Początek roku był dla Słowaków bardzo burzliwy. Politycy nie dawali o sobie zapomnieć. Echa grudniowego spotkania Fico-Putin dalej rezonowały w debacie publicznej, a w ślad premiera postanowiła pójść grupa parlamentarzystów, która wsiadła w samolot do Moskwy.

Silne emocje wywołała również mało znacząca dotychczas uroczystość wręczenia medali uczniom-olimpijczykom. Ceremonia, w której wziął udział prezydent Słowacji Peter Pellegrini, zakończyła się kolejną awanturą polityczną. Wszystko przez 19-latka z Bratysławy, zwycięzcę konkursów matematycznych, który przy odbieraniu odznaczenia odmówił podania ręki głowie państwa.

Tłumaczył, że ma "osobisty, polityczny problem" z prezydentem i oskarżył polityka o powtarzanie w trakcie kampanii "populistycznych haseł" i szerzenie "antyukraińskich nastrojów". Chłopak wpiął też w klapę marynarki wstążkę w barwach flagi Ukrainy.

Sprawa wydawała się błaha, ale odnieśli się do niej premier Robert Fico, wiceszef parlamentu czy prokurator generalny i cała sytuacja nabrała charakteru wręcz sensacyjnego. A przy okazji kolejny raz uwypukliła podziały w słowackim społeczeństwie - także w odniesieniu do spraw międzynarodowych.

Chociaż na przestrzeni lat zmienia się stosunek do Ukrainy i coraz częściej wybrzmiewają głosy sceptyczne wobec Kijowa, to w Polsce żadna znacząca siła polityczna nie nawołuje do sojuszu z Rosją, a już tym bardziej nie rwie się z oficjalną wizytą do Moskwy. Słowacy działają odwrotnie, a dynamika zbliżenia z największym wschodnim sąsiadem budzi pytania i medialne zainteresowanie. Zmusza też do pytań o powody takich działań.

Pewne jest, że przez ubiegłe dwa stulecia znaczący wpływ na formowanie się obecnej Słowacji miała rusofilia, we wszystkich swoich odcieniach. Jak to się stało? I dlaczego?

Do zrozumienia tego procesu niezbędna jest wycieczka w odległą przeszłość.