Albański parlament zagłosował w środę na nadzwyczajnym posiedzeniu za impeachmentem prezydenta Ilira Mety. Rządzący socjaliści, zarzucając prezydentowi pogwałcenie konstytucji, twierdzą, że Meta ingerował w kampanię przed wyborami do parlamentu i tym samym przekroczył swoje kompetencje.
Stosunkiem głosów 104 do 7 przy 3 wstrzymujących się zdecydowano o wszczęciu procedury usunięcia z urzędu prezydenta Mety. Decyzję tę musi zatwierdzić albański Trybunał Konstytucyjny w ciągu trzech miesięcy.
Według raportu parlamentarnej komisji śledczej Meta miał naruszyć konstytucję swoim stronniczym podejściem do rządzących socjalistów podczas kampanii przed wyborami parlamentarnymi, które odbyły się 25 kwietnia. Socjaliści zdobyli wówczas 74 ze 140 miejsc w parlamencie. Jest to ich trzecia czteroletnia kadencja.
"Upokorzył konstytucję"
Uznano też, że Meta miał naruszyć 16 artykułów ustawy zasadniczej, a także podżegać do przemocy. - Ilir Meta zdradził swą misję jako prezydent Albanii, upokorzył konstytucję - powiedział przed głosowaniem premier Edi Rama.
Meta potępił prowadzone śledztwo i wszczętą procedurę impeachmentu, twierdząc, że są one nielegalne. Argumentował, że obecny, ustępujący parlament znajduje się w powyborczym okresie przejściowym i dlatego nie kwalifikuje się do prowadzenia działań śledczych wobec niego. Wybrany w kwietniu parlament formalnie rozpocznie urzędowanie dopiero we wrześniu.
Napięcia na linii prezydent-rząd
Pod koniec kwietnia 49 deputowanych z Albańskiej Partii Socjalistycznej (PSSh), która wygrała wybory parlamentarne, zwrócili się z żądaniem utworzenia komisji śledczej. Oskarżyli oni Metę, dawnego socjalistycznego premiera, który przed laty opuścił PSSh, o podżeganie do destabilizacji i przemocy w kraju oraz o jawne sprzyjanie opozycji przed wyborami. Twierdzą, że Meta powinien zostać postawiony w stan oskarżenia za niedopełnienie konstytucyjnego obowiązku zagwarantowania jedności narodowej.
W Albanii funkcja prezydenta ma charakter głównie ceremonialny, ale ma pewną władzę nad sądownictwem i siłami zbrojnymi. Urząd prezydencki tradycyjnie pozostaje apolityczny, lecz Meta regularnie ścierał się z socjalistycznym rządem Ramy.
Od momentu wyboru na prezydenta przed czterema laty z poparciem socjalistów Meta wielokrotnie działał wbrew socjalistycznemu rządowi, blokując nominacje ministrów i zgłaszając weto do proponowanych przez nich ustaw. Wielokrotnie oskarżał też Ramę o kierowanie "kleptokratycznym systemem" i skoncentrowanie władzy ustawodawczej, sądowniczej i administracyjnej w swoich rękach.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Malton Dibra/EPA/PAP