Członkowie Izby Gmin w środę wieczorem głosowali nad ośmioma scenariuszami w sprawie brexitu. Po krótkiej przerwie ogłoszone zostały rezultaty, z których wynika, że żaden ze scenariuszy nie uzyskał większości głosów.
W środę wieczorem w Izbie Gmin przeprowadzono tzw. orientacyjne głosowania nad możliwymi opcjami dla Wielkiej Brytanii. Spiker Izby Gmin John Bercow wybrał osiem z 16 zaproponowanych scenariuszy, nad którymi następnie zagłosowali deputowani.
Najbliżej do uzyskania większości głosów "za" był wniosek Kena Clarka z Partii Konserwatywnej. Postulował on zobowiązanie się, aby w porozumieniu o brexicie zawarte zostało zobowiązanie do wynegocjowania "stałej i kompleksowej unii celnej Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej". Scenariusz taki uzyskał poparcie 264 posłów, 272 było mu przeciwnych.
Zarazem poparcie największej liczby członków Izby Gmin, choć odrzucony większą różnicą głosów, zdobył scenariusz przeprowadzenia referendum ratyfikacyjnego dla jakiegokolwiek porozumienia ws. brexitu. Chciało go 268 posłów, przy 295 głosach przeciwnych. Komentatorzy zwrócili uwagę, że przypadkowo wynik odzwierciedlił rezultat referendum ws. brexitu z 2016 roku: 52 proc. było posłów przeciw, a 48 proc. - za.
Zwolennicy obu tych opcji zwrócili uwagę, że otrzymały one więcej głosów niż proponowana przez premier Theresę May umowa ws. warunków wyjścia z Unii Europejskiej, za którą podczas ostatniego głosowania w połowie marca br. w parlamencie opowiedziało się tylko 242 posłów (391 przeciwko).
W odpowiedzi na wynik głosowania minister ds. brexitu Stephen Barclay powtórzył stanowisko rządu, że najlepszą opcją pozostaje przyjęcie proponowanej przez administrację umowy ws. wyjścia z Unii Europejskiej, którą posłowie wcześniej dwukrotnie odrzucali dużą różnicą głosów.
Sir Oliver Letwin, którego inicjatywa doprowadziła do środowych orientacyjnych głosowań, wezwał posłów do powtórzenia procedury w poniedziałek w celu próby znalezienia rozwiązania, które mogłoby liczyć na głosy większości parlamentarzystów, licząc m.in. na zmiany stanowiska niektórych z ugrupowań.
Osiem scenariuszy
Głosowano łącznie nad ośmioma scenariuszami:
1. Twardy brexit - wyjście z UE 12 kwietnia bez umowy. Poparło go 160 posłów, 400 było przeciwko.
2. Tak zwany wspólny rynek 2.0 ("Norwegia-plus") - wyjście z UE, ale pozostanie w unii celnej i jednolitym rynku.
Poparło go 188 posłów, 283 było przeciwko.
3. EFTA/EOG - członkostwo w Europejskim Obszarze Gospodarczym i Europejskim Stowarzyszeniu Wolnego Handlu, czyli pozostanie na wspólnym rynku, przy jednoczesnym opuszczeniu unii celnej.
Poparło go 65 posłów, 377 było przeciwko.
4. Unia celna - pozostanie Wielkiej Brytanii w unii celnej z UE (uniknięcie zawierania osobnych umów handlowych między Londynem a państwami członkowskimi), ale opuszczenie przez nią wspólnego rynku (będzie oznaczać koniec tzw. czterech swobód - swobodnego przepływu osób, kapitału, towarów i usług).
Poparło go 264 posłów, 272 było przeciwko.
5. Łagodny brexit – alternatywny plan opozycji, zakładający kompleksową unię celną z UE, dostęp do jednolitego rynku i zachowanie bliskich relacji z unijnymi instytucjami.
Poparło go 237 posłów, 307 było przeciwko.
6. Stop brexit - odstąpienie od artykułu 50. w sytuacji, gdy porozumienie z UE nie zostanie osiągnięte.
Poparło go 184 posłów, 293 było przeciwko.
7. Referendum ratyfikacyjne dla ostatecznej decyzji ws. brexitu (niezależnie od tego, jaka to będzie decyzja).
Poparło go 268 posłów, 295 było przeciwko.
8. Tzw. Malthouse Plan B - Wielka Brytania powinna wynegocjować tymczasowe porozumienie, by zapewnić sobie więcej czasu na dalsze negocjacje nad porozumieniem handlowym ze Wspólnotą.
Poparło go 139 posłów, 422 było przeciwko.
Niecodzienne głosowanie
Wieczorne obrady w Izbie Gmin przedłużały się i do głosowania nad scenariuszami wyjścia z Unii Europejskiej doszło później, niż planowano.
Posłowie głosowali w zupełnie inny sposób niż zazwyczaj, kiedy wychodzą odpowiednimi drzwiami w zależności od tego, czy głosują za, czy przeciw danej propozycji. Tym razem oddawali głosy na kartce, na której wypisane były wszystkie dostępne opcje. Zaznaczali przy każdej z nich "tak" lub "nie", co dawało im możliwość poparcia więcej niż jednej opcji.
Our indicative vote and how I am casting it......
— Michael Fabricant (@Mike_Fabricant) 27 marca 2019
(Will I get arrested for tweeting this?) pic.twitter.com/6Z316UgMgY
Po godzinie 21 (22 czasu polskiego - red.) parlamentarzyści zagłosowali ponadto - stosunkiem głosów 441 za przy 105 przeciwko - za przyjęciem do prawa brytyjskiego zaproponowanej przez Brukselę nowej, opóźnionej daty brexitu: 12 kwietnia w przypadku nieprzyjęcia do końca tego tygodnia wynegocjowanego przez rząd Theresy May porozumienia ze Wspólnotą, lub 22 maja w przypadku przyjęcia tego porozumienia.
Co dalej?
Zgodnie z konkluzjami ubiegłotygodniowej Rady Europejskiej brytyjski rząd ma czas do piątku 29 marca, aby przyjąć proponowaną umowę z UE i opuścić Wspólnotę na zapisanych w niej warunkach w nowym terminie 22 maja tego roku.
Brytyjskie media spekulowały, że premier May może zdecydować się na poddanie projektu porozumienia pod ponowne, trzecie głosowanie w czwartek lub piątek, by zmaksymalizować presję na dotychczasowych krytyków tego rozwiązania.
W razie nieprzyjęcia tej umowy do końca tygodnia Wielka Brytania będzie miała czas do 12 kwietnia, aby albo zdecydować się na brexit bez umowy, albo na przedłużenie swego członkostwa w UE i znalezienie wyjścia z impasu politycznego. Mogłoby to oznaczać drugie referendum lub zmianę proponowanego modelu relacji z UE (np. przez pozostanie we wspólnym rynku lub w unii celnej).
Autor: momo//kg//kwoj / Źródło: BBC, Reuters, TVN24 BiS, PAP