W sobotę liderzy sześciu państw Europy, w tym premier Polski Donald Tusk, wydali wspólne oświadczenie dotyczące Ukrainy. Dokument wydano dzień po tym, jak prezydent USA Donald Trump zapowiedział, że spotka się z rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem 15 sierpnia na Alasce i zasugerował, że porozumienie w sprawie zakończenia wojny zakłada wymianę terytoriów.
Oświadczenie europejskich liderów
Jak poinformowali w oświadczeniu europejscy liderzy, "pozostają wierni zasadzie, że międzynarodowe granice nie mogą być zmieniane siłą". Stwierdzono też, że "droga do pokoju na Ukrainie nie można zostać wytyczona bez udziału Ukrainy".
"Ukraina ma wolność wyboru własnej drogi. Poważne negocjacje mogą odbywać się jedynie w warunkach zawieszenia broni lub ograniczenia działań wojennych" - zaznaczono.
Wyrażono także zadowolenie z "działania prezydenta Trumpa na rzecz powstrzymania rozlewu krwi na Ukrainie, zakończenia wojny napastniczej prowadzonej przez Federację Rosyjską oraz osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju oraz bezpieczeństwa".
"Jesteśmy przekonani, że tylko podejście łączące aktywną dyplomację, wsparcie dla Ukrainy oraz wywieranie presji na Federację Rosyjską w celu zakończenia jej nielegalnej wojny może okazać się skuteczne. Jesteśmy gotowi wspierać te działania zarówno dyplomatycznie, jak i poprzez utrzymanie naszego znaczącego wsparcia wojskowego i finansowego dla Ukrainy, w tym w kontekście działań podejmowanych w ramach koalicji chętnych" - czytamy.
Oprócz polskiego premiera, pod dokumentem podpisali się premierzy: Włoch - Giorgia Meloni, Niemiec - Friedrich Merz i Wielkiej Brytanii - Keir Starmer, prezydenci Finlandii - Alexander Stubb i Francji - Emmanuel Macron, a także przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.
Zełenski: zakończenie wojny musi być uczciwe
W niedzielę za oświadczenie europejskich przywódców podziękował w mediach społecznościowych prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. "Zakończenie wojny musi być uczciwe i jestem wdzięczny wszystkim, którzy są teraz z Ukrainą, z naszymi ludźmi, dla pokoju w Ukrainie, która broni żywotnych interesów bezpieczeństwa naszych europejskich narodów" - napisał.
Podkreślił również, że "Ukraina docenia i w pełni popiera oświadczenie".
Szef MON: zawarcie rozejmu jest bliżej niż kiedykolwiek
O spotkanie prezydenta USA i rosyjskiego przywódcy został zapytany w niedzielę przez dziennikarzy szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz. - Wierzę, że dojdzie do zaproszenia prezydenta Zełenskiego. Dzisiaj pojawiają się takie informacje, że jest na to szansa, aby podczas spotkania prezydenta Trumpa z Putinem był udział prezydenta Zełenskiego. Byłoby to najlepsze rozwiązanie - ocenił. Jak dodał, celem świata zachodniego, na czele ze Stanami Zjednoczonymi, jest "doprowadzenie do sprawiedliwego i trwałego pokoju". - W ubiegłym tygodniu miałem okazję rozmawiać z najbliższymi doradcami prezydenta Trumpa, którzy mówili o jego determinacji do osiągnięcia swojego celu, czyli zawarcia pokoju. Polska zrobi wszystko, aby do takiego sprawiedliwego pokoju doszło - zapewnił szef MON. - Wierzymy, że jest bliżej niż kiedykolwiek dla możliwości przynajmniej zawarcia rozejmu. Najbliższe dni to potwierdzą - dodał.
Wspólna "czerwona linia" Ukrainy i Zachodu
O odpowiedzi państw europejskich na propozycję Putina w sprawie oddania ukraińskich terytoriów napisał w sobotę nowojorski dziennik "Wall Street Journal". Jak relacjonowała gazeta, europejczycy postanowili "narysować wraz z Ukrainą wspólną czerwoną linię, która (...) musi zostać uwzględniona podczas wszelkich ewentualnych negocjacji z Rosją". - Nie można rozpoczynać procesu (negocjacji - red.), odstępując terytoria podczas toczących się walk - powiedział jej jeden z europejskich negocjatorów.
Projekt europejski został przedstawiony wiceprezydentowi USA J.D. Vance'owi, sekretarzowi stanu Marco Rubio i specjalnym wysłannikom Trumpa - Keithowi Kellogowi i Steve'owi Witkoffowi.
Zakulisowe napięcia i nerwowa dyplomacja
"WSJ" podkreśla, że propozycja, będąca wynikiem spotkania rosyjskiego przywódcy i Witkoffa, którą następnie Trump przedstawił europejskim przywódcom w sposób mylący, wywołała w Europie tygodniowe "gorączkowe zabiegi dyplomatyczne" i próby wyjaśnienia tego, co naprawdę zaproponował Putin. W piątek europejscy urzędnicy zażądali trzeciej rozmowy telefonicznej z Witkoffem, który ostatecznie wyjaśnił, że Kreml domaga się jednostronnego wycofania się Ukrainy z obwodu donieckiego.
- Propozycja jest znacznie gorsza niż to, co przekazał Trump w rozmowie telefonicznej (z przywódcami - red.) - powiedział dziennikowi europejski urzędnik.
"I gdy wreszcie stało się jasne, jak wygląda prawdziwy plan Putina, został on natychmiast odrzucony zarówno przez Zełenskiego, jak i europejskich urzędników zaangażowanych w te rozmowy" stwierdza na zakończenie "WSJ".
Autorka/Autor: mp, kgr/ft
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/MIKHAIL METZEL/SPUTNIK/KREMLIN / POOL