Norweski Komitet Noblowski w najbliższy piątek ogłosi laureata lub laureatów Pokojowej Nagrody Nobla 2022. Wśród faworytów wskazywanych przez bukmacherów i ekspertów dominują postacie i organizacje działające na rzecz demokracji i praw człowieka oraz aktywiści klimatyczni.
Do tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla zgłoszono 343 kandydatury, wśród nich 251 osób i 92 organizacje. To drugi wynik w historii: więcej kandydatów było tylko w 2016 roku, kiedy przyznający wyróżnienie Norweski Komitet Noblowski zatwierdził 376 zgłoszeń.
Laureat tegorocznej Pokojowej Nagrody Nobla zostanie ogłoszony już jutro. Werdykt przypada na wyjątkowo trudny czas, kiedy w Ukrainie trwa konflikt zbrojny. Chociaż okres zgłaszania kandydatów upłynął pod koniec stycznia, zdaniem komentatorów rosyjska napaść na Ukrainę może wpłynąć na decyzję Norweskiego Komitetu Noblowskiego.
Faworyci bukmacherów
Faworytem bukmacherów jest prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Czytelnicy magazynu "Time" w przeprowadzonej w maju ankiecie wybrali go najbardziej wpływową osobistością świata w 2022 roku. Zełenski otrzymał ponad 3,3 miliona głosów. Znalazł się też w zestawieniu stu najbardziej wpływowych osób roku według magazynu "Time".
ZOBACZ TEŻ: Literacka Nagroda Nobla 2022 przyznana
Wśród faworytów wymienia się również przebywającego obecnie w kolonii karnej rosyjskiego opozycjonistę Aleksieja Nawalnego, liderkę białoruskiej opozycji Swiatłanę Cichanouską i Filippo Grandiego, wysokiego komisarza ONZ do spraw uchodźców. Na liście kandydatów, którzy według bukmacherów mają szansę na nagrodę, figuruje również brytyjski przyrodnik, zwracający uwagę na zmiany klimatyczne David Attenborough czy aktywistka na rzecz klimatu Greta Thunberg. Wśród organizacji wymienia się m.in. Światową Organizację Zdrowia (WHO) i rząd jedności narodowej Mjanmy, utworzony przez przeciwników junty wojskowej.
Osoby i organizacje
Według "Washington Post", jeśli Komitet "zdecyduje się pójść drogą aktywizmu", być może uhonoruje nagrodą Human Rights Data Analysis Group (HRDAG), która prowadzi dochodzenia w sprawach naruszeń praw człowieka na całym świecie, lub Centre for Applied Nonviolent Action and Strategies (CANVAS) z siedzibą w Belgradzie, które edukuje aktywistów na temat pokojowego oporu wobec autokratycznych reżimów oraz zajmuje się promowaniem praw człowieka i demokracji.
Zdaniem Henrika Urdala, dyrektora Instytutu Badań nad Pokojem w Oslo (PRIO), Cichanouska i Nawalny zasłużyli na wspólne zdobycie Pokojowej Nagrody Nobla. - Oboje są orędownikami pokojowych działań prodemokratycznych w swoich krajach - ocenił w rozmowie z France 24. Jak twierdzi, Zełenski z kolei ma w tym roku niewielkie szanse na wyróżnienie. - Komitet prawdopodobnie będzie niezwykle ostrożny w kwestii przyznania nagrody prezydentowi kraju, który jest w stanie wojny, nawet jeśli Ukraina znajduje się na końcowym etapie tej wojny i na nią (wojnę - przyp. red.) nie zasłużyła - dodał.
Proces wyboru laureata
Nominacje do Pokojowej Nagrody Nobla można co roku zgłaszać do 31 stycznia. Nominacje są następnie przekazywane Komitetowi Noblowskiemu w połowie lutego. Komitet dokonuje przeglądu nominacji i przygotowuje krótką listę do dalszej analizy. Później stali doradcy Komitetu oraz eksperci - z Norwegii lub międzynarodowi - składają raporty na temat kandydatów. Komitet spotyka się regularnie od połowy lutego do września w celu omówienia i stałego zawężania pola kandydatów. Laureat zostaje ogłoszony w pierwszy piątek października.
"Z reguły Komitet podejmuje decyzję dopiero na swoim ostatnim posiedzeniu przed ogłoszeniem laureata (laureatów) danego roku na początku października" - czytamy na stronie Komitetu Noblowskiego. "Komitet dąży do osiągnięcia konsensusu przy wyborze laureata Pokojowej Nagrody Nobla. W rzadkich przypadkach, gdy okazuje się to niemożliwe, decyzję podejmuje się zwykłą większością głosów".
Źródło: nobelpeaceprize.org, The Washington Post, France24
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock