- Zapytałem, co Pan myśli o stanie wojennym. Papież powiedział: To była słuszna decyzja - wspomina Michaił Gorbaczow w dokumencie Ewy Ewart. W swoich publicznych wypowiedziach i pismach Jan Paweł II nigdy nie użył takich słów. Mówił za to, że "siła i powaga władzy wyraża się w dialogu, a nie w użyciu przemocy". Podkreślał, że "nie może być przelewana polska krew".
O swoich spotkaniach z Janem Pawłem II ostatni przywódca Związku Radzieckiego wspomina w dokumencie Ewy Ewart "Michaił Gorbaczow – Człowiek, który zmienił świat", który zostanie wyemitowany w TVN24 25 i 26 grudnia.
Zapytałem, co Pan myśli o stanie wojennym. Papież powiedział: "To była słuszna decyzja". Ja też tak uważam. Wszystko mogło się wydarzyć, jeżeli wokół stacjonowało tyle oddziałów naszej armii. Wiadomo, jak zaczynają się pożary w lesie. Michaił Gorbaczow o rozmowie z Janem Pawłem II
Powiedziałem papieżowi: Nie wiem, co Pan uważa, ale ja sądzę, że Polacy mieli wielkie szczęście z generałem Jaruzelskim. To człowiek honoru i oficer z zasadami, któremu, jak i innym, przyszło podjąć decyzje podyktowane interesami państwa. Michaił Gorbaczow o rozmowie z Janem Pawłem II
Jak wspomina Gorbaczow, podczas jednej z rozmów zapytał Jana Pawła II o stan wojenny.
"To była słuszna decyzja"
- Powiedziałem papieżowi: nie wiem, co Pan uważa, ale ja sądzę, że Polacy mieli wielkie szczęście z generałem Jaruzelskim. To człowiek honoru i oficer z zasadami, któremu, jak i innym, przyszło podjąć decyzje podyktowane interesami państwa.
Radziecki przywódca zapytał papieża, co myśli o stanie wojennym. - Papież powiedział: To była słuszna decyzja - wspomina Gorbaczow. Wtedy - jak twierdzi - odpowiedział papieżowi, że uważa tak samo: "Wszystko mogło się wydarzyć, jeżeli wokół stacjonowało tyle oddziałów naszej armii. Wiadomo, jak zaczynają się pożary w lesie."
- Wśród przywódców radzieckich panował nastrój, żeby nie interweniować w sprawy polskie - przyznaje Gorbaczow, który był już wtedy członkiem Biura Politycznego KPZR, ścisłego kierownictwa Związku Radzieckiego. Dodaje jednak, że "Jaruzelski musiał się jednak liczyć z uzbrojoną po zęby ogromną liczbą elitarnych oddziałów stacjonujących na granicy Polski".
"Papież był wstrząśnięty stanem wojennym"
Jak reakcję Jana Pawła II na wprowadzenie stanu wojennego w Polsce wspominają jego ówcześni współpracownicy? To był dla niego ogromny wstrząs - zgodnie twierdzą.
Osobisty sekretarz papieża, obecny kardynał Stanisław Dziwisz, w swej książce "Świadectwo" napisał: "To był prawdziwy szok", a Jan Paweł II był "zaskoczony i pogrążony w bólu".
Przypominam to, co powiedziałem we wrześniu: nie może być przelewana polska krew, bo zbyt wiele jej wylano, zwłaszcza w czasie ostatniej wojny. Trzeba uczynić wszystko, aby w pokoju budować przyszłość ojczyzny. Jan Paweł II, 13 grudnia 1981
Pierwszy raz na temat tego, co wydarzyło się w Polsce, Jan Paweł II wypowiedział się w południe 13 grudnia 1981 r., na modlitwie Anioł Pański.
- Przypominam to, co powiedziałem we wrześniu: nie może być przelewana polska krew, bo zbyt wiele jej wylano, zwłaszcza w czasie ostatniej wojny. Trzeba uczynić wszystko, aby w pokoju budować przyszłość ojczyzny - mówił papież.
Podczas audiencji generalnej 16 grudnia 1981 r. mówił zaś: "Stąd moje wezwanie i prośba, którą kieruję do wszystkich synów ojczyzny: trzeba wrócić na drogę odnowy, kształtowanej metodą dialogu, przy poszanowaniu praw każdego człowieka i obywatela, przy szczególnym poszanowaniu praw człowieka pracy".
Siła i powaga władzy wyraża się w takim dialogu, a nie w użyciu przemocy. Jan Paweł II 16 grudnia 1981
Następnie papież stwierdził: "Siła i powaga władzy wyraża się w takim dialogu, a nie w użyciu przemocy".
"Michaił Gorbaczow – Człowiek, który zmienił świat"
Rozmowę z papieżem o stanie wojennym Gorbaczow wspomina w dokumencie Ewy Ewart "Michaił Gorbaczow – Człowiek, który zmienił świat".
Film oparty na wywiadzie składa się z dwóch części. W części pierwszej Gorbaczow opowiada swoją historię i ujawnia nieznane kulisy drogi na szczyt radzieckiego Olimpu. Druga część przedstawia nowe okoliczności upadku Gorbaczowa i zniszczenia radzieckiego imperium. Gorbaczow ujawnia także nowe wątki dotyczące Polski, stanu wojennego oraz kontaktów z Janem Pawłem II.
TVN24 pokaże dokument 25 grudnia oraz 26 grudnia, o godzinie 13.10.
Źródło: Dokument Ewy Ewart TVN24, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Dokument Ewy Ewart TVN24