Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej wezwała Iran do udostępnienia inspektorom obiektu wojskowego w Parczinie. Może być on kluczowy dla irańskiego programu atomowego. Również w poniedziałek sekretarz stanu USA John Kerry ostrzegł Teheran, że jego rozmowy o programie atomowym z mocarstwami nie mogę trwać w nieskończoność.
- Czas jest ograniczony - powiedział Kerry wizytujący Arabię Saudyjską, jeden z krajów regionu, który obawia się irańskiego potencjału atomowego.
Towarzyszący Kerry'emu szef saudyjskiej dyplomacji książę Saud ibn Fajsal ibn Abd al-Aziz as-Saud zasugerował, że Irańczycy nie podeszli wystarczająco poważnie do rozmów, których celem jest przezwyciężenie kontrowersji wokół irańskiego programu nuklearnego. - Nie możemy zachowywać się jak filozofowie, którzy wciąż dyskutują. Musimy rozmawiać poważnie i jasno określić nasze zobowiązania - podkreślił. - Negocjacje nie mogą trwać w nieskończoność - dodał szef saudyjskiego MSZ.
"Bez dalszej zwłoki"
Kontrolować go próbuje MAEA, ale bez większych rezultatów ze względu na niechęć Irańczyków do współpracy. Teheran odmawia m.in. dostępi dokompleksu w Parczinie. MAEA uważa, że Iran przeprowadził w tej znajdującej się na południowy wschód od Teheranu bazie testy materiałów wybuchowych, które potencjalnie można wykorzystać w broni atomowej.
Teraz MAEA żąda dostępu do kompleksu "bez dalszej zwłoki". Agencja wezwała też Iran do szybkich negocjacji z mocarstwami. Podkreśliła też, że nie może ogłosić żadnego postępu w rozmowach z Teheranem.
- Umożliwienie dostępu do obiektu Parczin byłoby pozytywnym krokiem, który pomógłby dowieść woli Iranu w spawie współpracy z agencją w kwestii naszych obaw - oświadczył szef MAEA Yukiya Amano na posiedzeniu Rady Gubernatorów MAEA w Wiedniu. Dodał, że ośrodek powinien zostać udostępniony w celu kontroli bez czekania na kolejne rozmowy. Amano zaznaczył, że MAEA jest gotowa do podjęcia konstruktywnego dialogu z Iranem, ale negocjacje muszą być "pilne i skoncentrowane na konkretnych rezultatach".
Opublikowany w lutym raport MAEA informuje, że w zakładzie wzbogacania uranu w Natanz zamontowano 180 wirówek IR-2m i pustych obudów do nich. W razie pomyślnego uruchomienia urządzenia te pozwoliłyby Teheranowi znacznie przyspieszyć pozyskiwanie materiału, który - jak obawia się Zachód - mógłby zostać użyty do skonstruowania bojowego ładunku nuklearnego. Władze irańskie twierdzą, że wzbogacają uran wyłącznie w celu uzyskania paliwa dla cywilnej energetyki jądrowej.
W raporcie podano również, że Iran ma już 167 kilogramów uranu ze zwiększoną do 20 proc. zawartością rozszczepialnego izotopu U-235, co według MAEA jest stopniem wzbogacenia wymaganym dla paliwa reaktorowego. Do wytworzenia jednej bomby atomowej potrzeba w charakterze materiału wyjściowego od 240 do 250 kg uranu 20-procentowego, który trzeba następnie wzbogacić do około 90 proc.
Iran chwali się wirówkami
Szef irańskiego programu nuklearnego oświadczył w niedzielę, że Iran rozpocznie wkrótce instalację ponad 3000 wirówek nowej generacji, stosowanych do wzbogacania uranu. Ferejdun Abbasi powiedział, że wirówki starszej generacji IR-1 będą stopniowo wycofywane z użycia. Ponad 12 000 takich wirówek znajduje się obecnie w zakładach wzbogacania uranu w Natanz (w środkowej części kraju).
W lutym Abbasi mówił, że rozpoczęto instalację nowszych wirówek IR-2m, które są w stanie wyprodukować daną ilość wzbogaconego uranu w czasie krótszym niż ich poprzedniczki.
Negocjacje bez rezultatów
Ostatnia runda negocjacji z udziałem przedstawicieli Iranu i sześciu mocarstw (USA, Francja, Wielka Brytania, Rosja i Chiny oraz Niemcy) odbyła się pod koniec lutego w Ałma Acie w Kazachstanie. Rozmowy, których celem jest przezwyciężenie kontrowersji wokół irańskiego programu nuklearnego, zakończyły się bez konkretnych rezultatów i mają zostać wznowione 5 kwietnia. Iran wyraził jednak z nich zadowolenie.
Autor: mtom / Źródło: reuters, pap
Źródło zdjęcia głównego: Image (c) 2012 DigitalGlobe, Inc.