Nobel nie dla Wolszczana

Aktualizacja:
Prof. Wolszczan jednak bez Nagrody Nobla
Prof. Wolszczan jednak bez Nagrody Nobla
TVN24
Prof. Wolszczan jednak bez Nagrody NoblaTVN24

Emocje opadły - niestety Polska nie ma kolejnego noblisty z dziedziny fizyki. Profesor Aleksander Wolszczan - wymieniany jako jeden z głównych kandydatów - przegrał z naukowcami ze Stanów Zjednoczonych i Japonii: profesorami: Yoichiro Nambu, Makoto Kobayashi i Toshihide Maskawa.

Naukowców wyróżniono za badania nad budową materii i całym Wszechświatem.

Rola wyróżnionych naukowców

W roku 1960 Yoichiro Nambu sformułował matematyczny opis spontanicznego złamania symetrii w fizyce cząstek elementarnych. Teorie Nambu okazały się niezwykle użyteczne w tworzeniu Modelu Standardowego, który opisuje zachowanie najmniejszych cząstek materii. Makoto Kobayashi i Toshihide Maskawa wykazali w latach 70., że Model Standardowy trzeba rozszerzyć, wprowadzając trzecią rodzinę kwarków, czyli najmniejszych jednostek materii. Istnienie tych kwarków udowodniono dopiero w ostatnich latach - dzięki niezależnym eksperymentom przeprowadzonym w detektorach BaBar (Stanford, USA) oraz Belle (Tsukuba, Japonia). Być może nowy akcelerator LHC w pobliżu Genewy przybliży nas do rozwiązania zagadki, jaką jest asymetria budowy Wszechświata.

Prof. Wolszczan, czy na pewno przegrany?

Nobla nie otrzymał 62-letni polski naukowiec profesor Aleksander Wolszczan. Miał zostać wyróżniony za odkrycie trzech planet spoza Układu Słonecznego, którego dokonał w 1990 roku, korzystając z radioteleskopu w Arecibo (Portoryko). Cztery lata później opublikował pełne wyniki badań swojego odkrycia na łamach czasopisma Science. CZYTAJ WIĘCEJ

Polski naukowiec nie traci jednak szans. - Nagroda Nobla nie jest absolutnie zamknięta [dla Polaka - red.] - komentował profesor Maciej Mikołajewski toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. - Myślę, że musi przyjść nagroda za odkrycie planet, bo to jest coś, co zrewolucjonizowało współczesną astronomię.

Dodał, że w przyszłym roku obchodzimy 400-lecie obserwacji nieba przez lunetę i nie wykluczył, że to może być dobra okazja do przyznania Nobla Polakowi.

Walczyli o prestiż i 1,4 mln dolarów

Jako głównych kontrakandydatów Wolszczana wskazywano: Kanadyjczyka Dale Fraila oraz dwóch Szwajcarów Michela Mayora i Didiera Queloza, którzy dokonali podobnych obserwacji.

Kandydatką do tegorocznej nagrody była też Amerykanka Vera Rubin za odkrycia dowodzące istnienia we wszechświecie niewidzialnej czarnej materii.

Wychowanek Uniwersytetu Mikołaja Kopernika byłby drugim Polakiem uhonorowanym tą prestiżową nagrodą wartą 10 mln koron szwedzkich (ok. 1,4 mln dolarów). Wcześniej, w 1903 roku, Noblem z fizyki wyróżniono Marię Curie-Skłodowską, wspólnie z mężem Piotrem Curie za wspólne badania zjawiska promieniotwórczości odkrytego przez profesora Henri Becquerela.

NAGRODA NOBLA Z FIZYKI 1998-2008 - CHRONOLOGIA

Źródło: TVN24, PAP

Źródło zdjęcia głównego: TVN24