"Artykuł 5." dla Ukrainy? Kanclerz Niemiec zabrał głos

Konferencja Władimira Putina i Donalda Trumpa
Trump: bardzo dobre, produktywne spotkanie
Źródło: Reuters
Stany Zjednoczone są gotowe być częścią gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy - powiedział w sobotę kanclerz Niemiec Friedrich Merz po szczycie na Alasce. O tym, że Donald Trump zaoferował Ukrainie gwarancje bezpieczeństwa podobne do artykułu 5. NATO, ale bez formalnego członkostwa w Sojuszu, donosiły wcześniej w sobotę agencję Reuters i AFP.
Kluczowe fakty:
  • Prezydent USA Donald Trump spotkał się w piątek z przywódcą Rosji Władimirem Putinem na Alasce.
  • Po spotkaniu przywódca USA rozmawiał z liderami państw europejskich i NATO. W tej rozmowie uczestniczyli również prezydent Polski Karol Nawrocki i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
  • Światowe agencje donoszą, że Trump zaoferował Ukrainie gwarancje bezpieczeństwa podobne do artykułu 5. NATO.

Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski będzie dziś gościem "Faktów po Faktach" w TVN24

"Strona amerykańska - jako jedną z gwarancji przedstawionych władzom w Kijowie - zaproponowała, za uprzednią zgodą Putina, mechanizm podobny do art. 5., jednak bez przyjmowania Ukrainy do NATO" - przekazało źródło francuskiej agencji.

Artykuł 5. stanowi, że zbrojny atak na jednego z sojuszników będzie traktowany jak atak na wszystkich.

Według AFP propozycja została przedstawiona Kijowowi w sobotę podczas rozmowy prezydenta USA Donalda Trumpa z ukraińskim przywódcą Wołodymyrem Zełenskim, a następnie powtórzona w rozmowie Trumpa z liderami europejskimi.

"Nikt nie wie dokładnie, jak miałoby to wyglądać i dlaczego Putin miałby się zgodzić, skoro (...) ewidentnie sprzeciwia się jakimkolwiek skutecznym gwarancjom suwerenności Ukrainy" - powiedziało inne źródło AFP. Rozmówca agencji dodał, że kwestia ta ma być poruszona podczas spotkania Trumpa z Zełenskim w Waszyngtonie, zaplanowanego na poniedziałek.

Organizacja ewentualnego trójstronnego spotkania Putina, Trumpa i Zełenskiego, "rola Europy" w procesie pokojowym, gwarancje bezpieczeństwa i "ich skuteczność", a także kwestie dotyczące terytorium to jedne z "wielu" innych zagadnień do omówienia - wyliczyła AFP. "Putinowi udało się przeforsować ideę opuszczenia przez Ukraińców Donbasu" we wschodniej Ukrainie - dodało źródło agencji.

Wcześniej w sobotę o planie objęcia Ukrainy taką formą gwarancji bezpieczeństwa informowała agencja Reutera. Jedna z osób, która poprosiła o anonimowość, powiedziała też agencji, że europejscy przywódcy domagają się jednoznacznego komunikatu dotyczącego roli USA w omawianym planie. Zaznaczyła, że na razie nie ustalono w tej sprawie żadnych szczegółów.

Doniesienia te częściowo potwierdził kanclerz Niemiec Friedrich Merz. Szef niemieckiego rządu powiedział w sobotę, że Stany Zjednoczone są gotowe być częścią gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy. Merz wspomniał o tym w rozmowie z niemieckim nadawcą publicznym ZDF po tym, jak wraz z innymi europejskimi przywódcami został poinformowany przez Trumpa o szczegółach jego rozmów z Putinem.

Rozszerzenie NATO w Europie
Rozszerzenie NATO w Europie
Źródło: PAP - Maciej Zieliński

Szczyt na Alasce

Trump i Putin określili piątkowe spotkanie na Alasce jako "konstruktywne", ale nie podali konkretnych uzgodnień. Trump zaznaczył, że zgodził się z Putinem w wielu sprawach, ale kilka ważnych kwestii pozostało nierozwiązanych.

Nie padła zapowiedź zawieszenia broni, a Trump przyznał, że nie zawarto w tej kwestii porozumienia. Ocenił jednak, że osiągnięto wielkie postępy i powiadomił, że prawdopodobnie wkrótce znów spotka się z Putinem.

Władimir Putin i Donald Trump przed konferencją prasową na Alasce
Władimir Putin i Donald Trump przed konferencją prasową na Alasce
Źródło: GAVRIIL GRIGOROV/PAP/EPA

Oświadczenie europejskich przywódców

Po szczycie na Alasce prezydent USA zdał raport europejskim liderom, w tym prezydentowi Polski - Karolowi Nawrockiemu i Ukrainy - Wołodymyrowi Zełenskiemu. W telekonferencji wzięli także udział: prezydent Francji Emmanuel Macron, kanclerz Niemiec Friedrich Merz, prezydent Finlandii Alexander Stubb, premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer i sekretarz generalny NATO Mark Rutte.

W oświadczeniu podpisanym przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen, szefa Rady Europejskiej Antonio Costę i liderów sześciu krajów europejskich, w tym premiera Polski Donalda Tuska, podkreślono następnie zadowolenie z podejmowanych przez Trumpa wysiłków, mających zakończyć rosyjską agresję przeciw Ukrainie. W tekście wezwano też do zorganizowania spotkania z udziałem Trumpa, Zełenskiego i Putina.

Amerykański przywódca napisał na portalu Truth Social, że najlepszym sposobem na zakończenie wojny na Ukrainie jest przejście od razu do porozumienia pokojowego, a nie zawieszenie broni.

TVN24 HD
Dowiedz się więcej:

TVN24 HD

Czytaj także: