interesów geopolitycznych, lekceważąc przy tym obawy społeczności międzynarodowej i podążając "dalej i dalej błędną i niebezpieczną drogą".

Minister obrony Australii Richard Marles ocenił, że zakup okrętów jest konieczną odpowiedzią na największe konwencjonalne zbrojenia w regionie od zakończenia II wojny światowej. - Nasze zmartwienie z powodu obcych działań militarnych wynika z tego, że odbywają się one w sposób nieprzejrzysty - dodał minister, nie wskazując wprost na Chiny.

Według chińskich władz umowa o sprzedaży Australii okrętów podwodnych z napędem jądrowym narusza traktat o nieproliferacji broni nuklearnej. - Chiny stanowczo się temu sprzeciwiają - powiedział rzecznik MSZ w Pekinie, oskarżając Waszyngton, Londyn i Canberrę o "zimnowojenne myślenie".