Policja jeszcze nie potwierdziła, ale premier Petr Neczas już tak. Wśród zatrzymanych dziś w kancelarii premiera Czech wysokich urzędników jest szefowa jego gabinetu Jana Nagyova. – Nie tracę w nią wiary – zapewnia premier. A w mediach padają kolejne nazwiska: byłych ministrów, byłych i obecnych szefów wywiadu wojskowego i innych. Kim są urzędnicy, którzy mogą kosztować premiera i rząd dymisję?
Wiadomo, że zatrzymany w czwartkowej porannej akcji czeskich służb został były przewodniczący klubu poselskiego Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS) Petr Tluchorz. Policja potwierdziła, że jest podejrzany o korupcję.
I to jak dotąd jedyny większy konkret. Policja po południu w czwartek poinformowała też, że wraz z Tluchorzem zatrzymano "kilka osób". Wśród nich mają być politycy i lobbyści. Nazwisk jednak nie potwierdza.
Spośród polityków i wysokich urzędników media, prócz Tluchorza i Nagyovej, wymieniają szefa urzędu rady ministrów Lubomira Poula; byłego szefa wywiadu wojskowego, a obecnie szefa Administracji Państwowych Rezerw Materiałowych Ondreja Palenika; obecnego szefa wywiadu wojskowego - Milana Kovandę; związanego z ODS Ivan Fuksa, który kierował w przeszłości ministerstwem rolnictwa oraz jego byłego wiceministra – Romana Boczka.
Początkowo pisano też o zatrzymaniu posła ODS Marka Sznajdra, ale okazało się, że był w tym czasie w podróży. Nie zmienia to faktu, że jest on w kręgu zainteresowania śledczych. Jego adwokat już zdeklarował, że po powrocie do Pragi, Sznajdr stawi się na policji.
Jana Nagyova. Prawa ręka czy kochanka?
Jana Nagyova obecnie jest szefową gabinetu politycznego Petra Neczasa, z którym współpracuje w sumie od około siedmiu lat. Jej kariera polityczna zaczęła się w połowie lat 90-tych, kiedy zaangażowała się w prace karlowarskiego oddziału ODS – rodzimej partii Neczasa, którą premier teraz kieruje. Osiem lat temu przeniosła się do Pragi, by szefować tam kancelarii w centrali ODS. Po wyborach w 2006 r. trafiła do ministerstwa pracy. Miała też epizod w ministerstwie obrony. Po tym zaś, jak w 2010 r. Neczas został premierem – trafiła już do jego gabinetu.
Jak podkreślały wielokrotnie, a przypominają teraz czeskie media, jej wielki wpływ na szefa rządu był przedmiotem nieustannej krytyki. Jej przeciwnicy mówią nawet: premier jest tak związany zawodowo z Nagyovą, że to może go kosztować stanowisko. Nyagova, według informacji czeskiej prasy, angażowała się w przeszłości m.in. w wybór szefa czeskiej telewizji państwowej i była w komisji, która wybierała szefa Zarządu Lasów Państwowych. Ten ostatni wybór wywołał zarzuty o nietransparentność, a świeżo upieczony dyrektor szybko stracił stanowisko.
Nagyova jest jednak także bohaterką plotek o życiu osobistym premiera. Już niegdyś czeskie bulwarówki spekulowały o ich romansie. Plotki wróciły, gdy dwa dni temu premier ogłosił, że złożył pozew o rozwód.
Petr Tluchorz – zbuntowany poseł
Petr Tluchorz jest członkiem ODS od 1996 roku. Do 2006 r. działał głównie lokalnie, ale już w 2004 r. trafił do czeskiego parlamentu od września 2006 przewodniczył tam klubowi ODS. Pięć lat później nie udało mu się odzyskać tego stanowiska w wewnętrznych wyborach – natrafił na opór Petra Neczasa, który nakłaniał Tluchorza, by w ogóle nie kandydował.
Wiosną 2011 oskarżano go o przygotowywanie puczu w partii przeciw Neczasowi, Tluchorz jednak zaprzeczał. Ale ma sławę jednego z największych krytyków premiera wewnątrz partii. Wystąpił nawet - ramię w ramię z innym zatrzymanym, Ivanem Fuksą - przeciw rządowemu projektowi podatkowemu i obaj złożyli mandaty poselskie. Po tym odejściu pisano, że zarabia w jednej z państwowych firm. On podkreślał, że jest tylko konsultantem.
Ivan Fuksa – niepokorny minister
Ivan Fuksa jest absolwentem Uniwersytetu Transportu i Łączności w Żylinie i Akademii Ekonomicznej w Pradze. Od 1990 roku działał w polityce lokalnej. Od stycznia 2007 do maja 2010 r. pełnił funkcję pierwszego zastępcy ministra finansów Miroslava Kalouszka (obecnie w partii TOP 09). Po wyborach z 2010 r. dostał tekę ministra rolnictwa. Funkcję pełnił do 2011 r.
Jego odejście z rządu media powiązały oczywiście z przynależnością do frakcji "anty-Neczasowskiej" w ODS i bliska znajomość z Tluchorzem. Fuksa ponadto w wyborach wewnętrznych na lidera partii stanął przeciw Neczasowi – zgromadził jedną trzecią głosów. W końcu jednak, po odrzuceniu rządowego projektu podatkowego, wraz z Tluchorzem odszedł z parlamentu.
W lutym br. zasiadł za to w radzie nadzorczej państwowego Aeroholdingu. Nawet politycy zbliżeni do rządu przyznawali wtedy, że stanowisko było nagrodą za złożenie mandatu deputowanego po podatkowym sporze w ODS.
Ondrej Palenik – ma kolegów z zarzutami
Ondrej Palenik to były szef wywiadu wojskowego w latach 2007-2012 (był najdłużej urzędującym szefem tej instytucji w Czechach). Obecnie Palenik jest szefem Administracji Państwowych Rezerw Materiałowych.
Wcześniej m.in. brał udział w misji w Zatoce Perskiej i w Afganistanie. Jest wieloletnim przyjacielem ministra obrony – Martina Bartaka, który ma korupcyjne zarzuty w związku z przetargami w wojsku. Także Palenika media wiążą z kontrowersyjnym przetargiem na cztery pojazdy bojowe dla wojska za 135 milionów koron.
Milan Kovanda - generał bez skazy?
Milan Kovanda jest szefem wywiadu wojskowego od listopada ubiegłego roku. W przeszłości był m.in. dowódcą 601. Specjalnej Grupy Operacyjnej. Był zastępcą dowódcy sił zbrojnych, brał udział w misji KFOR w Kosowie. Trzykrotnie uczestniczył w misji w Afganistanie. Wielokrotnie odznaczany, obecnie w stopniu generała dywizji.
Roman Boczek
Za czasów Fuksy (ale także jego następcy Petra Bendla) w ministerstwie rolnictwa Roman Boczek pełnił w resorcie funkcję wicepremiera. Potem – w zarządzie Kolei Czeskich. Zasiadał też m.in. w radach nadzorczych firmy Budvar i Lasów Państwowych.
Lubomir Poul
Lubomir Poul jest szefem Urzędu Rady Ministrów od lipca 2010. Wcześniej pracował m.in. w ministerstwie handlu, w różnym charaktetrze. Od października ub. roku zasiada w radzie nadzorczej firmy energetycznej CEZ.
Autor: Karolina Deling-Jóźwik/k / Źródło: ceskatelevize.cz, idnes.cz